B1NNENL iNt>.
STATE V GENERAAL.
Uit de Pens.
Kunst en Wetenschap.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
Kerk- en Schoolnieuws.
vertegenwoordiging wordt samenge
steld naar de verhouding van de
stemmen door elke partij uitgebracht.
Maar dit geldt slechts voor de groote
gemeentenin de kleine is het vol
doende de volstrekte meerderheid te
hebben verkregen om een zetel te
kunnen innemen in den raad. Wat is
het gevolg van die regeling? Dat is
in de groote steden, waar liberalen,
clericalen en socialisten nagenoeg van
dezelfde sterkte zijn, de clericalen, ook
wanneer zij ver beneden de gewone
meerderheid blijven, toch vertegen
woordigd zijn in den raad, terwijl in
de kleine gemeenten, waar zij den
grootsten invloed hebben hunne can-
didaten met gewone meerderheden
worden gekozen en de anderen par
tijen niet vertegenwoordigd worden.
Dat ergert de andere partijen te
meer omdat de schoolstrijd in België
in vollen gang is, wat vooral het
politieke karakter der verkiezingen
verklaart.
Te Neuwied is overleden Prins
Wilhelm zu Wied, die door zijn huwe
lijk met de tweede dochter van wijlen
Prins Frederik der Nederlanden, ver
want was aan het Nederlandsche Vor-
tenhuis.
c Majoor Alfred Dreyfus, die
onlangs ontslag genomen heeft uit den
werkelijken dienst, is bij de reserve
ingedeeld.
De Commissie voor Justitie uit
de Fransche Kamer adviseert het
voorstel tot afschaffing der
doodstraf aan te nemen.
Een groot aantal leden van de
partij der Regeneradores in Portu-
g a 1 heeft op een vergadering onder
voorzitterschap van Vilhena besloten,
der Regeering ernstig te verzoeken
terstond verkiezingen uit te schrijven,
opdat het Parlemeni den 2en Januari
1908 zal kunen bijeenkomen.
Verschillende bladen ontvangen
een bericht uit Petersburg, naar luid
waarvan er, door den spreurzin van
een paar jachthonden, bij een jacht
huis in de buurt van Tsarkskoje Selo,
waar de Tsaar pleegt te komen, twee
mannen aangetroffen zijn, bezig een
mijn te graven. Zij werden in hech
tenis genomen en papieren, die men
bij hen vond, duiden aan, dat er een
uitgebreid komplot gesmeed werd.
Geheel onverwacht is volgens
een bericht uit Boedapest aan de
«Frankfurter Zeitung> een nieuwe
moeilijkheid gerezen, bij het tot stand
komen van het Vergelijk tusschen
Oostenrijk en Hongarije, doordat een
groep van de Kossuth-partij er beslist
op staat eerst het bankvraagstuk zoo
danig te zien opgelost, dat de oprichting
van een zelfstandige bank een zeker
heid woidt. Tegen dezen eisch ver
zetten zich Andrassy en de overige
coalitie-partijen, die er op wijzen, dat
ten opzichte van de bank een bindend
contract met de Oostenrijksche regee
ring is gesloten, waartegen niets kan
worden gedaan vóór de bank aanzoek
doet om het haar geschonken privilege
te vernieuwen.
Tweede Kamer.
Den 24n December 1906 heeft de
Minister van Landbouw beloofd geen
particuliere concessies tot steenkolen-
ontginning in Limburg te verleenen,
voordat de Kamer over de wenschelijk-
heid daarvan zou hebben beraadslaagd
en Dinsdag heeft deze bespreking plaats
gevonden.
Zeer tegen den zin des Ministers sprak
de Kamer als haar oordeel uit, „dat
thans geen reden bestaat tot het verleenen
van particuliere concessies"; een motie-
Van Kol, dit beoogend, is aangenomen
met 33 van de 56 stemmen.
Een oordeel over hel beginselStaats
exploitatie behoort regel te zijn, werd
om tactische redenen uit de motie ge
schrapt.
Uit de toezeggingen des Ministers
blijkt, dat de particulieren nu ook geen
kans hebben een concessie te verkrijgen;
de motie wordt niet enkel voor kennis
neming aangenomen, zij bepaalt in de
toekomst de mijnpolitiek der Regeering.
Gisteren werd de exploratiewet be
handeld.
Heeft de Staat in 1903 zich een uit
sluitend recht van exploratie naar delf
stoffen op een bepaald stuk grond
voorbehouden, thans wil de wet hem
dit voor geheel Nederland verleenen,
zoodat het geologisch onderzoek niet
meer door particulieren zou kunnen
geschieden, zelfs niet door de eigenaren
van den grond. Het hoofddoel is specu
latieve boringen legen te gaan en slechts
methodische, wetenschappelijke opsporing
mogelijk te maken. Een particulier per
soon kan zich niet met dergelijke
exolnralie bezig houden, het zijn mach
tige maatschappijen „Staten in deu
Staat", gelijk de Minister de Duitsche
mijnexploitanten aanduidde, die werk
ondernemen tot schade dikwijls van het
algemeen welzijn.
De groote grief tegen dit wetsont
werp, door de heeren De Stuers en Van
Karnebeek geuit, was hierin gelegen, dat
het een schending van het eigendoms
recht van den grond zou zijn eigen
terrein te speuren men beneemt hem
de kans op waardevermeerdering van
zijn grond, omdat de Staat na de
gisteren aangenomen motie de eenige
ontginner zal zijn en geen concurrentie
den grondprijs opdrijft.
Maar de Minister stelde daartegen
over, dat de eigendom nog niet mede
brengt het recht op ontginning. Integen
deel, dat ontstaat eerst door vergunning,
de schadevergoeding bij Staatsexploitatie
wordt dan ook nimmer gegeven aan den
eigenaar maar aan den inventeur. Boven
dien zouden thans reeds de feiten
bewijzen, dat in Limburg de grond
ontzaglijk in waarde stijgt zoo in den
onderbodem steenkool wordt bevonden.
De heer Van Kol stelde een amen
dement voor om ook aan particulieren
te verbieden het opsporen van bruin
kool.
De heer Van Karnebeek stelde bij
amendement voor de verbodsbepaling
slechts 8 jaren te doen duren.
De heer Nolens stelde hij een sub
amendement voor dezen termijn te stel
len op 15 jaren.
Toen er gestemd zou worden, bleken
er slechts 45 van de 100 leden
tegenwoordig te zjjn; 56 hadden het
gisteren te druk om zich met 's lands
zaken te bemoeien.
De zitting is nu verdaagd lot Maandag
4 November.
De Middenstandsbond hier te
lande heeft het plan opgevat eene ver
gadering te beleggen voor besturen
van Middenstandsorganisaties ter be
spreking van algeraeene Middenstands-
belangen. De Nederlandsche Midden
standsbond zal met de Middenstands
organisatie uit Duitschland de verschil
lende organisaties uit andere landen
uitnoodiging ter conferentie te komen
in Januari a. s. te Brussel. Reeds hebben
België en Zweden toegezegd op de
vergadering tegenwoordig te zijn.
Een gunstig antwoord wordt verder
vernacht van Oostenrijk, Pruisen, Zwit
serland, Engeland en Italië. Van
de Middenstandsorganisaties uit al
deze landen zullen dan de voor
zitters en secretarissen op de bijeenkomst
komen, om te beraadslagen over die
middenstandsbelangen, zooals o.a. het
vakonderwijs, waarbij men ééne inrich
ting kan uitgaan.
Bij de Dinsdag gehouden herstem
ming voor een lid der Tweede Kamer
in het district Schiedam voor de vacature-
Van Limburg Stirum (Chr.-hist.) werden
uitgebracht 6878 stemmen. Daarvan ver
kreeg jhr. De Geer (Chr.-hist.) 3667
en de heer Versteeg (vrijzinnig) 3211
stemmen. Zoodat gpkozen is de heer D e
Geer.
Heeft het dus niet mogen gelukken,
het district voor de linkerzijde te win
nen, zooals enkelen gehoopt, velen ge
vreesd hadden, de cijfers wijzen toch
onomstootelijk uit, dat Schiedam niet
meer een zoo vaste clericale burcht is
als waarvoor het district tot dusver te
boek stond. In 1901 bedroeg het ver
schil tusschen rechter- en linkerzijde
2324 stemmen, in 1905 1394, in 1907
bij de eerste stemming 671 en thans
slechts 456.
De datum voor het bezoek van
den Duitschen Keizer en Keizerin aan
de Koninklijke Familie te Amsterdam
is thans definitief vastgesteld op 20
November.
Het bezoek zal, in strijd met het
aanvankelijk voornemen, slechts één dag
duren.
Het Keizerlijk jacht zal van IJmuiden
naar de stad opstoomen. De plaats waar
het in de haven zal aanleggen wordt
nog overwogen. Waarschijnlijk zal dit
zijn aan de Handelskade.
De ontvangst zal dan plaats hebben
in het gebouw van den Algemeenen
Dienst aldaar.
In rijtuigen wordt dan naar het
Koninklijk Paleis gereden, waar de stoet
tegen elf uur verwacht wordt.
Aan het gala-diner ten Paleize zullen
verschillende hooge autoriteiten aanzitten.
Des avonds vertrekken de Keizerlijke
gasten weder; waarschijnlijk zullen de
Koningin, Prins Hendrik en de Koningin-
Moeder daags te voren in Amsterdam
aankomen.
De „leider" der coalitie.
De Chr.-hist. Nederlander heeft
een hoofdartikel gewijd aan „de Schie-
damsche wrijving", waarin het blad de
houding van de Chr.-hist. partij in zake
de Kamervacature van graaf Van Lim
burg Stirum nader verdedigt.
Van antirev. zijde was voor een can-
didatuur-Kuype:' het argument aange
voerd, alle partijen het zich een eere
moesten rekenen dezen eminenten „leider
der coalitie" (de aanhalingsteekens zijn
van De Ned.) in de Kamer te brengen.
De Ned. schrijft, dat het verlangen, dat
„rechtsche partijen te zamen aan den
leider der A. R. (thans cursief ge
drukt!) de candidatuur aanboden
onredelijk (is), omdat dit niet zou kunnen
geschieden zonder miskenning van haar
eigen zelfstandigheid, ja, wat de Chr.-
hist. partij betreft, van haar reden van
bestaan.
„Iedereen weet toch, dat de splitsing
der antirevolutionnairen in twee groepen
haar naasten grond vond in de leiding
der antirevolutionnaire partij. Het was
die leiding die tot de breuk in 1894
gevoerd heeft.
Nuisin 1901 tot samenwerking besloten
tusschen het Kabinet-Kuyper en de Chr.
hist. Kamergroep. Men vereenigde zich
op een vrij nauwkeurig omschreven
Regeeringsprogram meewerking op dat
bepaalde punt werd beoogd en verkregen.
Dat was echter niet een fusies van twee
partijen, doch alleen het samengaan van
twee verwante groepen ten behoeve van
'n „Kabinet van rechts", welk samengaan
in dien vorm dan ook moest eindigen
na den val van dat Kabinet.
„Onmiddellijk na afloop der verkiezin
gen van 1905 hebben wij dit ten over
vloede duidelijk doen uitkomen. Van een
coalitie ondei leiding van dr. Kuyper
kan, schreven wij, geen sprake zijn,
evenmin van partijenfusie, alleen van
coaliteit, voor zoover men het eens is
over vooraf bepaalde punten.
„Een aanbieding aan dr. Kuyper van
een zetel door de gezamenlijke partijen
van rechts zou met dit steeds door onze
groep ingenomen standpunt in strijd zijn
geweest.
„Bij de stembus kunnen de groepen
rechts samengaan, omdat of voor zoover
zij dezelfde beginselen belijdendaarom
kunnen ook de Chr.-hist. met warmte
een candidatuur-Kuyper ondersteunen.
Maar de aanbieding van den zetel door
de gezamelijke partijen aan den leider
van één dier partijen draagt een geheel
ander karakter. Aan de hoogschatting
van dr. Kuyper wenscht de Chr.-hist.
partij bij niemand ten achter te staan,
maar als leider der coalitie kan zij hem
niet erkennen."
Wat zeker nog niet vaak in
Amicitia, wellicht nog nooit, gebeurd is,
gebeurde Dinsdag, nl. dat er biljetten
moesten worden verspreid, dat er geen
plaatsje meer was te bemachtigen. Er
waren reeds 24 rijen eersten rang ge
maakt en er moest toch voor den tweeden
ook nog wat overblijven. En toch waren
er nog verscheidene personen die moesten
worden teleurgesteld.
's Avonds zat de zaal dan ook overvol,
wel een bewijs dat Speenhoff en de la
Mar hier een goeden naam hebben,
't Gaat niet aan in dezen tijd een be
spreking te geven der geheele voorstelling.
Laten we dus volstaan met de raede-
deeling, dat „De Tante van Charley"
en natuurlijk ook „Zijn Edelachtbare"
het publiek aanhoudend hebben doen
lachen dat de zaal daverde.
De monotoon-zangerige liedjes met
hun weemoedigen opklank, waarmee
Speenhof! zoo aller harten weet le win-
nin, bleven deez' avond vrijwel op den
achtergrond, de twee tooneelstukjes
namen den avond grootendeels in beslag.
Maar zoo gezegd het publiek genoot
allerkostelijkst en dat is vooral in de
kermisweek hoofdzaak. Ook „Het Vrije
Tooneel" zal van dezen avond aange
name herinneringen houden, niet alleen
om de hartelijke toejuichingen, maar
vooral met het oog op de recette.
Wij zouden ons dan ook niet ver
wonderen als we in dit seizoen nogmaals
Speenhoff en de la Mar hier kregen.
Ook Woensdagavond was Amicitia
weer aardig bezet, ofschoon de eerste
rang nog wel eenige ledige plaatsen
toonde. Het gezelschap-ter Hall komt
hier steeds in de kermisweek en heeft
in Amersfoort dus ook vele bekenden.
Het programma viel nog al in de smaak;
vooral de Transvaalsche kunstschutter,
maar meer nog de gymnasten, oogstten
veel bijval. De revue, geen erg nieuw
stuk bepaald, zal zeker menigeen zijn
tegengevallen. Een revue bij ter Hall
zonder dronken Piet is nu eenmaal
riet goed denkbaar.
We willen nog even de aandacht
vestigen op de komedie-vooi stelling
Zaterdagavond in Amicitia" te geven.
Wel begrijpende, dat het publiek in de
kermisweek een komediestuk op prijs
zou stellen, heeft het bestuur moeite
gedaan aan dien wensch tegemoet te
komen Het is zoo gelukkig geweest het
gezelschap van den heer van Oellefen te
engageeren, dat tegenwoordig vonMoser's
„Zenuwachtige Familie" met veel succes te
Amsterdam opvoert. Verschillende bladen
laten zich met veel lof over stuk en op
voering uit.
De naam var Von Moser staat er
borg voor, dat het een aardig stuk zal
zijn, waarheen men tevens gerust met
jongeren kan gaan genieten.
Wij twijfelen er niet aan, of velen
zullen van deze gelegenheid, om een
waardig slot aan hun kermisuitgaan te
maken, profiteeren.
Raadsstukken.
hiermede in overeenstemming te brengen.
Een bedrag van f30000 wordt derhalve
van art. 1 (batig saldo dienst 1906) I
overgebracht naar den dienst 1907, terwijl
de begrooling voor de gasfabriek in de
Gemeente-begrooting wordt opgenomen
overeenkomstig de vermoedelijke exploi
tatie der gasfabriek en derhalve met een -
batig saldo van f30U00.
Verschenen is het antwoord van B.
en W. op de verslagen van de Afdeelings-
vergaderingen, waaruit in ons vorig
nommer het meest belangrijke is mee
gedeeld.
Ook na overweging van de opmer
kingen, gemaakt naar aanleiding van het
voorstel tot verhooging van de jaarwedde
van den Commissaris van Politie achten
B. en W. lettende op den omvang van
de werkzaamheden en den aard der
betrekking, het wenschelijk, dat de jaar
wedde bepaald wordt op f2400.
Nu blijkt, dat algemeen het voorstel
tot bespeling van het carillon op Maan
dag en de daarmede verhand houdende
verhooging van de jaarwedde van den
Klokkenist geen instemming vindt, nemen
B. en W. dit voorstel terug.
In waardeering voor de verrich
tingen van het Drankweer-comité niet
onderdoende voor anderen, achten B.
en W. toch het toekennen van een hooger
bedrag dan f 100 beslist te verwerpen,
aangezien herhaaldelijk gebleken is, dat
voor meer dringende verbeteringen de
noodige gelden niet te vinden zijn.
De minderheid van het college van
B. en W. handhaaft, na alles wat in
de afdeelingen is gesproken, in zake
jaarwedden van het personeel bij het
L. O. zijn voorstel van Januari j.l. (toe
kenning van vier 3-jaarlijksche verhoo-
gingen van f 75, in plaats van vier
5-jaarlijksche verhoogingen van f75) en
meent, dat de daarvoor vereischte kosten
gevonden kunnen worden, deels door
hoogere raming van de Inkomsten-be
lasting, deels door vermindering van het
artikel voor Onvoorziene uitgaven.
De meerderheid van het college, acht
het met de overgroote meerderheid van
den Raad niet in het belang der Ge
meente, thans tot eene verhooging der
jaarwedden te besluiten, maar wenscht
hiervoor af te wachten de aanhangige
wijziging van de Rijks-subsidie.
Dit standpunt is, zeggen zij, reeds in
de vergaderingen uitvoerig toegelicht en
wordt door het meerendeel der leden
gedeeld, zoodat zij zich van verdere
uiteenzetting ontslagen mogen achten.
Alleen wijzen zij er nog op, dat hel
geenszins zeker is, dat bij een heffing
van 3% oen hooger bedrag dan f85000
aan Inkomstenbelasting ontvangen zal
worden, terwijl ook het bedrag, thans
nog beschikbaar voor Onvoorziene uit
gaven, geen verlaging toelaat.
Indien het grootste gebrek van de
tegenwoordige regeling bestaat in de
langzame toekenning van periodieke
verhoogingen, zal dit gebrek door aan
neming van het voorstel-Gerritsen niet
verholpen kunnen worden na 10 jaren
dienst zal een onderwijzer volgens het
voorstel-Gerritsen f 225 meer aan salaris
genoten hebben dan onder de tegen
woordige regeling.
B. en W. verklaren zich diligent en
zullen zoodra de nieuwe regeling van de
Rijks-subsidie tot stand gekomen is,
nadere voorstellen overwegen.
In de afdeelings vergadering was dank
betuigd voor de zorg waarmede de Be
grooting en de Memorie van Toelichting
zijn opgemaakt.
Met genoegen werd deze opmerking
door B. en W. vernomen.
Naar aanleiding van den wensch, geuit
in de 2de afdeeling, stellen B. en W.
voor de jaarwedde van den ambtenaar,
die is aangewezen den Gemeente-ont
vanger te vervangen, met ingang van
1 Januari 1908 vast te stellen opföOO,
derhalve te verhoogen met f 100. De
werkzaamheden zijn sinds de laatste
vaststelling van zijn jaarwedde (1903)
zoodanig vermeerderd, dat eene bezoldi
ging van f 400 niet in overeenstemming
daarmee kan worden geacht.
Het brengen van een memorie-post
op de Begrooting voor inrichting van
markthallen achten B. en W. niet raad
zaam. Indien, zeggen zij, aan het voor
stellen van een dergelijken memorie-post
de beteekenis eener principieele beslissing
ten gunste der markthallen moet worden
toegekend, zal de Raad eene dergelijke
beslissing geenszins incidenteel, bij ge
legenheid van het behandelen der Be
grooting, kunnen nemen.
Indien daarentegen geen principieele
beteekenis aan den nieuwen post moet
worden toegekend, is het vaststellen van
een dergelijk artikel van geen belang.
Intusschen zal het rapport betreffende
het bekende adres van „Handel en
Nijverheid" den Raad spoedig bereiken.
Nu blijkens de afdeelingsverslagen het
voorstel van 19 September 1907, betreffen
de debetaling van „Birkhoven" waarschijn
lijk zal worden aangenomen, wordt voor
gesteld de Begrooling voor de gasfabriek
De kolonel-inspecteur van het mili
taire onderwijs heeft den kapitein F. j
Kohlbrugge van het 5e reg. infanterie
benoemd tot plaatsvervangend directeur
van den cursus, in de plaats van den
kapitein W. J. Steinbuch, die belast is
met het toezicht op het Reservekader
en op het voorbereidende militaire onder
richt.
H e t e scadr 0 n ord onnansen.
Omtrent het escadron ordonnansen
van de 4 regimenten huzaren, meldt De
Msb. uit betrouwbare bron het volgende
Op 1 Mei 1908 komt 't 4e escadron
van het le regiment huzaren uit Amster
dam te Amersfoort in garnizoen. Om
plaatsing voor stalling te maken, heeft 1 I
de Minister van Oorlog een nieuwen f:
stal voor ongeveer 150 paarden op zijn
bcgrooting gebracht. Mocht deze post 3
daarop worden geschrapt, dan zal het
escadron ordonnansen in zijn geheel
verplaatst worden naar Deventer, waar
plaats komt door het vertrek van een
escadron naar Zutphen. Logies voor
manschappen van de bereden wapens is
in de Amersfoortsche kazerne voldoende. I
Dinsdagavond liep een jongen tegen i
een lantaarnpaal op den Ütrechtschen
weg tegenover de tramremise. Het
knaapje kreeg een vrij diepe snede boven
zijn oog, welke door den apotheker v.
d. Bovenkamp werd verbonden.
Hedenmorgen omstreeks 9 uur
had op de Langegracht de voerman K.
het ongeluk met paard en wagen (toe-
behoorende aan de wed. de Vries) in
de gracht te rijden. De voerman zelf
was nog al gauw op het droge, maar
met paard en wagen had men nog heel
wat moeite voor men ze weer op den
vasten wal had.
Uitslag veiling te Hoogland door
Notaris Johs. Knoppers.
Polderland te Hoogland in „de Hond"
verkocht aan diverse personen, totaal
voor f 14450Maailand onder Bun
schoten voor f71011; polderland onder
Bunschoten in den Noorderpolder voor
f8350; 2 perctelen polderland te Hoog
land in de Haar opgehouden3 perceelen
polderland in de Haar voor f7000; een
boerderijtje in het Veen te Hoogland
opgehouden het boerderijtje te Hoog
land aan de Kletersteeg voor f 1100.
BAARN. De Arbeiders-coöperatie„Voor-
uit," die haar brood betrekt van de
Amersfoortsche coöperatie, heeft in hare
jaarvergadering tot bestuursleden ge
kozen de heeren J. Posthuma Voorzitter,
A. van Amerongen Secretaris en B. J.
J. Weijkamp Penningmeester. De omzet
van brood in het afgeloopen Vereeni-
gingsjaar bedroeg f3578.62. Het verlies
bedroeg f47,49', waaronder f26,14 op
richtingskosten.
Het bestuur der afd. Baarn der
S. D. A. P. werd in de jongste gehouden
vergadering samengesteld als volgt: J.
Posthuma Voorzitter, G. Hupkes, Secre
taris en J. Smeekes Penningmeester. De
heer dr. J. van den Brink zal 4 Novem
ber a.s. optreden voor de afdeeling met
het onderwerp: „Godsdienst en Socia
lisme."
BARNEVEL0. Gedurende dit seizoen
zijn ongeveer 12000 schapen alhier ter
markt aangevoerd geworden, waarvan
een groot aantal tegen flinke prijzen van
de hand gezet zijn, zoodat de schapen
houders ongetwijfeld een voordeelig jaar
zullen hebben.
Bij de godsdienstoefening, Zondag
morgen half elf in de Remonstrantsche
kerk te houden, hoopt voor te gaan
Prof. dr. H. IJ. Groenewegen, Hoog
leeraar te Leiden.
De kiesvereeniging „Geloof en
Liefde" heeft tot hare candidaten voor
bet College van notabelen bij de Her
vormde gemeente alhier, verkozen de
heerenJ. van Apeldoorn J.Lzn., H.
Noorman en A. J. Krieger, aftredende
leden en H. M. Brouwer.
Ned H er v. Kerk..
u§Bedankt voor ^et beroep te den
Burgh (Schouwen), toez., door den heer
Joh. Meeuwenberg cand. te Zeist.
Den 21ste December a.s. herdenkt
de afdeeling Baarn van den Nederland-
schenProtestantenbond haar vijfentwintig
jarig bestaan. Ter gelegenheid daarvan
wordt thans een gemengd koor gevormd,
dat onder leiding van den muziekleeraar,
den heer J. H. van Dapperen op den
