Uit de Pers.
JSTAÜJSiNlEUWS.
Uit de Omgeving
als bij Den Haag, gerooid, om plaats te
maken voor revolutiebouw. Hij vroeg
een staatscommissie, om het behoud van
het natuurschoon te onderzoeken. Van
dit denkbeeld betoonde Minister Veegens
zich niet afkeerig, al was de zaak zeer
moeilijk. Ontginning van woeste gronden
door particulieren wilde de Minister niet
subsidieeren, wel, in het geval van be-
bossching, vereenigingen.
Aan polders, ter ontginning van min
derwaardigen grond, kon hypothecair
crediet overwogen worden.
De Minister constateerde, dat de toe
stand van den landbouw beter was; aan
graanrechten dacht hij niet.
De regeling van het pachtcontract wacht
te op den arbeid der Staatscommissie.
Een Tuinbouwcomité, naast het Land-
bouwcomité, wilde de Minister gaarne
subsidieeren.
Een wijziging der wet op de veeziek
ten was op handen. Met een serum tegen
mond- en klauwzeer werden proeven
genomen. De genomen maatregelen wer
den overigens door den Minister verde
digd als het minst schadelijk voor belang
hebbenden.
De Minister wachtte het rapport eener
commissie over de jachtwetde heer
lijke rechten zouden wel moeten verdwij
nen. Van de vogelwet was een herziening
in aantocht.
Vrij langdurig werd beraadslaagd over
de voorgestelde subsidies aan de boeren
leenbanken, meest R. Kath. instellingen,
met exclusivistisch godsdienstig en poli
tiek karakter. Om in beginsel uit te
maken, dat dergelijke instellingen niet
mochten gesubsidieerd worden, als niet
zijnde van „algemeen" nut, stelde de
heer Tydeman voor, den post met f 1000
te verminderen. Aan zijn zijde stonden
de heeren Pierson en Reyne, terwijl van
links de heeren Bos en Borgesius de
subsidie verdedigden, omdat de leen
banken nuttig waren, ook al was de
organisatie dan misschien verkeerd, wat
de heeren Heemskerk en Kolkman be
twistten. Ook de heer Van der Ylwaag
bestreed den Minister Veegens, die het
nut der boerenleenbanken voldoende
grond voor subsidie vond.
Het amendement-Tydeman werd ver
worpen met 43 tegen 25 stemmen.
De heer Bos stelde een amendement
vcor, strekkende om niet alleen Staats
hulp te verleenen voor bebossching en
outginniug van woeste gemeentegronden
maar ook voor bebossching en ontgin
ning van gronden ten behoeve van
andere publiek-rechterlijke lichamen er.
vereenigingen van algemeen nut.
De heeren Van Dedem, Tyde
man en Lohman bestreden op ver
schillende gronden dit amendement,
waarover de M i n i s t e r de beslissing
aan de Kamer overliet.
De Minister deed echter opmerken, dat,
al wordt het amendement verworpen,
toch zal worden onderzocht op welke
wijze aan de door den Heer Bos be
doelde vereenigingen staatshulp is te
verleenen. Wellicht kan dan bij een
volgende begrootiug een voorstel worden
gedaan.
De Heer Bos, erkennende, dat de
zaak onderzoek eischt, was echter tegen
verschuiving voor een jaar en hand
haafde dus zijn amendement, hetwelk
daarop werd aangenomen met 42
tegen 15 stemmen.
De Heer De Visser besprak ver
volgens den begrootingspost, waarbij
f21,000, bestemd wordt voor de
enquête van de Staats-Gommissie voor
den Middenstand. Met nadruk bestreed
spr. dat het vakonderwijs buiten deze
enquête zal blijven; ten gevolge van die
beperking voorspelde hij van de enquête
zeer povere resultaten. Spreker vroeg
den Minister te verklaren, dat geen geld
zal worden toegestaan vóórdat ook het
vakonderwijs is ondergebracht bij de
Enquête-Commissie.
De Heer A a I b e r e was vóór op
neming van het vakonderwijs en het
leerlingwezen in de Middenstands-Com
missie.
De heer Bos sloot zich bij dit be
toog aan.
De Minister melkte op, dat de
zaak van het vakonderwijs ressorteert
onder den Minister van Binnenlandsche
Zaken, met wien spreker in nader over
leg is getreden om dat onderwijs niet
uit te sluiten van de taak der Mid
denstands-Commissie.
De Kamer besloot, na langdurigs
discusssie, om bij (vóór) hoofdstuk IV
te behandelen het nieuwe salarieerings-
wetje voor de onderwijzers. De Voorzitter
wilde Dinsdag en dan Maandagavond
de begrootingsdiscussie doorzetten. Doch
de Kamer wilde, in meerderheid blijk
baar, van de aangenomen „spoed-rege-
ling" niet afwijken en liever geen
avondzittingen, als het niet dringend
noodig was.
In het kiesdistrict Sneek zijn gis
teren officieel candidaat gesteld voor de
Tweede Kamer de heeren mr. A. Ferf
(lib.) te 's-Gravenhage, W. H. vliegen
(soc.-dem.) te Amsterdam en mr. S. de
Vries Cz. (anti-r.) te Amsterdam.
Aan de „N. Rott. Ct." werden
Donderdag uit Batavia de volgende be
richten geseind.
„De Landvoogd reist heden zonder
ceremonieel naar Atjeh af."
„Kapitein Veltman, de vermoedelijke
schrijver van de „Wekker"-arlikelen, is
aan de hooge commissie toegevoed nis
tolk."
Geloofwaardige berichten over FI o re s
luiden minder gunstig,
„In allerijl worden versterkingen der
waarts gezonden."
DE OVERIJSELSCHE GRIFFIERS
BENOEMING.
Aan het „Handelsblad" wordt be
richt, dat de voordracht voor de benoe
ming van een griffier der Staten van
Overijsel bestond uit twee candidaten,
die gewoonlijk voor christelijk-historiseh
gehouden werden, on een vrijzinnig
democraat. Die voordracht was in een
voltallige vergadering van het college
van Gedeputeerde Staten opgemaakt,
met medewerking van den voorzitter, de
beide vrijzinnige leden en drie van de
vier rechtsche leden. Het ander a.-r. lid
van Ged. Staten had van verdere mede
werking afgezien, nadat een door hem
aanbevolen candidaat door één zijner
medeleden ernstig bestreden was.
Van andere zijde vernemen wij, aldus
schrijft het blad verder, dat de anti
revolutionaire candidaat, door één der
leden van Gedeputeerde Staten aanbe
volen, doch tegen wiens persoon o.a.
de Commissaris der Koningin over
wegende bezwaren had, een bekend
antirevolutionair propagandist is, wiens
naam door tegenstanders met het tegen
deel van achting genoemd wordt. Be
grijpelijk is het dat de Gedeputeerde
Staten, trots hun kerkelijke meerderheid,
dien candidaat niet op de voordracht
wilden plaatsen. En de antirevolutionair,
die den bekenden propagandist niet aan
het baantje helpen kon, weigerde ver
der aan de voordracht mede te werken.
Toen heelt De Standaard zich met
de zaak van haren propagandist be
moeid, met het bekende gevolg.
Na wat er gebeu. d is, heeft natuur
lijk die gevallen candidaat geen kans
meer. Doch blijkt hier niet weer duide
lijk hoe bedenkelijk het stelsel van
politieke benoemingen is? Alleen karak
ter en bekwaamheid behooren in aan
merking te komen.
Nu zal er een nieuwe oproeping
gedaan worden. Onder de eerst aange
melde candidaten was blijkbaar geen
enkel anti-revolutionair, die aan matige
eischen voldeed. Of dit billijk is tegen
over de eerste sollicitanten wordt niet
gevraagd. En bedroevend is het, hoe
door antirevolutionair drijven voor be
trekkingen het geloof van overwegend,
kunde en karakter van ondergeschikt
belang bedreigen te worden. Zoodoende
kan een groot partij-voordeel verkregen
worden, maar het land vaart er
slecht bij.
Aan „Het Volk" wordt uit Zwolle
geschreven
Volgens zeer algemeene en geloof
waardige geruchten zijn de 24 blanco-
stemmen bij de benoeming van een grif
fier bij de Provinciale Staten een gevolg
van liet werken van den antirevolutio
nairen gedeputeerde mr. H. van der
Vegte. Deze wou in het college van
gedeputeerden ook zijn vroegeren com
pagnon mr. Sybrandy op de voordracht
geplaatst bebben, maar de meerderheid
wilde dat niet. De voorzitter, de gou
verneur P. Lyklama Nijeholt, dreigde
zelfs met bedanken, als hij moest samen-
weiken met Sybrandy. Nu mr. H. v. d.
Vegte zijn, zin niet kreeg in de verga
dering van Gedeputeerden, werd een
dwangmiddel toegepast in openbare
vergadering. Men wacht nu met zekere
spanning of de nieuwe voordracht van
Gedeputeerden den naam van mr.
Sybrandy zal bevatten.
De redactie van het blad schrijft hier
onder:
Hoe dit zij, of den betaamden Alme-
looschen waarheidsgoochelaar al dan
niet deze winste is toegedacht, een feit
blijft dat in Overijsel het meest brutale
parlijbewind en nog wel volgens publieke
instructies van der, Amsterdamschen
generalen siaf, weer is ingevoerd. De
staatsruif wordt openlijk in partijdienst
gesteld, juist als in de dagen toen de
Rijksverzekeringsbank en de burgemees-,
tersambten bezet werden met drommen
van gewillige creaturen der kerkelijke
leiders.
„Land en Volk" schrijft
De nieuwe Overijselsche kwestie woidt,
bij nader inlichting, niet verkwikkelijker.
Er blijkt nu van partijdrijven in den
bedenkelijksten vorm.
Een gematigd christelijk-historiseh man
als griffier der Staten was niet voldoende.
Men moest een fanatiek drijver hebben,
een Sybrandi, Sybrandi zelf.
Voor den drang in die richting, van
den drijver der drijvers, is de meerder
heid der Overijselsche Staten voorloopig
gezwicht. Waarschijnlijk zullen zij gehoor
zamen en mr. Sybrandi griffier maken.
Deze geschiedenis is een waarschuwing
voor alle gematigde elementen in ons
land onder alle partijen. Het is een
voorproefje van hetgeen ons boven het
hoofd hangt, wanneer" straks da capo
van 1901 wordt geblazen.
De Chr.-Hist. „Nederlander" schrijft
een hartig woord aan het adres van
de „Standaard".
Het blad meent een enkel woord te
moeten zeggen over de opmerking, als
zou een griffier van een provincie steeds
van gelijke politieke richting moeten zijn
als de meerderheid der Provinciale Staten.
Dit dunkt haar volkomen onjuist en be
denkelijk.
Het griffierschap, zoo schrijft het blad,
is een gewichtig ambt, daf hooge eischen
van bekwaamheid stelt, doch geen zelf
standige politieke bevoegdheid verleent.
Het is dus een ambt van technischen
aard, en er is geen enkele reden denk
baar, waarom in een linksche provincie,
niet een rechtsche griffier, of in een
rechtsche provincie niet een linksche
griffier zou worden benoemd, wanneer
onder de sollicitanten die zich aanbieden
de bekwaamste van andere richting is
dan de Statenmeci derheid.
Waar de griffier, zoo zegt „De Neder
lander verder, slechts uitvoert wat Ged.
Staten beslissen, bestaat bij zijn benoe
ming geen enkele reden politieke voor
keur te doen gelden.
Dit klemt te meer, wanneer men het
volgeude bedenkt. Onder alle partijen
is men het er over eens, dat de Staten
verkiezingen ten deele bedorven worden
door het politiek karakter dat zij nood
zakelijk verkrijgen ten gevolge van het
optreden der Staten als kiescollege voor
de Eerste Kamer. Er is geen enkele
partij in ons land, die niet op hare beurt
daarover geklaagd heeft. Dat men niet
temin deze regeling behoudt, vindt zijn
voornaamste oorzaak hierin dat men
niets beters weet. Ook naar aanleiding
van de voorgenomen grondwetsherziening
is dit weer van vele zijden uitgesproken.
Maar zou het dan geen zaak zijn, de
bedoelde schade althans binnen de engst
mogelijke grenzen te beperken? Is het
dan niet onlogisch, het effect van het
politiek karakter der Statenverkiezingen
moedwillig te verbreeden, door den zege
vierenden kiezers de suggestie bij te
brengen, dat zij „teleurgesteld en ont
moedigd" moeten zijn, wanneer een grif
fier van andere richting benoemd wordt?
Men is zelf van meening, dat het
voor het provinciaal beheer te betreuren
is, dat de kiezers zich met 't oogop
Eerste Kamer bij de Statenstembus
aldus groepeeren moeten. Hoe kunnen
de kiezers dan „ontmoedigd" zijn, wan
neer het doel, waarvoor zij zich aldus
groepeeren, bereikt wordt, maar de ge
kozenen geen misbruik van hun positie
maken om bij technische benoemingen
andere overwegingen dan die van be
kwaamheid te doen gelden?
De eisch, dat een griffier immer vau
gelijke politieke richting zal zijn als de
meederheid, kan, zegt het blad, slechts
grond vinden in het stelsel: „de buit
voor de overwinnaars", een stelsel dat
én schadelijk is voor de publieke zaak
(omdat het vaak zai leiden tot het pas-
seeren van den bekwaamste) én beder
vend voor de politieke zeden.
Dan merkt het blad nog op, dat in
de door haar gewraakte persuitlatingen
niet geklaagd wordt over achterstelling
van rechtsche candidaten, maar over het
niet-vóórlrekken van rechtsche candi
daten dal er niet een klacht valt over
partijdigheid, maar over gemis aan par
tijdigheid hij de benoeming. En dit meent
de „Nederlander" onvoorwaardelijk te
moeten afkeuren.
Knust en Wetenschap.
EVE SIMONY—WIJSMAN.
Het begon Donderdagavond in Amicitia
niet erg gelukkig. De heer Wijsman
toch, den vleugel aanslaande, kwam tot
de ontdekking dat het instrument niet
geheel in orde was. Er scheen iets te
haperen aan enkele toetsen, zoodat zelfs
de heer v. d. Burg uil de Arnhemsche
slraat moest gehaald worden, die, ria
een half uur ongeveer, er in slaagde
het euvel te verhelpen, zoodat het con
cert ten minste tegen half negen kon
beginnen.
Eve Simony, het zangvogeltje, zooals
zij door een der Haagsche critici werd
genoemd, is een Belgische van geboorte.
Toen zij haar zangstudiën had voltooid,
liet zij zich in de eerste Belgische salons
hooren. Bij een van die gelegenheden
trok haar klare stem de aandacht van
een der directeuren der Kon. Opera van
de Monnaie te Brussel en die engageer
den haar in 1903 voor hun gezelschap.
Haar debuut in Victor Massé's opera
comique „Les Noces de Jeannette" viel
schitterend uit.
Vorig jaar heeft zij in de Fransche
opera te 's Gravenh3ge gezongen en ook
daar heeft zij vele vereerders verworven.
Wij kunnen ons dat zeer goed be
grijpen. Of dat echter alleen door haar
zang is, is voor ons een vraag. Wij
veronderstellen, dat haar succes wel
voornamelijk zal te danken zijn aan
haar uitbeeldingskracht, 't Wil ons al
thans voorkomen dat ze iri de eerste
plaats actrice is. Voeg daarbij haar jeugd,
haar allerliefst uiterlijk en elegance en
we meenen de voornaamste factoren van
haar succes te hebben genoemd. Haar
zangkunst komt ir de tweede plaats.
Toch heeft ze een frissche, buigzame,
uitmuntend geschoolde sopraanstem, die
zij zeker ten volle beheerscht.
Daarenboven heeft haar geluid een
zuiverte, die bewonderenswaardig is.
Ongetwijfeld staat zij dan ook als tech
nisch kunstenares hoog, zeer hoog. Daar
zullen in de vocale kunst voor haar geen
onoverkomelijke moeilijkheden bestaan,
en uit dat oogpunt mag zij een groot
talent worden genoemd. Maar 't is geen
talent dat aangrijpt, dat ontroert, dat
ons voert buiten de wereld van dage-
lijksche indrukken en ons plaatst te
midden van de intens gevoelde kunst
impressies. Hoe technisch mooi, hoe
zuiver ook gezongen, haar zang was
koud, daar ontbrak het overweldigende
aan.
Niet ten onrechte werd dezer dagen
van haar gezegd, dat „haar stem mist
die diepte van expressie, die wijze van
wonderlijk-innig-gevoelen, die een zange-
res-artiste, krachtens het allereerste be
ginsel van kunst moet kenmerken."
Het programma bevatte in hoofdzaak
lichte Fransche stukjes, die bij het pu
bliek nogal in den smaak vielen. Tot
slot kregen we C. Saint-Saens' Air de
Rossignol, een meesterstukje van zang
kunst, zonder artistieke schoonheid even-
w 1. Zooals echter gezegd, Mej. Simony
oogstte nog al veel succes bij het weiuig
talrijk publiek.
De heer Wijsman is een pianist, die,
om het zoo maar eens uit te drukken,
waarschijnlijk voor niets staat. Het kla
vier biedt hem geen moeilijkheden aan,
hij weet ze te beheerschen, heeft ze
allen volkomen in zijn macht. Even
onaandoenlijk echter als de heer Wijsman
blijkbaar bij het piano-incident was, even
onaandoenlijk was voor ons zijn kunst.
Alleen in 't laatste klaviernuramer gaf hij
zich, dat speelde hij met veel sentiment.
Maar overigens evenaarde hij de zangeres.
Techniek om van versteld te staan,
eenvoudig verbluftend, maar het naar
voren brengen der schoonheden eener
compositie, de kunst, die de sensatie
moet verwekken bij den hoorder, bleef
hem vrijwel vreemd. En hoeveel be
wondering wij ook voelen, voor een tot
de uiterste grenzen opgevoerde techniek
pareling, we kunnen het niet mooi vinden,
niet mooi in den zin van aangrijpend.
Dat de begeleiding der zangnummers bij
den heer Wijsman in goede handen was,
spreekt van zelf.
Er was weinig publiek. Krijgen we in
Amersfoort al te veel te doen
We herinneren aan het concert,
morgenmiddag door de Wognummers
in Amicitia te geven. De verschillende
persbeoordeelingen zijn zoo vol lof,
dat zeker velen de kennismaking niet
zullen verzuimen.
De eerste abonnements-tooneelvoor-
stelling zal a.s. Woensdag wo den ge
geven. De Nederlandsche Tooneelver-
eeniging, het bekende gezelschap van
de heeren Ternooy Apel en v. d. Horst
zal opvoeren „De ingebeelde zieke"
van Moliere, terwijl tot nastukje is ge
nomen „De Aanbeveling" van Max
Maurey.
Aan den Raad der Gemeente Amers-
oort is het volgende adres verzonden
Edelachtbare Heeren!
De ondergeteekenden wenden zich in
opdracht der onderstaande organisaties
tot U met het verzoek, gelden beschik
baar te willen stellen lot leniging der
gevolgen van gedwongen werkloosheid.
TOELICHTING.
Door eenige der onderstaande orga
nisaties zijn fondsen gesticht waaruit
hun leden in geval van gedwongen
werkloosheid eenige ondersteuning genie
ten, door andere zijn de voorbereidende
maatregelen genomen om tot stichting
van zulk een londs over te gaan.
Door den grooten omvang der werk
loosheid, vooral inde bouwvakken,zijn de
leden echter niet bij machte een vol
doend hooge contributie te betalen,
welke een eenigszins beduidende ,uit-
keering bij werkloosheid mogelijk zou
maken.
Reden waarom wij U verzoeken, sub
sidie te willen verleenen aan de ver
eenigingen die daarom eventueel moch
ten vragen. In verschillende plaatsen
van ons land, o.a. Amsterdam, Utrecht,
Arnhem, enz. worden dergelijke subsidies
reeds gegeven. Terwijl in een aantal
Gemeenten deze zaak in voorberei
ding is.
Tot nadere mondelinge toelichting zijn
wij volgaarne bereid. Met verschuldigde
gevoelens,
't welk doende,
Afd. Amersf.Ned. Sigarenmakers-Bond.
R.-K. Timmerl.-Secr.
R.-K. Schilders-Secr.
Prol. Chr. Timmerl.-Bond.
Alg. Ned. Timmerl.-Bj
Metaalbw.-Br
Schildersg.-ta
Typogr.-BoJf
Gem.-werkl.f
Slagergez.-BÏ
Namens de Organisaties
G. VAN WIJLAND, Monnikenpad
M. H. J. VAN LENT, Bloemendaalt
De miliciens der verschilli I
divisies, gedetacheerd aan de kaderscl I
Alhier, keeren in verband met het Kat I
besluit in zake het blijvend gedee
28 Nov. naar hun garnizoenen teruj
Te Nijmegen is, de bij vele Am,
foo ters zeker nog wel bekende mej;
M. Schermer overleden, op 72 jarifl
leeftijd.
Als hoofd der Anna Paulowna bewi
school, heeft zij zich te dezer stede i
vrienden verworven. Haar groote lit'
voor het voorbereidend onderwijs
minderbevoorrechlen heeft haar voom
de sympathie van velen verschaft.
Hedenmorgen is ze te Nijmegen
graven.
Bij het plaatselijk telephooiin
is onder No. 196 aangesloten het wool
huis van majoor L. baron van Hef
gendorp.
Onder de minder courante fonds
welke deze week zijn verhandeld dJf
de commissiebank te Amsterdam. I
men o. m. voor 34 pCt. obligaties j
meemte Amersfoort ad. 91 pCt.
In de gisterenmiddag gehou^
vergadering van den Raad der gemeen?
Gouda werd aan den heer A. J. Krie,
alhier, definitief concessie verleend vc
den aanleg van een paardentram 1
af het station door de stad.
De kapitein A. A. Heisterkamp,)
het 5e reg. Inf. te Amersfoort, wo:
29 dezer ontheven van zijne detacheei
bij het le reg. vesting-art. te Utre
Alhier is een Protestantsch Cbj
telijke timmerliedenvereeniging opger
onderafdeeling van den Chr. Nat. V'
mansbond.
Vrijdag wordt in de Zaaier r
openbare vergadering gehouden war
Ds. Vunderink zal spreken over „Clr
lelijke Vakorganisatie."
In het Bestuur van Amicitia
in de vacature, ontstaan door het verb j.
van den heer W. v. d. Koogh geko:
de heer U. J. N. Doornbos, kapitein t
artillerie.
Donderdag a.s. krijgen we in AmtóJP
een Volksavond van het Nut. De <w
zijn ode's bekende zanger, Joh. Schra
zal dien avond optreden. Daar van d
avonden door het volk nogal druk
bruik wordt gemaakt, hopen we, dilc
leden niet al te druk zullen op kmfli
zetten daar dan wel eens veel person,
voor wie de avond eigenlijk is, zoul
moeten worden weggestuurd.
BAARN. In de op '22 dezer gehour
jaarvergadering der Floralia Vereenif
voor Baarn, Soestdijk en de Vuursc
werden de periodiek aftredende bestif
leden, de heeren A. Woltman, Elp:
J. C. van der Veen en K. Timmerc
herkozen. Uit het jaarverslag van t
Secretaris bleek, dat het ledental
bedroeg. De 1 ekening en verantwoord
van den Penningmeester over 190:
werd vastgesteld in ontvangsten
f 654,32 en in uilgaven op f 648,68, z
dat het saldo bedraagt f5,72.
Een lijst van de in 1908 uittereit
planten werd vastgesteld.
Het Bestuur van het Nutsdepai
ment alhier heeft aan de leden vol
gesteld eene Commissie te benoenjl
die zal hebben te onderzoeken in l||
verre het wenschelijk en mogelijk ii
Baarn een binnen-badinrichting
stichten.
In de op 21 dezer gehouden 1
gadering der afdeeling Baarn van
Vereeniging Volksweerbaarheid w?J
besloten aan den Minister van Oo»!
subsidie aan te vragen voor de oprit
ting van een schietbaan op het terr
daarvoor welwillend beschikbaar gesl
door II. M. de Koningin-Moeder. 2
genoemden Minister zal tevens word
verzocht om het gebruik van 's Rs
geweer en munitie. Besloten werd n
af Maandag a.s. in het gymnastiekloki
van den heer Carprean voor de led
der afdeeling de gelegenheid te bi»
tot het houden van schietoefeningen
flolcrtbuks. Aan den Burgemeester"'
Baarn, den heer F. F. Baron d'A-''
de Bourouill werd door de vergader"
het Eere-Voorzitterschap der Veree'
ging aangeboden, als bewijs van waf
deering voor de groote belangstelling'
medewerking, welke door Z.E.A. in
aangelegenheden der afdeeling word'
getoond. Tot secretaris der Afdeeli'
werd gekozen de heer A. J. Krudop
