Vrijzinnig- Orgaan voor Amersfoort en Omstreken.
No. 121.
ZATERDAG 28 DECEMBER 1907.
4e JAARGANG.
Uitgave van dö Naaml. Vennootschap „DE EEMLANDEiT.
Vcpsehijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
FEUILLETON.
DE KLEINDOCHTER.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER
Directeur R. G. RIJKENS.
Abonnementsprijs
Per jaarf 3.00
Franco per post3.50
Per 3 maanden- 0.75
Franco per post- 0.90
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTRA&T 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertèntiën:
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
(By abonnement belangrijke korting.)
Eenigen tijd geleden heeft de bekende
Amsterdarasche rechtsgeleerde Mr. J.
A. Levy, sprekend in eene vergadering
van de Rotterdamsche ,,Handelsver-
eeniging" betoogd, dat hij niet wist
wat oneerlijke concurrentie was.
Daartegen is men geducht te velde
getrokken. Men wist het wel, men
voelde het aan eigen lijve; men eischte,
dat de staat onmiddellijk hulp zou
verschaffen naar het voorbeeld van
buitenlandsche wetgevingen.
Er moge een kern van waarheid
zijn in hetgeen de heer Levy zeide,
dat mag toch geen reden zijn voor den
wetgever om zich heelemaal niet met de
zaak te bemoeien. Dan kan men in
elk geval, zooals Duitschland nu doet,
pogen die voor den middenstand zoo
fnuikende daden te onderdrukken.
In Duitschland is dezer dagen een
voorioopig wetsontwerp tot wijziging
van de wet ter bestrijding van de
oneerlijke concurrentie ingediend.
In de memorie van toelichting wordt
gezegd, dat de wet van 1896 op dit
stuk over het algemeen heeft voldaan,
al moet men er ook bij voegen, dat
vooral kleinere neringdoenden door
die wet sterk zijn teleurgesteld.
Die wet zal daarom worden herzien
en men zal het eens probeeren door
het ruimer maken van een algemeene
bepaling, welke nu zoo zou luiden
„Hij die met het doel om den in
druk op te wekken, dat hij een bi
zonder gunstige aanbieding doet in
openbare publicaties of in mededee-
lingen, welke voor een grooten kring
van personen bestemd zijD, omtrent
handelsomstandigheden, speciaal over
de samenstelling, de wijze van fabri
catie op de prijsberekening van goederen
of van daden van nering, over de wijze
Door M. Böhme.
■7)-
«Mijn moeder? Ik kom onmiddel
lijk.»
Frederik Mannebach nam haastig
afscheid en verliet don tuin door de
deur waardoor Erika altijd bij haar
bezoeken kwam. Erwig snelde den
bediende na.
Mevrouw Meier was in onmacht
gevallen. Men had haar op de sofa in
het kantoor gelegd en was met pogin
gen, haar weer tot bewustzijn te bren
gen. Juist bezig kwam de dokter, dien
Gerard geroepen had.
De oude vrouw jammerde luid, als
men haar aanraakte. De dokter zond
alle aanwezigen, met uitzondering van
Lisa, die hem behulpzaam moest zijn,
weg.
Toen Gerard en Erwig weder binnen
kwamen, deelde de arts hun mee, dat
de moeder, om een hoogst noodzake
lijke operatie te ondergaan, nog den
zelfden avond naar Bonn moest. Zon
der dadelijke operatie telde haar leven
nog maar enkele uren. Bij den hoogen
leeftijd der zieke was het wel niet zeker,
of z;j de operatie zou kunnen doorstaan,
van het aanschaffen van waren of over
de plaats, waar zij vandaan zouden
komen, over het bezit van bekroningen
of eervolle vermeldingen, over de aan
leiding tot of het doel van den verkoop
mededeelingen van feitelijken aard doet,
die opzettelijk onwaar zijn of tot mis
verstand aanleiding kunnen geven, wordt
tot een geldboete van hoogstens 5000
mark of gevangenisstraf van hoogstens
een jaar veroordeeld."
Even als deze algemeene bepaling,
zijn ook andere bepalingen ruimer ge
maakt.
Van bepaalde producten zal de
Bondsraad kunnen voorschrijven, dat zij
alleen op een bepaalde wijze naar maat,
getal of gewicht Worden verkocht of
dat zij niet verkocht mogen worden
zonder dat op het product te lezen is.
hoe zwaar, groot enz. het is, waar het
gemaakt is of waar het van daan komt.
„Goederen uit faillissement" mogen
niet als zoodanig gequalificeerd worden
dan bij de boedelverkooping.
Bij een uitverkoop moet men uit
drukkelijk vermelden, waarom men
uitverkoopt. Ja zelfs wordt in zekere
gevallen voorgeschreven, dat men de
autoriteiten moet gaan mededeelen,
waarom en wanneer en wat men er in
uitverkoopen wil.
Blijkt, dat die opgaven niet juist zijn
of voegt men bij den uitverkoop
andere warenhoogstens 500 mark
boete of één jaar gevangenisstraf.
Opruimen, ook van één artikel, dat
men niet lange, verkoopen wil, staat
in dit verband gelijk met uitverkoop.
Verder heeft men het recht een
concurrent te verbieden het gebruik,
van een naam, een firma, een aan.
duiding die aanleiding kan geven tot
verwisseling met een anderen naam,
firma enz.
Gebruikt de concurrent dit alles
opzettelijk, dan kan hij tot schade
vergoeding worden aangesproken.
Met groote belangstelling zal zeker
de middenstand in Nederland het lot
van dit wetsontwerp volgen. Want,
al raag men soms kunnen beweren
dat dit ontwerp in sommige opzichten al
te rekbaar is, hier in Nederland doet men
tot nu toe niets en het valt, zooals
we onlangs nog aantoonden, toch zeker
niet te ontkennen, dat op dit gebied
hier te lande zeer veel ongewenschte
praktijken voorkomen,
TERUGKEERENDE LANDVER
HUIZERS.
De vorige week spraken we van het
feit, dat in den laalsten tijd zoovelen uit
Amerika zijn teruggekeerd onder den in-
j vloed van de crisis aan de Ainerikaan-
sche Beurzen en de terugslag daarvan
op de industrie in de Vereenigde Staten.
In Duitschland vreesde men den sterken
toevoer van de Amerikanen, die als con
currenten van de inlandsche arbeiders
zouden optreden ende markt voor dezen
bederven. Niet overal denkt men er zoo
over. In Hongarije bijv. zijn sommige
districten door de verhuizing naar Amerika
nagenoeg ontvolkl. Zij krijgen een deel
van de oude bevolking terug en wie
terugkeeren zijn beter dan die gingen.
Of liever dezelfde menschen die eenige
jaren geleden naar Amerika gingen omdat
zij geen bestaan vonden in het vaderland,
komen weerom als betere menschen. De
meesten hebben geld verdiend, niet alleen
voldoende om de boot en den spoortrein
te betalen, maar zooveel dat zij nog iets
overhouden, wat hun kan te pas komen,
om zich onder tamelijk gunstige voor
waarden te vestigen ine hunne geboorte
plaats. Den 21 sten November kwamen
volgens de mededeeling van het eerste
te Bremen verschijnende blad daar 2372
personen van verschillende nationaliteit
uit Amerika aan. Zij wisselden bij een
bankier voor niet minder dan driehon
derdduizend Mark en de meesten hielden
dan nog eene som in Amerikaansch geld
over. Honderden bezaten negenhonderd
a duizend Mark. De aankomst van deze
lieden mag in arme streken als een zegen
beschouwd worden en dit niet alleen
maar men moest toch al het mogelijke
doen om haar in het leven te houden.
Even over acht uur ging de sneltrein
naar Keulen. Lisa pakte boven een en
ander in den reiskoffer. Zij weende.
Anders stond ze met de oude vrouw
niet op al te goeden voet; de onbuig
bare strengheid en de behoudzuchtige
begrippen der oude dame lokten dik
wijls haar tegenspraak uit, en niet
ongaarne dacht ze aan den tijd, waarop
zij het hoogste vrouwelijke gezag in
het huishouden zou hebben. Maar deze
plotselinge gebeurtenis trof haar toch.
Jo zat naast haar grootmoeder en
hield de ijskoude hand der oude vrouw
in de hare. Een koortsachtige opwin
ding en onrust had zich van het geheele
huisgezin meester gemaakt. Als een
loopend vuurtje ging het bericht van
de plotselinge gevaarlijke ongesteldheid
der algemeen beminde en geachte
vrouw door de stad.
Ook tot haar broeder, Jerry Manne
bach in de Nonnensteeg, kwam de
tijding. En hij liep, gevolgd door zyn
kleinzoon Ferdinand, van het aambeeld
weg regelrecht naar het huis van zijn
zuster.
«Fina, hemel, Fina, wat doe je nu,»
zeide hij verschrikt, bij het zien van
de roerloos liggende gestalte.
Mevrouw Josephine hief het hoofd
een weinig op. Zij had de vale gelaats
kleur der zwaarzieken, maar zij giim-
lachte toch nog, toen zij naar allen
zag. Want nu kwam ook Jerry's
schoondochter, een bleeke zwakke
vrouw, binnen en was de geheele
Miesbacher familie om haar heen.
«Wat, Jerry, maar ik verlaat
jullie nog niet,» zei de zieke met moeite.
«Wij beiden zijn van een taai soort,
Jerry, ik kom terug. Vast. Wat sta
jullie allen in het rond en schreit.
Gerard maakt dat je in den winkel
komt, men moet de zaak nooit een
uur aan vreemden overlaten. En jij,
Erwig, telegrafeer aan den fabrikant te
Greiz, dat hij zijn reiziger pas twee
weken later stuurt. Fina, pas goed op
in den winkel, zoolang ik er niet ben.
Aangeleerd heb je nu al een beetje.
En ga ook 's avonds eens naar de
Stohmans, dat hebben ze graag. Ja,
ja, Jerry, dat is nu eenmaal zoo. Een
maal moeten wij gaan. Al is het ook
dezen keer nog niet, ik heb een flinken
knak gekregen 'k Heb 't al lang
gemerkt Ferdinand, wat doe jij eigen
lijk hier. Ga maar weer flink aan het
werk. Werk, zoolang het dag is, de
nacht komt, waarin niemand werken
kan. Maria, jij kunt ook gaan. 't Is
gauw tijd voor 't avondeten, je hebt
te werken. Jij blijft. Jerry
Ja, Jerry bleef. Hij dacht er niet
aan. zijn zuster te verlaten. Maar hij
sloop zachtjes weg, om zijn zwarte
armen en handen te wasschen. En
omdat zij geld meebrengen, maar ook
omdat zij aan de overzijde van den
Oceaan eerst recht werken geleerd heb
ben. Er zijn onder hen die eene harde
leerschool hebben doorloope.i, maar die
daarin zijn gegroeid en sterk geworden.
Een blad heelt een studie gemaakt van
de psychologie der terugkeerenden en
het zegt, dat deze hemelsbreed verschil
len van de lieden die heengaan en die
zij waren toen zij heengingen. Zij treden
vrijer op zij buigen minder diep voor
de „heerenzij hebben meer zelfbewust
heid opgedaan en dit gevoelen is gerecht
vaardigd, omdat zij geheel andere lieden
zijn geworden. Zij gingen als zoovelen
eigenlijk zonder recht te beseffen wat zij
deden in het vaderland leden zij honger
en men had gezegd, dat aan de over
zijde van den Oceaan brood was. Zij zagen
er niet zeer voordeelig uit. Zij hadden
niet meer geld dan noodig was om de
toen zeer lage passagegelden voor) usschen-
deksreizigers te betalen. Thans, terugkee-
rend, maken de meesten van hen den
indruk van krachtige Rieden. De meesten
zijn wel gekleed. De meesten hebben
eenig geld overv„-rdiend en velen stellen
zich voor 0111 als het hun niet gelukt in
hot oude vaderland te vinden wat zij
zoeken, opnieuw naar de nieuwe wereld
te gaan, waar de toestand intusschen
wel weer verbeterd zal zijn.
DUITSCHLAND.
Al hebben de officieuze bladen in
Duitschland beweerd, dat omtrent
'sKeizers tocht naar K 0 r f 0 e nog
niets zekers is bepaald, toch worden op
het eiland toebereidselen gemaakt voor
zijn ontvangt. Er gaat een gerucht, dat
de Keizerin haren gemaal op zijn reis
zat vergezellen. Waarschijnlijk zal de
monarch een onderhoud met den Koning
van Griekenland hebben.
BELGIË.
Te Brussel is Woensdag en Donderdag
een anti-clericaal congres gehouden.
Nadat verscheiden redenaars de nood
lottige gevolgen van de langdurige heer
schappij der clericalen hadden aangetoond
en de noodzakelijkheid hadden betoogd
van een liberaal-socialistisch kartel, werd
ten slotte een dagorde aangenomen,
waarin alle anti-clericaien worden aan
gemoedigd zich te vereenigen in een
krachtige poging om het land te ver
lossen van de huidige regeering.
toen het rijtuig voor de deur stond,
droeg hij haar op zijn gespierde armen
naar buiten en legde haar voorzichtig,
als was ze een klein kind, op de kus
sens; en toen zij wegreed, keek hij
het rijtuig na, en streek met den rug
van zijn hand over de oogen.
«Adieu, zuster Fina».
Hij geloofde niet aan een weerzien.
Erwig en Lisa gingen met de zieke
naar Bonn.
De lantarens brandden reeds, toen
jerry Mannebach zijn huis binnenging.
De knechts in de smidse hadden de
werkplaats al verlaten. Juist zat men
in de woonkamer aan tafel. Tegelijk
met Jerry kwam ook Ferdinand de
kamer binnen en uit een hoek van de
kamer kwam, op een stok geleund,
de 97-jarige Andreas Ludwig, vroeger
eenige knecht der weduwe Mannebach
die eens in de moeilijke tijden, hier
geholpen had, het lekke scheepje
boven water te houden. Nu kreeg hij,
die zich hier rechten verworven had,
het brood der liefde, niet dat der genade.
En daar liefde, en niet plicht, het hem
reikte, smaakte het karige brood den
oude uitstekend.
Maria droeg een schotel aardappe
len op tafel en zette dien naast de
schaal gebraden bloedworstschijfjes.
Zwijgend werd gegeten.
In het kleine vertrek was, evenals
bijna in het geheele huis, alles nog zoo
DE CRISIS.
H. M. de Koningin heeft gisteren
namiddag ten Paleize een onderhoud
gehad met baron Schimmelpenninck
van der Oije, voorzitter van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal.
Met ingang van x Januari 1908 zal,
naar het U. D. verneemt, de afgifte van
vacantiekaarten voor werklieden volgens
andere voorwaarden geschieden.
1. Alleen de werkgevers mogen ze
afgeven.
2. Ze mogen alleen aan arbeiders
en arbeidsters in vasten dienst van den
werkgever verstrekt worden (niet aan
administratief personeel),
3. De kaarten zijn geldig op de
in Nederland gelegen lijnen van de
Mij. tot Exploitatie van Staatsspoor
wegen en van de Ned. Centraal Spoor
weg-Mij.
4. Uitsluitend de werkgever is ver
antwoordelijk voor de nakoming van
alle bepalingen en voorwaarden van het
betrokken tarief en van het gebruik
dat van de vacantiekaarten voor werk
lieden gemaakt wordt.
Worden de voorschriften overtreden,
dan is de werkgever voor eike over
treding aan de maatschappij een be
langrijke boete verschuldigd, onver
schillig of zich aan de overtreding de
werkgever zelf dan wel een ander
persoon schuldig maakt. In verband
hiermede mag bij geconstateerde over
tredingen nimmer verhooging worden
geheven, maar moet steeds de vacantie-
kaart voor werklieden worden inge
trokken en proces-verbaal worden opge
maakt.
De Minister van Oorlog heei de
gewone medewerking van het legerbe
stuur toegezegd voor het Elfde Wapen-
feest van den Koninklijken Orr!ciers
schermbond, dat zal plaats hebben e
's-Gravenhage op 25, 26, 27 en 28
Februari 1908 in de zalen van de
Normaal-schietschool aan de Kanon
als Jerry's ouders het gehad hadde
Aan de gewitte wanden stondet. hou
ten banken, voor de vensters de wit
geschuurde eiken tafel en aan der
zijwand een groote kast. Maria ad ;.ct.
de wanden allerlei platen gehangen.
Voor versieringen of andere over
tollige aankoopen was nooit gvld in
huis geweest.
Toen Jerry van zijn moeder de
smederij overnam, moest hij, als zij,
hard werken om de rente voor de
hypotheek op tijd te kunnen betalen
en het allernoodzakelijkste om televen
Het werd ook niet beter toen hij een
meisje zonder geld huwde en de familie
zich langzamerhand met zes kleinen
vermeerderde. Slechter werd het, toen
ziekte en dood zijn woning bezochten,
toen zijn vrouw stierf bij de geboorte
van haar laatste kind, eu haar vijf
jaar achtereen eiken winter een der
kinderen in het graf volgde. Slechts
een, de oudste, bleef over. En met
deze, den laatste van de zes, had Jerry
bijna gebroken, toen de jongen, nau
welijks vrij van militairen dienst, zich
met een arm, ziekelijk meisje ver
loofde.
Wordt vervolgd.