WEERBERICHT.
STADSNIEUWS.
BINJNENLAJNO.
UIT DE PERS.
Thermometerstand
Merkwaardige Woorden en Daden
De muziek van „Phrynis" klonk, hoe
wel wat ijl, heel frisch. De goed gekozen
nummers werden uitstekend uitgevoerd
en oogstten bij het publiek veel bijval.
Ook voor de zangers was trouwens het
publiek gul gestemd.
Tevens kregen we nog een der mede
spelers van „Phrynis", den heer Louis
Klein als solist te hooren. Zeer correct
bracht hij II Trovatore de Verdi
ten gehoore. De heer Klein toonde zich
een zeer goed violist die met veel ge
voel en stemming weet te spelen. Zijn
goedklinkend instrument beheerscht hij
uitstekend, vooral het passagewerk maakte
veel indruk. Wij hebben dan ook met
zeer veel genoegen naar zijn keurig spel
geluisterd. Het publiek beloonde hem
met een hartelijk applaus, zoodat hij nog
een „toetje" moest geven. Hij koos
hiervoor Largo van Handel, dat
eveneens uitmuntend werd voorge
dragen, hoewel een enkele onzekere
streek hier en daar werd gehoord.
Van harte hopen we, dat „Euterpe"
op het concours te Barmen zal uitblin
ken, en dat het Amersfoortsche kwartet
van uit den vreemde met een eersten
prijs naar huis zal keeren.
De ie luit. A. G. J. C. Wilkens
wordt binnenkort overgeplaatst van het
ze naar het ie reg. veld-artillerie.
De luit.-kolonel A. J. P. Meteler-
kamp, benoemd tot comm. van het 2e
reg. huzaren, komt te Venlo in garni
zoen.
De ie luit. J. H. Sonne, van het
5e reg. inf. overgeplaatst bij de kolo
niale reserve, blijft tot 31 dezer gede
tacheerd bij de normaal-schietschool te
's-Gravenhage.
De ie luit. R. Schuursma, van de
artillerie O.-I. leger, leerling der hoogere
krijgschool, wordt met Mei gedetacheerd
bij het 1 e reg. huzaren te Amerstoort.
Zaterdagavond had in de con
certzaal «de Arend» een gezellige bij
eenkomst plaats voor leden en genoo-
digden van de schietvereeniging Voor
Koningin en Vaderland.»
Nadat de voorzitter de heer J. D.
Lammerts van Bueren een welkomst
rede had uitgesproken, waarin hij o. a.
wees op 't nuttige der schietsport en
eindigde met eene opwekking tot de
niet-leden, deze nog jonge vereeniging
daadwerkelijk te steunen, werden een
aantal aardige voordrachten ten ge
hoore gebracht, die, naast enkele goed
geslaagde muzieknummers en een vlot
gespeeld blijspel «Leer om leer» zeer
in den smaak van 't talrijke publiek
vielen.
Een woord van lof komt voorzeker
toe, aan mevrouw S., die door haar
sopraan-solo «Panis Angelicus» de
aanwezigen wist te boeien.
Den geheelen avond heerschte er
een prettige stemming, die niet ver
minderde, toen het bal een aanvang
nam.
Alvorens we eindigen, spreken we den
welgemeenden wensch uit, dat de leden
der vereeuiging evenzoo gunstige resul
taten mogen bereiken op 't gebied der
schietsport als bij 't organiseeren van
genoeglijke bijeenkomsten.
Vermelden we nog, dat de heer Van
Eimeren als grimeur weer uitstekende
diensten bewees.
We herinneren aan de Nutslezing,
morgenavond in Amicitia, van mr. H.
Smeenge over „Verwaarloosde kinderen."
Op Dinsdag 28 Jan. s' avonds 8-J-
uur houd de afd. Amersfoort van de
A. N. Met. B. een openbare vergadering
in het gebouw De Toekomst.
Als spreker treed op, W. F. Dekkers
met het onderwerpDe metaalbewerkers
en 't arbeid contract.
De 2e luitenant-kwartiermeester
H. F. Schofaerts van het 3e bataljon
van het 5e reg. Inf. alhier, wordt met
ingang van 1 Maart a s. overgeplaatst
naar het 3e Reg. Huzaren in garnizoen
te 's Gravenhage.
„DE GROT."
Getrouw aan onze belofte brachten wij
gisteren een bezoek aan „de Grot," de
sedert Zaterdagavond geopende melksalon
en Bodega aan de Langestraat.
Beginnen wij met reeds dadelijk te
verklaren, dat de werkelijkheid onze
stoutste verwachtingen verre overtroffen
heeft.
Met kurkschors, spiegels, planten en
schilderkunst is een geheel samengesteld
dat den ontwerper alle eer aandoet.
Waar trouwens iemand als de heer
Brandsen, die zijn sporen op het gebied
van etaleeren reeds ruimschoots verdiend
heeft, zich met de leiding belastte, kon
het niet anders dan artistiek werk worden
en krijgt men den indrnk zich werkelijk
in een grot te bevinden.
In een woord, het is een in-gezellig
zitje vooral voor hen die geen directe
behoefte hebben aan geestrijke dranken.
De ondernemer, de heer Heijmen,
mocht zich dan ook van af de opening
in een druk bezoek verheugen.
Morgenavond een lezing voor
«Flehite» in het Valkje over het Oude
Brugge met hare praalgebouwen.
De buitenwacht maakte het heden-
namiddag zoo lastig bij de tentoon
stelling der Maggi-producten in de
Arnhemsche straat, dat politiehulp moest
worden ingeroepen om de al te lastige
nieuwsgierigen te verwijderen.
Op den openbaren weg is ge
vonden een zilveren schakelarmband,
die op het bureau van politie is terug
te bekomen.
Aangifte is gedaan dat in «de Grot»
op de Langestraat een portemonnaie
met nog al aardig wat geld is blijven
liggen.
De van den moord op G. van
Drie verdachte, n.l. diens zoon Arie van
Drie, blijft nog steeds ontkennen. Er
schijnen echter nogal verzwarende ge
tuigenissen tegen hem te zijn, zoodat
hij ontwijfeld wel meer van de misdaad
zal weten.
De Kamer van Koophandel en
Fabrieken houdt Donderdag een open
bare vergadering ten Raadhuizen.
We brachten heden een bezoek
aan de tentoonstelling van Maggi pro
ducten in de zaak van den Heer
M. R. N. Oosterveen, Arnhemsche-
straat 11
Reeds bij onzen binnenkomst werden
onze reukzenuwen aangenaam ge
prikkeld door een lekkeren geur, die
uit een aantal pannen opsteeg, waarin
we de maggi soepen, en dito bouillon
vermoedden. Op onze vragen werden
we welwillend omtrent de verschillende
Maggi producten ingelicht, en hoorden
we o.a. ook, hoe een twintigtal jaren
terug een prijsvraag der Zwitschersche
regeering voor een goedkoop en krach
tig volksvoedsel den scheikundige
Julius Maggi er toebracht een soep
tablet samen te stellen, dat aan de eischen
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 21 Januari 1908.
Hoogste barometerstand 779.0 m.M.
te Münchenlaagste 738.0 m.M. te
Seijdisfjord.
Verwachting tot den avond van 22
Januari 190S:
WindZwakke tot matige Zuidelijke
tot Z.W.lijke wind
Gesteldheid van de luchtvoorloopig
nog nevelachtig, droog weer.
Temperatuur: lichte vorst.
Barometerstand te AMERSFOORT.
uur 778 m.M.
Vorige stand te 12 uur 772 m.M.
te geven doch aan den anderen kant,
met den heiligen oorlog, dien hij heeft
uitgeroepen en waardoor alleen hij ten
slotte de feitelijke macht kan krijgen, gaat
het niet al te best. Onder de bevolking
schijnen geruchten te loopen in de
wereld gekomen na de nederlaag bij
Seltat dat de Fransehen een groote
troepenmacht te Casablanca aan wal
hebben gezet, en daardoor schijnen de
Mooren wat bang geworden te zijn.
AMERIKA.
De politie te Rio de Janeiro is een
anarchistische samenspan
ning op het spoor gekomen, die de
vernieling van een deel van de
Amerikaansche vloot beoogde.
Het middelpunt van de samenzwering
was Petropolis, te Sao Paulo en Minas
Geraes had zij vertakkingen. Zekere Jean
Fedher te Petropolis schijnt de hoofd
man van de bende te zijn. Er moeten
ook vreemde anarchisten toe behooren.
Drie Italianen zjjn gevangen genomen.
Men gelooft, dat tot het complot nog 2
Italianen, een Canadees en twee Duitschers
behooren.
In een ambtelijke mededeeling verklaart
de Braziliaansche regeering, dat zij voor
de komst van de Amerikaansche vloot
te Rio uit Washington en Parijs bericht
had gekregen, volgens hetwelk anarchis
ten van verschillenden landaard iets tegen
de vloot in het schild voerden. De politie
heeft nu alle mogelijke voorzorgsmaat
regelen laten nemen en eenige verdachten
opgepakt.
Tot nu toe kwamen al de rapporten
der controleerend-geneeskundigen op de
Medische afdeeling, waar zij werden na
gekeken en dienden tot het uitbrengen
van een advies aan hel bestuur omtrent
het te nemen besluit.
Deze geheele schakel is nu verdwenen.
De rapporten der medische ambtenaren
dienen nu direct als basis van het bestuurs
besluit. De tweede gewichtige maatregel
brengt de correspondentie der behande
lende geneeskundigen, die tot nu toe
via het bestuur moest gaan, regelrecht
naar de controleerende geneeskundigen.
Beide maatregelen zullen groote ver
eenvoudiging en bespoediging in het
nemen van beslissingen brengen, waar
voor het bestuur de grootste lof toe
komt.
Wel is de taak en de verantwoorde
lijkheid der controleerend-geneeskundi
gen door deze besluiten bijzonder ver
zwaard, maar in deze beslissing ligt
tevens het vertrouwen van het bestuur,
dat de tegenwoordige medische ambte
naren die uitbreiding van ambtsbevoegd
heid ten volle waardig zijn.
DE KABINETSCRISIS.
De Nieuwe Courant schrijft
Het Vaderland maakte Zaterdag mel
ding van een gerucht, dat de rechterzijde
gereed zou zijn gekomen met de vorming
van een ministerie, maar dat met het
publiceeren van het officieele benoemings-
bericht zou worden gewacht tot na
aanneming van de begrooting door de
Eerste Kamer.
Wij kunnen ons nauwelijks voorstellen,
dat dit gerucht op waarheid zou gegrond
zijn. De duur der crisis toch zou aldus
kunstmatig worden verlengd. Evenmin
als het demissionnaire Kabinet een dag
langer dan strict noodig was, heeft ge
wacht met het vaststellen van het gevolg
dat het aan de verwerping der Oorlogs-
begrooting meende te moeten geven,
noch, na die vaststelling, met het bekend
maken van zijn ontslag-aanvraag
evenmin zal het nieuwe ministerie den
abnormalen toestand waarin 's lands
regeering verkeert, langer rekken dan
de tijd, noodzakelijk voor het voorbe
reidend overleg, de samenstelling van
het Kabiaet en het beraad van de Kroon.
Tegenover het land zou dit niet te ver
antwoorden zijn en jegens de demis
sionaire ministers, nu reeds weken lang
waarnemende beheerders der departe
menten van algemeen bestuur, onbehoor
lijk.
Kunst- en Wetenschap
Zondagavond gaf Amersfoort's
Mannenkwartet „Euterpe" een concert
in het Valkje met welwillende mede
werking van hel instrumentaal dubbel
strijkkwartet „Phrynis" en den heer
N. B. (tenor).
„Euterpe" heeft zich reeds hier eenige
malen laten hooren op een wijze, dat
met recht iets goeds mocht verwacht
worden. We konden het concert slechts
gedeeltelijk bijwonen, maar wat het
kwartet betreft, dit hebben we wel eens
beter gehoord. We hopen, dat de zan
gers na de pauze wat meer op dreef
zijn gekomen, want ze kunnen veel beter
dan wij het hoorden. Vooral de tenor,
de heer N. B. voldeed ons niet al te
best. Hij zakte nog al erg en maakte
door het hinderlijk knijpen zijner stem
het geluid niet mooier. Maar laten we
aannemen, dat de zangers in 't begin
niet al te best gedisponeerd waren, we
weten tenminste dat ze het veel beter
kunnen.
Sommigen achtten het bedenkelik voor
de konstilutionele beginselen dat Thor-
becke, de samensteller van het Kabinet,
op de banken van de afgevaardigden
bleef zitten. Daarop verklaarde Van Bosse
dat hij, ofschoon niet de samensteller,
toch het hoofd van het ministerie was.
Het ministerie had bij zijn optreden
de regeling van de koloniale kwestie op
de voorgrond gesteld. De minister De
Waal, een specialiteit op koloniaal ge
bied, verklaarde dat hoofddoel moest
zijn, de Indiese en de Nederlandse finan
cies zoveel mogelik onafhankelik van
elkaar te maken. Daarom wenste hij niet
het gehele batig slot onder de middelen
van Nederland op te nemenalleen wilde
hij dat terugbetaald werd, wat Nederland
voor Indië uitgaf en dat door de minister
op 47s miljoen werd begroot. Hetgeen
dan overbleef moest voor Indië besteed
worden. De meerderheid keurde dat be
ginsel goed evenals de door De Waal
voorgestelde agrariese wet: „Volgens
regels, bij algemene verordening vast te
stellen, worden (op Java) gronden af
gestaan in erfpacht voor niet langer dan
75 jaar. De goeverneur-generaal zorgt,
dat generlei afstand van grond inbreuk
maakt op de rechten van de inlandse
bevolking."
De minister van financiën stelde een
wet voor tot afschaffing van het zegel
recht op de nieuwsbladen en op de
daarin opgenomen advertenties, en
daarvoor de schatkist tegemoet te komen
door de akcijns op het gedistilleerd van
50 pet., per hektoliter van f 50 of f 53
te brengen. Sommigen vonden de toe
stand van onze financies niet gunstig
genoeg om belastingen af te schaffen, en
vreesden dat de aangewezen vergoeding
slechts zou leiden tot vermeerdering van
de sluikerij. Indien er belasting afge
schaft werd, gaven zij de voorkeur aan
de akcijns op zeep of geslacht.
De meerderheid achtte de afschaffing
van het advertentiezegel een groot be
lang voor da handel, en die op het
nieuwsbladzegel een middel om kennis
in ruimer kring te verspreidengeen
belasting op het openbaar maken van
gedachten, van aanbiedingen, van aan
kondigingen over zaken van nijverheid
en wetenschap.
Op 13 Maart 1869 werd de wet door
de Tweede Kamer met 41 tegen 31
stemmen aangenomen, en daarna door
de Eerste met 24 tegen 12.
Ofschoon de antirevolutionairen het
liberaal ontwerp fel bestreden hadden,
hebben zij van die wet een handig ge
bruik weten te maken. De afschaffing
van het dagblad zegel (een cent per
eksemplaar) maakte het ontstaan van
de kleine pers mogelik. Op een steeds
toenemend aantal, vooral plattelands
gemeenten, verschenen week-, halve-
week-, eindelik dagblaadjes, die propa-
gande maakten voor de antirevolutio
naire beginselen. Deze maatregel had
tot gevolg dat bij de verkiezingen het
aantal stemmen op anti-revolutionaire
kandidaten uitgebracht allengs met tien
duizenden toenam.
Ook slaagde Van Bosse er in door
de beide Kamers een herziening van de
postwet te doen aannemen met do in
voering van het uniformport van 5 ct.
voor een brief van 15 gram met ge
dwongen frankering. Een door Fokker
met warmte verdedigd amendement tot
invoering van een rijkspostspaarbank
werd in de Tweede Kamer met 46 tegen
24 stemmen verworpen.
De minister slaagde er echter niet in
onze schatkist onafhankelik te maken
van de Indiese baten, maar wel om de
gebrekkige oktrooiwet afgeschaft
te krijgen, zodat sedert geen uitsluitende
rechten in ons land meer verleend
worden op uitvindingen op het gebied
der nijverheid. De Nederlander kan voor
zijn uitvinding nog wel oktrooi krijgen
in 't buitenland gedurende een aantal
jaren, maar in ons land is hij niet ge
waarborgd tegen namaak van iemand
die zich wil bevoordelen met de vinding
rijkheid en de arbeid van een ander. De
uitvinding heeft soms veel tijd en geld
gekost; daarom kan de namaker goed
koper leveren, en dit komt aan het
publiek dat koopt ten goede. De handel
heeft zo zijn eigen begrippen op 't ge
bied van moraliteit.
Wordt vervolgd.)
te Amersfoort.
Hoogste gisteren F. 36.
Laagste hedennacht .F. 22.
Hedenmiddag 12 uur F. 29.
de crisis die den voorspoed, ja het be
staan der vereeniging begon te bedreigen,
opgelost moest worden. Het bestuur is
geweken voor den drang der zuidelijke
leden, gesteund door de vorstelijke be-
schermheeren, en heeft van zijn
waardigheid afstand gedaan. Niettegen
staande dit besluit zijn de Beieren toch
uit de vereeninging getreden, wier be
staan daardoor wordt bedreigd.
Naar wij in bladen van Zaterdagavond
lezen, waren de leden in grooten getale
opgekomen, men schatte hen op een 600
RUSLAND.
Heden zouden waarschijnlijk in de
Doema de debatten geopend worden over
den weder op bouw der Russi
sche vloot. Vóór Kerstmis moet de
regeering reeds verklaard hebben dat zij,
wanneer de Doema de credieten weigert,
tot den bouw der vloot zal overgaan.
Aan den anderen kant moet de oppositie
in de Doema sterk zijn Poerisjkewitsj
b. v. zou aan een dagbladschrijver ge
zegd hebben, dat -.\anneer er een man
als Keizer Wilhelm aan het hoofd der
vloot stond, men gaarne een paar mil-
liarden zou willen geven, doch de Rus
sische marineautoriteiten wekten zoo
weinig vertrouwen, dat de Doema geen
cent zou toestaan.
MAROKKO.
't Is lastig uit te maken of het den
nieuwen Sultan al dan niet voor den
wind gaat. Aan den eenen kant wordt hij
telkens op kleine en groote plaatsen als
Sultan uitgeroepen, en het volk is hem
over het algemeen gunstiger gezind dan
zijn broeder, zóó zelfs dat de opvoeder
van dien broeder, Omrani geheeten, zijn
ouden pupil geraden heeft de teugels van
het bewind maar aan Moelei Hafid over
VAK
Ministers en Kamerleden sedert het
Jaar 1858.
ontleend aan Kollewjjn's Geschiedenis
▼an Nederland, 4e deel.
16.
Op 21 April bra< de strijd weder ver
woed los bij de beraadslagingen over de
begroting. Om de ministerieële partij te
versterken zeide Heemskerk een ont
werp op het lager onderwijs toe met
enige koncessies aan de voorstanders
van de biezondere school. Hevige ver
wijten werden elkander van weerszijde
gedaan. Weer werd getwist over het
recht van de vertegenwoordiging om
begrotingen te verwerpen om redenen
daarbuiten gelegen, over de Luxenburgse
kwestie, over het onderwijs, over de
kolonies, over de financies. De oppositie
verklaarde alle hoofdstukken van de be
groting te zullen verwerpen wegens ge
mis aan vertrouwen in het ministerie,
dat blijkbaar te kort schoot in konstitu-
lionele zin. Daarentegen sprak de rege
ringspartij van aanranding van 's Konings
rechten, van dwang op de Kroon uitge
oefend, van het streven om hel parlement
boven de Koning te stellen. Er werd
gesproken van een derde ontbinding, en
velen die al dat getwist in de kranten
lazen, vroegen zich af: waar moet het
DE CRISIS.
In politieke kringen te 's-Gravenhage
zegt „Het Vaderland" loopt het
gerucht, dat de rechterzijde gereed
is gekomen met de vorming van een
ministeriemaar dat met het publiceeren
van het officieele benoemingsbericht zal
worden gewacht tot na aanneming van
de begrooting door de Eerste Kamer.
Volgens den HaagschenToren-
wachter van de „Middb. Ct." zal dr.
Kuyper buiten het rechtsche Kabinet
blijven, over welk program de leiders
thans confereeren, omdat dit hem te
veelgeld zou kosten. Deze quaestie,
zegt Torenwachter, zit zoo: „dr. Kuyper
is nl., volgens contract met de firma
Holkema en Warendorff, verplicht om
het tweede deel van zijn werk „Om de
Oude Wereldzee" af te maken vóór 1
October a.s. Nu is wel, en dat is een
feit, de mogelijkheid overwogen om ver
andering in het contract te brengen,
maar de uitgevers hebben hun mede
werking hiertoe geweigerd. En wel om
de zeer plausibele reden, dat dit een
schade van duizenden guldens voor hen
zou beteekenen."
Wij vernemen, dat de Memorie van
Antwoord der Regeering op het afdeelings-
verslag der Tweede Kamer over de be
lastingwetten gereed is om aan.de Tweede
Kamer te worden ingezonden, zoodat het
omvangrijke stuk, dat vergezeld gaat
van een gewijzigd ontwerp, weldra zal
verschijnen.
Naar „De Tijd" verneemt hebben
de herhaalde conferenties van R.-Kath.
en Anti-revolutionnaire Kamerleden ge
leid tot overeenstemming in zake een
gemeenschappelijk standpunt der beide
rechtsche Kamerfracties ten opzichte van
het kiesrechtvraagstuk.
Met de Christ.-his. Kamerfractie duurt
de onderhandeling nog voort.
Er valt melding te maken van een
paar belangrijke besluiten in zake de
Rijksverzekeringsbank die gaan in de
goede richting der decentralisatie.
heen als op die wijze de tijd wordt zoek-
gebracht, die toch eigenlik bestemd is om
aan de volkswelvaart te arbeiden
De begroting van Buitenlandse Zaken
werd met 37 tegen 35 stemmen ver
worpen, en daarop verzocht het ministe
rie aan de koning om ontslag. De Eerste
Kamer, bevreesd voor een nieuwe Kamer
ontbinding nam een voorstel van enige
liberale leden in overweging om zich
daarover tot de koning te wenden, doch
h»t werd afgestemd toen men vernam
dat Van Reenen met de vorming van
een nieuw ministerie was belast.
Deze slaagde echter niet, en nu droeg
Z. M. de taak op aan Thorbecke, die
een ministerie samenstelde, waarin hij
nogtans zelf geen zitting nam, om er,
als verzoeningsmaatregel, zo weinig
Kamerleden mogelik in te nemen. Het
was het ministerie FockVan Bosse,
dat 3 Junie 1868 optrad, en volgens
Thorbecke zuiver liberaal was, geen
mengsel van liberaal en niet-liberaal, dat
hij verkeerd achtte. Aldus was de twee
jarige politieke strijd geëindigd met de
zegepraal van de parlementaire beginse
len over de poging om die van 1848
weer te verdringen. Wel kon hier het
Engelse stelsel met zijn zuiver parlemen
taire regering geen ingang vinden. Zelfs
Thorbecke wilde niet verder gaan dan
een tussenvorm, waarin noch aan de
Kroon, noch aan de Staten-Generaal uit
sluitend invloed toekomt op de benoe
ming van ministers.
