Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. *WÏo. 44. MAANDAG 23 MAART 1908 5e JAARGANG. Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDEB". VeFsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. HALF BLAD. ZANDBERGEN. FEUILLETON. DE KLEINDOCHTER. 6i). BUITENLAND. BINNENLAND. et, ici DE EEMLANDEB Hoofdredacteur R. O. RIJKENS. Abonnementsprijs Per jaarf 4. Franco per post- 5.60 Per 3 maanden - 1. Franco per post- 1.40' Afzonderlijke nummers- 0.05 Bureau: BREEDESTRAAT 20. Telefoon Interc. 62. Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels Voor iederen regel meer Buiten het Kanton Amersfoort per regel (Bij abonnement belangrijke korting.) f 0.40 - 0.08 - 0.10 Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haar lem. Aan de leden van de Maatschappij tot pvoeding van Weezen en andere min- ierjarigen in het buisgezin .Zandbergen" is naar aanleiding van het gebeurde op den 21 Febr. j.l. gehouden ledenver- D% gadering, waarin 8 van de 12 bestuurs leden hun functie neerlegden, een circu- el' laire gericht, door de heeren A. J. Adriani, attr. voorzitter; F. Kennintk, •n afgetr. onder-voorzitter en L. Lietaart Peerbolte aftr. secret. Zij zetten in deze circulaire breed- oerig uiteen, wat de 8 bestuurders tot un ontslag nemen heeft bewogen. In ,et kort komt de zaak hierop neer, dat r grieven bestonden tegen de leiding an de pleegouders Terpstra; dat allerlei is beproefd om die leiding met mede- erking van directeur ea directrice, in andere richting te sturen; en dat deze pogingen zijn mislukt. Waar een reorganisatie noodzakelijk werd geacht en in een bestuursvergade ring een proef met deze reorganisatie ooder leiding van het echtpaar Terpstra niet wenschelijk werd geoordeeld, werd besloten aan directeur en directrice onder toekenning eener gratificatie eervol ontslag te verleenen. Nadat het echtpaar Terpstra met dit besluit in kennis was gesteld, heeft het een ont slag-aanvrage ingezonden, welke door het bestuur werd ingewilligd. Tegen dit ontslag is nu de heer ds. I. Hooykaas in een circulaire opgekomen. De actie door die circulaire ingeleid, had ter vergadering van 21 Februari j.l. haar gevolg. .Hoewel de heer Hooijkaas zoo schrijven de heeren Adrianci c.s. in hun circulaire zeide zakelijk te willen zijn en de waarheid te willen zoeken, was hij inderdaad zeer persoonlijk. Het slot van zijn eerste rede, die heette waar heid te zoeken, was,Er is valschheid gepleegd tegen moeder Terpstra." De stemming van een grooter of kleiner deel der vergadering bleek, toen den hëer Hooijkaas na deze woorden nog vóór dat van bestuurszijde één woord over de zaak was gesproken een flink applaus ten deel viel. Wie in zoo danige stemming verkeert, zoekt niet meer, maar heeft reeds partij gekozen. Later riep de heer Hooykaas „en ik vertrouw het bestuur niet", en 1 op deze onzakelijke interruptie volgde in- leP stemmend voetgetrappel. Toen daarna met 31 legen 5 stemmen een motie werd aangenomen, waarbij de vergade- 8. ring haar uitdrukkelijken wensch uitsprak, Door M. BöHME. De overeenkomst werd opgeschreven en zou door een notarieele akte vast gesteld worden. Toen alles besproken en bepaald was, schudden de drie mannen elkaar de hand. Jerry Mannebach was wel het sterkst door de onverwachte onthulling getrof fen. Hij had eerst zijn ooren niet durven gelooven, dan was het hem nog, alsof hij droomde; en nog altijd kon hij zich niet goed de werkelijkheid van deze zoo geheel onverwachte, ver rassende gebeurtenis denken. Na vele jaren was eindelijk de vrede gekomen. dat aan de Terpstra's gelegenheid zou worden gegeven, met de noodige hulp nog een jaar proeve van geschiktheid te geven, was het zedelijk gezag, dat vooral in deze Maatschappij het bestuur zoo broodnoodig heeft, ondermijnd, en volgde het besluit van 8 lede», hun ontslag te nemen." Met verbazing lezen wij het boven staande in de Hollandsche groote bladen. Immers de brochures, beide, die van den heer Hooykaas zoowel als die van het afgetreden bestuur, droegen het op schrift .vertrouwelijk". Wij, die beide gelezen hebben, hebben er dan ook geen oogenblik aan gedacht deze quaestie in de courant te behandelen. Niet, dat wij niet voor publiciteit in deze zaak zouden zijn. Het tegendeel is waar als in eene zaak, die voor een groot deel moet leven van liefdegaven uit het publiek, het een of ander niet in orde is, doet men o.i. zeer verkeerd, als men gaat werken met vertrouwelijke brochures. Dan moet het volle licht schijne», dan alleen bestaat de mogelijkheid dat eens geschokt vertrouwen weerkeert. Een maatschappij als „Zandbergen", die betrekkelijk kort geleden een ge- duchten storm heeft doorstaan, wordt, wanneer er weer iets voorvalt, dat naar het oordeel van den een of ander niet in den haak is, niet gediend met „ver trouwelijke" brochures, die, in aanmer king genome» het groote aantal, waarin ze worden verspreid, toch niet „ver trouwelijk" blijven. Men deelt er iets uit mede, en de buitenwacht denkt allicht, dat de zaak nog erger is, dan men thans heeft wil len meêdeelen. Dat moet in het nadeel der stichting werken. Het zou dan ook naar onze meening let wel, dat wij geen partij kiezen, wij zijn daartoe onbevoegd ,maar het zou naar o»ze meening zeer goed zijn, in dien de leden in zoo groot mogelijk ge tal naar de algemeene vergadering trok ken, die den 27sten dezer zal worden gehouden. Daar dient, wat geschiedt is, ernstig te worden besproken en uit wat daar slaat te gebeuren, moet het publiek het vertrouwen kunnen herwinnen, dat, door geheimzinnige behandeling van belangrijke zaken, is geschokt. STAKING VAN JOURNALISTEN. De verslaggevers in den Duitsche» Rijksdag hebben eenige dagen geleden gezamenlijk het werk gestaakt. Het ge beurde tijdens een avondvergadering. Gerechtigheid en verzoening. Het was als een wonder. Jerry vatte het als een wonder op. En dat wonder maakte hem, den ouden, verbitterden grommer, atil en week. Toen de beide heeren weg waren, ging hij in zijn sme derij en staarde lang naar het roode, flakkerende vuur. De knechten staakten verwonderd het werken en stootten elkander aan. Het kwam niet vaak voor, dat de baas niets deed, en nu stond hij daar stil en weende waarachtig weende. Zijn schouders bewogen heftig, er scheen iet» in hem te veranderen, en toen hij eindelijk heenging lag er een warme vreugdeglans over zijn scherpe wonder lijk-veranderde trekken. Langzamerhand verdwenen de sporen der verwoesting van den ijsgang. Toen de Mei kwam, de blijde, lachende Mei, en de Ioovertjes op boom en struik uit de knoppen lokte, was er weinig meer van die vernieling te ontdekken. 's Avonds om halfelf besteeg de af gevaardigde Gröber het spreekgestoelte om een lange rede te houden. Daar dien dag reeds tien uur was vergaderd, ontstond ook onder de aanwezige afge vaardigden een luid gemompel. Toen Gröber midden in zijn rede aan den voorzitter op de gebruikelijke wijze verlof vroeg een vrij groot couranten artikel te mogen voorlezen, zou een der journalisten, ontstemd over het feit, dal de vergadering op die wijze nog langer gerekt werd, overluid gezegd hebben: „Ja, lees maar!" Gröber, die eigenlijk niet goed verstond, wat er was gezegd, keerde zich boos naar de perstribune en zei, dat de journalisten, als ze iets te zeggen hadden, dit dan maar buiten de vergaderzaal moesten doen. Dit on beduidend incident was bijna geheel vergeten toe» Erzberger Donderdag zijn redevoering hield, waari» over de onsterfelijke ziel der negers werd gespro ken. Op dit oogenblik barstte de geheele linkerzijde van den Rijksdag en wellicht ook enkelen der journalisten in een onbedaarlijk gelach uit. De oorzaak van deze vroolijkheid was niet zoozeer' de genoemde woorden van Erzberger dan wel de wijze waarop ze geuit werden. De heer Erzberger moet nl. behalve op zeer pathetischen toon ook met ee» sterk dialect spreken. Terecht of ten onrechte, dit kan niet uitgemaakt worden, in de meening, dat het lachen ook van de perstribune kwam, maakte de afgevaar digde Gröber zich verbazend kwaad en liet zich toen tot de onparlementaire uitlating „Saubengels" verleiden. De journalisten hebben daarop een adres gericht aan het presidium van den Rijksdag en aan»ds besturen der verschillende fracties. Zij eischen dat Gröber zijn beleedigingen onder betuiging van spijt terugneemt of dat van bevoegde zijde een voldoende terechtwijzing volgt. Zoo niet, dan geven zij het oordeel daaromtrent prijs aan de grootst moge lijke openbaarheid als teeken van pro test tegen de hun stand aangedane beleediging. Tot nader order zullen ze geen verslagen van de Rijksdagverga deringen leveren. Ook het Wolff-agentschap zal slechts verklaringen van de vertegenwoordigers der buitenlandsche regeeringen geven. De solidariteit der heeren is echter volgens een later bericht, reeds een weinig verbroken. Volgens de Roorasche Köln. Volks- zeitung namelijk is de vrijzinnige afge vaardigde Müller-Meininger, die de schuld van zijn partij wilde afschuiven, degene geweest, die aan den afgevaardigde Gröber heeft medegedeeld, dat het ge lach over Erzberger's uitlating van de perstribune kwam. „Toen Gröber daarop De huizen waren hersteld, aan de twee villa's was men druk met bouwen bezig. Einde Juni wilden de Mannebachs weer naar Miesbach komen. Begin Mei vierden Tony Stohman en juffrouw Herta bruiloft. De Meiers en ook Jo waren genoodigd. Men had bij de Stohmans besloten, de domheid en lichtzinnigheid van het jonge ding, Jo, eenvoudig te vergeten, en de goede betrekkingen als buren voort te zetten. Opdat het domme ding zien kon, dat Tony om haar niet treurde, moest hij nu ook maar zoo gauw mogelijk trou wen en toen was Herta tenslotte wel de beste, daar men haar als bescheiden, trouw en goed voor de zaak kende. Reeds midden April waren Erwig en Jo in het nieuwe huis getrokken. Jerome Burgard bewoonde een paar kamers op de eerste verdieping. Overdag was hij meest in de stad, om dat hem de weg van huis naar de zaak en naar mevrouw Gotze te lang en tijdroovend was. Eigenlijk nam de jonge weduwe hem zij» niet voor die tribuae bestemde en trouwens alleen voor zjjn naaste omge ving hoorbare uitlating „Saubeagels had gedaan, zoo schrijft dit blad, ging Müller-Meininger naar de verslaggevers en deelde hun Gröber's gezegde mede*. Deze krasse beschuldiging van Room- sche zijde wordt door de Kölnische heftig bestreden. De Roomsche pers vertegenwoordigers hebben bovendien de solidariteit verbroke» en leveren toch verslagen, welke handelwijze door de Kölnische ten zeerste wordt betreurd. FRANKRIJK. De Minister van Justitie Briand heeft gisteren op het bureau der Kamer een wetsontwerp neergelegd, dat, indien het wordt aangenomen, een ingrijpende ver andering in de crimineele rechtspraak brengen zal. Het heeft n.l. de strekking aan de jury het recht toe te kennen ook op de bepaling van de strafmaat haar invloed uit te oefenen. Men weet, dat tot dusverre de bevoegdheid der jury zich bepaalde tot het uitspreken van een schuldig of onschuldig. Aanleiding tot het indienen van een dergelijk wetsontwerp zou de over weging geweest zijn, dat bij den be- staanden toestand de jury de gelegen heid is ontnomen haar „schuldig" of „onschuldig" eenigszins nader te moti- veeren, waardoor zij dan uitdrukking zou kunnen geven aan verzwarende of ver zachtende omstandigheden, die zij in aanmerking nam bij haar oordeel. Hier tegenover staat het bezwaar, dat volgens het nieuwe ontwerp ieder jurylid een soort officieus rechter wordt, die het strafwetboek naar zijn leekeninzicht zal gaan toepassen. De nationalistische „Ligue de la patric frangaise" liet gisterenmorgen een procla matie verspreiden, waari» tegen de over brenging van Zola's asch naar het Pan théon werd geprotesteerd. De bewoor dingen waarin deze oproeping is gesteld, moeten zeer heftig zijn. Tege lijkertijd werd voor 27 Maart a.s. een protest-meeting aangekondigd, waarin de nationalistische afgevaardigde en lid van de Academie, Maurice Barés, het woord zal voeren. Het pla» zou reeds gemaakt zijn om 2 April a.s., den dag van de overbrenging, een groote nationalistische betooging op touw te zetten op het voorplein van het Panthéon. RUSLAND. Gisterenmorgen vroeg Stössel lag nog te bed kwam eeR adjudant van den commandant van het garnizoen te St. Petersburg Stössel mededeelen, dat hij op bevel der regeering hem o n- raiddellijk inarrest moest stellen in de Peters- en Paulsvesting. Dit bevel kwam oaverwacht, zoodat de geaeraal i» de met politieke gevaagenen «vervulde vesting, twee uur heeft moetea wachte» totdat de beheerder een plaata had vrij gemaakt. Stössel is opgesloten ia ee» cel aaast die waar admiraal Nebogatof gevan gen zit. Dit plotselinge bevel om Stössel ge vangen te zetten heeft een pijaljjken in druk gemaakt ia de militaire kringen, waar men hoopte, dat de geaeraal be genadigd zou worden. MAROKKO. Berichten uit Tanger meldea, dat Zaïani, Kaïd van Beraber aan het hoofd van een sterke afdeeling op het gebied der Taes is aangekomen. De heilige oor log is nog eens op nieuw ia de moskeeën te Fez afgekondigd. vaak meer voor zichzelf, dan voor de zaak in beslag, waarop Jerome niet wei nig trotsch was. Erwig ontving dikwijls bericht uit Weatfalen. Een drukke briefwisseling was ontstaan tusschen hem en Beata Reichenberg. Maar hoeveel ze elkaar ook schreven en van gedachten wisselden, geen woord repte meer van de gebeur tenis In den stormnacht. «Waarheen je wilt.» Als «en steen in stil water was dat woord in Erwig's ziel gevallen en be woog die in voortdurend wijdere krin gen. Hij had niet willen hooren, niet willen antwoorden, zijn gekrenkte trots en meer dan deze, zijn diep gewond gemoed hadden zich verzet tegen de vleiende, vragende stem. En toch kon hij niet verhinderen, dat die woorden steeds sterker in hem nawerkten. Lente, overal lente. Sneeuw van bloe sems en groene berghellingen, blond- belicht, blij loover, gouden bloemen in het gras en diepblauwe luchten. Jubej K r a n k zi naigeaver plegiag. Als eea staaltje koe het tbaas gesteld is met de gelegeaheid tet verpleging vaa krankzinnigen, deelt de N. R. Ct. ket volgende mede De burgemeester eener gemeeate ia Noord-Holland verzoad deze week tele- grammea aan de besturen of direc teuren vaa vijftien krankzinnigenge stichten ia ons laad, met driagead ver zoek twee lijders voor rekeaiag zijner gemeente op te nemen. Slechts één antwoord luidde gunstig, in alle andere gestichten was geea plaats. Ja ia één gesticht kon eea patiënt worden ver pleegd, maar de tweede aiet. De Tijd verneemt, dat de ver wisseling van het Rjjksopvoediagsge- gesticht voor meisjes te Moatfoort met de tuchtschool voor meisjes te Zeist, niet eerder dan in het velgead jaar zal kunnen plaats hebben. Vervolgingen tegen de anti militaristen. Dezer dagen is by den secretaris en den penningmeester der afdeeling Amsterdam vaa de lat. Anti-Militaristische Vereeniging huiszoe king gedaan. Het Volksdagblad kan thans mededeelen, dat tegea deze beide personen eea strafvervolging ia iage- ateld ter zake vaa deelneming aan eea verboden vereeniging. Beiden moesten voor den rechter-commissaria mr. W. A. Van Woudenberg Hamstra verschy- nen. Art. 2 van de wet 22 April 1855 tot regeliag en beperking der uitoefe ning van het recht van vereeniging ea vergadering zegtDe Vereeniging strijdig met de openbare orde is verboden ea art. 3.: Met de openbare orde wordt in de gansche wereld en verlangen naar hoogst geluk. Ook in de harten der menschen drong het levensverlangen met zijn kracht en voor-voelen van geluk. De twee in het berghuis glimlachten. Zij wisten ook voor hen zou het geluk komen. Vroeger of later, maar het komt. Ferdinand Mannebach kwam den ten Mei ln de Westfaalsche fabriek als volontair, om het bedrijf te leeren ken nen en zijn kennis te vermeerderen. Jerry had achter zijn hula een groot stuk grond gekocht. De droom van zijn leven werd verwezenlijkt. In den loop van de zomer zou op het gekochte ter rein een groot gebouw verrijzen, een machinale slotenmakerij, een fabriek, die volgens een plan van Louise Manne bach ln den herfst, op Frederik Mannebachs honderdaten geboortedag zou wordeu ingewijd, als een teeken van den eindelijk verkregen vrede. [Slot volgt).

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1908 | | pagina 1