UIT DE PERS.
WEERBERICHT.
Thermoineterstand
BINNEN LAN O.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
Kerk- en Sehoolnieuws.
Rechtszaken.
Ingezonden.
MÏDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorin. 10.50 uur.)
De Bildt, 16 April 1908.
Hoogste barometerstand 778.9 m.M.
te Stornowaylaagste 755.4 m.M. te
Coruna.
Verwachting tot den avond van 17
April 1908.
WindMeest matige N.O.Iijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Lichtbe-
wolkt, droog weer.
Temperatuur: Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12
uur 770 m.M.
Vorige stand te 12 uur 766 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisteren F. 62.
Laagste hedennacht .F. 33.
Hedenmiddag 12 uur .F. 70.
marine wenschte, werd verworpen met
190 tegen 79 stemmen. De uilslag der
stemming werd met luid gejuich begroet.
Een dreigend conflict.
De corresp. van het Haarl. Dbld. te
IJmuiden schrijft
En ernstig conflict dreigt den len Mei
a.s. in den vischhandel te IJmuiden te
ontstaan.
Een der eerste regeeringsdaden van
den nieuwen Minister van Waterstaat is
nl. geweest een beschikking te nemen,
waardoor de belangen der vischkoopers
h. i. zeer ernstig worden benadeeld, door
nl. de koopmanskorting te verminderen
van 3 pCt. lot 2 pGt., met ingang van
1 Mei a.s. Dit is een beschikking, die
verstrekkende gevolgen kan hebben.
De visschershaven te IJmuiden is een
vrijhaven, d.w.z. noch voor ligging, noch
voor lading of lossing behoeft haven
geld betaald te worden. Een belangrijk
voordeel voor de reederijen. Daar de
exploitatie door de langzamerhand aan
gebrachte vele en goede verbeteringen
kostbaar is, is een tekort ontstaan van
ruim f 60.000.
De Minister wil dat bedrag op het
bedrijf zelf terugwinnen. Het voornemen
van Z. Ex.'s voorganger, om die 1 pCt.
van het koopbedrag, benoodigd tot dek
king van dat tekort, te verhalen op de
reederijen, is ingetrokken, na een goed
doorgezette actie van de Reedersver-
eeniging aldaar. Vandaar de beschikking
om nu de koopmanskorting der koopers
te verminderen met 1 pCt. en te bren
gen van 3 pCt. op 2 pCt. en de 1 pCt. ten
behoeve van het Rijk te verhoogen lol
2 pCt.
De vischkoopers achten zich niet alleen
zeer benadeeld door die beschikking,
doch zijn van meening, dat zij hun be-
brijf niet kunnen voortzetten, zonder die
3 pCt. koopmanskorting.
Hun voornemen daarom is, met in
gang van 1 Mei den vischkoop te staken,
indien deze ministerieele beschikking niet
vóór dien datum wordt ingetrokken.
De ernstige gevolgen van dezen krassen
en uitersten maatregel zijn niet te over
zien, zoowel voor den handel als voor
de reederijen, de burgerij en het Rijk
zelf.
De correspondent van de N. R. Ct.
te Batavia seinde gisteren:
De toeankoe van de laras Abai is
gisteravond bij Padang door de bevol
king vermoord.
De dader en elf medeplichtigen zijn
gevat.
Het Hbl. leekent hierbij aan
Mogelijk is dit bericht in verband te
brengen met de quaestie der invoering
van de belasting in West-Sumrtra,
hoewel het wel eens meer voorkomt,
dat de bevolking het met haar laras-
hoofden aan den stok heeft. Zoo was
in 1902 een klein machtsvertoon noo-
dig in de afdeeling Ajer Bangis, waar
de vervalling der betrekking van laras-
hoofd van Pariet tot eenige beroering
onder de bevolking aanleiding gaf.
De teraardebestelling van het stof
felijk overschot van den oud-minister
rar. J. H. Geertsema zal Vrijdagmiddag
te half een op de begraafplaats te
Driebergen plaats hebben.
ADRES AAN DE STANDAARD.
De Kath. T ij d besluit als volgt een
hoofdartikel gewijd aan de „Broeder
twist" tusschen Stand, en R oft er-
dammer en Nederlander:
„Wij verlangen niets vuriger, dan dat
ons het partijkiezen in den broederstrijd
van onze Protestantsche bondgenooten
zal gespaard worden. Zouden wij tegen
onzen wil er in gesleept worden, dan is
onze houding van te voren bepaald. In
geweten zouden wij dus in dat geval
ons verplicht achten naar beste krachten
loyalen steun te verleenen aan het thans
zitting nemend Kabinet en als vijand te
beschouwen ieder, die, om welke reden
ook, het bestaan van deze Regeering in
gevaar zou brengen.
,'t Laatste nu doet o.i. zeer stellig
hij, die of het goed recht van optreding
dezer Regeering in twijfel trekt of wel
deze Regeering, in strijd mei haar eigene
verklaringen, zou willen voorstellen
hetzij als een zake n-Kabinet, hetzij als
een overgangs-Kabinet, hetwelk, zoo
spoedig de omstandigheden het toelaten,
voor een ander Kabinet der rechterzijde
zou hebben plaats te maken."
Zoo we reeds meedeelden zal
Amersfooit's Mannenkoor, onder leiding
van den heer N. Hazendonk, Dinsdag
28 April a.s. zijn eerste uitvoering ge
ven in Amicitia. Medewerking zal dien
avond verleend worden door mej. Jean-
nette Molsbergen (sopraan) uit Utrecht,
mej. Betsy Poppelsdorf (pianiste) uit
Amsterdam en den heer Bertr. H.
Drilsma (cellist) uit Amsterdam.
Het met zorg saamgestelde pro
gramma belooft een mooien avond.
Hedenavond vergadert Handel en
Nijverheid, met een zeer belangrijke
agenda en de kamer van Koophandel
en Fabrieken.
Vondst uit de oudheid.
Op een erfhuis onder deze gemeente is,
onder eenigen ouden rommel, een ge
verfde koperen schaal ontdekt, die, ont
daan van de verflaag, bleek te zijn een
oude collecteschaal, afkomstig uit de
kerk der Ned. Herv. gemeente te Mont-
foort. In het randschrift leest men
„Montfortensis" en de bodem vertoont
een teekening (waarschijnlijk het slot),
benevens het wapen van den toen-
maligen Burggraaf (1628) en de navol
gende dichtregelen
In den jaere ons Heere MDCXX en acht.
Wert Borchgraef Filips hier met
vreugt verwagt,
Maer twaelf jaer daerna waerachtich
Ging zyn siel naar Godt Almachtich,
Ende met veel ghejammer en gheween
Braght men zyn lichaem naer dese
kercke heen.
Daerom ben ick ghemaeckt door Jan
van Goedewaegen
Tot ghedachtenis wanneer Filip van
Merode is beghraven.
Die stadt die in dese schaele is
Myn naem staet op dese randt, en
heet Montfortensis.
Hedenmorgen werd door de po
litie een persoon wegens dronkenschap
in arrest gesteld.
De werken van C. P. da Pale-
strina, die volgende week in de St.
Joriskerk zullen worden uitgevoerd, zijn
1. Tenebrae factae sunt, 2. Jesu, Rex
admirabilis, 3. Omues amici mei, 4.
Popule meus en 5. Psalm 42.
Op het politie bureau zijn gede
poneerd een boek met stalen behang
selpapier, een beursje en een charivari
van een damesketting, die op den open
bare weg gevonden zijn.
Raadsstuk.
Reeds langen tijd doet zich groote
behoefte gevoelen aan eene verbetering
van den verkeersweg, daar waar de
Bergstraat de Arnhemsche en de Leus-
derweg te samen komen. Dit nader te
omschrijven mag volkomen overbodig
heet en, weshalve wij ons van die taak
ontslagen achten.
In herinnering zij gebracht dat wij
bij raadsbesluit van 28 December 1905
(Bijl. 1807) door u gemachtigd werden
van den Staat in erfpacht te nemen het
voormalige tolhuis met bijbehoorenden
tuin gelegen aan den Arnhemschen weg.
Dit perceel kon de Gemeente destijds
niet bij onderhandschen koop in eigen
dom verkrijgen, aangezien zij niet
de beschikking had over de aan A.
Hoksbergen en medeeigenaren toebe-
hoorende perceelen, die, eveneeHS voor
wegverbreeding noodzakelijk waren.
De minister van Financiën heeft zich
evenwel beieid verklaard een gedeelte
van het terrein aan de Gemeente onder
zekere voorwaarden onderhands te ver-
koopen, indien de Gemeente de beschik
king heeft over de terreinen, in eigen
dom toebehoorende aan A. Hoksbergen
en medeeigenaren.
De onderhandelingen over dezen aan
koop hebben eindelijk tot een aanneme
lijk resultaat geleid. Bij het voorbereiden
van deze aangelegenheid zijn wij uitge
gaan van de overweging, dat, voor eene
afdoende verbetering, het niet voldoende
is het zoogenaamde driepunlje, de her
berg en de schuur aan te koopen, maar
de twee daaraan grenzende woningen,
gelegen aan den Leuadenschemveg.
Een blik op de hierbij behoorende
kaart, waar aangegeven is welk gedeelte
van de te koopen terreinen voor weg
bestemd zal worden, doet dit duidelijk
zien. Behalve om deze reden is het
wenschelijk de beide woningen aan te
koopen met het oog op het terrein, dat
als bouwterrein overblijft.
De tegenwoordige eigenaren bieden
hunne eigendommen aan voor f7000.
Wu achten dit bod, met het oog op
het belang, dat de Gemeente bij den
aankoop heeft, aannemelij* en hebben,
natuurlijk met voorbehoud voor de noo-
dige machtiging, een voorloopig con
tract gesloten. Indien de huisjes niet in
den koop begrepen worden, bedraagt
de koopsom f 6000. Om de bovenstaande
redenen achten wij evenwel aankoop
van het totaal der eigendommen ge-
wenscht.
De minister is bereid een gedeelte
van het terrein met tolhuis voor f2300
te verkoopen, n.l. voor zoover gelegen
op 5.80 M. uit en evenwijdig aan de as
van den weg. De Minister wenscht ver
moedelijk het overblijvende gedeelte te
voegen bij den Rijksweg. Van deze ge
legenheid wenschen wij tevens gebruik
te maken om u voor te stellen te trach
ten den Rijksstraatweg tot aan den
overweg van den spoorweg naar Kes-
teren van het Rijk in eigendom over te
nemen. Met het oog op de bestrating
van het nieuwe plein zou het in ieder
geval zeer gewenscht zijn den weg tot
de Aldegondestraat over te nemen. Het
komt ons evenwel met het oog op de
toenemende bebouwing aldaar beter voor,
dat de Gemeedte den geheelen weg tot
den overweg in eigendom heeft.
De kosten van bestrating, rioleering
en verlichting worden geraamd op
f 2400.
Taxatie van de waarde van het over
blijvende terrein, ter grootte van pl.
6.50 M" is uit den aard der zaak zeer
willekeurig. Het komt ons daarom wen
schelijk voor deze waarde niet te schat
ten, temeer omdat deze naar onze
meening geen invloed mag hebben op
de totstandkoming der noodzakelijke
wegverbetering.
Op grond van het bovenstaande heb
ben wij de eer u het hierbijgaande
concept-besluit ter vaststelling aan Ie
bieden.
Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Concept-Besluit.
De Raad der gemeente Amersfoort;
Gelet op het voorstel van B. en W. van
10 April 1908, Afdeeling 1, no. 571 en
zich daarmede vereenigendeGelet op de
Gemeentewet
Besluit:
1. van den Staat der Nederlanden
te koopen een gedeelte van het perceel,
kadastraal bekend gemeente Amersfoort
sectie B. no. 3188, voorzoover gelegen
op 5.80 M. uit en evenwijdig aan de as
van den daaraan grenzenden straatweg
voor de som vanaf 2300;
2. van A. Hoksbergen en medeeige
naren te koopen de perceelen kadastraal
bekend gemeente Amersfoort Sectie B
no. 1404, 1405, 1406 en 1407 voor de
som van f7000;
3. B. en W. te machtigen om onder
nader door den Gemeenteraad goed te
keuren voorwaarden, van den staat over
te nemen het gedeelte van het perceel
kadastraal bekend gemeente Amersfoort
sectie B. no. 3188, voorzoover dit niet
onder 1 begrepen is en voorts het ge
deelte van den Rijksstraatweg van
Amersfoort naar Renswoude, te begin
nen bij kantonpaal 1 tot den overweg
van den spoorweg naar Kesteren;
4. B. en W. te machtigen om, over
eenkomstig de bij dit besluit behoorende
teekening, zoodra de eigendom der onder
1, 2 en 3 bedoelde terreinen verkregen
is, een gedeelte daarvan te bestemmen
tot openbaren weg, te bestraten, te
rioleeren en te verlichten;
5. Het onder 1, 2 en 3 beslotene te
onderwerpen aan de goedkeuring van de
Gedeputeerde Staten van Utrecht.
Aldus vastgesteld in de openbare ver
gadering van den Raad der gemeente
Amersfoort van April 1908.
De Voorzitter,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
SOEST. In de jaarvergadering van
het ziekenfonds „Steunt elkander" bleek,
dal in het afgeloopen jaar 23 nieuwe
leden zijn toegetreden, geroyeerd werden
er 10, deels wegens vertrek, deels wegens
wanbetaling. Het aantal leden bedraagt
thans 209. De penningmeester deed
rekening en verantwoording, waaruit
bleek, dat het saldo in kas f 158.53.)
bedroeg. De aftredende bestuursleden
G. H. de Meij en Joh. Bosboom werden
herkozen.
BAARN. De subcommissie van de
Ooslerschool van de commissie van ge
trouw schoolbezoek heeft haar aandeel
in de opgebrachte jaarlijksche bijdragen,
n.l. f 40, aan spaarbankboekjes uitge
geven en wel aan die leerlingen, die
geen enkele keer, dan alleen voor ziekte
of godsdienstplichten verzuimden.
N1JKERK. Alhier is in den ouderdom
van 82 jaar overleden de heer J. L.
Cohen, godsdiensllceraar bij de Israëli
tische gemeente. De heer Cohen vervulde
te Nijkerk zijn dienstwerk sinds 1872
dus ongeveer 36 jaar. Voor dien tijd was
hij in gelijken werkkring verbonden Ie
Schiedam, Schoonhoven en Meersen.
De afdeeling Enschedé van den
TextielarbeidersBond De Eendracht heeft
f 500 beschikbaar gesteld tot steun van
de werkstaking bij de firma L. S. de
Leeuw Zn., alhier.
De Kamer van Koophandel en
Fabrieken alhier, heeft een adres ge-
r'cht aan heeren Gedeputeerde Staten
van Gelderland, waarin zij op den groo-
ten hinder wijst, die bij invallende
dooi graanhandelaars, landbouwers enz.
ondervinden op de rijkswegen in de
provincie. Men mag dan niet met vrach
ten boven 500 kilo daarover gaan.
De Kamer vraagt daarom dat gewicht
op 1000 kilo te brengen.
ONDERWIJS.
Uit het zooeven verschenen jaarver
slag uver 1907 van de Vereeniging van
Hoofden van Scholen in Nederland,
blijkt, dat het aantal leden 1325 be
droeg, tegen 1389 in 1906. De Reke
ning en Verantwoording sluit met een
bedrag van f3787, waaronder f431 als
voordeelig saldo. In het verslag wordt
met erkentelijkheid gewezen op de salaris
actie in 1907, waardoor vele hoofden
van scholen ten plattelande door de
nieuwe regeling f 200 en f 300 zijn
vooruitgegaan.
De gewone jaarlijksche vergadering
der Vereeniging wordt a. s. Zaterdag
half elf te Utrecht in T Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen, gehouden.
NED. ONDERWIJZERS-GENOOT
SCHAP.
De 63e algemeene vergadering van
het Ned. Onderwijzersgenootschap wordt
gehouden te Haarlem op 30 en 31 Juli
en 1 Augustus.
Op den lijvigen beschrijvingsbrief
komen o.a. voorstellen voor om het
schoolblad, althans het off. gedeelte, in
vereenvoudigde spelling te doen ver
schijnen, er. deze ook in adressen enz.
te bezigen, een streven, waarmede het
hoofdbestuur slechts voorwaardelijk in
stemt; om een commissie van deskun
digen tot voorlichting op het gebied van
vakliteratuur te benoemen; om tegen
over den onderwijzersbond eens den weg
der toenadering te betredenom aan te
dringen op reorganisatie der [rijksnor
maallessen door aanstelling van vaste
leerkrachten en uitbreiding van het
leerplan; om een onderzoek in te stel
len in welke mate kinderen vooral in
groote gemeenten naar andere scholen
overgaan om een commissie te
benoemen tot het verzamelen en
bewerken van statische gegevens, die
voor het onderwijs van belang zijnom
gegevens te verzamelen aangaande het
openluchtspelom wijziging vanjde leer
plichtwet te vragen, dat alleen onge
oorloofde verzuimen moeten worden op-
geteekend of een andere eenvoudige
regeling ten deze; om in de afdeelingen
aan de orde te stellen de vraagpunten
van de algemeene kosteloosheid van het
lager onderwijs en „onderwijs-rijkszaak"
om te onderzoeken of het mogelijk is de
opleiding tot onderwijzer(es) in overeen
stemming te brengen met de behoefte
aan onderwijzend personeel; om de
propaganda voor de z.g. oeuvres post-
scolaires (onschoolsche bijeenkomsten
met oud-leerlingen) ter hand te nemen
om pogingen te doen om vak j te doen
vervallen als verplicht leervak, althans
dit stelt het hoofdbestuur voor
dit onderwerp opnieuw aan de orde te
stellen om te verkrijgen dat art. 24 der
lager onderwijswet worde- gewijzigd, dat
bij 25 kinderen twee en bij 60 kinderen
drie leerki achten moeten aanwezih zijn
om een eenvormigen leeftijd var. toe
lating te verkrijgen, en orn een eigen
orgaan op te richten.
Sautongerecht.
In de zitting van Maandag 13 April
zijn de volgende vonnissen gewezen:
Dronkenschap je herhaling: S. r,
S. te Soest 14 d., id. ie id. G. de l,
te Baarn 3 d., C. L. G. te Renswoudt
3 dagen.
DronkenschapC. D., M. v. OR
B., allen zwervend, J. G. te Eist, A. 0.
W. R., G. de H., H. v. L., allen te
Amersfoort, W S. te Baarn, M. B. li
Ede, F. de B., R. K. beiden te Eemnes
A. v. W. te Arnhem, H. v. W. It
Nijkerk, allen f3 of 3 d.
Zonder recht daartoe op verboden
grond loopen.- H. v. V., D. v. V., J. i
L., allen f3 of 3 d„ J. v. L., T. V.
beiden f5 of 3 d., R. H„ J. V., R. H
J. V., R. H., allen f 3 of 3 d. allen wonende
te Hilversum; A. S. te Soest f3 of 3d.
N. B. te Nijkerk f 2 of 2 d., E. T. K.
zwervend f3 of 3 d.
Op openbaren -Meg trekdier onbe
heerd laten staan: J. W. te Amers
foort f 2 of 2 d., G. v. d. F. te Barne-
veld f2 of 2 d.
Niet uitvliegend pluimgedierte of
bezaaiden grond laten loopenL. R,
te Hoogland f2 of 2 d., J. G. f2
2 d., L. B. f2 of 2 d., beiden te Baarn,
J. v. I. te Woudenberg f 2 ot 2 d.
Overtr. leerplichtwetW. V. te Bun
schoten f 2 of 2 d., W. R. te Baarn f 3
of 3 d., H. v. d. B. te Hoogland f 1 ol
1 d., J. J. te Soest f 0.50 of 1 d.
Op Zondag jagen in open jachttijd
2onder acte en vergunningH. M. te
Eemnes 2 X5 of 2X4 d. en ver-
beurdverkl. geweer.
Overtr. jachtwet: F. v. d. L. te
Eemnes, vrijgesproken.
Wiclryjden zonder licht: H. v.
H. S., J. H., J. B., allen f 2 of 2 d. et
wonende te Baarn, J. v. d. B. te Kool
wijk f2 of 2 d., S. de V. te A'dam
f 2 of 2 d.
Rijden met voertuig zonder licht.- J
V. f 2 of 2 d., K. R. f 2 of 2 d., beiden
te Lunteren, H. v. D. f 2 of 2 d., E. v,
d. H. f2 of 2 d., beiden te A'foort.
Rijden met rijwiel zonder luidklin-
kende bel: E. v. d. H. te Kootwijker
broek f 2 of 2 d.
Rijden met hondenwagen waarvoor
honden zonder halter gespannen zijn
W. H. te Eemnes f 2 of 2 d., W. K.
te Hilversum f2 of 2 d., J. K. te Ilpen-
dam f2 of 2 d.
Te Amersfoort niet stapvoets rijden
daar waar zulks staat aangegevenJ,
E. v. d. H. te Nijkerk f 1 of 1 d.
FAILLISSEMENT.
Geëindigd:
W. Winkelaar te Baarn.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Mijnheer de Redacteur.
Naar aanleiding van 't laatst door
U geplaatste schrijven van de pers
commissie van de Afd. Amersfoort e
o. van den Bond van Ned. Onderwij
zers, zagen wij gaarne het volgend!
geplaatst. Voorop wenschen wij te ver
klaren dat wij een wijziging der vigeerendf
salarisregeling, waarvan alle leer
krachten profiteeren ten zeerste voorstaan
De salarissen van de onderwijzer;
zonder hoofdacte toch zijn zeer zeker
ook veel te gering, wat o. i. na alle
geschrijf geen betoog meer behoeft.
Waar wij echter tegen in verzet ko
men, dat is het standpunt, 't welk in
't geïncrimineerde schrijven ingenomen
wordt ten opzichte van de bevoegdheid
van hoofdonderwijzer.
Wij halen de volgende zinsneden aan
,De taak van alle onderwijzers in
de lagere school is toch precies de
zelfde en nooit is er opgemerkt, dal
de resultaten van het onderwijs bij de
ni.t hoofdactebezitters minder gunstif
zijn, dan die van hun collega's met d;
hoofdacte."
En verder:
„Het is geen aangename taak, nader
uiteen te zetten, hoe twee derdei
der onderwijzers en de hoofdei
van scholen voor 't hoofd zoudei
worden gestooten."
Dat onderwijzers, die toch pur san|
voorstanders van verlichting en ont
wikkeling moeten zijn, meerdere studit
als waarborg voor meerder prestatie in
de school afwijzen, kunnen wij niet
anders quahficeeren dan met den term
.eigen glazen ingooien."
Alleen door een hoogstaand onder
wijzerscorps, dat zich door beschavinj
en ontwikkeling onderscheidt, zal een
betere materieele waardeering van hu»
positie verkregen kunnen worden.
Dit terdege inziend heeft de Bond
van Ned. Onderwijzers, sedert zijn op
richting, krachtig gestreden voor een
verbeterde opleiding der onderwijzers
gestreden voor één wettelijke bevoegd
heid. Uit dit laatste schijnt echter voor
sommige onderwijzers als consequente
getrokken te worden, dat als dm
eenige bevoegdheid moet aangemerkt
worden die, welke de acte van onder-
