DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 73.
DINSDAG 28 APRIL 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Venoootsehap „DE EEMLANDER".
Veipsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
De Familie Von Kröchert,
BINNENLAND.
DE
LANDER
Hoofdredacteur R. G-. RIJKE NS.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.
Franco per post- 5.60
Per 3 maanden- 1.—
Franco per post- 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEBESTRAAT 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Adverténtiên:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bjj abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
ONLUSTEN IN ENGELSCH INDIË.
Er heerscht immers in Indië eene
groote beweging onder de inlanders,
die van het noorden naar bet zuiden
zich uitbreidt. Wel heeft men op de
oproerige Zakka Khel eene overwinning
behaald, maar nu komt het bericht
dat weer een andere stam, die der
Mohmands, in verzet is gekomen. Het
schijnt dat de geslaagde expeditie
toch niet het succes heeft gehad,
waarvan men in Engeland zoo hoog
opgaf. Wat de Mohmands op het
oogenblik bezig zijn te doen is zeer
ernstig, te meer omdat naar het heet
en waarschijnlijk is, de Emir van
Afghanistan de handen heeft in deze
geschiedenis.
De Emir verkeert in eigenaardige
positie. Zijne voorgangers waren
beurtelings of ook wel tegelijk vrien
den van de Russen en van de Engel-
schen die hier, door Afghanistan
gescheiden, vijandig tegenover elkan
der stonden. Zij waren vrienden van
wie het meest betaalden. De Russische
roebel had grooten invloed, maar het
Engelsche goud was ook niet te ver
smaden. Nu zijn echter Engeland en
Rusland het meest moede geworden
altijd de wacht te houden aan de
grens en altijd den Emir een schatting
te moeten betalen. Zij hebben eene
overeenkomst gesloten, waarbij Rus
land aan Engeland den grootsten in
vloed in Afghanistan toekent.
Engeland heeft de onafhankelijkheid
van Afghanistan gewaarborgd onder
voorwaarde dat de Emir zijne buiten-
landsche politiek richt naar dc voor
schriften uit Londen. Maar de tegen
woordige Emir, Habib Oellah, is niet
tevreden met de Eogelsche voogdij
en nog minder met de overeenkomst
tusschen Engeland en Rusland ge
sloten. Integendeel, hij is daarmede
zoo ontevreden, dat hij aanvankelijk
bezwaar maakte den „troon zijner
vaderen" te beklimmen. Hij wilde
afstand doen van zjjne aanspraken ten
gunste van een ander lid der familie
en de krachtige aandrang der stam
hoofden was noodig om hem tot
betere gevoelens te bekeeren. Hij
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTE VON MEERHEIMB.
19)
Maar zijn vader wilde niets van
tegenwerpingen hooren. De houtves
ter troostte hem met nieuwe aan-
plantingen. Tegen het einde van den
tocht kwam de oude hoer weer wat
in zijn humeur.
Als ik nu geld kan krijgen voor
een hypotheek en als de houthande
laar hij zijn bod blijft dan is het
ergste geleden," zei hij. Toen hij thuis
kwam gaf hij onmiddellijk het tele
gram voor den houthandelaar op, van
wien binnen een paar uur het ant
woord al kwam.
Ziezoo, nu kunt ge morgen
vroeg naar de Bodenhausens gaan.
Vertel hen vooral van dien mooien
verkoop."
Hans-Henning knikte. Aangenaam
was die taak niet, maar hij kon geen
weerstand bieden aan het hoopvolle,
smeekende gezicht van zijn vader.
Toen hy den volgenden morgen
uitreed, was het weer omgeslagen.
maakte echter de conditie, dat de
Afridi's hem niet alleen als Emir van
Kaboel, maar ook als hun geestelijk
hoofd zouden erkennen. Zij hebben
dat gedaan op de plechtige wijze, die
bij de Mohammedanen als volstrekt
bindend wordt geacht. Zoo is hij dan
volgens de Mohammedaansche opvat
ting ook buiten de grens van zijn gebied
heer over de grensstammen, diein naam
onder het Engelsche bestuur staan en
zijne heerschappij heeft niet minder
gezag, omdat zij enkel van geestelijken
aard is.
Men zal den Emir moeilijk kunnen
bewijzen, dat hij de bevolking opruit
tegen de Engelschen. Hij behoeft
slechts de fanatieke priesters hun
gang laten gaan. Zij, de Mollah's,
doen hun best. Zekere Hazrat Sahib
reist het land door en predikt bij
eiken stam verzet en oproer. De
Mollah's aan de anderezijde der grens op
Afghaans gebied zijn in groote bewe
ging, zonder dat de Emir hunne ge
vaarlijke prediking belet. Men ver
neemt dat sterke Afghaansche benden
over de grons zijn getrokken. De
zaak is ook volgens de Engelsche
bladen ernstig.
ENGELAND.
Op het oogenblik staan te Londen
20.000 huizen leeg, en dat is niet alleen
een gevolg van het bouwen 5 tort et
k travers der laatste jaren, maar ook
van de verminderde aanvraag. De ver
beterde communicatiemiddelen bren
gen het publiek zoo snel en gemakkelijk
betrekkelijk buiten, dat velen zich liever
in de voorsteden vestigen en dagelijks
heen een weer reizen wat niet duur
is en niet veel tijd neemt.
Te Manchester, Birmingham en
andere groote steden neemt men
dergelijke verschijnselen waar. Het
gevolg is dat op talrijke plaatsen in
Engeland tuinsteden in aanleg ver
rijzen zooals wij die te Hilversum,
Baarn, Bloemendaal enz. kennen.
AMERIKA.
De republikeinen maken zich te
recht of ten onrechte ongerust over
de verkiezingen. De democraten heb
ben nu besloten alle stemmen uit te
brengen op Bryan, hun candidaat van
1900 en 1904. De republikeinen daar-
Er woei een hevige wind en er ver
toonden zich dikke grauw zwarte
wolken aan den horizon. Hans-Hen-
ning keek met een bezorgd gezicht
naar de lucht. „Nu nog een hagelslag
na die overstrooming dat ontbreekt
er nog maar aan!" dacht hij. Hij
nam den kortsten weg naar Halben-
dorf. Hij reed dwars door de velden
heen, zoo dat zijn vos alle overmoe
digheid vergat en slechts met moeite
vooruit kon komen.
Op de weiden joegen de herders
hunne kudde al bijeen. Dat was het
onbedriegelijke bewijs van een nade
rend onweer. Hij gaf zijn paard de
sporen. In de verte schemerde het
roode dak van het huis al door de
groene boomen.
Ietwat verhit en buiten adem liet
hij zich bij den ouden heer v. Boden-
hausen aandienen.
Toen hij de hem van vroeger wel
bekende huiskamer binnentrad, kwam
hem echter niet de breed geschou
derde gestalte van den ouden Boden-
hausen tegemoet maar een jonge
slanke man met een eleganten zwarten
jas aan. Hans-Henning wierp een
verbaasden blik op het smalle, ge
bruinde gezicht, waarop de versiering
van den vroegeren corps-student niet
ontbrak. Het was geen mooi maar
een interessant gezicht met sprekende
donkere oogen.
entegen zijn onderling verdeeld. Op
het oogenblik zijn er drie republikein-
sche candidaten, Taft, Hughes en
Roosevelt. Want niettegenstaande deze
laatste definitief geweigerd heeft een
candidatuur te aanvaarden, zijn er
zeer velen in den lande, die hem en
niemand anders willen hebben als
president. Gevreesd wordt daarom en
waarschijnlijk niet ten onrechte, dat
Bryan groote kaüs van slagen heeft.
Bovendien heeft Bryaa punten op zijn
programma die bij velen sympathie
wekken. Hij belooft een anti-imperia
listische politiek, hij wil de Philippijnen
aan zichzelf overlaten, de uitgaven
voor oorlogstoerustingen beperken
en het douanetarief in minder protec-
tionistischen zin wijzigen.
ITALIË.
Zondag is te San Remo met groote
plechtigheid het gedenkteeken voor
Garibaldi onthuld.
Een groote stoet, bestaande uit
Italiaansche en Fransche Garibaldi-
anen, in roode hemden gekleed en
vertegenwoordigers van 200 vereeni-
gingen uit Fransche en Italiaansche
steden, Marseille, Cannes, Grasse,
Nizza enz., defileerde voor het monu
ment met vaandels en banieren, bij
het spelen van de „Marseillaise".
Op het oogenblik der onthulling
klonk de „Hymne aan Garibaldi",
welke zeer werd toegejuicht.
Garibaldi's weduwe, de Fransche
consul te Yintimille, de consulaire
agent te San Remo, vele andere
autoriteiten en eene groote menigte
belangstellenden woonden de plechtig
heid bij en er, werden verscheidene
toespraken gehouden, van welke die
van den adjunct-burgemeester van
Nizza, namens die stad, de voor
naamste was.
Nasi is opnieuw te Trapani
tot kamerlid verkozen. Door zijn ver
oordeeling heeft hij voor eenige jaren
zijn burgerschapsrechten verloren, zoo
dat een nieuwe verkiezing noodig
was. Niettegenstaande Nasi dus wegens
zijn vonnis geen plaats in de volks
vergadering zal kunnen nemen, heb
ben zijn trouwe Sicilianen hem toch
verkozen en w<J met een enorme
meerderheid (2691 tegen 581). De
socialisten hadden twee candidaten
Veroorloof me dat ik me aan
u voorstel," zei hij met een lichte
buiging. „Ritmeester von Kröchert I"
Hilmar Bodenhausen," ant
woordde de ander kalm. Er speelde
een ondeugende trek om zijn fijn be
sneden moDd.
Hans-Henning kon zijne verbazing
byna niet verbergen. Was dat Hilmar
De dichter Bodenhausen, dat ver
boemelde genie dat hij zich onwille
keurig met lange, vettige haren, een
sjofel fluweel jasje en een slappen
hoed had voorgesteld deze elegante
man der wereld dien hy voor een
jongen diplomaat, een gezantschaps
attaché of zoo iets gehouden zou
hebben Uiterlijk was er niets aan
te merken op Ilse's smaak
Neem me niet kwalijk dat ik u
niet dadelijk herkende," zei hij snel.
„Maar u is zeer veranderd in den
tijd dien wij elkaar niet gezien hebben.
Wilt u niet gaan zitten, mijn
heer v. Kröchert Hij zette een
stoel voor hem neer. „Ik veronderstel
dat u over zaken wilt spreken?"
Ja. Ik had niet verwacht u hier
te zullen zien
Niet1 heeft Ilse dan niets
verklapt?" vroeg Hilmar achteloos.
Kröchert voelde een zekere ergenis
in zich opkomen. „Mijne zuster heeft
ons alleen verteld dat u samen corres
pondeert. Mag ik de opmerking maken
gesteld, want onder hunne gelederen
heerscht tweedracht. Zij zijn te Tra
pani de eenige tegenstanders van
Nasi, alle andere kiezers stemmen
vóór den oud-minister, hetzij uit aan
hankelijkheid en dankbaarheid, hetzij
uit vrees, want Nasi heeft in zjjn
district grooten invloed.
MAROKKO.
Men meldt, dat fanatieke benden
de straten van Fez doorkruisen, met
de bedoeling de buitenlandsche post
kantoren te plunderen. De Duitsche
en Engelsche postkantoren waren ge
sloten, zoodat de betoogers slechts de
buiten geplaatste bussen konden ver
nielen. In het Fransche postkantoor
werd alles stukgeslagen. Een brieven
besteller en een soldaat, die zich tegen
het binnenkomen der oproerlingen
verzetten, werden met den dood be
dreigd.
Zoodra het bericht der gebeurte
nissen bekend was, betuigden de
autoriteiten aan den agent, die belast
is met de zorg voor de archieven van
het FraDsche consulaat, hun gevoelens
van diep leedwezen.
De schuldigen werden onmiddellijk
gevangen gezet.
Fransche bladen hebben een
telegram uit Tanger ontvangen, mel
dende dat de bekende bandiet Raisoeli
vermoord is.
MACEDONIË.
Uit Ueskjueb wordt aan de Weenen-
sche bladen geseind, dat de Turksche
autoriteiten een complot hebben ont
dekt, gesmeed door Serviërs, met het
doel den aanleg van den Sandjak-
spoorweg te verhinderen. De samen
zwering werd geleid door twee popen
en een aantal onderwijzers. De samen
zweerders werden gevangen genomen
en by de gedane huiszoekingen wer
den een aantal compromitteerende
stukken ontvangen.
Oranje Nassau's Oord.
In het jaarverslag van het sanatorium
Oranje Nassau's Oord over 1907 vestigt
de geneesheer-directeur dr. A. Schuld,
die van dit verslagjaar 5 maanden in
mijnheer v. Bodenhausen, dat het mis
schien beter zou zijn om die corres
pondentie te laten varen totdat mijne
vader zjjne toestemming tot het enga
gement heeft gegeven."
Waarom Ilse heeft toch het
recht om over zichzelf te beschikken
Zoolang zij onder de hoede van
haar vader leeft niet."
Hilmar trok zijne schouders op. „Ik
heb op zeer vormelijke wijze aanzoek
gedaan om de hand van uwe zuster,
mijnheer v. Kröchert. Het kan niet
korrekter. Ik heb toen een weigering
ontvangen in een tamelijk onvriende-
ljjken vorm en zonder eenige belang
rijke redenen. Dat Ilse pardon
freule v. Kröchert zich niet blindelings
schikte in dat besluit van haar vader
is even begrijpelijk als dat ik me ge
bonden acht zoolang als zij het
doet."
Hans-Henning ergerde zich inwen
dig onbeschrijfelijk over de manier
waarop Hilmar over Ilse en hare liefde
voor hem sprak I De zjjne scheen niet
bizonder groot te zjjn."
Mijn vader kan en wil zijn dochter
niet prijs geven aan een onzekere
toekomst," -zei hjj gedwongen kalm.
„Dat kan niemand hem kwalijk nemen.
Als u een staatsbetrekking en een
vast inkomen hadt dan
Hilmar begon hard te lachen.
Lieve hemel, als assessor zou ik
functie was, de aandacht op het feit,
dat men nog steeds geen onderscheid
blijkt te zien tusschen een sanatorium
en een ziekenhuis voor lijders aan
tuberculose, zoodat zich vaak patiënten
in een veel te ver gevorderd stadium
aanmelden, en waarschuwt hjj tegen
het „kuren op eigen houtje," dat
bovendien besmettingsgevaar oplevert
voor gezonden, die later van hetzelfde
buitenverblijf gebruik maken.
In het sanatorium werden in 1907
verpleegd 268 patiënten (met 24,272
verpleegdagen). De cijfers bedroegen
resp. in 1906: 308 en 34.172, 1905:
322 en 34,844, 1904: 325 en 34,891,
1903: 279 en 30,544, 1901 2: 157 en
19,303. Het lager cjjfer voor 1907
komt door meerder vertrek en geringe
opname in April, Mei en Juni 1907.
Het verslag klaagt dat de meeste
patiënten, meestal tengevolge van
financieele omstandigheden te kort
blijven.
Naar men verneemt, vertoeft
de minister van koloniën, de heer A.
W. F. Idenburg, die om gezondheids
redenen eenigen tijd te Ouchy bjj
Lausanna in Zwitserland verblijf hield,
thans te Parijs.
Gemeenteambtenaren.
Het bestuur van den Nederlandschen
bond van gemeenteambtenaren heeft
besloten in een op Zondag 28 Juli a.s.
en zoo noodig den volgenden dag te
Utrecht te houden buitengewone alge-
meene ledenvergadering, de behande
ling voort te zetten van het in de
jongste, te 'sHertogenbosch gehouden,
vergadering niet geheel afgedane
wetsontwerp tot wijziging van de
gemeentewet, voor zooveel betreft de
bepalingen over gemeenteambtenaren,
door eene bondscommissie indertijd
ontworpen. Daarbij zal mede aan de
orde worden gesteld een voorstel van
de onderafdeeling Nijmegen om aan
H. M. de Koningin te verzoeken het
daarheen te leiden, dat bjj de wet
worde erkend de bevoegdheid van
den secretaris om in de vergaderin
gen van gemeenteraad, burgemeester
en wethouders en raadscommissiën een
raadgevende stem uit te brengen. De
onderafdeeling vindt hier aanleiding in
het veelbesproken incident, onlangs
voorgevallen in den gemeenteraad van
misschien een inkomen van achttien
honderd gulden hebben. Wat moet ik
daarmee beginnen 1 Ik ben door mijn
litterairen arbeid volmaakt in staat om
een meisje zonder geld te trouwen."
Hans-Henüigonderdrukte met moeite
zjjneergenis. „Maaruw inkomen is toch
onvast," zei bjj weer. „het is toch niet
als een vast salaris."
Als officier, als ambtenaar of wat
u verder van me maken wilt ben ik
steeds blootgesteld aan het gevaar van
weggestuurd te worden. Dat is in mjjn
„onzeker beroep" buitengesloten."
Ik had heusch niet gedacht dat
letterkundige arbeid zoo goed betaald
zou worden."
Nou, ik heb mjjn moederljjk erf
deel ook moeten gebruiken om het
leven van verschillende zijde te leeren
kennen, om iets fatsoeljjks te kunnen
schrjjven. En dacht u dat ik me nu
tevreden zou stellen met een honger
loon Het is mogelijk dat ik maan
den, neen jaren lang weinig verdien
maar dan krijg ik op eens weer zoo
veel dat het voor een heelen tjjd vol
doende is.
Wordt vervolgd