DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 91
DINSDAG 19 MEI 1908.
5e JAARGAN<
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
De Familie Von Kröchert.
BINNENLAND.
EEMLANDEB
Hoofdredacteur R. O. RIJKENS.
Ab onnement spr ij s
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRAAT 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertèntiên:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bij abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
EEN BLAUWBOEK.
Zooala men weet, zijn er enkele
voorstellen gedaan door de mogend
heden met betrekking tot Macedonië.
Maar intusschen blijft de toestand daar
even slecht en de inwoners fusilleeren
elkander. Als men hen liet begaan,
zouden er over een jaar of watgeene
Macedoniërs meer zijn. Misschien zou
de Porte dat beschouwen als eene
gelukkige uitkomst uit de moeilijk
heden, waarin de Macedonische quaestie
haar brengt.
De Engelsche Regeering heeft thans
een blauwboek aan het Parlement
aangeboden, dat de diplomatieke be
scheiden bevat met betrekking tot
deze al te rumoerige Turksche provin
cie. Er komen merkwaardige cijfers
voor in dit werk.
Het vorige jaar, 1907, werden niet
minder dan 1768 menschen in het
gewest de slachtoffers van moord en
doodslag. De Boelgaarsche benden ver
moordden 521 personen, grootendeels
Grieken maar ook Boelgaren die om
eene of andere reden in ongenade
waren gevallen bij de aanvoerders der
benden. De Grieken doodden 392 per
sonen, onder welke 320 Boelgaren. De
Turksche troepen eindelijk fussilleerden
417 gewapende opstandelingen, verre
weg voor het grootste deel Boelgaren.
In het begin van het jaar hadden
de Grieken de overhand. De meeste
moorden op Boelgaren werden toen
begaan. Er is onder die misdaden een
verschrikkelijk drama: In Januari werd
een Boelgaarsch dorp door Grieken aan
gevallen. Zij staken het in brand en zes
entwintig menschen, vooral vrouwen
en kinderen, werden onder de puinhoo-
pen begraven. De Boelgaren namen later
bloedige weerwraak. In Juni hadden
zjj reeds het cijfer der zware misdaden
door Grieken begaan overtroffen. Toen
traden eindelijk de Turksche troepen
op en een Engelsch consul is van
meening, dat wanneer zjj doorgetast
hadden, wat zjj aanvankelijk deden,
het beter zou staan dan thans met
orde en rust in Macedonië. Het aan
tal politieke moorden nam sterk af.
Maar de Turken wenden zich vooral
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTE VON MEERHEIMB.
34)
Wat was dat? Hij liep regelrecht
naar de plaats waar Sitta stond,
omringd door eenige officieren aan
wie zij steeds weer moest uitleggen
dat zij dien winter niet mocht dansen.
De hertog bleef nog even op den
drempel der deur staan tot groote
wanhoop van zijn kamerheer die hem
zeker gaarne naar een whisttafel
wilde loodsen.
Het was heusch een mooi paar.
De prins zag er bizonder knap uit in
de huzaren-uniform waarin zijne
slanke gestalte zoo mooi uitkwam en
Sitta was allerbekoorlijkst in hare
kalmte gratie.
De oude hertog speelde erg ver
strooid, Hij zat na te denken. Er viel
niet te twijfelen aan de verliefdheid
van den prinsmen las zijne gevoe
lens maar al te duidelijk op zijn ge
laat. Als men de zaak liet gaan dan
bond men hem daardoor misschien
GlUckstadt maar aan den anderen
tegen de Boelgarende Grieken
schenen, om welke reden dan ook,
gespaard te zijn, wat nieuw verzet
uitlokte. In October had men weer
honderdzesenvijftig moorden. Daar de
Turken, in afwachting van hetgeen
de mogendheden, die immers de zaak
in orde moeten brengen, eindelijk zou
den doen, zich voorloopig niet met
den toestand in de provincie bemoei
den, is het cijfer der moorden steeds
toegenomen. Het was hooger dan te
voren in het begin van het jaar 1908.
Het wordt inderdaad tijd, dat de
onderhandelingen afloopen en de mo
gendheden aan het werk gaan om een
einde te maken aan een toestand, die
steeds verergert.
De diplomatie is eene nuttige instel
ling, maar zij heeft soms weinig succes
van haar werk. Men is nu reeds jaren
bezig met de hervormingen, die vrede
en rust moeten bezorgen aan Macedonië
en behalve dat men het nog niet ge
heel eens is geworden, heeft men
weinig bereikt van de dingen, waar
over men het wel eens was. Hoe
ongelukkig het er uitziet na zoovele
jaren van onderhandelingen en wel
gemeende voorstellen in Macedonië
blijkt uit de cijfers van het Engelsche
Blauwboek.
„Geen ijver" schijnt nog altijd het
wachtwoord der diplomatie te zijn.
FRANKRIJK.
Een bericht in ons vorig nommer
meldde, dat de Turksche regeering de
onderhandelingen met de belangheb
benden in de Heraklea-aangelegenheid
had hervat. Uit vrijen wil is de Porte
echter blijkbaar niet daartoe over
gegaan, maar onder druk van de be
dreigingen van Fransche zijde. De
Turksche gezant te Parijs, Munir pasja,
heeft n.l. eenige dagen geleden aan
de regeering teKonstautinopel geseind,
dat minister Pichon hem had mede
gedeeld, dat Frankrijk nog acht dagen
geduld zou hebben. Indien alsdan de
Heraklea-aangelegenheid nog niet ge
regeld mocht zijn, dan zou de Fransche
ambassadeur te Konstantinopel terug
geroepen worden en zou Frankrjjks
regeering haar toevlucht moeten
nemen tot dwangmaatregelen.
ENGELAND.
Nu het den unionisten in Engeland
kant kon die hofmakerij zijne ver
houding tot de prinses geheel beder
ven. Wat te doen Nou voorloopig
kalm afwachten een schandaal
vermijden, dat was de hoofdzaak. Hij
waschte de kaarten met groote han
digheid het spel werd voortgezet.
De quadrille was uiter weerklonk
een droomerige, vurige wals van
Strauss. De speelkamer grensde aan
den wintertuin die echter vandaag
niet gebruikt zou worden omdat het
zoo koud was.
Maar het was vreemd men hoorde
er toch heel duidelijk spreken. Een
diepe mannenstem vroeg dringend,
smeekte om iets, een zachte vrou
wenstem antwoordde afgestooten.
De kamerheer hief luisterend zijn
hoofd op. De hertog trok zijn stoel
met veel geraas wat dichter naar de
tafel. „Er schijnen lakeien in den
wintertuin te zijn," zei hij. „Ik heb
bevel gegeven om den eenen palm
wat dichter bjj de kachel te zetten.
Het vriest wel tien graden van avond."
Maar het schijnt er toch aardig
warm te zijn," antwoordde de oude
opperstalmeester v. Boddien die be
roemd was om zijn scherpen tong;
hij trok zijn meest onschuldig gezicht
terwijl hij dat zei.
De hertog fronste zijn voorhoofd.
„Ge moet uitkomen, Boddien," zei hij
kortaL
bij de verkiezingen zoo voor den wind
gaat, wordt Joe Chamberlain ook
opeens veel beter. Uit Mentone komt
het bericht, dat hij weer bijna zoo
sterk is als vroeger. In geen jaren
heeft hjj zoo weinig last gehad van
zijn ouden vijand, de jicht. Den 18n
Juni gaat hij naar Aken om een kuur
te doen en tegen deu herfst hoopt hij
naar Engeland terug te keeren, om
deel te nemen aan de leiding der
partij. Hij is zeer verheugd over wat
hij noemt „den wassenden stroom der
Tarief-hervorming".
De ellende van de bevolking
van Engeland's Noord-Westkust wordt
steeds grooter, door het voortduren
der stakingen. In Sunderland vindt
men in de dorpen slechts kinderen en
vrouwen in de meeste huizende
mannen zwerven langs de wegen in
de hoop, voedsel of werk te vinden.
De meesten hebben al hun bezittingen
verkocht, tot de kleederen toe.Comité's
en overheid zijn onmachtig de misère
beduidend te verminderen.
AMERIKA.
Voor een commissie uit den Senaat
der Vereenigde Staten heeft Gompers,
de voorzitter van het Amerikaansche
Arbeidersverbond, gezegd, dat er in
het land twee millioen werk-
1 o o z e n zijn, die 175 dagen zonder
verdienste zijn geweest.
Panama heeft de Yereenigde
Staten uitgenoodigd deel te nemen
aan 't ontwerpen van een reglement
voor de a.s. verkiezing van een presi
dent voor Panama. De Vereenigde
Staten hebben deze uitnoodiging aan-
nomen. Vermoedelijk moet men hierin
het resultaat zien van de jongste reis
van Taft naar de landengte. Het heeft
er veel van of Panama zich door dezen
stap vrijwillig stelt onder de curateele
van de Vereenigde Staten.
RUSLAND.
Het algemeen debat over de be
grooting van het ministerie van Bin-
nenlandsche zaken in de Russische
Doema is geëindigd met de aanneming
van een motie, waarin verschillende
wenschen ten opzichte van het bin-
nenlandsch bestuur worden opgesomd.
De meerderheid heeft daarmede op
Het gesprek in den wintertuin werd
voortgezet. De lage stem vroeg steeds
dringender om iets, de vrouwenstem
was verstikt door tranen. Vervolgens
hoorden zij een geritsel als van een
damesjapon en vlugge schreden er
achteraan
Harten is troef de ziel van het
spel 1" zei de oude heer v. Boddien
terwijl er een sarcastische glimlach
om zjjn fljnbesneden mond speelde.
De Hertog keek hem strak aan voor
dat hjj uitkwam.
Er werd aan kleine tafeltjes gege
ten. In de „gouden zaal" stonden er
vieraan elk van die tafels zat een
der vorstelijke personen met de
gasten die voor die eer in aanmerking
kwamen.
De prins zat aan een tafel met de
hofdame zijner vrouw. De hertog
drukte zijne lippen op elkaar enkeek
met half gesloten oogen dien kant
uit. Sitta zat er zwijgend bij. Zij at
niets en speelde verstrooid met haar
kanten waaier. Haar hart klopte zoo
luid en onrustig dat de Venetiaansche
kant rond h'et décolleté trilde. De
paarlen collier ging op en neer. „Net
een portret van Titiaan," die
woorden van den prins deden de
rondte. Aan het hof worden de een
voudigste opmerkingen gehoord en
verder verteld.
Het werd ook tegen de prinses ge-
zuiver constitutionneele wijze aan de
regeeriDg hare ontevredenheid betuigd
wegens de nalatigheid om de begin
selen, neergelegd in het manifest van
30 October, in daden om te zetten.
Door deze wijze van doen, zegt de
berichtgever van de „Times" te Peters
burg, heeft de Doema haar prestige
tige verhoogd en, naar" te hopen valt,
den stoot gegeven voor afschaffing
van de uitzonderingsmaatregelen, die
reeds jaren geleden zelfs geen genade
meer vonden in de oogen van den
ministerraad onder het zuiver bureau
cratisch bewind.
De begrootingscommissie heeft de
gevraagde 11 millioen roebel voor den
aanbouw van nieuwe pantserschepen
niet toegesiaan. De verwerping van
deze post was te verwachten en het
votum kan beschouwd worden als een
afspiegeling van de algemeene opvat
ting, dat het ministerie van marine
zich nog lang niet genoeg in de zaken
heeft ingewerkt om te kunnen uit
maken welke schepen voor Rusland
op het oogenblik de voorkeur ver
dienen.
„Vrede door Rech t." In
de gisterenavond te 's Graven hage
gehouden bijeenkomst van de vereeni-
ging „Vrede door Recht", is door den
oud-minister mr. W. H. de Beaufort
gesproken over den oorlog in verband
met de openbare meening. Ook 6 jaar
geleden bij de eerste herdenking heeft
de heer d. B. de feestrede uitgesproken.
Zijn rede was ditmaal meer een be
toog tegen hen, die de vredesbeweging
öf niet goed gezind zijn, öf haar be
spotten als utopistisch.
Hjj keerde zich tegen de beweringen
van sommigen, die de vraag, waarom
men den oorlog dan niet afschaft nu
de invloed van de openbare meening
veel grooter is dan vroeger en die
openbare meening voor den vrede is
gewonnen, beantwoorden met de stel
ling, dat de voorstanders van den vrede,
met name de regeeringen, huichelen,
dat zjj slechts een leger onderhouden
om daarmee de maatschappelijke orde,
die niet anders dan door wapengeweld
te handhaven zou zijn, te beschermen.
zegd. Zij richtte haar lorgnon op Sitta,
maar keek over haar heen, alsof de
aanblik van dat mooie gezicht haar
pijn deed. „Ja, zij ziet er werkelijk
zoo uit I" Zjj lachte ietwat ongemoti
veerd. Zjj had Sitta niet gezien, maar
den prins en zjj had de hartstochtelijke
blikken opgemerkt, die deze zijne dame
toewierp. Zij verlangde vurig naar het
einde van dat bal, waarop zij zich zoo
verheugd hadzoodra zij alleen was met
den prins, zou zjj hem eens de waar
heid zeggen. Of zou zij zich direct tot
Sitta wenden? Elke aanklacht, ja zelfs
een vragende toespeling moest vol
doende zjjn, om Sitta te bewegen
Glückstadt te verlaten.
Het verstrooide gezicht der prinses,
het meer dan verstrooide gelaat van
den prins, de bezorgde uitdrukking op
het gezicht der hertogin en de gemaakt
onverschillige op dat van den ouden
hertog, werden zeer goed opgemerkt.
Er heerschte een gedrukte stemming,
en zelfs bij den cotillon waarvoor de
prinses zelf alle verrassingen bedacht
had, werd ze niet vroolijker.
Het was dan ook eene verademing,
toen de vorstelijke personen zich
terugtrokken, nu konden de gasten
elkaar ten minste hunne vermoedens
mededeelen, die trouwens niet veel
bezijden de waarheid waren.
De hertog en de hertogin stonden
nog in het salon der prinses. De prins
Hiertegen voerde de heer De Beaufort
aan, dat, ware deze stelling juist,
het streven van de regeeringen juist
zou zijn in de richting van een huur
leger, minstens een leger van be
roepssoldaten, en men juist zooveel
mogelijk die standen uit het leger
zou sluiten, die gezegd worden revo-
lutionnaire neigingen te koestereti.
Welnu, het is juist omgekeerd: men
streeft naar het leger, gevormd door
alle standen.
Het is dan ook een dwaling te
meenen, dat de regeeringen meer
oorlogszuchtig zjj n dan de volksmassa's.
Integendeel. Een regeering kan eik
oogenblik te staan komen voor c 1
oorlogzuchtige strooming in het volk.
Gevaarlijk achtte hij het verbreid' 1
van meeningen als deze, dat de.o n-
log steeds noodig zal zijn omb.it
groote verbeteringen er tot nu t
mee gepaard gingen en dan noemb
men den 80-jarigen oorlog en de slag' n
bij Leipzig en bij Waterloo: zon'
deze was Nederland nog een Spaan se'e-.
of een Fransche provincie. Maar d -
redenaar vroeg of ook de Transvuul
sche oorlog en de Fransch-DuiU
zulk een weldadig gevolg hadden
wees op de verandering in Zweden
en Noorwegen, die zonder een drop]"-
bloeds ging.
Tal van goede verschijnselen ziel
de heer De Beaufort in den laatst n
tijd ten opzichte van de verandtrii
der publieke opinie ten gunste v
den vrede en zelfs in de Vredesc
ferentie ziet hij zulk een verschijn:
want de daar genomen beslissing 01
trent het Prijzenhof, dat een int
nationale rechtspraak zal zijn,
boven de nationale gaat, acht hij i
beslissing van do allerhoogste prim -
pieele beteekenis.
Eindelijk wees hij op de materie: 1
voordeelen van den vrede voor alle
partijen, daar de oorlog ook voor den
overwinnaar gebleken is een onbe
rekenbaar stoffelijk nadeel te zijn,
daargelaten nog het onherstelbaar vi
lies aan menschenlevens.
Wellington reeds zeide, dat mam
één ding erger is dan te overwinnen,
namelijk verslagen te worden.
De publieke meening meer en meer
voor de vredesidée te winnen noemn
hij de schoone taak van „Vrede do-
leunde tegen een stoel en Sitta stond
bij de deur te wachten, tot zij kon
gaan.
Een heel aardige, goed geslaagde
partij, a"es was goed gearrangeerd I"
Met die woorden verbrak de hertogin
de pijnlijke stilte. Zij keek zoekend
om zich heen, tegen wien zij haar lof
kon uitspreken, maar daar nbch de
hofmaarschalk, noch de kamerheer er
bij waren, sprak zij maar voor zich
heen.
Ik vond het afschuwelijk 1" De
prinses streed blijkbaar tevergeefs tegen
een uitbarsting van haar slecht humeur.
Hare tranen schenen op komst te zijn.
Niemand antwoordde, maar zij ver
meden allen om naar de witte gestal t
te kijken, die onbeweegelijk bij de deur
stond.
Ja, ja, het souper en de inrichting
van het geheel was zeer te prijzen.''
De oude hertog liep naar zijn zoon toe,
die den stoel los liet en onwillekeui
oprichtte „ik zou alleen graag willen
dat er voor gezorgd werd, dat h- t
voortaan stil is naast de speelkamer-
Het gepraat in den wintertuin stoei
de ons."
Die woorden klonken als sissende
zweepslagen. De plooien van den flu we -
len japon ruischten alsof de draagst
ervan heftig ineen kromp.
[Wordt vervolgd.)