DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 95
ZATERDAG 23 MEI 1908.
5e JAARGANG.
Ditgave van de Naaml. Vennootschap „DB EEMLANDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Werkloozen-Verzekering,
FEUILLETON.
De Familie Vod Kröclxert.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
STATEN GENERAAL,
DE EEMLANDER
Hoofdredacteur R. 6. RIJKENS.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.
"Franco per post id. - 5.60
Per 3 maanden id. - 1.
Franco per post id. - 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs dor Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bjj abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten hot Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
Onder de verschillende sociale-
verzekeringen is er geen enkele, die
zoozeer de aandacht vraagt of trekt
in den tegenwoordigen tijd, als die
tegen de werkloosheid
Dit is verklaarbaar om twee redenen.
In de eerste plaats dringt het
vraagstuk zich in de laatste tijden
zelf op, omdat de ellenden, die het
gevolg van werkloosheid zijn, meer
dan anders voor ons zichtbaar zyn
geworden. Dit is een reden van
tijdelijken aard, maar de andere is
van alle tijden en is gelegen in het
medelijden dat ieder gevoelt met den
ijverigen mensch, die gaarne werken
wil, maar daarin verhinderd wordt
door omstandigheden, buiten zijn wil
gelegen.
Wat is dus begrijpelijker dan dat
velen trachten een oplossing te vinden,
waardoor de gevolgen der werkloos
heid voor de slachtoffers van dat
kwaad tot een minimum worden
teruggebracht.
In verschillende landen van Europa,
in Zwitserland zoowel als in België,
in Frankrijk en Denemarken, evenals
in Noorwegen heeft dit vraagstuk den
wetgever bezig gehouden.
Een der grootste moeilijkheden, die
zich bij het oplossen ervan voor doet,
is het gelijkelijk hulp kunnen ver
schaffen aan georganiseerde en on
georganiseerde arbeiders.
Een ander, ook niet te licht te
tellen bezwaar is het feit, dat er
buiten de vakvereenigingen, zoo wei
nig corporaties bestaan, die reeds een
fonds als basis hebben, waardoor hulp
van staats- of gemeentewege vrucht
baar kan worden.
Dit laatste is feitelijk thans alleen
mogelijk in Engeland, waar de vak
vereenigingen het hloeiendst zijn en
van den oudsten datum zijn. Deze
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTE VON MEERHEIMB.
37)
De prinses wees op een stoeltje
naast zich. Sitta ging zwijgend zitten.
Er bekroop haar een kil, angstig ge
voel. Zij had op eens niet langer het
gevoel, dat zij boven de prinses stond,
z(j kwam zichzelf schuldig voor. Wat
moest zij antwoorden als de beleedigde
vrouw haar de aanklacht in het ge
zicht slingerde „Je hebt me de liefde
van mijn man ontstolen 1" Het koude
zweet parelde haar op haar voor
hoofd.
De prinses zweeg nog steeds. De
stilte werd bonauwend.
Ik wilde Uwe Hoogheid verzoe
ken mij een verloftijd toe te staan," be
gon Sitta eindelijk met trillende stem.
„Ik voel me den laatsten tijd heel naar.
Ik moet bepaald eens wat uitrusten.
Of ik mjjne betrekking later weer zal
kannen vervullen, hangt van mijn
gezondheidstoestand af."
De prinses knikte even. „U hebt
vereenigingen hebben fondsen van
beteekenis.
Reeds in 1831 is men begonnen
daar eene kas op te richten en lang
zamerhand, vooral in de jaren van
1860 tot 1893, zijn die kassen toe
genomen, zoodat in het laatstgenoemde
jaar daar te lande 1156 federaties
en vakvereenigingen bestonden met
1.902.308 leden en alle metjweerstands-
kassen.
Hier kan dus met vrucht de werk
loosheid worden bestreden.
Wil men trachten dit in ons land
ook te doen, dan zal men ook het
best doen met de hulp van de vak
vereenigingen, waarvan vele reeds
zij het ook nog zeer kleine ver
zekeringskassen in te roepen en tevens
deze te steunen.
Er bestaat bij velen nog eenige
vrees voor het begrip „vakvereeniging."
Toch is dit op zich zelf een zeer al
gemeen en onzijdig begrip.
Vakvereeniging toch is elke ver-
eeniging van personen, die om geen
andere reden tot elkaar komen, dan
omdat zij behooren tot hetzelfde vak
en als zoodanig gemeenschappelijke
belangen hebben.
Het steunen van zulk een ver
eeniging' doet de gemeenschap niet
treden buiten de neutraliteit, die zij
in acht heeft te nemen. Integendeel,
met het oog op het nadeel, dat door
de werkloosheid aan de gemeenschap
wordt toegebracht, mag zij wel dege
lijk steun verleenen aan eene ver
zekering, die ondernomen wordt door
werklieden-organisaties.
Dit wil niet zeggen, ;dat uitsluitend
vakvereenigingen zullen gesteund be
hooren te worden met gemeentelijke
subsidie, maar elke vereeniging, die
zich met werkloosheidverzekering wil
bezig houden.
Nu kan men steun verleenen vol
gens het Gentsche en volgens het
Noorsche stelsel. Dit laatste, dat in
vacantie zoo lang u maar wilt. Ik
geloof ook dat het 't beste is als u maar
heengaat
Sitta stond op en bleef besluiteloos
naast de rustbank staan. De prinses
speelde met haar zaddoek zonder op
te kijken.
Mag ik me laten aandienen bij
hare Hoogheid de Hertogin vroeg
Sitta.
Dat zal ik zelf wel doen," zei de
prinses zeer koel
Mag ik u verzoeken zijne Hoog
heid een prins mijn eerbiedige groeten
over te brengen vervolgde Sitta,
verbaasd dat zij die woorden nog zoo
kalm kon uitspreken.
Zijne Hoogheid zal wel niet
nalaten zelf afscheid van u te nemen,"
mompelde de prinses.
Sitta wilde heengaan. Metlangzame,
aarzelende schreden liep zij de kamer
door. Haar gezicht was nu eens vuur
rood, dan weer doodsbleek.
Op eens hoorde zij de prinses zacht
snikken. Zij keerde zich snel om. De
prinses lag met haar hoofd in de kus
sens hartstochtelijk te huilen.
Sitta voelde op eens een diep mede
lijden met haar. De ergenis die in den
laatste tijd bijna tot haat was aange
groeid maakte plaats voor een recht
vaardiger oordeel.
Zij knielde neer naast de chaise
longue. „Hoogheid!" Hare stem trilde
gedwongen opname ook van niet-ver-
eenigingsleden zijn kern vindt, onder
vindt allerwegen van de arbeiders
groote tegenwerking.
En het is juist daarom, dat iemand
als prof. Verrijn Stuart zeker een
naam van gewicht op dit gebied
er geen voorstander van is. Hij zegt,
dat er reeds te veel kwaad is gezegd
van het Noorsche stelsel tot de
arbeiders en dat men toch de sympathie
van de arbeiders er by noodig heeft.
Men drijve het niet door tegen hun
wil.
Ook wij kunnen ons voorstellen, dat
veel werklieden bezwaar hebben, per
sonen, die buiten hun vereeniging
staan, toe te laten tot hun werkloozen-
verzekering.
In den Haag heeft men het Noorsche
stelsel doorgezet, maar of het succes
groot zal zyo, is aan gerechten twijfel
onderhevig. Reeds nu heeft men in de
daar aangenomen verordering eene
wijziging gebracht, waarbij bepaald
wordt, dat in bijzondere gevallen eene
vereeniging gerechtigd kan zijn, een
niet-lid de toetreding tot haar werk-
loozenfonds te ontzeggen.
Zooals men weet, worden ook in
onze stad plannen beraamd om van
gemeentewege iets te doen ten voor
deel© van werkloozenverzekering. Het
is te hopen, dat de commissie, die in
deze zaak voorbereidende maatregelen
zal treffen en de werklieden-organisa
ties hierbij hoort, zich moge uitspreken
vóór het Gentsche stelsel, waardoor de
zoo nuttig werkende vakvereenigingen
in haar moeilijken strijd gesteund
worden, terwijl men afdoende zeker
heid heeft van een nauwkeurige eon-
tröle.
Wjj hebben in dezen goeden moed
wat wy over deze commissie zoo ter
loops hebben opgevangen, stemt ons
tot gerustheid.
ook. Zij drukte hare lippen op de han
den der prinses. „Waarom huilt Uwe
Hoogheid? Ik smeek u het mij open
hartig te zeggen.
De prinses liet hare handen zinken.
„Ga heen ga toch heenl Wat wilt
ge van mij Wat kan het u schelen
of ik ongelukkig ben
Dat kan mij veel schelen, Hoog
heid. Ik zou er misschien wat aan
kunnen doen.'.
Och gij houdt toch niet van
me. Ge ziet evenals iedereen niets als
een dom kind in me een opper
vlakkige onbeduidende vrouw."
Wat heb ik gezegd of gedaan
waardoor die beschuldiging gerecht
vaardigd wordt I"
Och, u hebt het niet met duide
lijke woorden uitgesproken, maar elke
blik dien ge den prins toewierpt, 't
was een aanklacht tegen mij. Arme
man ge hebt zoo'n domme vrouw I"
Jawel, dat lag er in."
Sitta beet op hare lippen.
Maar hoe kan ik ook verstandig
en geleerd zijn vervolgde de prinses
bitter. „Geleerd heb ik niet veel, onze
gouvernanten waren zoo vervelend
Ik geloof, dat zij zelf trouwens ook
niet veel wisten. Op mijn achttiende
jaar ben ik getrouwdU is veel
mooier verstandiger en ernstiger dan
ik."
Maar ik kan bet toch niet heipen,
ENGELSCH-FRANSCH-RUSSISCH
VERBOND.
Het feit, dat de Koning van Enge
land een bezoek gaat brengen aan den
Tsaar wordt door sommige politici be
schouwd als de inleiding tot een
Engelsch-Fransch-Russisch verbond.
Enkele Fransche bladen vestigen de
aandacht op de omstandigheid, dat
aan deze ontmoeting geen onderhoud
tusschen Koning Edward met keizer
Wilhelm voorafgaat, dat er dus tus
schen het bezoek van president Fal-
lières te Londen en vankoningEdward
te Reval „geen onderbreking door een
andere mogendheid" zal plaats hebben.
De Temps vult deze beschouwing nog
aan met de mededeeling, dat president
Fallières den Tsaar te kennen heeft
gegeven, dat hy ter gelegenheid van
zijn Skandinavische reis de Russische
wateren zou willen bezoeken en dat
dit plan in Rusland gretig welkom
werd geheeten. Het is dus mogelijk,
dat ook Fallières dezen zomer naar
Rusland komt en dat de Tsaar dit
bezoek in den herfst zal beant
woorden, als hij koning Edward te
Londen bezoekt.
De Temps wijst op de vreedzame
bedoelingen der drie mogendheden in
de volgende bewoerdingen. Deze entente
vervolgt geen gehein plan. Het Euro-
peesche evenwicht is het eenige, waar
naar zij streeft. Het is overtollig te
wijzen op de ontzaglyke strijdmacht
te land en ter zee, over welke zulk
een entente zou kunnen beschikken.
Wanneer deze drie mogendheden zorg
vuldig waken over hare verdedigings
middelen is er zelfs geen kans, dat zij
aangevallen zullen worden. Gambetta
heeft reeds gezegd: „Wanneer wij op
Rusland steunen, zyn wy onoverwin
nelijk. Deze blik in de toekomst krygt
in den tegenwoordigen vreedzamen tijd
tastbare beteekenis.
PRUISEN.
Volgens mededeelingen uit Berlijn
zal bij de aanstaande verkiezingen voor
den Pruisischen Landdag in ruimen
omvang de boycot als strijdmiddel
worden aangewend. In alle vergade
ringen aer vakvereenigingen, die in de
dat ik belang stel in ernstiger dingen,
Hoogheid
U behoeft het den prins echter
niet nog duidelijker aan het verstand
te brengen ,hoe onbeduidend ik ben
Stil, zeg nu niets. Zoo dom ben ik
niet dat heb ik al lang gemerkt.
Ik kan niet anders zijn dan ik ben....
en die eeuwigdurende gesprekken over
kunst vervelen mij vreeselijk. Al wilde
ik ook nog zoo graag, zou het my toch
nooit lukken om me daarvoor te in
teresseeren I"
Dat is erg, aangezien Zijne Hoog
heid daar alleen belang in stelt!"
Och wat onzin I hij interes
seert zich voor u, en aangezien hy
weet, dat hy daardoor indruk maakt,
praat hij over dien onzin I"
Uwe Hoogheid vergist zich!"
Volstrekt niet. Als de prins mij
lief had, dan zou het hem absoluut
onverschillig zyn of ik over zoo iets
kon meepraten of niet. Als een man
van eene vrouw houdt, dan bevalt ze
hem zooals zij behoorde te zyn I"
Maar Uwe Hoogheid zou toch
haar best doen om de belangen van
Zyne Hoogheid te deelen
Waarom? Dat doet u immers al?"
Ik zal het niet meer. Ik ga heen
en kom nooit meer terug op mijn
woord, Hoogheid 1"
Och, wat helpt my dat?Gelooft
u, dat de prins daardoor tot rust zal
laatste weken gehouden zyn, is nl. be-
sloten, dat de arbeiders hunne leve
ranciers voor hot dilemma zullen stel
len stemmen op den sociaal-democraat
of klandizie der arbeiders verliezen.
HONGARIJE.
De berichtgever van het Bert.
Tagcbl. te Weenen verneemt dat kei
zer Frans Jozef aan graaf Andrassy
verlof heeft gegeven tot indiening van
een wetsontwerp tot invoering van het
algemeen kiesrecht in Hongarije. Dit
ontwerp zal de Kamer bereiken in
den aanstaanden herfst, nadat defusie
der partijen tot stand zal zijn gekpmen.
SPANJE.
In den Donderdag, onder voorzitter
schap van Koning Alfonso, gehouden
Spaanschen ministerraad deelde de
minister-president mede, dat de voort
durende ongeregeldheden te Casa
blanca, waarvan eenige Spaansche sol- u
daten de slachtoffers waren geworden, i,
door de Fransche troepen waren uit- -
gelokt. De minister las daarop de
nieuwste telegrammen voor, in welke
wordt medegedeeld, dat bij een nieuwe
botsing weder twee Spanjaarden ge
dood en een gewond waren. De aan
vallers waren in hechtenis genomen^
en de Spaansche regeering rekent erop,
dat de schuldigen streng gestraft zullen
worden.
TWEEDE KAMER.
Gisteren weder voortzetting van
van het debat over de motieBos
in zake staatsexploitatie van spoor
wegen. Er werd weinig nieuws te berde
gebracht.
Behalve de redevoeringen van de
ministers Bevers, Kolkman en Sabron,
waarvan die van den heer Kolkman
algemeen als onwaardig ten opzichte
van den heer Van Karnebeek wordt
betiteld, hebben de heeren Lohman en
Van Karnebeek hunne zienswijze uit
eengezet. De heer Lohman achtte
eigen exploitatie allerminst de taak
van den Staat. Dezen kwam het aan
leggen, onderhouden en uitbreiden van
komen En al komt het nu dank
zij de tnsschenkomst van den hertog
niet tot een breuk, wat dan Denkt
u. dat het aangenaam is, om met een
man te leven, die een andere vrouw
liefheeft on steeds aan die andere
denkt
De prinses huilde bitter. Sitta was
een oogenblik radeloos tegenover dien
smart.
Maar dan dwong zij zichzelf tot een
glimlach. „Uwe Hoogheid overdrijft de
gevoelens van den prins voor my,"
zei zij op gemaakt luchtigen toon.
„Zijne Hoogheid is zeer ontvankelijk
voor schoonheid, myne gezicht valt
misschien in zyn smaak." Zy trok
spottend hare schouders op. „En onze
belangen zijn dezelfde zooals Uwe
Hoogheid terecht opgemerkte.
Dat is het niet alleen. Hij heeft
u lief en u hebt hem lief. Ik zou een
zottin, een uilskuiken zijn, als ik dat
niet al lang opgemerkt had."
Sitta hield hare gezichtsspieren
krampachtig in bedwang. Zy moest
haar misdrijf tegenover dat arme kind
weer goed maken. Slechts een leugen,
een koele, kalm uitgesproken leugen
kon de prinses er misschien van
overtuigen.
Wordt vervolgd