1 S.000 part. kapitaal,
WEERBERICHT.
Thermometerstand
ALLERLEI.
MARKTBERICHT.
ADVERTENTIËN.
Stenografenbond
GROOTE.
Beurs van Amsterdam.
:V.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 5 Juni 1908.
Hoogste barometerstand 771.9 m.M.
te Horta laagste 750.5 m.M. te Wisby.
Verwachting tot den avond van 6
Juni 1908.
Wind Matige tot krachtige N.W.-
lyke tot Noordelijke wind.
Gesteldheid van de luchtBewolkt,
weinig of geen regen.
TemperatuurIets warmer.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12
uur 756 m.M.
Vorige stand te 12 uur 759 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 85
Laagste hedennacht F. 59
Hedenmiddag 12 uur F. 64
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
Temperatuur van het water op
Vrijdag 5 Juni des morgens 7 uur:
72o p.
over: Hoe goede lectuur bin
nen het bereik van ieder
wordt g e b r acht. Na opening door
den voorzitter, den heer A. B. v. d.
Klein, vangt de heer Tiepen zijn lezing
aan met er op te wijzen hoe moeilijk
het is goed het karakter van een
onderwerp weer te geven. De waarde
van goede boeken voor een gezonde
opvoeding van ons volk, zou dan ook
juister titel zijn [geweest. Bij de be
handeling van dat onderwerp moet h(j
ook aanraken, de opvoeding van kin
deren. De lectuur nu voor de kinderen
van 6 tot 12 jaar kan niet beantwoor
den aan de eischen, die men er aan
mag stellen, 't Is nog moeilijker voor
kinderen dan voor groote menschen
te schrijven en het is eigenaardig, dat
zy, die het laatste niet kunnen, wel
goed genoeg worden geoordeeld voor
kinderschrijvers. Daar spr. in deze
materie niet thuis is haalt hjj aan
wat daaromtrent door J. W. Gerhard
is geschreven en door eenige zinnetjes
in sommige lesjes van Oostveen tracht
h(j aan te toonen hoe verkeerd soms
kinderlectuur geschreven is.
Kinderen moeten in de lectuur waar
heid krijgen; nu krijgen ze vaak ram-
meldingen, die het fijne poëtische ge
voel in het kind vernietigen. Ook de
lectuur in de hoogste klassen is van
eigenaardigen aard. Daar worden ge
lezen Hendrik van Balen, Aimard, e.a.
die geen kijk geven op de realiteit
van het leven. Spr. beroept zich hierbij
op uitlatingen van Ida Heijermans,
J. W. Gerhard en mevr. Wibaut
Berdenis van Berlekom, die tegen de
verkeerde richting in onzer kinder
literatuur te velde z(jn getrokken.
Ouder geworden worden de kinderen
door de lectuur vergiftigd. Slechte
vertalingen werken als vergift. Daar
tegen nu werkt de wereldbibliotheek.
Er zijn twee middelen om betere
lectuur te krijgen, nl. openbare boe
kerijen en de wereldbibliotheek. In
ons land zijn we wat de openbare
leeszalen betreft ver ten achter. Als
voorbeelden, wat daarmee kon worden
bereikt wijst spr. op de boekerijen te
Boston en te Berlijn. Toch wordt in
ons land veel gelezen en teekenend is
het dat tot voor kort niets gedaan
werd om betere lectuur binnen het
bereik van ieder te stellen. Thans zyn
leeszalen in Dordrecht, Groningen, den
Haag en Rotterdam. De lectuur nu,
die de menschen in ons land krijgen
is zeer slecht. De openbare boekerij moet
i iedereen kunnen binnengaan om een
goed boek of tijdschrif te lezen. Dat
kan een grooten invloed ten goede
hebben. Spr. zou willen, dat ook in
Amersfoort voor een openbare lees
zaal worde geijverd. Hij heeft ver
nomen, dat er localiteit beschikbaar
is (gebouw in de Koestraat). Welk
bezwaar zal er dan voor de gemeente
zijn om een locaal voor een boekerij in
te richten, waar de menschen gezond
voedsel kunnen vinden. Misschien zijn
er moeilijkheden maar ook hier geldt:
Frappez, frappez toujours.
In de tweede plaats heeft Spr. ge
noemd de wereldbibliotheek, waarin
belichaamd is het streven om binnen
het bereik van iedereen goede lectuur
te brengen. Spr. gaat nu na de stich
ting der Maatschappij voor goede en
goedkoops lectuur en geeft een op
somming van de werken door die
maatschappij voor weinig geld uitge
geven.
In de pauze die hierop wordt ge
houden, toont de heer Tiepen met
verschillende uitgaven der Wereld
bibliotheek aan de wijze waarop en
hoe gewerkt wordt.
Na de pauze behandelt hij de vraag,
hoe voorkomen kan worden, dat slechte
vertalingen in het bereik van ons
volk komen. Wanneer in ons land
gelden dezelfde artikelen, die gelden
voor auteurs van oorspronkelijke
werken, dan krijgt men een geheel
anderen toestand. Wij stelen de
geestesproducten van buitenlandsche
schry vers en de vertalingen zijn meest
al geen juiste weergave van het oor
spronkelijke. In verband hiermee be
pleit Spr. aansluiting van ons land
bij de Berner Conventie.
Ten slotte wekt hij (op om ook voor
Amersfoort te trachten een openbare
boekerij te verkrijgen. Wanneer daar
voor een comité zich wil spannen,
dan zal op den duur ook Amersfoort
zoo'n inrichting ryk zijn.
Aan het debat nemen deel de
heeren W. C. Oosterman en P. J.
Frederiks.
De heer Oosterman wijst er
op dat niet onverschilligheid, maar
meer de hooge temperatuur oorzaak is
van het geringe bezoek. De sympathie
van de meeste onderwijzers is voor deze
zaak zeker groot. En juist die sym
pathie doet den heer O. er krachtig
tegen opkomen, dat de heer Tiepen
met zoo'n handigheid de heele school-
literatuur den nek heeft om willen
draaien, waarmee h(j echter z(jn zaak
niet dient. De heer T. had dan ook
niet behoeven te zeggen dat hij op
dat terrein niet thuis is, want dat is
duideljjk genoeg gebleken. En hoe
moeilijk het daD is zich te beroepen
op uitlatingen, hier van den heer J.
W. Gerhard, bleek uit zijn veroordeeling
van sommige lessen van Oostveen,
waarvan spr. blijkbaar alleen de aan
halingen van den heer Gerhard kent.
Het is heel gemakkelijk uit elk lees
boek voor de school minder goede
zinnen aan te halen maar daarnaast
staat het vele goede, dat gelukkig
tegenwoordig ook nog in onze school-
literatuur is te vinden. En men mag
gerust aan onze onderwijzers over
laten de minder goede gedeelten te
coupeeren, dan blijft er nog heel wat
moois en goeds voor onze kinderen
over. De heer O. verdedigt de aan
gevallen lesjes uit de boekjes van
Oostveen, die naar zijn ervaring zeer
in den smaak bij onze kinderen val
len en die door den heer T. wel anders
zouden beoordeeld zijn, wanneer hij
ze kende.
Dat de kinderen later naar minder
goede lectuur grijpen ligt volstrekt
niet in de lagere school maar voor
een groot deel aan andere omstandig
heden.
De heer Frederiks vestigt er
de aandacht van den heer Tiepen op,
dat hij bij de uitgaven van goede lec
tuur vergat te noemen de uitgaven
van Thieme. Wat de leeszaal betreft,
we hebben er in Amersfoort twee
gehad, in de Bergstraat en in Ons
Huis, maar er werd of wordt geen
gebruik van gemaakt.
Aaosluiting bij de Berner Conventie
is voor de uitgevers niet altijd moge
lijk met ons klein taalgebied. En
bovendien we bezitten toch ook nog
een vertalingsrecht en een aanteeke-
ningsrecht. Ook behoeft men niet iets
zelf gezien te hebben om het goed te
beschrijven, zooals door Spr. is be- j
weerd, hetgeen de heer Frederiks met
een voorbeeld van Hofdijk aantoont.
De heer Tiepen wil gaarne
erkennen, dat hij als idealist misschien
wat te boud heeft gesproken. Hij heeft
de kinderliteratuur niet belachelijk
willen maken, dat zou niet fair zijn.
En er zijn voorzeker bezwaren tegen
de aansluiting b(j de Berner Conventie,
maar die zijn wel op zij te zetten.
Nadat de heeren Frederiks en Ooster
man nog geantwoord hebben, sluit de
voorzitter, met een woord van dank
aan den spreker, de vergadering.
Aan 't politiebureau zijn inlich
tingen te bekomen omtrent twee
sleuteltjes, die op dén openbaren weg
gevonden zijn en een fazant, die
waarschijnlijk op den Hof uit een
kippenren is ontsnapt.
Door de politie is aangehouden,
een zekere Charlotte P., welke jonge
dame nog 14 dagen gevangenisstraf
te goed had.
De diefstal te Apel
doorn. Men verzoekt ons het vol
gende te plaatsen
Door jhr. Sandberg van Leuvenum
te Apeldoorn zal een ruime belooning
worden uitgekeerd voor de aanwijzing
die leidt tot geheele of gedeeltelijke
teruggave van de op het postkantoor
te Apeldoorn in den nacht van 21
op 22 Mei 11. gestolen bankbiljetten
1 van f1000: A N 4715; 8 van
f200: BA 5284, AN 318, AX 3443,
AT 3446, AQ 1965, AN 8825, AZ
128, AX 2623; 17 van flOO: HF
325, KQ 2399, JN 3794, MD 1494,
MK 1461, MQ 1167, JY 3250, JG
5147, LN 5321, LN 3122, KG 1900,
LN 1269, LN 8735, MB 4943, KE'
1090, LF 1728, KL 3586; 5 van f 60
GF 862, KG 6764, JG 5406, GB
1863, HG 1560; 4 van f40: MF
6454, MH 3160, LK 5724, MK 2120
1 van f25, CC 5118.
Het onweer. Na een dag van
ondraaglijke hitte is over een groot
deel van ons land een onweer losge
barsten, dat de temperatuur aanmerke
lijk heeft doen dalen. In Londen was
het al begonnen; een hoos, die daar
het onweer voorafging, heeft in Bustry
Park 400 kastanjeboomen ontworteld
en de barakken, voor den Derby-wed
strijd te Epson, vernield.
Te Apeldoorn is te ongeveer halféén
de bliksem op verschillende plaatsen
ingeslagen.
Op de Eendracht werd een tamboer,
die met zijn gezin aan het middagmaal
was, doodgeslagen. Een begin van
brand werd gebluscht. Op den Soeren-
schen weg is een woonhuis met drie
kamers beschadigd, plafond, gordijnen,
behang, schilderijenvoorts vele
boomen, o.a. een fraaie eik vlak bij
een der villa's. In het Soerensche
bosch, waarboven de bui meer dan een
kwartier in groote hevigheid woedde,
heeft een hagelbui hevige verwoesting
in de groententuinen aangericht. De
hagelsteenen waren veelal zoo groot
als knikkers.
Te Nieuwenboorn is de 14 jarige
K. Luiendijk, zoon van een landbouwer,
bij het huiswaartskeeren van den
akker, doodgeslagen door den bliksem.
TeOisterwijk is de ploegbaas van den
Staatspoorweg, Bekkers, door den blik
sem getroffen, zoodat men het ergste
vreest.
Onder Leidsche proffen.
Namen zijn hatelijk", zeiden de oude
Romeinen. Eu daar de brave hoog
leeraar, dien dit verhaal geldt, veel
van z'n leven aan die oude Romeinen
heeft gedaan, vertelt de Tel. als waar
de historie, zonder namen.
Professor H. dan moet 'n boek te
rugbrengen voor z'n vrouw bij de
echtgenoote van professor Y.
.Waar woont ze?" vraagt de goedige
classicus.
„Dat weet ik niet precies", zegt
z'n ega, „het moet op de Witte Sin
gel zijn, no. 24 of 26...."
Professor H. gaat op weg, droomend
van z'n oude Romeinen. En aan no.
24 drukt hij op de schelknop.
Een dikke dienstmaagd opent de
deur.
„Dag, meisje", glundert de ver
strooide, „woont hier professor Y
„Dat is hier naast, meneer", is het
beleefde bescheid.
Professor schelt d'r naast. Wéér
opent een dienstmeisje de deur.
„Meisje!" zegt de prof., „ik moet
hiernaast wezen, is dat hier
„Neen, meneer", zegt de gedienstige,
„dat is hiernaast".
Professor schelt b(j 28. Hetzelfde
antwoord. Enzoovoorts.
En 's avonds komt h(j b(j z'n vrouw
terug, zich beklagend, dat het 'n
schande is, dat in héél Leiden geen
mènsch het adres weet van 'n zoo
be;roemd man als prof. Y. (Vad.)
Zakkenroller. Toen Maan
dagavond de heer Kaiser, bankier te
Amsterdam op het gare du Nord te
Parys in een eerste klasse-wagon van
den Hollandschen trein stapte, werd
hij door een onbekende omverge-
loopen.
Spoedig kwam de bankier tot de
ontdekking, dat z(jn portefeuille ver
dwenen was, die een zéér belangrijke
som gelds bevatte in briefjes van 100
gulden. De dief had zich ondertusschen
reeds uit de voeten gemaakt.
387» Staatsloterij.
Vijfde klasse. Tweede week.
Trekking van 5 Juni 1908.
(950 loten.)
Ten kantore van den Collecteur A.
C. R. O. Leinweber te Amersfoort
(Breedesfraat 22) zijn aan de navol
gende nummers te beurt gevallen
Prijzen van f 70.
103 119 8502 8529 19710
Te zamen 5 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken
105 134 I03t 1036 1454 1469
2626 8505 8523 10482 10486 10488
■4157 '4544 14547 19073 190S2 19731
19732
Volgende trekkingen geschieden
912 en 1519 Juni 1908.
Behalve de premie van f 30.000
voor den laatst uitkomenden prijs van
f 1000 of hooger en de premie van
f 3000 voor het laa'st uitgetrokken
lot, zijn ingebleven de navolgende
prijzen 1 van f 100.000 1 van f 50.000,
1 van f 15.000 1 van f 10.000, 1 van
f5000, 1 van f2000, 1 van f1500,30
van f 1000, 31 van f400, 33 van
f200, 102 van f 100 en 2024 van f70.
AMERSFOORT, 5 Juni 1908.
Tarwe
Rogsc
f-.- f
0.—
0—
1.80
3.30
f per
0.hecto
- 0.I liter.
- 2^20
3.70 p. lOOst
- 1.05 - 1.20 Kilo.
0.80
0.60
0.40
- „50.,
- 1.20
- 1.30
L— j
- 1.00 - 1.20
per
stuk.
Appelen
Peren
Kleiaardappelen
Zand
Hoendereieren
Eenden
Grasboter
Hooiboter
Margarine
Zoetern. kaas
Kippen
Kuikens
Piepkuikens
Ganzen
Oude eenden
Jonge
Hazen
Wilde konijnen
'1 onanie
Duiven
Vette Varkens
Magere
Zeugen
Biggen
Vette koeien
Guste
Kalt
Kalfvaarzen
Pinken
Pinkstieren
Vette kalveren
Aangevoerd waren ongeveer heet.
Tarwe; heet. Rogge; heet. Boekweit;
heet. Appelen; heet. Peren; beet.
Kleiaardappelen; 200 heet. Zandaardappelen;
120.0C1) stuks Hoendereieren; stuk Eende
eieren; kilo Grasboter; 1100 kilo Hooi
boter; kilo Margarine; kilo Kaas;
stuks Vee; Vette Varkens; 15
Magere varkens; Varkens voor export
slagerijen; 500 Biggen en 20 Zeugen.
0.G0
0.50
- 30.—
- 6.—
- 1
- 0.60 p. paar
-18!-
•50—
per
stuk
Wedstrijden in stenografeeren, te
houden op Maandag Tweeden Pinkster
dag, in de groote zaal der Sociëteit
„VEREENIGING" te Amersfoort.
's Middags half drie rede van prof.
dr. HENDRIK DE VRIES, gevolgd
door afleggen van proeven in stenogra
feeren in de drie moderne talen en in
het Nederlandsch met een snelheid
van 250 lettergrepen per minuut ge
durende 10 minuten.
Kostelooze invitatie-kaarten voor
deze bijeenkomst zyn vanaf Vrijdag
middag 5 uur te verkrijgen bjj den
Secretaris van Vreemdelingenverkeer,
den heer T. H. V. TER MAAT, Hof 2.
Kaarten voor den feestavond 50
cent verkrijgbaar in SLOTHOUWER's
boekhandel, in „DE MOOR" en b(j den
kastelein der sociëteit „Vereeniging".
Terstond gevraagd
onder solide le hyp. verband. Rente
hoogstens 5°/0 en liefst met jaarl. afl.
Adres letter P. Bureau van dit
blad.
5 JUNI.
Opgave van de Firma Lamaison Bouwer Co.
Staatsfondsen vast gestemd voorn, voor Russen.
Cultuur aand. vast voor Vorstenl. Mijnen flauw
zonder handel. Great Cobar sluiten iets vaster.
Olie vast met flinken handel in Kon. Petroleum.
Tabak stil. Amerika in opgewekte stemming
met vast slot.
Staatsleeningsn.
3
3
1 1000.
f 1000.
f 1000.
Nederland.
Obi. N.W.S.
Cert. id.
id. id.
Hongarije.
Obi. 1892/1904
Italië.
Obi. 1862—814 Ls. 100—100/m.
oostenrue.
4 Kr. 2000.
Obi. Jan.—Juli
MeiNov.
Portugal.
Obl. le Serie
3e
4
4
3
3
Kr. 2000.
Kr. 2000.
100.
Frs. 600
Vorige
koers
90}
89}
74A
98A
64}
62
5 Juni
90
89A
74}
62}
Rusland.
1884 Goud 5 G.R. 125/500
Gr. Russ. Spoor 98 4 G.R. 500
Nicolaispoor 1867/69 4 20
1880 4 G.R. 625
Hope Co. 89/90 4 G.R. 625
6e Emissie 1894 4 G.R. 625
Turkije.
Obl. 1902 4 frs. 500/2500
Argentinië.
Obl. 1896/99 4 100
Brazilië.
Funding Loan 5 100
Obl. 1903 5 100
1901/2 Rees.
Don. republiek.
m. tick. 1901 100
Industrieels en Finantieele
Maatschappijen.
Ned. Handel Mij. aand. f 1000
Kon. Petrol. Mij. aand. f 1000
Sumatra Palembang aand. f500
Schib. Petrol, c aand. 100
Great Cobar aand. 100
Am.CarenFound.aand.dll. 1000
Un. St. Steel corp. dll. 1000
Scheepvaart Maatschappijen.
88}
Nederland.
Ned. Amer. Stv. Mij. aand. f 500
127
87}
Kon. Paketvaart aand. f 1000
144"
82
8 IA
Rotterd. Lloyd aand. f500
82}
-
St. Mij.Nederl. aand. f 500/1000
132
132
81}
81}}
Aiierika.
Int. Mere. Marine aand. dll. 1000
8}
8}
id. pref. 1000
22}
22-A
90}
Obl. 41/, 1000
69}
69}
Tabak Maatschappijen.
Deli Batavia aand. f 250/1000
631
632
96tf
97}
Deli Cultuur f1000
104 A
104 A
Deli Maatschappij aand. f 1000
410}
412
Medan Tabak aand. f 1000
234
237}
58tV
58
Senembah aand. f 1000
380
Spoorwegleeningen.
Nederland.
Holl. IJz. Sp. Aand. f 1000
Staatsspoor - 250
100
99}
Aiierika.
162}
162}
Atchison aand. dll. 1000
S4}
84
285
285
id. 4% Conv. 1000
90}
90}
95}
95A
Chic. Rock Isl. p.2002 4 1000
65}}
Denver c. aand. 1000
26A
26A
104}
106 A
Erie 1000
23A
22 a
34}
34-}
Kansas City S. aand. 1000
24}
24}
38TV
37A
pref. 1000
56A
56}
Kansas City Obl. aand. 3 dll. 1000
Missouri aand. dll. 1000
id. 2e Hyp. Obl. 4 dll. 1000
Rock Island aand. dll. 1000
South rail dll. 1000
South Pac dll. 1000
Union Pac
id. Conv. Obl. 4 dll. 1000
Wabash gew. aand.
Pref-
Prolongatie-rente
Koemeii vau New-Yorb.
Van Heden.
70}
70}
28}
28
82}
82 H
ISA
18}
18}
18}
86}
85}
149 A
147}
90
89}}
12}
12}
24}
24}
3} a 3}
3
FONDSEN.
Slot van
gisteren
Oponingsk
van heden
Atchison Topeka
81
Rock Island Common
17
Erie Railway
22}
22}
Missouri Kansas Texas
27
New-York-Ontario
40}
40
Norfolk Western
68}
Southern Pacifiic
85}
86
Southern Railway
17}
17}
145
145}
U. S. Steel Common
36}
37}
Kansas Cy South
22}
do. do. Pref.
56
Stemming prysh.
Stoom- Boek- en
Handelsdrukkeiij, S. W. MELCHIOR Amersfooit.