OMSTREKEN.
DAGBLAD
AMERSFOORT EN
VOOR
No. 123. ZATERDAG 27 JUNI 1908. 5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDEB".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
De Doodstraf.
FEU 1LLETO JN
De Familie Von Kröchert.
BUITENLAND*.
BINNENLAND.
STATEN GENERAAL.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
Hoofdredacteur E. G. RIJKENS.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.
Franco per post id. 5.60
Per 3 maanden id. - 1.
Franco per post id. - 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 20.
Telefoon Interc. 62.
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bij abonnement belangrijke korting.)
Zij, die zich met ingang van
1 Juli op dit blad abonneeren,
ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Zooals men weet zal waarschijnlijk
binnenkort in Frankrijk een voorstel
van de regeering inkomen om de
doodstraf af te schaffen. Feitelijk is
die daar te lande reeds afgeschaft. De
President der Republiek weigert tot
heden standvastig een doodvonnis te
onderteekenen. Dat vereert zyn hart.
Hij ducht de zware verantwoordelijk
heid en hjj denkt aan den misdadiger.
Maar zooals men begrijpen zal, heb
ben de plannen der Fransche regeering,
de voorstanders van deze straf daar
te lande en ook elders weer wakker
gemaakt en kan men hier en daar
weer artikelen lezen, waarin deze
heeren, die de vergeldingstheorie als
eene bij uitstek christelijke schijnen
te beschouwen, een pleidooi voor het
behoud van de doodstraf houden.
Over het al of niet hebben van het
recht om een misdadiger ter dood te
brengen, is reeds zooveel gesproken
en geschreven, dat wij de motieven
van het voor en tegen hier niet be
hoeven te herhalen, maar behalve
redenen van beschaving en humani
teit, is er voor ons een belangrijk
motief, waarom wij het zouden be
treuren, als de doodstraf weer werd
ingevoerd en dat is, dat men altijd
blootstaat aan een rechterlijke dwaling.
De rechters in Nederland zijn zeer
vertrouwbare mannen en wy gelooven
niet, dat de rechtspraak in eenig land
ter wereld hooger staat dan by ons
alleen de rechters blijven menschen
en zijn niet onfeilbaar. Wordt er
onder de tegenwoordige wetten een
persoon tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld en blijkt later, dat
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTE VON MEERHEIMB.
65)
Ik heb er nooit genoeg van, maar
ik bedoel nu iets anders."
Nou?"
Als ik weer eens hier kom, moet
u een witten japon aantrekken en uw
haar laten hangen. Staat er nog niet
ergens een spinnewiel U is immers
van het land?"
Ja, ik heb er wel een. Ik kan ook
wel spinnen, al doe in het niet zoo
goed als mijne zuster Hilda."
Ziet u nu well Wil u het
doen
Ilse keek Hilmar vragend aan.
Hy knikte. „Waarom niet, Ilse?"
Maar hy schrikte toch van de uit
werking van hare aardigheid, toen zij
hy het eerstvolgende bezoek van
Meringer, aan zyn verlangen voldaan
had. Toen hy binnen kwam, ging zy
hem niet als naar gewoonte tegemoet,
maar bleef stil in haar hoekje aan haar
er een rechterlijke dwaling heeft plaats
gehad, dan kan het onrecht worden
hersteld. Maar als het slachtoffer ge
guillotineerd is? Weten dan de heeren,
die nu zoo naar het behoud van de
doodstraf pleiten, een middel
De voorstanders van die straf, die
den bijbel tot grondslag nemen, kiezen
veelal de woorden van Paulus voor
hun beweren uit, waar deze zegt,
dat: „de Overheid het zwaard niet
tevergeefs draagt, want dat zy is
Gods dienaresse, een wreekster tot
straf dengenen die kwaad doet."
Voor dezulken zou het niet kwaad
zyn, als zij eens lazen wat een
Duitsch orthodox geleerde over deze
woorden heeft geschreven. Deze zegt
„de Overheid is Gods dienaresse, zoo
als Paulus zegt, geenszins zyn plaats
vervangster. Zij straft niet namens
God, maar slechts krachtens zijn ver
lof en volgens zyn bevel. God namelijk
heeft tot straf en tuchtiging van het
zondige menschdom de strafrechts
pleging in de handen van zondige en
onrechtvaardige menschen gelegd, die
den hem opgelegden strafplicbt niet
anders dan onvolkomen kunnen ver
vullen.
Het zwaard het recht tot de
doodstraf is alzoo ook den mensch
niet in handen gesteld. Als Paulus
zegt, dat de overheid het zwaard niet
te vergeefs draagt, dan bedoelt hy
met zwaard niet een door hem
erkend recht tot de doodstraf, maar
de strafrechtspleging in het algemeen.
De machaira (het zwaard) was de
dolk der Romeinsche keizers, die als
zinnebeeld der aan de landvoogden
overgedragen crimineele jurisdictie
voor dezen placht te worden uitge
dragen."
Dit ter overweging aan hen, die op
grond van Paulus' woorden de dood
straf bepleiten.
Intusschen hopen wy dat de Kamer
en Senaat in Frankrijk zullen denken
spinnewiel zitten. Zy had een witten
japon aan, er stak een roos in haar
ceintuur en haar haar viel in twee
vlechten neer. Het spinnewiel snorde.
Meringer stond als betooverd naar
haar te kyken.
Hilmar tikte hem eindelyk lachend
op zyn schouder. „Nou, hoe bevalt je
dat Gretchen? Je staat er geheel be
tooverd by I"
Meringer zuchtte even. Hij schudde
zyn hand af. „We zijn dwazen I" zei
hy zachtjes.
„We willen de wyde wereld ingaan
om de poëzie te zoeken en zy zit hier
aan je haard, gelukskind
Hij liep met vlugge schreden naar
haar toe. „Mevrouw ik dank u wel I"
Ilse glimlachte ietwat spotachtig;
het spinnewiel snorde weer, het klonk
byna als een gegichel en zy trok y verig
aan den draad.
De tyd die aan de vacantie vooraf
zou gaan was al lang voorbij, maar
Meringer praatte in het geheel niet
meer over de reis. Ilse paste wel op,
dat zy er niet over begon, totdat Hil
mar eindelyk zyn geduld begon te
verliezen.
Morgen vroeg gaan we weg I" zei
hy. „We laten den besten tyd voorbij
gaan."
Ilse werd bleek.
Meringer boog zich over haar heen.
als President Faillières, dan zal de
guillotine haar bloedige rol daar te
lande hebben uitgespeeld en de valbijl
een curiositeit worden in musea, naast
groote beulszwaarden, de geesels, de
martelinstrumenten, enz. [En de toe
schouwers zullen die dingen aanzien
met huiverende belangstelling en vin
den dat de tijden beter, de zeden
zachter zyn geworden.
OPENBAAR NEUTRAAL ONDER
WIJS IN FRANKRIJK.
In ons vorig nommer heeft men
kunnen lezen, dat de minister van
Onderwys Doumergue, een wetsont
werp tot betere verzekering van de
neutraliteit der school had ingediend.
In de memorie van toelichting van
dit ontwerp leest men o.a. het vol
gende
„Op bevel van hun ouders weigeren
kinderen, die natuurlijk zelf onverant
woordelijk zjjn, om de leerboeken,
welke de onderwijzer hun geeft, mede
te nemen en er de opgegeven lessen
uit te leeren.
Hun openlijke ongehoorzaamheid
kan op geen enkele manier worden te
keer gegaan, wijl zy plaats heeft
onder voorwendsel, dat men aan het
hoofd des gezins gehoorzaamheid is
verschuldigd. De geestelijken schro
men niet om bij hun huisbezoek en
van den kansel de boeken, welke de
kinderen zich voor de school moeten
aanschaffen, te verbieden, en om hun
ouders te dwingen deze boeken te
doen vernietigen en, des noodig, deze
door andere boeken ter keuze van
den priester te vervangen. Zy wei
geren godsdienstonderwijs en voor
bereiding voor de sacramenten aan
die kinderen, welke aan dezen dwang
weerstand bieden, en hun schoolboeken
blijven gebruiken."
En verder
„Zonder twyfel hebben de ouders,
die aan den Staat hun kinderen toe
vertrouwen, het recht om te eischen,
dat hun geloof en hun overtuiging
noch bestreden, noch beleedigd worden
door een agressief onderwijsen
„Ga met ons mee, mevrouw 1" zei hy
smeekend.
Ilse keek Hilmar vragend aan. Toen
zy echter geen goedkeuring op zijn ge
zicht las, wierp zy op eens haar werk
neer en ging de kamer uit.
Meringer zag, dat hare oogen vol
tranen stonden. „Het zou zoo aardig
zyn om met ons drieën te gaan I" zei hij.
Hilmar fronste zijn voorhoofd. „Beste
Frits, ik heb al heel weinig zin in een
reis met ons drieën, waarbij gij voort
durend mijne vrouw zoudt aanbidden I"
zei hy kalm. „Ik ga morgen vroeg op
reis ga je mee of niet?"
Jawelantwoordde Meringer
lakoniek. Hjj kwam niet meer op zyn
voorstel terug.
Hij ging vroeger weg dan anders en
toen hij buiten op straat stond en
naar de verlichte vensters op de derde
verdieping keek, zuchtte hij diep. Ver
volgens zette hy zijn hoed op een oor
en begon een straatdeuntje te fluiten.
Ilse was te trotsch, om bij het af
scheid te huilen. Hilmar zou door geen
enkele klacht geen enkele traan weer
houden worden als hij persé alleen
wilde gaani Zij stond zwijgend voor
hem. Hare armen hingen slap neer en
haar heele lichaam trilde van verdriet.
Het was een zonnige zomer
morgen.
Hilmar boog zich over haar heen.
anderzijds heelt de Staat dikwijls en
met te oprechte bedoelingen, de me
dewerking ingeroepen van het gezin
ten behoeve van de school, om de
zorg en zelfs de contróle der ouders
te willen afwijzen. Maar de wetten
en organieke reglementen, die het
openbaar lager onderwijs regelen, heb
ben aan de ingezetenen de meest
volledige waarborgen gegeven uit het
oogpunt van neutraliteiten tevens
hebben zij het middel geschonken om
de onderwijzers tot hun plicht terug
te brengen, indien zy in de verleiding
mochten komen er van af te dwalen."
FRANKRIJK.
Gisteren zou in de Fransche Kamer
het wetsontwerp der regeering wor
den behandeld, strekkende tot afschaf
fing van de doodstraf.
Dit ontwerp was door de gerech
telijke commissie aangenomen en deze
had den heer Cruppi, later minister
geworden en daarom vervangen door
den heer Peret, tot rapporteur be
noemd. In de vergadering der com
missie van Donderdag, heeft zy
plotseling besloten terug te komen op
haar vroeger besluit en het voorstel
te doen tot handhaving van de
doodstraf.
Dit besluit werd genomen met 8
stemmen tegen 2.
PERZIÊ.
Tot militair bevelhebber van Teheran
is benoemd een kolonel der Russische
kozakken. Dat zegt alleseen bar
baar heeft daar te bevelen en de
toestand moet er dan ook vreeselijk
zijn.
De minister van financiën Nassir
el Moelk en twee leden van het
parlement met hunne gezinnen heb
ben een schuilplaats gezocht in de
Italiaansche legatie.
Eiken dag wordt op bevel van den
Sjah, volgens een vooraf opgemaakte
lijst, een huis beschoten. Aan die
beschieting gaat eerst een formeele
plundering vooraf en deze bepaalt
zich niet alleen tot de aanwezige
kostbaarheden, maar zelfs worden de
sloten en de kloppers der deuren
medegenomen.
Volgens een Reuter-telegram uit
Teheran is de Europeesche kolonie
Adieu, Ilse.
Adieu I" herhaalde zij werktuige
lijk zonder hem aan te kyken.
Hy liep naar de deur, bleef daar
staaü en keek nog eens om. „Ilse je
bent onverstandig. Waarom vergalt
ge me nu alle vreugde
Dat doe ik niet."
Wees dan verstandig en blijf hier
niet alleen zitten, maar ga naar Hal-
bendorf of Malchow waarheen je
maar wilt I"
Ja, ik kan heengaan waar ik maar
wil. Het is jou onverschillig.
Je draait myne woorden om. Ik
bedoel, dat een ieder er zich op ver
heugt als je komt
Alleen jij niet. Jij verheugt er je
alleen over, als je weggaat."
Hij trok zyne schouders op. „Dusik
hoop, dat je het zult doen. Neem me
niet kwalyk als ik je geen lange brieven
schrijf. Ik wil, ik moet rust hebben
Je weet het, als ik werk, stoort het
idee me al, dat je op een brief wacht."
Dan zal ik er geen verwachten."
Zoo is het goed. Je zult natuur
lijk wel iets van ons hooren."
Ik heb geen verzameling van
prentbriefkaarten."
Maar je zult toch niet verdrietig
zijn, als er geen lange brieven komen
Ik zal je ten minste niet lastig
vallen met klachten."
Hy stampte met zyn voet op den
aldaar zeer onder den indruk van de
wreedheden, die dag in dag uit onder
hare oogen plaats vinden. De hoofden
der verschillende diplomatieke missies
hebben den commandant van de lijf
wacht medegedeeld, dat zij, hoewel
geenszins bedoelende zich te mengen
in de binnenlaudsche aangelegenheden
van het land, het noodig achten te
kennen te geven, hoezeer zij die
voortdurende plunderingen en de
slachtingen onder onschuldige personen
betreuren.
AMERIKA.
Te Princeton in New Jersey heeft
gisteren de begrafenis van den oud
president Cleveland plaats gehad in
den uitersten eenvoud. President Roose
velt en de gouverneurs van New-York,
New-Jersey en Georgia waren daarbij
tegenwoordig, echter niet officieel,
maar als vrienden van Cleveland.
TWEEDE KAMER.
Gisteren is de behandeling van de
Oorlogsbegrooting begonnen. De meest
belangrijke van de gehouden rede
voeringen is die van den heer Patyn.
Zich beroepend op de na de behande
ling dier wet in de Tweede Kamer in
ons Hoogerhuis uitgesproken rede van
den oud-minister Staal, trachtte hy -
aan te toonen, dat indertijd minister
Sabron de Tweede Kamer zeer onvol-
ledige inlichtingen verstrekt heeft. Uit
de rede van den heer Staal was
meende de heer Patyn gebleken,
dat inderdaad de 2200 aangevraagde
manschappen ingeval van mobilisatio
slechts simpele handlangersdiensten
te verrichten hadden, dat voor de;
detachementsdiensten wachtdien
sten enz. buiten de kazerne reeds
onder minister Van Rappard een vol
doend aantal troepen aanwezig zou
zijn geweest. De minister Sabron had
weliswaar niet erkend, dat de heer
Staal den juisten kyk had op de zaak,
waar het om ging, maar hy had
meende de heer Patijn mdirectelyk
toch tamelijk wel te kennen gegeven,
dat de beschouwingen van den ex-
grond. „Lieve God die verwijtende
inschikkelijkheid is het ergste van
alles I Moet ik den last nu weer mee-
sleepen, dien ik trachtte af te schud
den
Hare oogen flikkerden en haar bleek
gezicht werd rood. „Ga heen I" zy
wees naar de deur. „Ga heen Ik wil
geen brief hebben niets I ga heen
en amuseer je I"
Een oogenblik bleef hij nog beslui
teloos voor haar staan, maar toen zy
haar verzoek op beftigen toon her
haalde, ging hij zonder iets te zeggen
de deur uit, die met een slag dichtviel.
Ilse bleeft nog een poosje midden
in de kamer staan. Er lag een ge
spannen uitdrukking op haar gelaat,
maar zij hoorde geen schreden op
den dikken looper in den gang. Daar
viel de huisdeur dicht. Er stond een
rijtuig stil, 't reed dadelyk daarop
weer weg.
Zjj sloeg hare beide handen voor
haar gelaat en begon zacht te snikken.
Er volgden droevige, troostelooze
dagen en vreeselyke nachten.
Wordt vervolgd).