DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 147
ZATERDAG 25 JULI 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave vaa de Naaml. Veanootsehap „DE EEMLMDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Wat ons te wachten staat.
FEU1LL ETONf!
De Familie Von Kröchert.
BUSTE NL
Hoofdredacteur B>. G. RIJKERS.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
- 5.60
- 1.—
1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertontlên:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bjj abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
Weten onze lezers, dat in deze
zomersche dagen, waarin de natuur
overvloed predikt, nu velen uitrusten
van de vermoeienissen van hun geeste
lijken arbeid, er in deze stad tal van
menschen zijn, die gedwongen rust
moeten nemen eD in wier huisgezin
nen alles behalve overvloed heerscht?
Toch is het een treurige waarheid.
Er loopt op dit oogenblik reeds een
zesde deel van alle Amersfoortsche
werklieden zonder werk. Gisteren was
het aantal werklooze timmerlieden
alleen reeds tot dertig gestegen en
heden zag een der eerste aannemers
zich weer genoodzaakt vier zijner
werklieden, op wie niets valt aan te
merken, gedaan te geven.
En wat wel het meest onrustbarend
is met het oog op de toekomst, is het
feit, dat de kwaal thaDS heerscht
onder die categorie van werklieden,
die den geheelen winter niet werk
loos zijn geweest.
Voor losse werklieden is het op 't
oogenblik nog niet zoo'n slechte tijd;
velen kunnen hier en daar nog wel
iets te doen vinden, maar de eigen
lijke vakmenschen gaan nu onder
werkloosheid lijden.
Er heerscht thans reeds armoe in
vele gezinnen. Tal van lieden, die het
vorig jaar zonder eenig bezwaar het
schoolgeld voor hunne kinderen konden
betalen, blijven thans in gebreke en
als men naar de rede vraagt, wordt
steeds opgegeven werkloosheid, wat
h(j onderzoek werkelijk zoo blijkt te
zijn.
Waar moet dit heen tegen den vol
genden winter
Zie, als onze dagen zacht glijden,
komen we er zoo weinig toe te denken
aan hen die dagen van strijd beleven
daarom vonden we het noodig de
aandacht van de burgerij eens op deze
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTE VON MEERHEIMB.
88)
Lieve Ilse, uit al die kleine ver
drietelijkheden ts iets opgegroeid
dat er ondaDks alle gebreken moest
zijn en tot or.s leven behoort, als een
deel uitmakend van ons beiden."
Zjj knikte hem gelukkig toe. De
:orenaren wiegden heen en weer.
len leeuwerik steeg juichend omhoog
aar de blauwe zomerlucht. Haar
;ezang zweefde als een steeds aan-
wellende melodie boven de stille
velden.
Mevrouw v. Hohenthal stelde haar
vertrek nog wat uit. Het klonk beter
als zij aan hare vriendinnen te Gels-
beim vertelde, dat zij haar armen
schoonzoon niet alleen kon laten met
zijn eerste smart. Zij hielp Hilda
^bij het opruimen van Sitta's garde
robe.
droevige feiten te vestigen. Ze zijn
geheel naar waarheid en er is niet de
minste overdrijving in.
Waar is de man, of waar is de cor
poratie, die ons een uitweg wijst uit
de tegenwoordige ellende, en die de
toekomende zooveel mogelijk weet te
voorkomen
En zou ook de commissie uit den
Raad niet wat bijzondere spoed willen
zetten achter haar arbeid inzake ver
zekering tegen werkloosheid, opdat tpn-
rainste nog enkelen reeds den komen
den winter daarvan kunnen profi-
teeren
Voor iemand die een of ander idee
heeft omtrent werkverschaffingstellen
wij gaarna ruimte in ous blad dispo
nibel.
Wij moeten reeds nu weten, op
welke wijze wy in den komenden
winter de werkloosheid zooveel moge
lijk zullen bestrijden, anders staan ons
treurige dingen te wachten.
POLITIEKE CORRUPTIE.
De drie zuidelijke Latynsche Staten
lijden aan politieke corruptiede eene
erser dan de andere.
Beginnen wij bij den stellenden
trap Italië. Plet. geknoei in kwestie
is dat van den oud-minister Nasi.
Naar uien weet is deze man plechtig
door den senaat als hooggerechtshof
veroordeeld, omdat hij indertijd als
minister gelden voor zijn reizen be
stemd, een „andere" bestemming had
gegeven en omdat hjj andere goederen
aan hun bestemming had onttrokken,
kortom omdat hjj geld van den staat
had doen vloeien in de zakken van
vrienden, zoo niet in eigen zakken.
In Trapani, op Sicilië, heeft men
steeds gemeend dezen zijn uil een
valk te z(jn. Hoe hard men ook Nasi
veroordeelde en gevangen zette,Trapani
bleef trouw. En men veroordeelde Nasi
in heel Italië.
Tot zoover is het algemeen men-
schelyk. Doch zie, wat gebeurt er?
Aangezien Heini die dingen toch
nooit kan gebruiken, zal ik de kleeren
van Sitta maar meenemen," zei zij.
„Ik ken verscheidene menschen die
ik er pleizier mee kan doen."
In stilte besloot zij natuurlijk de
kostbare hoftoilletten zelf te dragen.
Als ze wat veranderd werden, dan
zou zij er een heelen tijd mee voor
den dag kunnen komen. Zij zou wel
gek zijn geweest als zij die mooie
dingen aan Sitta's schoonzuster had
afgestaan.
Hilda maakte er ook geen aanspraak
op maar toen mevrouw von Hohen
thal behalve de kleeren en het onder
goed ook hare sieraden wilde mee
nemen verzette zjj er zich tegen. „Als
Heini eenmaal groot is en wil trouwen
kan hij dat heel goed gebruiken voor
zijn aanstaande."
Mevrouw v. Hohenthal vond het
belachelijk om zoover vooruit te
denkeD. „Och, later erft hjj toch die
dingen weer van mezei ze ge
krenkt.
Zeker!" antwoordde Hilda kalm.
„Maar op uw leeftijd mevrouw, en na
dezen slag van het noodlot zult u toch
wel nooit meer paarlen kettingen of
gouden arbanden willen dragen
Mevrouw von Hohenthal verheethare
ergenis met moeite. Zij haatte Hilda
bijna op dat oogenblik.
Ze zouden bij mij zeker beter
De Nasi-bewondering slaat over op heel
Sicilië en Nasi, de politieke knoeier
wordt hoe langer hoe meer Nasi, de
grootste Siciliaansche martelaar. En
wat nhg maller is ook naar het
vasteland van Italië slaat de Nasi
cultuur over, ook daar begint men
van een martelaar te spreken.
De redende politiek. Men vreest
naar het heet voor al te parti
cularistische neigingen van Sicilië
en anderzijds begint men te ontdek
ken dat Nasi niet alléén knoeit, dat
verscheiden ministers, ja zelfs mannen
alles Baccelli, die toch verheven zijn
boven de verdenking van pogingen
tot verduistering, ook hebben ge
knoeid, op analoge manier. En men
roept om een doofpot voor deze Itali-
aansche zaken.
Tot zoover de stellende trap. De
vergrootende is Spaansche zaken. De
knoeierijen, die daar aan de orde zijn,
zijn knoeierijen van gemeentebesturen.
Die knoeien veel erger, veel leeljjker
en veel algemeener, zelfs dan Itali-
aansche ministers. Dat is algemeen
bekend. Allerlei partijen hebben daar
over verontwaardiging getoond en
programma's gemaakt. Doch zie, nu
komt er een ministerie, dat een wet
wil maken, waardoor die knoeierijen
raoeielyk zoo niet onmogelijk zouden
worden, en nu wordt die wet op het
allerhevigst aangevallen door dezelfde
partijen, die de gewraakte onregel
matigheden het heftigst aan de kaak
hebben gesteld. Een obstruetionistische
takfciek wordt zelfs gevolgd om de
regeering tegen te werken. Het schijnt
dat er kans bestaat, dat de regeering
de Kamer zal dwingen toe te geven
door haar te laten „schoolblijven" ge
durende de vacantie. Schoolblijven
dus om de afgevaardigden te beletten
de vervulling van hun eigen wenschen
(omtrent eerlijkheid in de gemeente
lijke administratie) door obstructio
nisms te verhinderen. Inderdaad
Cosas de Espana.
En nu Portugal. Daaruit is absoluut
niet wijs te worden. Er is ontzaglijk
geknoeid door alle regeeringen met
gelden uit de schatkist, die bij w(jze
van voorschot aan de kroon werden
verschaft.
En als men eindelijk erin geslaagd
is een lijstje van die voorschotten tot
een bedrag van eenige millioenen vast
te stellen, blijkt ineens, dat er naast
die millioenen nog andere millioenen
waren en dat die eerste millioenen
wel aan het koninklijk huis zijn ge
geven maar dat zy gebruikt ziju voor
andere doeleinden.
Welke die andere doeleinden zijn,
zal men begrijpen indien men ver
neemt, dat Koningin Amélie, die in
dertijd getracht heeft met haar eigen
lichaam het lichaam van haar kind
te beschermen, tegenover al die ellende
den moed verloren heeft en nu van
plan is haar zoontje den koning in
Lissabon voorloopig alleen te laten
en zelf naar haar moeder te gaan.
Men ziet het, de Portugeescbe zaken
spannen de kroon, zelfs tegenovor de
Spaansche. Het is de overtreffende
trap.
DUITSCHLAND.
Aan Grete Beier, een Duitsche bur
gemeestersdochter, die haar bruide
gom op verraderlijke wijze om het
leven had gebracht, om zich zoodoende
van diens vermogen meester te ma
ken zy had nl. diens testament
eerst in haar voordeel weten te
vervalschen is eergisteren te
Freiberg in Saksen het door het ge
rechtshof aldaarover haar uitgesproken
doodvonnis voltrokken. Tweehonderd
van de ruim duizeud personen, die
kaarten hadden gevraagd om de ont
hoofding b(j te wonen, werden in de
gelegenheid gesteld het vreeselyke
schouwspel by te wonen. De koning
van Saksen had van zyn recht van
gratie in dit geval geen gebruik willen
maken.
Is het niet treurig, dat er nog
duizend personen in zoo'n stadje ge
vonden worden, die belust zyn op
het schouwspel van eene ter dood
brenging I
I ZWITSERLAND.
In de Loetschbergtunnel by Kan-
dentez in het Berner Oberland heeft
een droevig ongeluk plaats gehad.
Ten gevolge van het laten springen
van een dynamietmyn liet eensklaps
zooveel steen los, dat het reeds
voltooide gedeelte van de tunnel over
een afstand van duizend meter daar
mede werd gevuld.
bewaard zijn," zei zij spottend.
„Hans-Henning hertrouwt misschien
al heel gauw en dan behaagt hij zijne
tweede vrouw met de dingen van
mijn arm kind."
Dat is niet best aan te nemen
bij de smart van Hans-Henning."
Gelooft u dat? Men zegt anders
gewoonlijk dat de meest wanhopende
weduwnaar het eerst weer hertrouwt
Maar Hilda liet zich niet overreden.
Zij gaf Hans-Henning de sieraden en
deze sloot ze alle in zijn schrijftafel,
nadat hij mevrouw von Hohenthal
verzocht had een souvenir uit te
zoeken.
Plet was Hilda een groote verade
ming, toeD Sitta's moeder eindelijk
met verscheiden koffers, doozen en
kisten vertrok. Haar afscheid van
Heini was ietwat theatraal, dat vaü
Hans-Henning en Hilda zeer koel.
Toen het rijtuig, dat haar naar het
station bracht langs het kerkhof reed,
huilde zij wel is waar alsof haar
hart zou breken, maar Hilda kon
toch geen medelijden met haar hebben
ofschoon er niet viel te twijfelen aan
de oprechtheid van haar verdriet. Zy
wist maar al te goed dat het verdriet
over Sitta's dood van nu at aan het
voorwendsel zou zyn voor elk slecht
humeur en dat de ziekte en het
sterven harer dochter voor tallooze
nieuwsgierige ooren besproken en be
schreven zou worden.
Op Heinrichsliagen en Malchow werd
Sitta's naam weinig genoemd. Hans-
Henning droeg zijn smart zwijgend
maar het viel hem schijnbaar zoo
zwaar dat ieder zijn best deed om
bem op anderr gedachten te brengen
en den naam der doode bijna niet
waagde uit te spreken. Hilda wist
dat hij au fond steeds vervuld was
van zijn verlies. Voor Sitta's portret
in zijn kamer stonden steeds frische
bloemen. Haar graf was en bleef een
bloemperk. Boven de wieg van het
kind hing ook een portret van haar.
„Ik hoop dat het hem een bescherm
engel zal zyn," zei hy.
Hilda keerde zich om, om hare
tranen te verbergen want zijn wan
hopige toon deed haar onbeschrijflijk
veel pijn.
Een paar dagen na Sitta's dood ging
hij haar schrijftafel opruimen. Hy
vond alles in de grootst mogelijke
orde. Zyn eigen, weinigtalrijke brieven
met een zijden lint bij elkaar gebon
den, haar verwelkte bruidskrans in
een doos en een lok haar van het
kind in vloeipapier gepakt Verder
huishoudboeken, lekeningen, een paar
brieven van de prinses en van een paar
vrienden uit Glilckstadt presies naar
den datum bij elkaar gelegd dat
was alles.
Maar die zwijgende getuigen van
Vyf-en-twintig arbeiders, allen Ita
lianen zyn door het instroomende
water verdronken.
FRANKRIJK.
De werkstaking op de Seine-booten
te Parijs duurt voort, in weerwil van
alle pogingen, door de autoriteiten in
het werk gesteld om het. geschil
tusschen de maatschappij en het sta
kende personeel bij te leggen. De
stakers hebben nu van de directie
bericht gekregen, dat zy als ontslagen
worden beschouwd en de maatschappij
alle maatregelen neemt om nieuw
personeel aan te stellen.
MACEDONIË.
Wat er eigenlijk precies gebeurd is
in de laatste dagen in Macedonië, is
niet geheel duidelijk, maar zooveel is
zeker, dat de gebeurtenissen op den
Sulan in Konstantinopelgrooten indruk
gemaakt moeten hebben, want de be
noeming van een nieuwen grootvizier,
door een persoonswisseling in andefe
booge ambten gevolgd, en de aankon
diging van een grondwet (of liever
van herstel van de grondwet van
18/6) en de instelling eener volksver
tegenwoordiging toonen dat hij van
oordeel is aan de liberale bewe
ging in Turkye geen weerstand meer
te kunnen bieden. Nu het leger, tot
dusver de trouwe steun van de oud-
Turksche jegeeringsmethode ook reeds
en in hevige mate door de liberale
denkbeelden is aangetast, was dit
haast wel te verwachten.
Zooals uit de telegrammen blijkt,
hebben overigens de Jong-Turken, wier
succes, zoo plotseling en zoo uitgebieid,
werkelijk verrassend is en wier be
weging dus ongetwijfeld reeds hiDg in
voorbereiding was, in de streken waar
zy er in slaagden de overhand te
kiygen niet op de officieele aankon
diging van de invoering eener consti
tutie gewacht, maar z(jn zij zelf reeds
tot afkondiging eener grondwet over
gegaan.
Te Saloniki is door de aanplakking
van de proclamatie der jong-Turksche
partij groote beroering ontstaan. Vier
officieren werden gedood of gewond.
De constitutioneele beweging wint
veld onder de geheele bevolking.
Een groot aantal officieren, onder
haar stil beheer en van de netheid
van hare zachte echt vrouwelijke
natuur overweldigden hem. Uit het
verlept groen van den bruidskrans,
de paar zwarte kinderhaartjes en de
keurig onderhouden boeken doemde
de herinnering aan zijn gestorven
geluk weer voor hem op. Als hy nog
eens, nog eenmaal slechts voor haar
kon neerknielen om haar te zeggen
hoe grenzeloos hy haar had lief
gehad 1
Hjj kwam zóo van streek terug van
zijn werk, met zulke dikke, gezwollen
oogen, dat Hilda hem verzocht het
aan haar over te laten om de andere
dingen het werktafeltje en het ro-
coco-tafeltje, waaraan Sitta in haar
slaapkamer dikwijls schreef, op te
ruimen.
Hans-Henning knikte zwijgend. Hy
wist dat elk begonnen naai wei k, dat de
aanblik van haar vingerhoed of van een
klosje garen hem geheel van streek
zou brengen en hij had een helder
hoofd noodig voor zijn werk dat in
den oogsttyd al heel veel van hem
vergde Het was geen moeilijke taak die
Hilda op zich bad genomen. In de linnen
kast, in alle laden en laadjes heerschte
overal dezelfde voorbeeldige ordeelk
stuk lag op z(jn plaats en aan eiken
sleutel hirg een kaartje, waarop stond
op welk voorwerp hij paste.
Wordt vervolgd.)
