DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 166,
MAAND AO 17 AUGUSTUS 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Venaootsehap „DE EEMUNDER".
VeFsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
HALF BLAP.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
BINfNENLANu.
Hoofdredacteur R. G. RIJK ENS.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Adverténtiën
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(By abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
DUITSCHE SOCIAAL-DEMO
CRATEN.
In de machtige sociaal-democratische
partjj in Duitschland is een conflict
ontstaan.
Bet is een der beginselen van de
sociaal-democratie, dat bare leden,
indien zij een zetel in de volksver
tegenwoordiging krijgen, niet vóór de
begrooting mogen stemmen. Men wil
niet aan den kapitalistischen staat de
middelen geven om te blijven bestaan
en er bijv. een leger of vloot op na
te houden. Dat beginsel was nog eens
door den Partijdag te Lubeck ver
kondigd.
.Deze vergadering besloot dat de
socialistische afgevaardigden niet dan
bij dringende noodzakelijkheid en om
bijzondere redenen, eene begrooting
mochten goedkeuren.
Daar verscheen voor eenige dagen
in oen partijblad, de Leipziger [Volks-
zeitung, een geharnast artikel, waaruit
bleek, dat de Zuid-Duitsche sociaal
democratische parlementsleden te
Stuttgart eene vergadering hadden
gehouden, waarin zij besloten hadden
in het vervolg als in de Landdagen,
waartoe zij behoorden, de begrooting
aan de orde kwam, niet alleen aan
het debat deel te nemen, maar ook
aan de eindstemming zjj zouden voor
de aanneming stemmen als zjj geene
bijzondere redenen hadden om de
voorstellen der regeering te verwerpen.
Was dat waar?
Het was waar. Het hoofdorgaan der
partij, de „Vorwarts", moest het toe
geven. Het was zelfs nog erger. Niet
alleen had de conferentie te Stuttgart
plaats gehad had, maar men hadjook de
leden van het partijbestuur niet daarbij
uitgenoodigd en het geheim opgelegd.
En wat misschien het allerergst was,
toen het partijbestuur schriftelijk om
inlichtingen gevraagd had, was men
niet zoo vriendelijk geweest die vraag
te beantwoorden. De socialistische
afgevaardigden naar de Badensche
Kamer hadden bericht, dat hun het
geheim was opgelegd, zoodat zij niets
DOOK
MARYLLE MARKOVITCH.
(naar het fransch).
3)
De wolven uit het Noorden hebben
hun holen verlaten om zich op ons te
werpen. Sedert vele jaren strijden wij
ieder opzichzelf voor onze dorpen en
voor onze vrijheid. Wij zijn echter
machteloos, ondanks de vele voordoo
ien, die het gebergte met zijn inge
wikkeld doolhof van kloven en ravy-
ven ons bij dezen ongelijken strijd
aanbiedt, ondanks de hulp van het
voedende woud, dat onze overweldi
gers verfoeit. Eiken dag dringt de
vijand ons dichter op het lijf, eiken
dag wordt weder een nieuwe stam
aan zijn genade overgeleverd, moet
een nieuw dorp zich onder het gehate
juk buigen. En waardoor anders,
dan doordat wij niet eensgezind zijn
Tscherkessen, waartoe dient u uw
heldenmoed, niet minder beroemd dan
de schoonheid uwer vrouwen, waar
toe dient u uw vurige liefde voor
den vaderlandschen bodem, uw on-
konden of wilden zeggen. Het party-
bestuur te Berlijn verzocht niet met
zulke kinderachtige voorwendsels afge
scheept te worden, maar te Mannheim
bleef men bij de afgelegde verklaring.
Te Berlijn was de verontwaardiging
groot en de Vorwarts toornde.
De soc. dem. afgevaardigden van
Baden verdedigden zich en verklaar
den, waarom zy, wat hun aangaat,
besloten hadden voor de begrooting
van hunnen staat te stemmen. Er
komen op die begrooting ettelijke
posten voor tot verhooging der trac-
tementen van kleine ambtenaren,
werklieden van den Staat. Het heeft
de regeering moeite gekost, die posten
er door te halen, want er was eene
sterke oppositie. Bij de eindstemming
zou misschien de met zooveel moeite
tot stand gekomen begrooting zijn
verworpen en daarmede de kans op
lotsverbetering van de kleine ambte
naren, als niet de socialisten voor
stemden. Daarom hadden zy daartoe
besloten, te eerder omdat immers ook
de partijdag te Lubeck de deelneming
aan de stemming had toegestaan ouder
zekere voorwaarden, die zij hier acht
ten aanwezig te zyn. Maar deze ver
klaring is blijkbaar het partijbestuur
niet voldoende, en de zaak zal hier
mee nog wel niet uit zijn.
BELGIE.
Het parket te Brussel heeft in
hechtenis genomen Vandenputte, wet
houder van openbare werken en waar
nemend burgemeester van Scbaerbeeke,
een voorstad van Brussel, van Houssa,
hoofdingenieur, en Wellens, gemeente
lijk ingenieur. Deze arrestatiën ge
schiedden na een confrontatie met den
aannemer der bestrating, die volgens
de bladen, bekend heeft de genoemde
personen een aandeel in de winst te
hebben uitbetaald. Alle drie verklaren
plechtig, dat zjj onschuldig zijn.
Aan de bijzonderheden die het Hdbl.
v. Antwerpen over deze kwestie geeft,
ontleenen we het volgendeDoor
raadsledeD was in een openbare zitting
reeds op zekere onregelmatigheden
gewezen en daarop was een onderzoek
van wege de provinciale overheid ge
volgd Huiszoekingen werden gelijk
tijdig gedaan in de woningen van den
schepene van openbare werken, en
verdeelde toewijding aan de zaak der
vrijheid Onder voorwendsel, dat uw
godsdienstsekte van de onze verschilt,
wilt g(j alleen strijden. Welnu, zie
hier, wat de imam zegtVoortaan
zyn er geen sunniten (orthodoxen)
meer, voortaan zyn er geen schiïten
(hervormden) meer, voortaan zyn er
slechts muriden (geloovingen), ver
knocht aan hun meester en aan hun
geboortegrond. Laat ons deze gods
diensttwisten stakenAllah is en
blijft Allah, op welke wyze men hem
ook aanroept. Weest gehoorzaam,
ziedaar de wet; weest gelijk, ziedaar
de rechtvaardigheidstrijd voor uw
volk, ziedaar uw plicht! Tscherkes
sen, het vaderland heeft uw hulp noo-
dig. Zoudt gij het wegens een nieti-
gen twist over kerkgebruiken die
hulp weigeren
De beide broeders naderden Mehe-
met-Amin. Aly, de oudste, nam het
woord
Zeg den imam, dat hy over bek
Hamarzat, zjjn beide zonen en zijn
geheelen stam kan beschikken.
Het jonge meisje, dat tot hiertoe
zwijgend had toegeluisterd, schreed
thans voorwaarts.
Kan beschikken zeide zij. Is dat
voldoende? Neen, duizendmaal neen!
Woorden zyn voortaan nutteloos, het
zijn daden, waar het land behoefte
aan heeft. Reeds sedert dertig jaar
twee gemeentebeambten. En overal
hebben de magistraten boeken en
papieren in beslag genomen.
Er zijn boeken in beslag genomen,
melding makende van sommen, toe
gekend aan 7 personen, slechts met
naamletters aangeduid, onder welke
men noemteeu schepene, een ingenieur,
een beambte van het provinciaal be
heer.
Onder deze zeven personen was eene
overeenkomst gesloten, 55 ten honderd
van de winsten op de aanneming
onder elkaar te verdoelen. Ieder deel
genoot had eene photographie van
deze geschreven overeenkomst, doch
het is den onderzoeksmagistraat niet
mogelyk geweest deze te ontdekken.
De aannemer, by wien de boeken
in beslag zyn genomen, werd door den
magistraat met onmiddellyke aanhou
ding bedreigd, indien hij niet de be-
teekenis uitlegde van de naamletters,
in booger bedoeld boek gevonden. Na
een droevig familietooueel besloot hij
te bekennen.
Op het gemeentehuis werden al de
boeken en brieven betrekkelijk aarde
werken en kasseiïng, in beslag ge
nomen en in een rijtuig naar de griffie
gevoerd.
Volgens de „XXe Siècle" is het de
gewezen schepene Van Jette, die eene
klacht naar het provinciaal bestuur
zou hebben gezonden, omdat zijn deel,
de 15°/o, die hem toekwam, en die
eene som van 100.000 fr. uitmaakten,
niet werd uitbetaald.
TURKIJE.
Wie op het oogenblik in Turkye
terecht of ten onrechte den naam
van reactionnair heeft, kan ieder
oogenblik rekenen op een hoogst on
aangename bejegening. Zoo werd b.v.
de luitenant-kolonel Hassi effendi, die
als reactionnair bekend staat, op het
station te Ueskjueb door een aantal
officieren een wagon uitgesleept, in
het gelaat gespuwd en van zijn
epauletten beroofd, terwjjl hem eerst
daarna werd veroorloofd verder te
reizen.
De Gazetta Sabab bericht, dat de
groot-vizier bepaald heeft, dat van 14
Augustus af de buitengewone Mace
donische rechtbanken zullen ophouden
te bestaan.
wordt deze heilige grond door roovers
overstroomd. Onze broeders vallen
onder de slagen der Russende dap
perste aauvoerdeis zijn gesneuveld als
offers van hun plicht. En zoudt gy
dan, gij, Tscherkessen, willen ach
terblijven? Neem uw horen, Aly, en
vereenig den geheelen stam dat allen
de woorden van den imam verne
men I Geef de signalen, die bestemd
zijn voor de ure des ge vaars, ten ein
de uit alle naburige dorpen de ver
dedigers van Kaukasië op te roepen.
Door de woorden zyner dochter ge
troffen, wendde de grijsaard 't hoofd
naar de zijde, van waar het geluid
kwam.
Ge hebt goed gesproken, Tha-
mar. Kom hier, mijn kind, kom hier
en omhels uw grijzen vader, die
trotsch en verheugd is in u de waar
dige ecbtgenoote, aan zijn ouden dag
ontroofd, weder terug te vinden.
Zachtkens schoof het jonge meisje
een achtjarig kind, hetwelk zich be
vreesd aan haar gewaad vastklemde,
ter zijde en knielde voor haar vader
neer, die haar op het edel gevormde
voorhoofd kuste en sprak
Doe, wat Thamar gezegd heeft
mijn zoon. Neem uw horen, ontsteek
de nachtelijke signalen; vereenig den
geheelen stam, opdat allen de heilige
woorden van den imam in hun hart
opnemen.
ENGELAND.
Vrijdagavond trachtten midden op
het strand te Blackpool 'n viertal
voorstandsters van vrouwenkiesrecht
de menigte, uit meer dan duizend per
sonen bestaande, toe te spreken. De
badgasten waren daar echter niet
op gesteld en eenigen wierpen de
dames met zand. Dit voorbeeld werd
spoedig gevolgd, zoodat de suffragettes
door een gauscbe menigte uitgejouwd,
zich genoodzaakt zagen de vlucht te
nemen. Een heer, die tusschenbeide
trachtte te komen, werd op esn pak
slaag onthaald. Ten slotte vluchtte
de dames een verkooplokaal binnen.
De menigte verspreidde zich pas toen
zij vernam, dat de dames den nacht
in het gebouw zouden doorbrengen.
AMERIKA.
Te Springfield (Illinois), hebben
ernstige ongeregeldheden plaats gehad
tusachen blanken en negers, veroor
zaakt door een aanslag van een neger
op een blanke vrouw. De blanken
staken hot grootste gedeelte van de
negerwijk in brand en lynchten den
neger, bovendien werden er nog twee
personen gedood en 75 gewond.
De Londensche bladen deelen mede,
dat er heden opnieuw ongeregeld
heden plaats hebben gehad, waarbij
zes personen gedood en een neger
gelyncht werd. Er is op verschillende
plaatsen brand uitgebroken, het ge
peupel is heer en meester in de stad,
de geheele militie van den Staat is
opgeroepen.
De buitenlandsche bladen heb
ben een Reu ter-telegram uit Apeldoorn,
volgens hetwelk H. M. de Koningin
binnenkort een blijde gebeurtenis ver
wacht.
Nederland en Venezuela.
De Londensche Globe verneemt uit
New-York, dat te Washington neg
steeds (het telegram is van den 14n)
besprekingen gaande zyn tusschen het
Departement van Staat (Buitenland
sche ZakeD) en den Nederlandschen
vertegenwoordiger. De Amerikaansche
Regeering zoo beweert de bericht
gever van liet Engelsohe blad te New--
York op gezag van een collega te
Washington zou geen bezwaar
hebben geopperd tegen eventueele
dwangmaatregelen, door Nederland toe
te passen op Venezuela.
Te Washington acht men het feit,
dat de Nederlaudsche Regeeiing het
Amerikaansche gouvernement van te
voren in de zaak heeft gekend, een
streelend bewys voor de practische
waarde van de Monroe leer.
Wereldtentoonstelling.
De Amsterdamsche correspondent van
de Prov. Gron. Ct. schrijft
Het bericht van „het Centrum", dat
men er over denkt in 1913 eene wereld
tentoonstelling te houden ter viering
van het eeuwfeest onzer onaf hankeluk,-
heid, moet, naar men mij verzekert^
maar een „ballon d'essai" wezen. Er
moet een combinatie van personen
van den tweeden rang zijn gevórmd,
die wel neiging zouden hebben om
deel te nemen aan de organis itie v;tn
zoo'n tentoonstelling, omdat er allicht
wat aan te verdienen valt, maar,
hunne zelfkennis is voldoende om tfe
begrijpen, dat zjj zelf het initiatief
daartoe niet moeten nemen. Zij hopen
nu, dat de eerste stappen zullen ge-_
daan worden door meer notabele per
sonen, b.v. door de Vereeniging voor
Tentoonstellingsbelangen en dat zij
zich daarmede zouden kunnen comffi-
neeren of wel met een gesalarieerde
positie zouden worden belast. Of die
hoop verwezenlijkt zal worden, be
twijfel ik echter voorloopig; de tijden
zijn er waarlijk niet naar om geld te
besteden aan zoo'n tentoonstelling.
Want dat het bestede geld bijna altijd
verloren geld is, zal men my wel toe
geven. En er is in het laatste jaar al
genoeg geld verloren.
Loodwit-kwestie. Aan den
Minister van landbouw enz. is door
het hoofdbestuur van den Bond van
Nederlandsche Schildeipatroons een
uitvoering schrijven verzonden, waarin
o. m. het verzoek wordt gedaaD dat
de loodwit commissie, met een kleine
hoeveelheid het samenstellen van de
op de door haar aangegeven bereide
zinkwitverf, die het loodwit zou kun-
i Den vervangen, herhale, en aan een
I commissie van een vijftal gedelegeer-
De jonge man boog toestemmend,
nam zijn herdershoren en zyn kara
bijn van den muur en vertrok, door
Mehemet-Amin en Youssouf gevolgd.
Wat is hedenavond het wacht
woord, vader? vroeg hij, alvorens den
drempel te overschrijden.
Kavas 1 (Kaukasië) antwoordde de
grysaard.
Na de deur gesloten te hebben, be
gaven de drie mannen zich in de
duisternis op weg. Zij gingen over het
kleine dorpsplein, waar het schijnsel
der in de hutten brandende lampen
op onderscheidene plaatsen het vier
kant lichtbeeld van een venstertje op
den grond afteekende. By den ring
muur stonden de schildwachten op
post. In hun bruine mantels gehuld,
vormden zijn te midden der duisternis
één geheel met hun omgeviDg.
Aly naderde hen, deed zich herken
nen en overschreed met zijn gezellen
de omwalling van het aoul. Buiten ge
komen, sloeg hij den blik naar den
hemel op. In de donkerblauwe diepte
der oneindige ruimte flikkerde slechts
het schuchtere licht van tallooze ster
ren.
Helder, droog weer zonder maan,
zeide hij met gedempte stem. De nacht
is gunstigde signalen zullen tot op
grooten afstand zichtbaar zijn. Binuen
weinige uren zullen al de bewoners
der omringende berghellingen hier zyn.
Den ringmuur volgend, gingen zy
om het aoul heen, terwijl de plechtige
stem van den Kouban ernstig en ma
jestueus tot hen doordrong. De kalme
vrede van den nacht zweefde over het
gebergte. De arenden hadden hunne
nesten weder opgezocht, de zoogdieren
hunne holen, en de stilte van deze on
metelijke eenzaamheid werd do- r geen
andere geluideD verbroken dan het
gegrom van den stroom en dat ge
heimzinnig geritsel, hetwelk getuigt
van het leven der schepselen, zelfs te
midden van dezen schynbaren dood,
welke men slaap noemt.
Om den top van den Marouch spoe
diger te bereiken, namen zy een pad
dwars door het woud, aan Aiy en
Youssouf welbekend, waarvan de in
gang door een party rotseu, welke zij
beklommen, aau het oog omtrokken
werd. Onder de ineengestrengelde
takken was de duisternis vulmaakt.
Het steile pad volgde de helling van
den berg tot op een klein, open pla
teau, waar het plotseling eindigde.
Op dit plateau aangekomen, haalde
Aly een vuurslag uit den zak, ont
stak een harstoorts en plantte deze in
den grond.
Wjj hebben dorre takken noodig,
ten einde een flink vuur te kunnen
aanleggen, sprak hij tot zijn gezellen.
Wordt vervolgd.)
