DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
binnenland.
allerlei.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
No. 203.
WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „öfi EEMLANDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
HALF BLAD.
Nabetrachting over den
Gemeenteraad.
BUITENLAND.
STATEN-GENERAAL.
Rechtzaken. -
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
- 5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRAAT 18.
Telefoon Interc. 62.
PrljB der Advertöntlën
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bij abonnement belangrijke korting.)
1 0.40
- 0.08
- 0.10
V Nu het voorkomen van gedwongen
werkloosheid helaas niet altijd mogelijk
is, is het plicht de ontzenuwende ge
volgen ervan zooveel mogelijk te keeren.
Dat hebben den vorigen winter enkele
personen van de vereeniging Onderlin
ge Hulp" begrepen, toen zij deze quaes-
tie eens in het publiek wilden behande
len en den heer[Pels Rycken uitnoodig-
den haar in te leiden. De slotacte van dit
nobel streven is gisteren raiddag afge-
.Bpeeldin onzen Gemeenteraad. Het rap
porten voorstel van de Raadscommissie,
belast met het onderzoek in zake het
beschikbaar stellen van gelden tot
leniging der geldelijke gevolgen van
gedwongen werkloosheid is met alge-
raeene stemmen aaDgenomen en een
fonds is opgericht.
Dat is een gelukwensch waard en
de burgemeester kon er zeker van zijn
uit naam van de geheele burgerij te
spreken, toen hij de Raadscommissie
en den secretaris dank zeide voor het
helder en degelijk werk door hen ge
leverd.
Wij die niet-officieel zijn, zouden de
volgende willen omkeeren en in de
eerste plaats hulde brengen aan den
secretaris en, we zijn er zeker van,
geen der leden die hem niet gaarne
dien voorrang zal gunnen. Hij heelt
een knap stuk werk geleverd en zooals
het altijd gaat met goed doorwrochte
en voorbereide voorstellen, er werd
weinig over gesproken.
Het was dan ook geen aanmerking,
die de heer Rolandus Hagedoorn wilde
taken, toen hjj betwijfelde of het wel
aogelijk zou zijn te constateereD, dat
iemand nalatig is geweest in bet
zoeken van werk.
Ons dunkt de heer Hagedoorn kan
gerust zijn. Wat de gemeente geeft,
is bijslag; de premie zelf wordt uit
gekeerd door de vereenigingen van
vakgenooten en dezen zullen drommels
goed weten na te gaan of hun collega's
voldoende moeite hebben gedaan om
werk te krijgen. Dat is hun eigen
belang. Wordt iemand betrapt op
leegloopen, m. a. w. is zjjn werkloos
heid niet gedwongen, dan wordt de
premie niet uitbetaald en jbljjft na
tuurlijk ook de bijslag achterwege.
Nu is het maar te hopen, dat het
bestaan van dit fonds een prikkel
worde tot vereenigen.
Dat, nu dit fonds is gesticht, het
nog geen afdoende hulp jkan verschaf
fen in den eersten tijd is duidelijk
daarvoor zullen, vooral in den komen
den winter, nog andere machten moe
ten aanrukken, maar het is niet in
deze nabetrachting dat daarover dient
te worden geschreven.
Het komt ons voor, dat de heer
Van Duinen gisteren geen gelukkig
oogenblik heeft gehad, toen hij er op aan
drong veranderingen te maken in de
voorschriften op de leverantie aan de
gemeente. Het moge waar zijn, dat
de directeur der gasfabriek eenigszins
met zichzelf in tegenspraak is geweest
in de beide rapporten door hem over
gelegd in zake de firma de Vries, maar
het gaat toch niet aan zoomaar een
college van burgemeester enj wethouders
als het ware verdacht te maken en
te disqualificeeren als college van be
roep, omdat zy, zooals de heer Van
Duiuen het uitdrukte, dan rechters.zijn
in eigen zaak. En als men dan over
tuigd wordt van het onedele van zoo'n
beschuldiging, kan men Diet volstaan
met eenvoudig zijn schouders op te
balen.
Boverïdien, is wat de betrokken
firma heeft gedaan, eigenlijk niet in
een nog hooger beroep komen dan bij
B. en W. De Raad had nu toch de
handelwijze van B. en W. vrijelijk
kunnen citiseeren en af keuren, indien
hjj dit noodig had gevonden.
Naar ons hart gesproken heeft de
heer Rolandus Hagedoorn, toen hjj de
wijze van suoeien, die toegepast is op
een prachtigen beuk in het beuken
laantje, afkeurde. Dat is geen snoeien
meer, dat is misvormen. En oude
boomen heeft men, evenals oude
menschen, te respecteeren.
DE TURKSCH-BULGAARSCHE
QUAESTIE.
De mogendheden, schijnt het, kiezen
alle partij voor Turkije in de quaestie
van bet in bezit nemen der Oostersche
spoorlijn in Bulgarije. De Engelsche
regeering heeft zelfs al een nota ge
zonden, waarbij zij een voortdurend
in bezit houden der lijn zegt niet te
rechtvaardigen te achten. Ook aDdere
mogendheden, Dnitschland en Oosten
rijk, scharen zich tegen Bulgarije.
't Is voor de Bulgaarsche regeering
een moeilijk geval gewordenwant
hoewel misschien in het begin de be
volking zich Diet warm maakte over
de zaak, nu zou de regeering haar
houdiDg niet meer kunnen veranderen
zonder haar populariteit geheel te
verliezen. Dat is gebleken op verschil
lende groote meetingen, Zondag jl.
gehouden, waarop onder luide geest
drift der bevolking eenstemmig de
houding der regeering werd goed
gekeurd.
Toch schjjnt zij wel een beetje bak
zijl te halen, ten minste de minister
van Buitenlandsche zaken heeft, vol
gens de Pol. Corr. in een intervieuw
verzekerd, dat het conflict naar aan
leiding van den Orient-spoorweg tot
geen enkele complicatie zou leiden en
weldra op voldoende wijze zou worden
bijgelegd.
Ook de diplomatieke agent te Lon
den, wiens interview we gisteren
meedeelden, is te ver gegaan volgens
de Bulgaarsche regeering. Hjj is te
ruggeroepen.
DUITSCHLAND.
Nu graaf Zeppelin en majoor Gross,
de twee tegenstanders op aeronautiscb
gebied de eerste als verdediger
van het z.g. stijve systeem, terwjjl
majoor Gross meent, dat slechts het
oude systeem, het gewove ballonom
hulsel praktisch bruikbaar zal blij
ken op het puut staan met de
wapenen in de vuist elkaar te be
strijden, komt zeer te gelegen tjjd
het bericht, dat een groot Duitsch
huis meent de oplossing te hebben
gevonden, door een combinatie van
beide systemen.
Aan kapitein Yon Krogh, die steeds
de Parsevalballon op diens proeftoch
ten bestuurd heeft, moet genoemde
firma haar plannen ontvouwd hebben.
Dit nieuwe luchtschip zal vier in
plaats van twee schroeven hebben.
Men is reeds begonnen aan de ver
vaardiging van dit nieuwe luchtschip
en om elke onbescheidenheid onmogelijk
te maken, is het werk verdeeld over
de verschillende werkplaatsen, die het
huis in Duitschland bezit.
Zoodra de ballon zal zijn voltooid,
wordt hij naar het manoeuvreveld te
Doeberitz overgebracht tot het ma
ken van proeftochten.
Op de tentoonstelling te München
waar de Spaansche Koning zich be
vindt, zijn twee Spanjaarden in
hechtenis genomen, onder verdenking
dat zij een aanslag op den Koning
in het schild voerden.
FRANKRIJK.
Het incident te Casa Blanca wordt
door de toonaangevende Fransche
bladen nog al kalm besproken.
De Siècle zegt, dat de legioensol
daat voor de Fransche overheid, zoo
lang zijDe verbintenis duurt, en Franscb
soldaat is. Zy beschouwt bet als haar
recht, hem op te pakken, wanneer
hij weg tracht te loopen. Voor Duitsch
land blijft de Duitscbe legioensoldaat
met dat al een Duitseher, en de
Duitsehe consuls meenen het recht
te hebben, hem naar zyn vaderland
voort te helpen. Hot zal moeilijk zyn
deze twee verschillende rechtsopvat
tingen met elkaar in overeenstemming
te brengen, maar men mag toch
hopen, dat het mogelijk zal wezen,
het geschil in der minne te schikken.
Daar is wellicht kans op, als waar
is, wat een telegram uit Tanger
meldt aan de Temps, n. 1. dat het
geschil zal worden onderworpen aan
het Hof van Arbitrage te 's-Graven-
hage. 't Is echter wel wat vreemd,
dat dit bericht uit Tanger moet ko
men.
De regeeringen te Parijs en
Madrid stellen een gemeenschappelijke
nota op, die bestemd is om door den
deken van het diplomatieke korps te
Tanger aaD Moelai Hafid te worden
overhandigd, en die alvorens voorge
legd zal worden aan de Mogendheden,
die de akte van Algeciras onderteekend
hebben. Deze nota bevat de zeker
heidstellingen, die van Moelai Hafid
geëischt worden voor zijn erkenning
als Sultan. Deze zekerheidstellingen
zijn die, waarover de Mogendheden
het eens geworden zijn naar aan
leiding van het onderzoek der eerste
Spaansch-Fransche nota.
TWEEDE KAMER.
Zonder stemming werd gisteren na
een korte opmerking van den heer
Jansen (Den Haag) over het onvol
doende van de som van f 150.000,
welke verbeurd wordt, indien de
schepen niet in Holland gebouwd
worden, en beantwoording door minis
ter Bevers die deze som niet als een
specialen aandrang om hier te lande
to doen bouwen wenschte aangemerkt
te zien, het contract met de stoom
vaartmaatschappij Zeeland voor het
vervoer van brievenmalen (f50.000
voor binnenlandsch vervoer en 4 ton
gewaarborgd voor transitovervoer),
goedgekeurd.
Achterstandsontwer-
f e n. Land en Volk verneemt, dat de
minister van justitie op zyn voor
nemen is teruggekomen om een wets
ontwerp bij de Tweede Kamer in te
dienen tot wijziging van de by de
Eerste Kamer nog aanhangige achter-
standsontwerpen.
Naar men aan de Leeuw. C. me
dedeelt, wenscht de Staatsspoor het
contract met van Gend Loods, dat
1 Januari 1909 afloopt, niet meer te
vernieuwen.
Volgens dit contract wa9 van Gend
Loos o.m. verplicht om haar ver
voer zooveel mogelijk over de Staats
spoor te leiden.
Het is tengevolge der vermoedelijke
niet-vernieuwing van het contract met
de S S. dat, zooals wy Zaterdag meld-
deD, van Gend Looos met de Hol-
landsche Spoor gecontracteerd heeft.
T u c h t-u n i e. By den secretaris
der Tucht-Unie, den heer C. Van Son,
Wijnstraat 81, Dordrecht, zyn een
voldoend aantal betuigingen van in
stemming, zoowel van vereenigingen
als van personen ingekomen, zoodat
de stichting verzekerd is. Daar ver
schillende vereenigingsbesturen nog
niet over aansluiting beraadslaagden,
is de termijn voor aangifte verlengd
tot 15 October.
De stichtingsvergadering zal ver
moedelijk in het laatst dezer maand
plaats hebben.
Een curiositeit in de
Post wet. L. en V. schrytt
Een brief van Den Haag naar Den
Haag of naar Scheveningen, wegende
360 gram, kost per post 15 cent. Ver
deelt men den inhoud in twee gelijke
deelen wat bij verzending van
akten, papieren en derg. vaak zeer
wel gaat en maakt men er twee
brieven van ISO gram van, dan be
taalt men tweemaal 5, zegge 10 cents.
Men geeft aan de post dubbel werk
en spaart een stuiver uit!
Ook na de wijziging der Postwet,
die op 1 October in werking treedt,
is deze curiositeit gebleven. Door de
Tweede Kamer is er op gewezen.
Doch de Minister wilde het plaatse
lijk port voor de zware brieven niet
verlagen.
By de postwissels heeft men iets
dergelijks. Wie f 15 te verzenden
heeft, doet het zuinigst, als hij er
twee postwissels van maakt. Doch
tot wegneming van deze gekheid is
wetswijziging niet noodigeen Kon.
besluit kan het tarief herzien.
Door den heer W. F. Wagtho,
oogarts te Zwolle, die zich hier ter
stede komt vestigen, is met ingang
van 1 October e.k. eervol ontslag ver
zocht uit zijn betrekking van genees
heer-oogheelkundige der Maatschappij
tot Expl. van Staatsspoorwegen.
Zondag 4 Oct. a.s. des morgens
half elf wordt in het Loge gebouw
een godsdienstoefening gehouden voor
den Doopsgezinden Kring waarin als
spreker zal optreden Ds. E. M. ten
Cate.
In de Remonstrantsche Kerk
wordt Zondagmorgen half tien een
godsdienstoefening gehouden voor jon
gelieden van 9 tot 14 jaar.
De gewone dienst voor de Gemeente
vangt om 11 uur aan.
De Rott. meldt, dat ds. Vunde-
rink van hier, wien men de oaudi-
datuur voor het district Ommen zou
aanbieden, voor het geval dr. Kuyper
bezwaar had, reeds vooruit te kennen
heeft gegeven,ggeeu candidatuur' te
zullen aanvaarden.
De heer C. de Lange,- onder
wijzer aan de Ambachtsschool alhier,
is benoemd tot leeraar in het hand-
teekenen aan de Teekenschool te
Putten.
Bij de gehouden verkieziDg van
leden der vertegenwoordigers van groep
IV (de beambten en werklieden van
den dienst van het vervoer, niet inge
deeld in groep III, alsmede de beamb
ten .en werklieden van den centralen
dienst, werkzaam op het hoofdbureau,
met uitzondering der schrijvers) der
Nederlandsche Centraal Spoorweg
Maatschappij, werden als zoodanig oA.
gekozen C. van Veenendaal, telegra-
flst-wisselwachter te Soesterberg, G.
B. Bakker, ladingmeester te Amecr
foort en C. van Ee, halte-chef II
Soestdyk.
BAARN. Alhier heeft zich onder
voorzitterschap van den heer dr. A.
J. A. Thomas een plaatselijk comité
gevormd van de Nederlandsche Ver-,
epniging voor Thalassotherapie.
DE NIET VERVOLGDE ZAAK
Men herinnert zich de zaak van
den Amsterdamschen rechterszood,
die, wegens diefstal van rij wieled,
door de politie gevat, door den offi
cier van justitie eigenlijk was 't
de waarnemende titularis, de subst.-'*
officier, mr. W. J. van Dam, die uit
hoofde van uitstedigheid van mr.
Baart de la Faille diens functie
waarnam op vrije voeten werd
gesteld, nadat door den vader de
schade aan de bestolenen was vergoed
en dezen verklaard hadden, geen ver
volging te wenschen.
't Heeft indertijd aanleiding tot
groot meeningverscbil gegeven, ot deze
ambtenaar de officier daarin
wél heeft gehandeld. Noemde de een
dit eene daad van ongolijke rechts
bedoeling, een ander wees er op, dat
clementie in dergelijke gevallen toch
wel meer voorkomt. Hoe men ook
over de zaak denke, de aandacht zal
zeker getrokken hebben het bericht
in de Staatscourant van Zaterdag
avond, behelzende de beooeming van
mr. Van Dam tot griffier van het
derde kanton te Amsterdam, een niet
dagelijks voorkomende verwisseling
van functie. (N. v. d. D.)
ONTROUWE BURGEMEESTER.
De Rechtbank te Almelo heeft gis
teren den vroegeren burgemeester
van Holten wegens verduistering van
gelden, behoorende aan de gemeeDte
en valschheid in geschrifte, waardoor
voor de gemeente o.a. nadeel kon
ontstaan, veroordeeld tot 2 jaar ge
vangenisstraf onder aftrek der voor-
loopige hechtenis.
Smakelijk eten. Gisteren
middag, dus meldt het Vad. kwamen
aan het bureau van den Gemeente
lijken Keuringsdienst aan de Laan, te
s'Gravenhage zich eun tweetal vrouwen
beklagen, dat zij op de Markt tabletten
vanille-ijs hadden gekocht, die bedor
ven waren, te oordeelen naar den
afschuwelijken sma ik en reuk.
De Keuringsdienst ging er dadelijk
