DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
FNO. 223,
VRIJDAG 23 OCTOBER 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Yenaootsehap „DE EEMLANDER'
Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
HALF BLAD.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Ingezonden.
EEMLANDER
Hoofdredacteur R- G. RIJKENS.
Abounementspr ij s
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.—
Franco per post id. - 5.60
Per 3 maanden id. - 1.
Franco per post id. - 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTRAAT 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Adverténtiën
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort por regel - 0.10
(Bjj abonnement belangrijke korting.)
Tot plaatsing van aikerlcntiün cn reclames van buiten hot kanton Amersfoort in dit blad is „uilsluitend" gerechtigd het Algemeen Binnen- en Bnitcniandsch Advertentiebureau D. ALTA, Warmoesstraat 76—78 to Amsterdam.
DE CRISIS IN HET OOSTEN.
Van en over den Balkan is er op
dit oogenblik weinig nieuws.
Alleen hebben we melding te maken
van een paar tegenstrijdige berichten
omtrent de eventueele conferentie.
De Engelsche minister Grey heeft
in bet Lagerhuis gezegd, dat de onder
handelingen, die er thans tusschen de
mogendheden worden gewisseld, ten
doel hebben, eenige instemming te
verzekeren met het programma der
conferentie. De conferentie, zeide hij,
za. zonder het gebied der stoornis te
verwjjden, geraken tot een regeling
der moeilijkheden, geschapen door de
jongste gebeurtenissen. De Engelsche
regeering vertrouwt, dat het eerste
onderwerp waar de conferentie zich
toe zetten zal, zal zijn, een compen
satie toe te kennen aan Turkije, de
belangen van Turkije te waarborgen,
en bet nieuwe regeeringsstelsel te
steunen, dat zulke zegenrijke gevolgen
beeft gehad voor het beheer van het
Turksche rijk. Het voorstel tot een
conferentie was in de eerste plaats
uitgegaan van Turkije, maar het
denkbeeld was ongeveer ter zelfder
tijd van meer dan een kant opge
komen.
Uit Rome wordt echter gemeld,
dat men in verschillende Europeescbe
hoofdsteden weiDig gunstig gezind is
voor het plan van de bijeenroeping
eener conferentie, die onnoodig geoor
deeld wordt met het oog op de onmid
dellijke overeenkomsten, die tot stand
komen tusschen de Mogendheden, die
meer dadelijk bij de Balkanaangele
genheden betrokken zijn (Italië blijft
er echter evenals Westersche Mogend
heden bfj, dat de meening eener
conferentie de veranderingen in den
Oostelijken status quo dient te be
krachtigen.
Naar de Echo de Paris uit Boedapest
verneemt blijft Oostenrijk zich ten
oorlog toerusten. Aldoor hoort men
van officieren met verlof die worden
opgeroepen. Aan alle spoorwegmid
delpunten worden maatregelen geno
men. De monitors op de Donau liggen
nog in het gezicht van Belgrado en
houden schietoefeningen.
BELGIË.
Het bestuur der tentoonstelling van
Brussel deelt aan de Nieuwe Gazet
het volgende mede:
De telegrammen uit den Haag toe
gekomen en die vermelden dat de Hol-
landsche Kamer het door de regeering
gevraagde krediet geweigerd heeft voor
de Hollandsche deelname aan de ten
toonstelling van Brussel hebben een
pijnlijke verrassing verwekt in de
bureelen der Twaalf Apostelstraat,
waar men sedert lang de voortreffe
lijke gevoelens van onze Noorderburen
kent.
Die beslissing der Kamer heeft
trouwens haar tegenwerking in heel
ons land, waar zij, tegelijkertijd als
een hevige verbazing, een groote ont
goocheling heeft teweeggebracht.
De Belgen dachten dat de enkele
wolken die eertijds de betrekkingen
tusschen de beide landen verduister
den, voor altijd verdwenen waren, en
zjj bereidden zich hreedzinnig, in 1910,
de tegenwoordigheid onzer Hollandsche
vrienden aan de tentoonstelling van
Brussel te vieren.
Op het oogenblik dat langs beide
kanten van den Moerdijk dienstvaar
dige vaderlanders werken om de ban
den tusschen de twee landen dichter
aan te snoeren en dat een kommissie
ontwerpen vooruitzet om onze betrek
king te vergemakkelijken, is die be
slissing betreurenswaardig en er mag
gevreesd dat zij veler ijver koelen zal.
Men moet in aanmerking nemen,
dat voor de tentoonstellingen er een
ander doel is dan de voortbrengselen
der nijverheid te toonen de tentoon
stelling der gedachten, de gelegenheid
volkeren te ontmoeten, soms onzin
nige oneenigheden te versmachten en
sterken vriendschap in het leven te
roepen. Dat is de meest belangwek
kende zijde, zoo niet de nuttigste.
Laat ons hopen dat de Hollandsche
regeering het middel zal vinden dien
misgreep der misschien slecht inge
lichte Kamer te horstellen. Misschien
heeft die Kamer niet voldoende den
zedelijken kant der kwestie onderzocht
en laat ons hopen dat wij de gelegen
heid zullen hebben, over twee jaar, te
Brussel, onze sympathie te toonen en
onze vriendschap voor onz6 Noorder
buren.
GROOT BRITANNIË.
Asquith heeft in het Lagerhuis over
de werkloozenquaestie gesproken. De
premier begon op te merken, dat de
regeering in het begin van de volgende
week voorstellen zal doen om de oor
zaken der werkloosheid te dot n ver-
dwijuen. Verder heeft de regeering
geenszins de bedoeling een onderzoek
over de principieele aangelegenheden
te vermijden, maar wacht daarmede
tot zij met haar voorstellen aankomt.
Van af Augustus heeft de regeering
150.000 pond sterling geleend, om in
de nooden der werkloozen te voorzien.
Dit bedrag moet nog worden goed
gekeurd. Belangrijke werken zijn reeds
ondernomen, voornamelijk te Londen,
zoo zal de post tegen Kerstmis 8000
bestellers extra in dienst nemen, die
bij voorkeur uit gehuwde werkloozen
gerequireerd zullen worden.
Voor de nieuwe reserve, die de
vroegere militie zal vervangen, kunnen
nog 21.000 man in dienst genomen
worden, die behalve kost en inwoning,
ongeveer 62.5 ets. per dag verdienen.
Te Portsmouth, Devonport en elders
zijn op Staatsrekening groote werken
begonnen die men van plan was eerst
het volgende jaar te ondernemen.
Verder heeft men den aanbouw van
vijf kruisers en negen torpedo vernielers,
die te zamen 1.250.000 pond sterling
zullen kosten, vijf weken vervroegd.
Ten slotte heeft meu 150.000 pond
sterling ter beschikking gesteid, d.w.z.
twee maal zooveel als het vorige jaar.
Dit zijn nog slechts voorloopige maat
regelen.
Te Londen verschenen gisteren
17 suffragettes voor den rechter in
Bowstreet onder beschuldiging van
verzet tegen de politie, op 13 dezer.
Zij weigerden te beloven in de toe
komst zich beter te gedragen en
kregen gevangenisstraffen, varieerende
tusschen drie weken en drie maanden.
Naar de Prov. Gron. Ct. ver
neemt, is een wijziging van de per
sonen tarieven bij deStaats-spoorwegen
in bewerking, welke binnenkort zal
worden ingevoerd. Het heet dat o.a.
naar Duitsch voorbeeld de retour-
kaarten zullen vervallen, uit gezonderd
bij de buurtspoorwegen.
Iu de gisterenavond gehouden
vergadering der Vrijzinnige Kiesver-
eeniging „Amersfoort" is besloten
voor ditmaal mêe te doen aan
eene thans meer gevolgde methode,
om bij tusschentydsche verkiezingen
den opengevallen zetel te laten aan
de partij, die dezen bezet hield. Er
is dus geen candidaat gesteld voorde
a.s. verkiezing voor een lid der
Provinciale Staten, vacature v. Beek.
De volledige uitslag van den
kegelwedstrijd in de Sociëteit „De
Vereeniging" is als volgt
Ie prijs A. Nefkens 43, 2e prijs
H. Meursing 43, 3e prijs G. H. J.
Bonnier 42, 4e prijs C. de Jager 42,
5e pry's P. Nefkens 42, 6e prjjs P.
v. Achterbergh 41, 7e prjjs A. J. v.
Zalingen 41, 8e prijs A. P. Houtzaa-
ger 41, 9e prijs G. C. de Jager 40,
10e prjjs B. v. d. Meiden 40, 11e
prijs H. B. Hehenkamp 40, 12e prijs
B. H. Kuiper 40, 13e prijs J. C. v.
d. Meer 40, 14e prijs J. Oostermeijer
40, 15e prijs W. Ittmann 39,16e prijs
Dr. P. K. Lulofs 39, 17e prijs A. M.
Kerkkamp 39, 18 prijs M. F. Meijer
39, 19e prijs W. v. d. Donker 39,
20 prijs W. Schuileman 39, 21 prijs
R de Haas 4-9, 22e prijs H. C. A. de
Jong 38, 23e prijs H. M. J. de Jong
38, 24e prijs L. Houbaer 38, 25e
prijs N. G. v. Dam 38, 26 prijs G.
H. v. Dam 38, 27e prijs W. v. Goor
37, 28e prijs G. J. Zweers 37, 29e
prijs W. Lagerweij 37, 30e prijs J.
G. de Jager 37.
De stand van den korpswedstrijd
is heden U. D. I. 165, Houd Plank
140, Wodan 127, Thor II 119, Acht
om den Koning (Ver.) 115, Vliegende
bal 70 en Acht om den Koning
(Amicitia) 68.
Gisterenavond werd de brand
weer gealarmeerd voor een binnen
brand in een der huisjes van den heer
Koning achter de Meisjesschool. De
politiespuit en de spuiten 1 en 3 waren
spoedig ter plaatse maar behoefden
geen water te geven. Het bleek, dat
het vuur nog slechts in den schoor
steen woedde, zoodat door eenige
emmers water daarin te gooien de
vlammen spoedig gedoofd waren.
De heer C. van Ouwerkerk, on
derwijzer aan de Ambachtsschool al
hier is benoemd tot leeraar aan den
avondteekercursus te Barneveld, in
de plaats van den heer P. Biom, die
wegeos zijn benoeming te Heerenveen
bedankt heeft.
Zondag a.s. zal op het voetbal-
terrein achter „Rustoord" voor de 1ste
kl. van den U. P. V. B. een wedstrijd
plaats hebben tusschen H. V. C. I en
B. V. C. I uit de Bilt. Deze wedstrijd
belooft zeer spannend te zullen wor
den, daar B. V. C. een der sterkste
combinaties uit den U. P. V. B. is.
Bij beschikking van den minister
van Oorlog is benoemd tot vaandrig
de reserve sergeant L. C. van den
Steen van Ommeren van het 5de
Reg. Inf.
Heden is het 25 jaar geleden,
dat de heer G. van Dorssen zijn
sigarenwinkel opende en herdenkt
zijn meesterknecht de heer J. de Gans
tevens den dag, waarop hij voor 25
jaar bij den heer v. D. in dienst
trad. Ter eere van den jubilaris was
de fabriek fraai versierd. Van den
patroon ontving hij een gouden
horloge met inscriptie en van het
personeel een bloemstandaard.
„HET LUSTIGE WEEUWTJE".
In de sociëteit Amicitia, alhier zal
Maandag 26 October a.s. eene enkele
opeiette voorstelling worden gegeven
door het Nederlandsch Operette En
semble, directeur Alphonse Janmart
Jr. Gegeven wordt de populaire
Operette van Franz Léhar „Het Lus
tige Weeuwtje", waarin de hoofdrol
len zullen vervuld worden door de
eerste solisten van het Ensemble en
wel de dames Corri Pinksen, Ange-
lique Persoons, S. Heilbron, Rosine
Samehtini, en de heeren S. v. Beem,
Franz van der Stappen, Jan Groot-
veld, André v. Dijk, J. J. Rentmees
ter e.a.
De voorstelling alhier, zal, wat
monteering en costumes aangaat,
gelijk z(jn als te Amsterdam. Deze
operette is te Amsterdam en te Rot
terdam 50 achtereenvolgende malen
met groot succes opgevoerd. Daar te
Amersfoort, wegens de groote kosten
aan deze operette verbonden, maar
slechts eene opvoering kan plaats
hebben, raden wjj onze lezers aan
deze gelegenheid om te genieten niet
te verzuimen en Maandagavond naar
Amicitia te gaan.
.Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Mijnheer de Redacteur
Van den heer de Pool vernam ik,
dat U zijn repliek niet wilt plaatsen,
wat mijne bevreemding in hooge mate
wekte. U die zich opwerpt als scheids
rechter, weigert een antwoord op te
nemen, waarin Uw oordeel wordt te
niet gedaan 1
Maar nu vraag ik kan een redac
teur die van bet onedele van eene
beschuldiging wordt overtuigd, vol
staan met eene weigering in z(jn blad?
Dat U Uwe kolommen sluit voordes
heeren Pools repliek, acht ik een be
wijs, dat U erkent geen grond te
hebben voor Uwe beschuldiging, tegen
m(j geuit.
Nu ik U toch schrijf, wensch ik U
aan te toonen, dat U ongelijk hebt
in Uwe beschuldiging, welke beschul
diging ik opvat om mij persoonlijk
met iets onaangenaams te treffen.
Maar als U iemand kwetsen wilt,
we6s dan ten minste waar in Uwe
beweringen. En dit was U niet. Want
U zegt het wel, maar ik ben mij niet
bewust, iets onedels gedaan of gezegd
te hebben, kan daarvan dus niet wor
den overtuigd en kan daarvoor of
daarover evenmin mijne schouders op
halen. Dit laatste heb ik wel gedaan
over de vraag van den heer Plomp,
toen hij aan 't slot sprak over de
onhandigheid van B. en W. U noemt
mijne praemisse volgens den Heer
Plomp niet bewezen. Is de ver
onderstelling van den heer Plomp dan
wel bewezen De feiten spreken in
m(jn voordeel. Nog afgescheiden van
wat is gepasseerd en wat ik als raads
lid ter wille van het prestige van B.
en W. niet aan de groote klok hang,
maar reeds in deze zaak spreken de
feiten ten mijnen gunste.
De firma de Vries vraagt een onder
zoek aan den Raad „en is bereid haar
beweren met bewijzen te staven",
volgeDS haar request. Maar noch door
B. en W., noch door de gas-commissie
is zij gehoord of zijn haar bewijzen
gevraagd. De directeur sprak zijn
orakeltaal en daarop is de firma ver
oordeeld. Hoor en wederhoor werd
overbodig geacht. Zeker ter wille van
de rechtvaardigheid.
Nog iets. Pleit de kennelijke uit
sluiting van leveringen aan de Ge
meente in alle dienstvakken sinds 9
Apiil jl., (de dag waarop de firma
haar rekest inzond) voor de rechtvaar
digheid van hem of hen die beslissen
over leveringen 't Riekt mij naar
wraak en U
Met een en ander vermeen ik ge
noegzaam te hebben aangetoond, dat
ik van geene onedele besprekingen
kan worden beticht en had ik het
ruiterlijk gevonden, indien U blijk had
gegeven publiek te erkennen dat uwe
opvatting van de zaak niet juist was,
te meer nu U tweemaal dezelfde be
schuldiging tegen mij uit.
Ten slotte wensch ik U nog attent
te maken, dat U rnjj in uw blad No.
202, bfj de inleiding van de zaak de
Vries precies het tegenovergestelde
laat zeggen, dan wat ik gezegd heb.
Vergelijk s.v.p. Uw blad en de offi-
cieele lezing.
Ik vermoed dat U deze regelen niét
in uw blad opneemt. Wilt U bet doen
dan kunt U dit gerust. Al wat ik ais
raadslid gedaan heb, deed ik met volle
overtuiging, zonder ander doel, dan
het belang der gemeente te bevorde'ren.
Met verschuldigde achting,
Uw. Dw.
S. J. VAN DUINEN.
A'foort 22 Oct. 1908.
[De geachte inzender ziet, dat
zich heeft vergist. Wij hebben er geen
oogenblik aan gedacht dit stuk te
weigeren. Dit geeft ons metsen ge-
legendheid om op ongezochte wijze
ons standpunt ten opzichte van het
geweigerde stuk, waarover de heer v.
D. schrijft, te verklaren. Wij schrijven
een critiek tegen een bepaald Raads
lid. Daarin komt zich een derde men
gen. Wij nemen dat protest op, zeggen
dat wij niet tot andere inzichten zijn
gekomen. Daarmee hebben wij feitelijk
meer gedaan dan noodig was, en kan
die zaak uit zijn.
Maar nu komt de aangevallene zelf
en nu denken wij er geen oogenblik
aan hem het vrije woord in onze
kolommen niet te gunnen .Eu als de heer
v. D. in zijn stuk ons al eens van
onridderlijkheid beschuldigt, dat maakt
niet, dat we hem er op aanzien als
zou hfj dit doen om „ons persoonlijk
met iets onaangenaams te treffen".
We begrijpen dan ook niet, hoe de
geachte inzender zooiets van ons kan
veronderstellen. Hjj moet dat beter
weten.
En nu nog even de zaak zelf. Die
is toch zoo eenvoudig mogelijk. Dat
wil zeggen, de zaak der „Nabetrach
ting", over de grootere quaestie, die
er achter zit, straks.
In de bewuste Raadsvergadering
heeft de heer v. D., ook volgens het
officieele verslag gezegd, dat een be
roep op B. en W. van nul eu geener
waards zou zijn geweest, omdat zij
toch geen anderen deskundige zouden
hebben geraadpleegd dan den directeur.
Dat ,mag men niet zeggen, want dat
kan men niet weten. En als men
hierop opmerkzaam wordt gemaakt,
verklaart men zich nader, zegt precies
wat de bedoeling is, maar haalt niet
zijn schouders op.
En dan meenen wij het recht te
hebben zooiets als onedel te kenmer
ken, juist als iemand het doet, wien
wij als nobel kenner).
Dat is geen „zich opwerpen als
scheidsrechter" dat is eenvoudig quali-
ficeeren van een feit.
De heer v. D. meent, dat de heer
Plomp zich aan hetzelfde schuldig
maakte; dat blijkt uit de vraag: „Is
de veronderstelling van den heer
Plomp dan wel bewezen?" Kijk, het
onderscheid is ditde heer v. D.
neemt als stellig aan, iets wat niet
bewezen isde heer P. toont aan dat
mogelijk is, wat de heer v. D. ont
kent.
Dit is het eenige waarover wij ons
in de Nabetrachting hebben uitge
laten.
En volgaarne nemen wij aan, wy