DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
IjNo. 264.
DONDERDAG 10 DECEMBER 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER".
Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Een gemeentelijke Waterleiding
FEUILLETON.
Een Verborgen Erfenis.
BUITENLAND.
DE EEMLANDEB
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
AbounementsprlJ s
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
- 5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau; BREEDESTRAAT 18.
Telefoon Intero. 62.
Frljo der Adverténtiën:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bij abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot plaatsing tan advertentiën en reclames van buiten liet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentiebnrean D. T. ALTA, ïïarmoesstraat 76—78 te Amsterdam.
ZIJ, die zich tegen I JANUARI op
dit blad abonneeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende nummers
gratis.
Niet zonder eenige verbazing zullen
onze lezers het gisteren door ons meê-
gedeelde bericht omtrent de vergade
ring van de eerste afdeeling van den
Gemeenteraad hebben vernomen, het
besluit om B. en W. uit te noodigen
plannen in te dienen voor den aanleg
en exploitatie van eene gemeentelijke
waterleiding.
Immers de Raad had den wenseh
te kennen gegeven, een geheel nieuw
ontwerp-concessie te ontvangen, waar
mede de Utrechtsche waterleiding
maatschappij zich vereenigde, alvorens
vergunning tot uitbreiding der werken
te verleenen. De onderhandelingen met
de conces8ionarisse werden geopend
men kwam met haar tot een goed
einde en nu bet resultaat van die
onderhandelingen is neergelegd in een
voorstel aan den Raad, wordt dat
heele voorstel door de eerste afdeeling
eenvoudig ter zijde gezet en spreekt
zij zich unaniem uit voor aanleg en
exploitatie van een eigen waterleiding.
Zooals gezegd is, men had dit niet
kunnen verwachten en het heeft ons
dan ook evenzeer verbaasd als onze
lezers er verwonderd over zullen zijn
geweest.
Niettemin heeft het besluit ons ten
zeerste verheugd, al spijt het ons, dat
B. en "W. al dit werk voor niets heb
ben gedaan.
In de eerste plaats heeft het ons
verheugd, omdat wij in principe voor
gemeentelijke exploitatie zijn. Want
gas- en waterexploitatie behoor en
bij de gemeentelijke inrichtingenmen
moet er op den duur toe komen. Maar
ook in dit bijzonder geval zijn wij
voor een dergelijke exploitatie.
(naar het engelsch.)
76
Ja, wij zjjn aan elkaar verbonden,
herhaalde Violet.
Zij klemde haar handen ineen, ter
wijl zij sprak, als wilde zij daarmee
zichzelf bedwingen.
Heb je daar geen berouw van
vroeg Anthony met trillende stem.
Hij ging naast haar staan en trachtte
haar hand te nemen, maar de stijve
vingers ontspanden zich niet.
Geloof je niet, dat jij het kost
baarste wezen voor mij bent, dat er
op de wereld bestaat degene, die
ik het meest liefheb nu en voor al
tijd
Dat heb ik eens geloofd 1
Violet, Violet, spreek zoo niet I
Ik deed verkeerd ik behandelde je
slecht, maar de Hemel weet, dat mijn
liefde voor jou nooit veranderd is, be
halve, dat zij nog steeds grooter is
geworden I Geloof mij, het is zoo I
Hoe kan ik dat nu gelooven
vroeg zij, haar sombere oogen op
slaand. Wat heb je gedaan, dat mij
kon doen denken, dat ik iets meer
voor je was dan een last een on
In het stuk van B. en W. aan den
Raad hebben deze de zaak zoo duide
lijk, eenvoudig en afdoend uiteengezet,
dat geen onbevooroordeelde tot een
andere conclusie zal kunnen komen,
dan dat eigen exploitatie in 't belang
der gemeente is.
Wij zien uit het voorstel van B.
en W. en we hadden daaraan ook
niet getwijfeld dat deze in prin
cipe voorstanders zjjn van hot exploi-
teeren eener drinkwaterleiding in
eigen beheerin dit speciale geval
meenen zij echter geen daartoe strek
kend voorstel te mogen doen. Het
spijt ons vermoedelijk nog meer dan
B. en W., dat zij de gronden, waarop
deze hunne meening steunt, niet in
hun advies hebben meêgedeeld. Wij
kunnen over die gronden derhalve
niet oordeelen ze dus ook niet weer-
Maar dit meenen we toch te mogen
constateeren, dat acht leden van on
zen Gemeenteraad, die wel over die
aangevoerde [gronden hebben kunnen
oordeelen, omdat ze er kennis van
hebben genomen, deze |van niet zoo
overwegenden aard hebben bevonden,
en het bovengemelde besluit hebben
genomen.
Wü voor ons houden ons dan ook
voorloopig alleen aan eene mededee-
ling, die B. en W. wel in het publiek
hebben gedaan en dat is dezedat
ze zich geenszins vleien, dat bij vast
stelling van de voorgestelde concessie,
verschil van meening met de con-
cessionarrisse voortaan zal zijn uitge
sloten.
Dit beteekent o.a. dat wij bij voor
komende gelegenheden, als bij brand
de druk onvoldoende zal blijken, nog
niets te vertellen zullen hebben, want
in de practijk is meermalen gebleken,
dat een concessionaris jzich dan achter
allerlei voorwendsels kan verschuilen.
En het zal bij branden blijven gaan,
zooals het tot nu toe steeds is gegaan
welkome last? Als ik iets had kun
nen bedenken iets dat je van dien
last kon ontheffen, dan zou mij dat
meer plezier gedaan hebben dan ik
zeggen kan. Als ik hier was, zou jij
immers alles hebben, wat je behoefde
je plaats als meester van de huis
houding, het gezelschap van je moeder
en zuster, dat je beter bevalt dan het
mijne, de tevredenheid en het comfort,
dat je deel was vdor den rampzaligen
dag, waarop ik hier in huis kwam?
Van het eerste oogenblik af heeft men
mij hier als eene indringster beschouwd.
Alles heeft aan haar behoord niets
aan mij. Ik had zelfs niet de vrijheid
een paar bloemen uit den tuin te
plukken, omdat zjj ze noodig hadden
Mijne dienstbode mocht niet doen, wat
ik haar opdroeg. De kooplui werden
gewaarschuwd om mij niets te leveren.
Het geld dat mij zou hebben bewaard
voor de vernedering om op crediette
leven, werd aan Ohristal gezonden
die nooit haar brieven opent, terwijl
ik er zooveel behoefte aan heb.
Toen Cesar en Nancy hier kwa
men, vervolgde Violet, om mij te be
zoeken, werd mijn huiselijk leven hun
geopenbaard en er werd gezorgd dat zij
dadelijk heengingen. Het geheele graaf
schap kent mijn positie, en de be-
leedigingen, die ik heb moeten ver
dragen. En mijn echtgenoot stond er
bij, en heeft nooit een woord gezegd I
Aan do waterleiding is het zeer zeker
niet te danken, dat de jongste brand
aan den Stationsweg tot één perceel
bepaald bleef. Als er wind was ge
weest, zou vermoedelijk het geheele
blok huizen zijn afgebrand.
Dan kan men gaan procedeeren, als
men |moent dat de druk onvoldoende
is geweest, maar „verschil van raee-
ning met de concessionarisse" zal dan
ook niet zijn uitgesloten.
Wat hebben wij aan een contract
dat ons elk oogenblik narigheden
kan bezorgen, dure processen, enz.?
Wat is derhalve veiliger, dan te
doen, wat ons is geoorloofd dit
staat als een paal boven water dat
iseene waterleiding naast de con
cessionarisse aan te leggen en te
exploiteeren
Dat men, dit doende, onedelmoedig
zou handelen tegenover de tegenwoor
dige concessionarisse, och, de samen
werking is gedurende die 20 jaren
nooit zoo aangenaam geweest, dat
men zich daarom veel behoeft te be
kommeren.
Het zal natuurlijk een eenigszins dure
geschiedenis worden, doch alleen in het
begin. Daar staat tegenover dat de
burgerij haar water vermoedelijk wel
vijftig procent goedkooper zal kunnen
krijgen en voor de concurrentie met de
Utrechtsche waterleidingmaatschappij
behoeft men niet bedrukt te zijn
deze mag het water niet goedkooper
leveren dan tegen het tarief voor
Utrecht vastgesteld, zoodat het niet
lang zal duren of alle klanten zijn
naar de gemeente overgeloopen. Dat
is bovendien het eigenbelang van alle
inwoners. Hoe meer water verbruikt
wordt, des te goedkooper kan het
worden.
In het begin zal eigen exploitatie,
zooals we zeiden, eenige offers kosten,
maar men moet niet alleen met het
tegenwoordige, doch ook met de toe
toekomst rekening houden. En als de
concessionarisse een geheel nieuwe
prise d'eau, met alles wat er bij be
hoort, wil tot stand brengen, dit
werk aandurft, mag dit voor de ge
meente een aanwijzing zijn, dat ook
zjj (bij een dergelijken aanleg niet te
veel risico zal loopen.
Nogmaals, we weten, dat het door
B. en W. ingediende voorstel geheel
beantwoordt aan hetgeen de Raad des-
tijdsaan dit college heef t opgedragen, dat
z(j de belangen van de gemeente in
het concept der nieuwe concessie heb
ben behartigd en dat zij hebben ver
kregen wat te verkrijgen was
al zou het ons niet verwonderen
als de concessionarisse thans met
nog aannemelijker voorstellen kwam
maar, zoolang wy de geheim
gehouden bezwaren van B. en W.
tegen een eigen exploitatie niet
kennen, blijven wy adviseeren eene
waterleiding in eigen beheer te nemen.
Is het wonder, dat het mij moeilijk
valt te gelooven, dat hij mij lief heeft,
niet minder, maar zelfs meer dan toen
hij mij trouwde 1
Er volgde een stilte.
Anthony was niet in staat iets te
zeggen. Het was waar, dat hij iedere
maand een som gelds aan Ohristal
had gezonden, en tegen Violet had ge
zegd de rekeningen maar te laten op-
loopen, als hetgeen zij kreeg niet toe
reikend was. Hij had nooit geleerd
van een klein inkomen te leven, of te
vragen, wat de dingen kostten.
Ik zou dat alles misschien nog
hebben kunnen dragen, ging Violet
na een pauze voort, als je mij niet
verweten had, dat ik je niet op de
hoogte hield van hetgeen je moeder
doet I Het hart van je vrouw mag je
breken, zij moet de grofste beleedi-
gingen maar verdragen, en jij neemt
er geen notitie vanmaar als er een
boom geveld is, dan wordt je woede
opgewekt. Ik had mij zelf geleerd
zonder klachten alles te verdragen
maar toen ik merkte, dat een stuk
timmerhout je meer waard was dan
ik, toen was het te veel I
Beiden waren opgestaan, en zij
stonden tegenover elkaar, wanhoop
en hartstochtelijk verwijt in haar
oogen, een namelooze smart in de
zijne.
Hij trachtte iets te zeggenhij
EUROPEESCHE POLITIEK.
Prins von Billow heeft zooals men
weet, weor eens het woord gevoerd
in den Duitschen Rijksdag over de
Europeesche politiek.
Hij had als 't ware de diplomatieke
kaart van Europa voor zich liggen en
besprak wat bij daarop het belang
rijkst achtte.
Aangezien de Turksche revolutie
aanleiding heeft gegeven tot eene
groote beweging, die niet alleen op
het Balkanschiereiland zich doet ge
voelen, begon hij met Turkije. Hij
sprak met groote welwillendheid van
de mannen die de revolutie bewerk
ten en hij had daarvoor goede rede
nen. Men heeft getracht in Turkije
het denkbeeld ingang te doen vinden,
dat Duitschland medeplichtig was aan
de annexatie van Bosnië en Herzego-
wina. Niet alleen Oostenrijksehe maar
ook Duitsche waren werden te Kon-
stantinopel en te Saloniki geboycot.
De Ottomanen beschouwen het Duit
sche rijk wel niet als een vijand,
maar zij wantrouwen het, te meer
omdat de Duitsche politiek vroeger
het zoo goed kon vinden met den
Sultan en het oude régime. Het was
blijkbaar von Bülow te doen om dat
wantrouwen te doen verdwijnen bij
de personen, die thans in Turkije den
toon aangeven. Duitschland had vroe
ger goede betrekkingen gekweekt met
den Sultan, maar men keurde daarom
niet [goed wat hij deed. Eene buiten-
landsche mogendheid mocht zich niet
mengen in de zaken van de Porte.
Wel had men altijd, wanneer het pas
gaf, op hervormingen aangedrongen.
Maar verder kon men niet gaan. En
toen de merkwaardige onbloedige re
volutie plaats had, kon Duitschland
niet anders dan die toejuichen. Von
Bülow verwachtte het beste van de
intelligente en patriottische mannen,
die thans bezig zijn Turkije te her
vormen.
Het behoud van den vrede is en
was ook nu schering en inslag van
von Bülow's rede. Het is alsof men
hem de handen ziet uitstrekken over
de diplomatieke kaart van Europa, de
volken zegenende in den naam des
vredes.
Een moeilijk onderwerp, dat echter
niet kon worden overgeslagen is de
verhouding tusschen Oostenrijk en
Turkije aan den eenen, die tusschen
Oostenrijk en Italië aan den anderen
kant. Von Bülow was, wat het eerste
punt betreft, overvloeiende van wel
willendheid voor Turkije, maar hij
handhaafde niettemin krachtig hot
verbond met Oostenrijk. Hij kon moei
lijk anders. En wat Italië betreft, de
Rijkskanselier was sterker geworden
door het besluit van de Italiaansche
Kamer; die immers een votum van
vertrouwen heeft aangenomen in de
regeering, die het Drievoudig Verbond
en dus ook het samengaan met Oosten
rijk handhaaft. Maar hij is te goed op
de hoogte van de Italiaansche politiek
dan dat hij niet zou weten hoe veel
of hoe weinig waarde aan dit votum
is te hechten. De Italiaansche bladen
hebben hem trouwens kunnen inlich
ten.
De zeer conservatieve Oostenrijksehe
regeering doet zoo weinig mogelijk om
den bondgenoot aan de andere zijde
der Alpen ter wille te zijn. De Tsjechen
strekte zijn hand als in stomme bede
naar haar uit, maar zij deinste ach-
uit.
Eindelijk had zy gesproken en hem
alles verteld, wat haar op het hart lag.
Hij beminde haar met een liefde zoo
machtig als ooit het hart van een
man had vervuld, maar zijn zonde
tegenover haar was zoo groot, dat zy
aan die liefde niet meer kon gelooven.
Haar vertrouwen in hem was weg,
haar liefde voor hem was langzaam
maar zeker door zijn eigen hand ge
dood.
Niets bleef meer tusschen hen be
staan dan de vorm van den huwe
lijksband hatelijk en knellend voor
haar, pijnlijk voor hom met de ge
dachte aan zyn onvervulde beloften.
Niemand sprak en even later ging
zy naar haar eigen kamer. Hy had
een verklaring verlangd. Zy had haar
gegeven en liet hem alleen.
Toen den volgenden morgen de
eerste dageraad door het venster
scheen, zat hij daar nog alleen.
HOOFDSTUK XXV.
Anthony werd uit zijn langdurig
nachtwaken opgeschrikt door het
stommelen der dienstboden, en over
tuigd van de noodzakelijkheid, om de
staat van zaken voor hen te verber
gen vooral ook tegenover zyn
moeder ging hy in de kamer daar
naast om alle sporen van zyn nacht
waken te verwijderen.
Toen hij terug kwam, had Susan
de ontbijttafel klaar gezet en de brie
ven binnen gebracht. Hij keek ze snel
door en zag, dat er een van Nancy
voor Violet was, en een tamelijk dik
pakketje met het postmerk van Londen
er op.
Mijnheer, mevrouw heeft my
gezegd, dat ik haar ontbijt en brieven
maar in haar kamer brengen moest,
zei Susan. Mevrouw zei, dat u haar
vanmorgen maar nietmoest verwachten,
mijnheer.
Ik zal haar de brieven brengen.
Maak baar ontbijt klaar, alsjeblieft,
maar breng het haar niet, voordat ik
terugkeer.
Hij ging naar de kamer van zijne
vrouw, overtuigd dat zyn lang nacht
waken niet vruchteloos was geweest
nu zag hy zijn plicht duidelijk voor
zich.
De blinden waren nog gesloten, en
Violet lag met haar gelaat van het
venster af. Zy bewoog zich niet, toen
zy zjjn stap hoorde, daarom ging hij
zacht naar haar toe, en zich over
haar heen buigende, legde hy zyn
hand op de hare.
Wordt vervolgd.)
