WEERBERICHT.
Thermometerstand
UIT DE PERS.
Kunst en Wetenschap.
STADSNIEUWS.
Kerk en Schoolnieuws.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 19 December 1908.
Hoogste barometerstand 774.5 m.M.
te Corunalaagste 750.2 m.M. te
Bodö.
Verwachting tot den avond van 20
December 1908.
Wind: Zwakke tot matige Weste
lijke wind.
Gesteldheid van de luchtAfwis
selende bewolking, waarschynlyk regen
buien.
Temperatuur Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT
Barometerstand hedenmiddag te 12
uur 765 m.M.
Vorige stand te 12 uur 756 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 48
Laagste hedennacht F. 37
Hedenmiddag 12 uur F. 45
Gouvernement om' onzerzijds een
diplomatiek persoon naar Caracas af
te vaardigen, niet is ingegaan."
De Washingtonsche correspondent
van de Times seinde gisteren. Uit
particuliere bron hoor ik vanavond,
dat de revolutionaire beweging in
Venezuela toeneemt. Als dat zoo is,
zou het de Amerikaansche regeering
genoegen doen, want men vreesde,
dat de houding van Nederland de
stelling van president Castro in zijn
land zou versterken. Officieus geeft
men hier te kennen, dat een nieuwe
regeering, eenmaal in Venezuela ge
vestigd, geeneilei moeite zou hebben
zich door de Amerikaansche regeering
te laten erkennen.
De Harde ïw ij ksche Hoo-
gere Burgerschool. Men her
innert zich de geruchtmakende Hoo-
gere Burgerschool-quaéstie te Harder
wijk. B. en W. zouden aan de Regeering
een advies verstrekt hebben in strijd
met een genomen Raadsbesluit.
In de Raadsvergadering van Donder
dag 1.1. is deze zaak ter sprake ge
komen.
De lieer Willemsen verweet B. en
W. dat dit collpge te veel zaken bij
cabinetschrqven afhandelt,! bij gebrek
aan respect voor den Raad.
Ook de heer Versluqs sprak zijn
meening uit en vatte deze samen in
de volgende motie, die hjj den Raad
voorstelde
de Raad, gehoord de bespreking van
het advies inzake de H. B. S door
B. en W. io anderen zin ingediend,
dan het in deze zaak genomen Raads
besluit
van oordeel dat B. en W. een an
dere meening kunnen hebben dan de
Raad en die meening kunnen kenbaar
maken
van oordeel, dat het wenscheljjk is
naast die meening het oordeel van
den Raad mede te deelen
verzoekt B. en W. voortaan met
den inhoud dezer motie wel te willen
rekening houden.
Deze motie werd z. h. s. aange
nomen.
De burgemeester had verklaard, dat
deze motie voor het Dag. Bestuur
niet bezwarend geacht werd.
Arbeidscontract. Naar
het W. v. h. Recht meldt, heeft de
Minister van Justitie de volgende cir
culaire gericht aan de kantonrechters.
„In verband met de inwerking
treding op den len Februari a.s. van
de wet van den 13en Juli 1907 (Staats
blad no. 193), houdende de regeling
van de arbeidsovereenkomst, heb ik
de eer Uwedelgestrenge te verzoeken
telkens aan het Departement van
Justitie te willen mededeelen, wan
neer door Uwedelgestrenge of door
een Uwer plaatsvervangers een zaak,
betrekkelijk tot een arbeidsovereen
komst of tot een colllectieve arbeids-
overenkomst, is behandeld, waarbij het
gevorderde meer dan f 200 bedroeg, ook
indien de zaak krachtens het thans
nog geldend art. 39, 3o., der Wet op
de Rechterlijke Organisatie en het
Beleid der Justitie evenzeer tot de
bevoegdheid des kantonrechters had
behoord. Ik zal daarbij gaarne in ken
nis worden gesteld met de rechtsver
houding tusschen partijen, de strek-
kiug der verordening de feiten en de
rechtsgronden, waarop zij berustte,
alsmede den uitslag van het geding".
Nachtarbeid der Bak
kers. Omtrent de conferentie 11.
Dinsdag door den Minister met de
comité's, die zich gevormd hebben uit
de voor- en tegenstanders van de af
schaffing van den nachtarbeid in het
bakkersbedrijf, vernemen wjj dat daar
ter zake van een der belangrijkste
bezwaren tegen de. afschaffing, de
dreigende prjjsverhooging van het
brood, eenstemmigheid onder de voor-
en tegenstanders zich openbaarde. De
voorstanders van de afschaffing vrees
den wel niet in die mate prijsver-
hooging als de tegenstanders, maar z(j
moesten toch erkennen, dat dit kwaad
van de afschaffing het gevolg zal zijn.
V r ij z.-D em.Bo n d. Het hoofd
bestuur van den Vrjjzinnig-Democra-
tischen Bond heeft besloten een buiten
gewone algemeens vergadering van den
Bond te houden op Zondag 17 Jan.
a.s., te Utrecht.
KUYPER—LOHMAN.
Wij lezen in L. en V.:
„Een oplossing. Er verluidt, dat
de Kuyper-quaestie, waarover De
Nederlander veel en gaarne schrijft,
tot oplossing is gebrachtde heer
Heemskerk zou gouverneur-generaal
worden. Alsdan kan, na voor de rechter
zijde gunstigen afloop van de ver
kiezingen, dr. Kuyper plaats nemen
op een open zetel, zonder, om met
den heer Van Dedem te spreken, het
geheele Kabinet uit elkaar te jagen."
ALDO ANTONIETTI-LOUIS
SCHNITZLER.
De tweede kunstavond in Amicitia
heeft ons doen kennismaken met een
violist van zoo buitengewoon groote
gaven, dat het niet te verwonderen
is, dat het meerendeel van het vrjj tal
rijke publiek,valtjzeer onder den indruk
van het machtig mooie van het ten
gehoore gebrachte, Amicitia verliet.
Aldo Antonietti, een violistj die zeker
voor velen nog een onbekende was,
heeft het Araersfoortsch kunstlievend
publiek geheel voor zich gewonnen
door zijn tot in de kleinste bijzonder
heden wel verzorgd speleen spel zoo
aangrijpend mooi en doordringend tot
de hoorders, als helaas slechts weinigen
vermogen te geven. Reeds in het
Larchelto uit Handel's Sonate D-dur
bleek hij het pleit gewonnen te heb
ben. Met een rustige zekerheid, die
aangenaam stemde, deed hij de in-mooie
muziek de zaal inruischen, zoo, dat
ieder onder de grootsche bekoring
kwam, duidelijk merkbaar door de
bijna pijnlijke stilte die heerschte. De
klank, die hq weet te ontwikkelen is
enorm en verraadt een buitengewone
vertuositeitvooral de G-snaar van
zijn prachtig mooi instrument geeft een
geluidsintensiteit, die de cello nabij
komt.
In het derde nummer, Chaconne
van Bach, toonde Antonietti zjjn
meesterschap ten volle, duidelijk kwam
daarin uit dat de vioolspeelkunst voor
hem geen moeilijkheden meer verbergt,
alleen overwint hij ze met een zekerte,
die geheel den giooten kustenaar ken
merkt. Daarbij leeft hjj de compositie
in, en heeft bjj vee! temperament, de
ingehouden beheersching, om het mooie,
zonder te kort "te doen aan eigen in
dividualiteit, volkomen tot zjjn recht
te doen komen. Geen wonder dan ook
dat het publiek hem warm toejuichte
en meermalen terug riep.
In Louis Schnitzler vindt de violist
een waardig partner. In zijn accom
pagnement liet hij den solist ten volle
recht wedervaren en bleef hij steeds
door, den bescheiden begeleider, daar
door juist toonend zijn groote gaven
als klavierkunstenaar, die zijn instru
ment geheel weet te beheerschen.
Slechts in één nummer hoorden we
hem als solist en konden we ons over
tuigen van zijn gedegen talent en
enorme ontwikkeling als pianist. Dat
ook hij veel bijval vond, na het uit
bundig succes van den violist, bewijst
wel dat zijn kunst niet minder hoog
staat en eveneens aanspraak mag
maken op hooge waardeering.
Het Volk deelt mede, dat door
de afdeelingen Amersfoort, Baam en
Zeist van de S. D. A. P. een federatie
is gesticht voor het kiesdistrict Amers
foort. Bestuurders zijn d) heeren G.
Zieverink, B. J. J. Wejjkamp en
Nebteling.
Bij beschikking van den minister
van Oorlog is aan den heer H. A.
Maas, directeur van het symphonie-
orkest „Jubal" alhier, kapelmeester
van het 4e regiment huzaren te
Deventer, vervroegd ontslag uit den
militairen dienst verleend.
De vereeniging Ambachtsschool
voor Amersfoort en Omstreken houdt
een algemeene ledenvergadering op
Dinsdag 22 December a.s. des avonds
ten 9 ure, in de Ambachtsschool.
De punten van behandeling zijn
Begrooting dienstjaar 1909.
Benoeming commissie van 3 leden
tot het hef nazien der Rekening en
verantwoording over 1908.
Verkiezing Bestuursleden wegens
periodieke aftreding van de heeren
Bujjs, Wolter, Bloem en Wesseling.
Mededeeling van het Bestuur.
We herinneren aan de tweede
abonnementsvoorstelling, welke Maan
dag in Amicitia wordt gegeven.
„Fatsoen" van J. B. Schuil is met
zeer veel succes elders opgevoerd,
zoodat ook hier veel publiek mag
verwacht worden. Omtrent het stuk
lezen we in het Handelsblad, na een
weergave van den inhoud ervan, het
volgende
In die stuk of wat menschen ligt
dat stedeke Buurdam en zjjn fatsoens
begrip gansch. De kamer waarin ze
leven en handelen heeft contact met
het straatbuiten. Daar is vertier van
juist eender zulke menschen. De
dominee als bindmiddel tusschen de
verschillende notabelen en voorzitter
der vereeniging „Tot Steun" is een
kostelijk type. Evenzoo zjjn zwager
Koos en zuster Nans.
Levendig zet de dialoog de perso
nen en de toestanden neer. Hq gaat
recht op het doel af. Wijsgeerigheid
en karakterdiepte houdt hjj niet in
hij wil niet spannen, niet geeselen,
niet geestig zjjn. Een frisch man
schreef voor z'n genoegen een humo
ristisch stuk.
Eigenlijk had, Schuil toen hjj het
Indische kleinsteedsche in „Gedebalo-
teerd" behandelde, meer te zeggen.
Dat kropte langer bjj hem. Z'n typen
werden zwaarder van observatie, uit
voeriger van détail.
Maar ook de Buurdammers heeft
hij Igoed gezien en de leden der Too-
neelvereeniging hebben 't mèt hem.
Een kostelijke dominee van Warmelo,
een puik getypeerde Kous Sluys van
Holkersmevr. De BoerVan Riik
weer heel eigen als Nans, mevr. De
Heer treffend juist in haar rol van
mevr. Harrema, Ternooy Apèl een
Harrema, waarnaar het een genoegen
was te zien, Tilly Lus 'n aangename
verschijning als Mies.
Ook de andere typen en het ensemble
te prjjzen als altijd.
De heer J. G. v. d. Geest is be
noemd tot adjunct-opperbrandmeester.
Te dezer stede is een Christelijke
Bestuurdersbond opgericht.
Het voorloopigbestuur bestaat uitde
heeenD. Meester, J. Beus, B. Kerk
hof en P. J. Kalveen, terwijl door de
Pr. Chr. Timmerliedenvereeniging nog
een bestuurslid zal worden aangewezen.
De vorige week opgerichte af-
deeling van de Nederlandsche Ver
eeniging tot afschaffing van Alcohol
houdende dranken vergadert a.s. Dins
dagavond in de Toekomst ter vast
stelling van het huishoudeiyk regle
ment.
De R.-K. aartsbisschop van
Utrecht heeft benoemd tot kapelaan
te Amersfoort (H. Henricus) den heer
R. G. R. Smeets.
Op den openbaren weg zjjn ge
vonden een zilveren horloge met ket
ting en een sigarenknijper, welke voor
werpen op het politiebureau zqn ge
deponeerd.
Hedenmiddag had aan de Phoenix-
brouwerü een ongeluk plaats, dat be
trekkelijk nog zeer goed is afgeloopen.
Bq het uitrijden met een grooten bier
wagen viel de rijknecht Reems bq het
opstappen van den bok en kwam in
zjjn val met een der wielen in aan
raking.
De man viel bewusteloos neer en
aanvankelijk dacht men dat het rad
over zijn been was gegaan. Oogen-
blikkelijk werd geneeskundige hulp
ingeroepen, die verleend werd door
arts Morren. Deze constateerde een
hevige vleeschwond, maar het been
was niet gebroken. Het vermoeden ligt
dus voor de hand dat de man slechts
aangereden is, want was de zware
wagen over zqn been gegaan, dan zou
de wonde zeker ernstiger zijn ge
weest.
PREDIKBEURTEN.
van Zondag 19 December 1908.
EVANG. LUTH. KERK.
Voorm. 10 uur ds. J. L. F. de Meijere.
REMONSTRANTSCHE KERK.
Voorm. 10| uur, Ds. I. Hooykaas.
DOOPSGEZINDE KRING.
Loge gebouw v. Persijnstraat 1.
Geen dienst.
VEREENVOUDIGDE SPELLING.
Men schrijft aan de „Avp.":
Op het adres van het hoofdbestuur
van het Nederlandsch Onderwijzers-
Genootschap aan den minister van
Binnenlandsche Zaken, waarin ver
zocht werd om uitlegging van art. 96
der wet op het L. O. ten aanzien van
de te volgen spelling in de ambtelijke
briefwisseling tusschen onderwijzers
en districtsschoolopzieners, heeft de
minister bericht, dat er ten deze geen
aanleiding is gevonden tot eene inter
pretatie van dit artikel en dat het
hoofd eener school bij eventueele
klachten zich vrijelijk tot den inspec
teur van het Lager Onderwijs of den
minister mag wenden.
Het spoorwegongeluk
te Limoges. Omtrent het reeds
berichte noodlottige spoorwegongeluk
te Limoges wordt nader gemeld, dat
het 34 goederenwagens waren, waar
mee de trein van Brive naar Limo
ges in botsing kwam. Die wagens,
van een trein losgeraakt, kwamen in
groote vaart den hellenden weg af en
in een der vele tunnels op de lqn
botsten zjj met geweld tegen den ge
noemden trein aan.
Door het vuur van de locomotief
geraakten de wagens in brand en
weldra werd de tunnel een vurige
oven, waarin niemand zich meer kon
wagen en waartegen blusschingspo-
gingen vruchteloos waren.
Het eerste telegram maakte melding
van 12 dooden en 30 gewonden, maar
het is nog lang niet zeker, of er nog
niet meer slachtoffers zqn.
Aangrijpend was het sterven van
den machinist Pistre. Hij lag met
verpletterde beenen zoodanig beklemd
tusschen den kolenwagen en de loco
motief, dat het onmogelijk was hem
te bevrijden. „Helpt mij dan toch I
Maakt me toch los riep de arme
man in 't eerst, ongeduldig. Maar
toen de pogingen om hem los te ma
ken vruchteloos bleken, begreep hjj,
dat hq sterven moest en hij drukte
den mannen die getracht hadden hem
te redden dankbaar de hand. Zij
moesten vluchten voor de vlammen
en toen zq nog eens omkeken, zagen
zij Pistre met een luiden kreet in de
vuurzee wegzinken.
Luchtvaart. Wilbur Wright
heeft gisteren te Le Mans met zijn
vliegtoestel 99 kilometer afgelegd in
1 uur 53 min. 59 sec.
De kans, dat Wright den Michelin-
prijs (20.000 francs) zal krqgen, is nu
wel héél groot! Men zal zich herinne
ren, dat deze prijs toegekend wordt
aan hem, die vóór nieuwjaar met een
vliegtoestel den grootsten afstand af
gelegd heeft. Wright maakte al aan
spraak op dien prijs met zijn vlucht
van 39 kilometer 95 meter op 24
September. Maar toen het bekend
werd, dat Henry Farman een ernstige
poging wou doen om hem den prijs
nog af te snoepen, Farman had
nu weer voor morgen en Zondag een
poging aangekondigd, heeft Wright
gezegd, dat hij zelf ook nog eens
trachten wou het record te verbeteren
Dat heeft hq nu van morgen ge
daan met den uitslag, dat hq binnen
de twee uur nagenoeg 100 kilometer
gevlogen heeft, een afstand onge
veer van Rotterdam naar Arnhem in
rechte lqn.
Vreemde diefstal. Aan
de halte der Staatsspoorwegen aan de
Velperpoort te Arnhem, is in den
nacht van Woensdag op Donderdag
ingebroken. Het aanwezige geld is ont
vreemd, en bovendien worden vermist
retourkaarten le kl. Zevenaar en passe-
partout-kaarten le kl. retour, geldig
op H. S. M. treinen.
De phonograafindienst
derjustitie. De phonograaf werd
eens met succes tot ontmaskering van
twee schavuiten benut. Een wegens
zijn vindingrijkheid bekend rechter
nam twee op heeterdaad betrapte
hoteldieven in verhoor, wat niets uit
richtte, daar niets wees op samen
werking tusschen de beide oogenschqn-
lijk elkander vreemde dieven. De twee
werden nu samer in een cel gezet en
voor het kijkgat van de cel een uiterst
gevoelige phonigraaf opgesteld. Toen
het apparaat na eenigen tqd weer
voor den rechter gebracht werd, gaf
de phonograaf haarfijn het gespret
tusschen de beide spitsboeven weer.
Die keken op, toen ze er vanhoordto.
Tingeltangelzaken. Be
directeuren van drie tingeltangels op
Montmartre te Parijs zijn eenige maan.
den geleden veroordeeld door de cor-
rectioneele rechtbank, omdat er in
hunne inrichtingen vrouwen waren
vertoond met een onfatsoenlijk klein
beetje kleeren aan. De vertoonde da
mes moesten het lot harer werkge
vers deelen en werden eveneens ver
oordeeld.
Gisteren heeft de rechter in hooger
beroep voor correctioneele zaken uit
spraak gedaan over deze naaktheid,
De rechter in hooger instantie is
strenger gebleken dan de rechter in
eerste instantie.
De baas van Little Palace, in eersten
aanleg verooi deeld tot 3 maanden ge
vangenis, kreeg nu 4 maanden. Diie
dames met Engelsche namen, die in
dat Little Palace thuis hooren, on die
eerst veroordeeld waren geweest tot
14 dagen gevangenis, voorwaardelijk,
kregen nu elk een maand, en dat
on voor waarlijk.
De directeur en eenige dam9s van
de Folies-Royales, in eerste instantie
vrijgesproken, werden gisteren Bjj
verstek veroordeeld, de baas tot 3
maanden, de dames tot 14 dagen, alles
onvoorwaarljjk.
Het proces tegen de derde inrich
ting, de Folies-Pigalle is uitgesteld.
Twist bij de Walküre.
De twee prima-donna's der hofopera
te Dresden Marie Wittich en Annis
Krull, vroeger vriendinnen, zijn thans
hevige vijandinnen. Nu was Annie
Krull gekozen om bq de Electra-pre-
mière te Dresden de titelpartij te
vertolken, en dat heeft bij Marie
Wittich de maat doen overloopen,
Toen nu Dinsdagavond in de Walküre
vertooning de scène gekomen was,
waarin Sieglinde voor Brünnhilde
neerknielt, weigerde plotseling Annie
Krull voor haar vjjandin een knieval
te maken. Dus bleef zij staan. Marie
Wittich kon haar woede over deze
verregaande onartistieke daad, die den
indruk van een der mooiste scènes
bedierf, niet bedwingen en schold haar
tegenstandster uit.'Annie Krull schold
terug en gedurende eenige oogenblik-
ken heelt het publiek een aantal
woorden gehoord die nu niet precies
in den Walküre-tekst staan.
Natuurlijk heeft het onsmakelijke
incident veel kwaad bloed gezet;
reeds heeft de generaal-intendant zich
met het geval bemoeid en vermoede
lijk zal de kleine improvisatie midden
in een Walküre vertooning voor de
beide zangeressen onaangename ge
volgen hebben. Echter zal men tegen
mevrouw Krull niet veel kunnen
doenzq heeft onlangs inderdaad
buitengewone voorwaarden gesteld
voor de vertolking der onbegrijpelijk
zware Elactra partij, en die voor
waarden een vast contract voor
zes jaar en een tractementsverhoo-
ging van 12,000 Mark zjjn inge
willigd.
De ontvluchting te Me
d e m b 1 i k. Omtrent de ontvluchting
van Haan uit het krankzinnigenge
sticht te Medemblik schrijft men nog:
Haan is een gevaarlijk personaadje,
een jongeman, van wien men niet
zoo dadelijk verwachtte, dat hq, de
kans schoon ziende, er vandoor zou
gaan. Hjj blijkt meer dan éénmaal
inbraak op zqn geweten te hebbeD,
en, als 't er op aankomt, niet voor
iets ergers terug te schrikken.
Dezer dagen, toen de officier van
justitie de inrichting bezocht, vroeg
Haan te mogen vertrekken. Verne
mende, dat zulks vooreerst niet zou
geschieden, „dat hq dan zelf wel zou
zien, weg te komen
Zulke uitdrukkingen worden van
patiënten wel meermalen gehoord
men let er eenvoudig weinig op.
Haan heeft Donderdagavond nog
het avondeten van de keuken naar
de afdeelingen gebracht zooals alle
dagen mede door hem geschiedde -
en te half 8 werd hij vermist.
Onmiddellijk is in alle inrichtingen
een onderzoek ingesteld. De vluchte
ling kent de omliggende plaatsen van
Medemblik zeer goed, aangezien hij
op de wandelingen alles nauwlettend
waarnam.
Haan is te Hoorn aangehouden,
juist toen hij zich op de boot naar
Amsterdam begaf.
Dader gevat. De dader van
de afschuwelqke en laffe mishandeling
van het 2-jarig kindje van Buze te
Neermoor is reeds gevat, 't ls een
huisgenoot van B., een zekere H. Ley.
Het kindje is aan de bekomen won
den overleden.
