DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
JNo. 3
DINSDAG 5 JANUARI 1909.
6e JAARGANG
Uitgave van de Naaml. Venaootsehap „DE EEMLANDER".
Vapsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Het collectieve Arbeids
contract.
FEUILLETON.
Een Verborgen Erfenis.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
Bureau: BREEDESTRAAT 18.
Aboiinementsprlj a
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.—
Franco per post id. - 5.60
Per 3 maanden id. - 1.
Franco per post id. - 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Telefoon Intero. 62.
«MS
Prijs der Advertöntlên:
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(Bij abonnement belangrijke korting.)
T»t plaatsing tan adverteptiën en reclames Tan buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Adrertentiebnrean D. Y. ALTA, Warmoesstraat 76—78 te Amstordam.
We hebben uit verslagen kunnen
lezen, dat het arbeidscontract reeds
aanleiding heeft gegeven toteen ernstig
verschil van meening tusschen de ge
zamenlijke aannemers hier ter stede,
die georganiseerd zijn in de „Alge-
meene Patroonsvereeniging in de
bouwvakken" en verschillende werk
liedenverenigingen.
De werklieden hebben zich, onder
protest, by den eisch der patroons
moeten neerleggen, iets wat, naar een
der hoofdbestuurders van de Prot.
Christeiyke Timmerliedenvereeniging,
niet het geval behoefde geweest te zyn,
als slechts de werklieden hadden ge
zorgd voor een krachtiger organisatie.
Inderdaad laat de organisatie der
werklieden hier ter stede nog al te
wenschen over, en al dat onderbrengen
in verschillende verenigingen, dat
werken met de spiytzwam, de anti
these, werkt een krachtig verenigings
leven ook niet in de hand.
Maar over die zaak zelf wilden wjj
het op dit oogenblik niet hebben, meer
naar aanleiding daarvan over het col
lectieve arbeidscontract.
Hoewel de wet enkel handelt over
het arbeidscontract van den indivi-
dueelen werknemer met den werk
gever, laat zij toch het collectieve
contract toe, dat wil zeggen, de over
eenkomst van de gezamenlijke leden
eener vakvereniging of van al de
leden eener fabriek of werkplaats met
een werkgever, of eene vereniging
van deze.
De georganiseerde werklieden geven
de voorkeur aan de collectieve over
eenkomst; vele werkgevers daaren
tegen eischen de onderteekening van
het arbeidscontract door iederen werk
nemer individueel.
Vandaar dikwijls geschillen, zooals
(NAAR HET ENGE1SCH.)
94
Verklaar u nader, hoe moet myn
positie zyn alvorens ik haar kan
opeischen Geef my iets op en ik zal
het bereiken, daar kan u zeker van zyn.
Ik zal u niets opgeven en ik zal
my niet nader verklaren, antwoordde
Mr. Wickham, zonder iets zachter van
blik of stem te worden. Ik ben er
niet op gesteld, dat Gillian in de fa
milie Malincourt zou komen. Waarom
zou ik ook? Uw verbaal van dezen
avond toont my, waartoe een lid dier
familie in staat is en dat doet my
alles behalve verlangen, dat zy met
een lid dier familie in het huwelijk
zal treden. Uw eigen vader zal waar
schijnlijk geen vriendelijk schoonvader
voor haar zyn. Als ik bedenk, hoe hy
zich tegenover zyn kinderen gedragen
heeft. Het ongelukkige meisje, dat op
het oogenblik hier ziek is, heeft haar
moeder ook al een Malincourt
daarvoor dank te weten. Uw zuster
is op 't oogenblik zonder tehuis en
zonder middelen ten gevolge van de
wreede onverschilligheid van een an
der lid dier familie. Ik heb geen waar
in Arnhem, Nijmegen en andere
plaatsen.
Om dit geschil van zienswijze te
begrijpen, moet men zich indenken in
de beteekenis van het arbeidscontract.
Het is eene wederzydsche overeen
komst, waarbij men zich verplicht tot
het leveren van den arbeid op be
paalde voorwaarden, tegen vergoeding
in geld. Grondslag ervan is, dat beide
partijen volkomen vrij zyn in de be
schikking over hetgeen door hen wordt
geleverd. Doch die vryheid is slechts
denkbeeldigde partyen staan niet als
gelijken tegenover elkander, daar de
werknemer zyn arbeid moet ver
huren om te kunnen leven, terwijl
voor den werkgever die dwang niet
in gelijke mate bestaat.
Daartegenover staat evenwel, dat
de werkgever op den duur de be
schikking over voldoende arbeids
krachten niet kan ontbeeren en dus
ten slotte eveneens afhankelijk is van
de werknemers, wil hy zijn bedryf
uitoefenen.
De enkele werknemer staat dienten
gevolge uithoofde van zijne mate-
rieele en technische onvrijheid, zwak
tegenover den werkgever, waarmede
hy eene arbeidsovereenkomst sluit.
Teneinde gunstige voorwaarden te
kunnen bedingen, zoekt hy aansluiting
by zijne vakgenooten, ten einde g e-
zamentlyk te verkrijgen wat den
eenling niet mogelijk was. Het is
dan niet meer de enkele arbeider,
maar het bestuur der organisatie dat
met den werkgever onderhandelt,
namens alle aangeslotenen de over
eenkomst aangaat en zich tevens ver
antwoordelijk stelt voor hare richtige
naleving,
Vele werkgevers hebben daartegen
evenwel ernstig bezwaar. Zij wenschen
tusschen hen |en hun personeel geen
tusschenpersonen en allerminst de in
menging en controle van vakbesturen
in het door hen uitgeoefende bedryf.
borg, dat u dezelfde eigenschappen
niet jzult vertoonen. Daarom houd ik
het voor het best uw aanzoek te
weigeren en de zaak nu maar als af
gedaan te beschouwen.
Hy stond op, terwyl hij sprak, en
Cesar kon niet anders dan hetzelfde
doen.
Maar nu is toch nog de vraag,
hoe Miss Wickham zelf er over denkt,
zei de laatste.
Daarover behoeft u zich niet te
bekommeren.
En u denkt dus, dat het hiermee
afgeloopen is?
Wat denkt u zelf er van, Mr.
Malincourt
Ik zeg er nu verder niets van.
Ik zal trouw zyn tegenover Gillian
en u weet, dat zy mij trouw zal blij
ven. Als ik klaar ben, dan kom ik
weer om haar hand vragen. Ik heb
besloten, dat zy myn vrouw zal wor
den. Tot nu toe raag ik in mijn po
gen niet geslaagd zijn en ik mag haar
nu niets hebben aan te bieden dat
zal niet altijd zoo blijven. Gillian
keurde myn liefde waard om aange
nomen te wordenzy zal onder
vinden, dat haar vertrouwen niet
misplaatst is.
Is u van plan hier vannacht te
blyven Het is laat. Misschien wenscht
u morgen uw zusters nog te spreken.
Cesar schudde zyn hoofd.
Intusschen niet alle werkgevers
denken zoo. Het is de Nieuwe Arn-
hemsche Courant, die hiervan het vol
gend voorbeeld aanhaalt.
Een der eersten die een dergelijk
collectief arbeidscontract sloot, zegt
zy, was de bekende directeur der
firma Carl Zeisz te Jena, Ernst Abbe.
De daarmee opgedane ervaring nu
deed hem later schrijven, dat de
meerdere zekerheid, voortvloeiende uit
de verantwoordelijkheid van het vak-
bestuur, hem aan het collectieve con
tract verre de voorkeur deed geven
boven 't individueele, dat niet dezelfde
zedelijke waarborg opleverde tegen
eene willekeurige schending of ver
breking der overeenkomst. Dit oordeel
van een man der piactyk, die de door
hem bestuurde onderneming tot de
bekende hoogte opvoerde, verdient,
zegt de redactie, wel overweging.
DE RAMP IN ITALIË.
Het Italiaansche Koningspaar, dat
zoo moedig en zoo vol toewijding door
persoonlijke bemoeiingen trachtte te
doen wat gedaan kon worden is te
Rome teruggekeerd. Om manifestaties
te voorkomen, keerden HH. MM. per
auto in hun residentie terug, zonder
vooraf hun komst gemeld te hebben.
Deze terugkomst werd noodig, omdat
Koningin Elena binnea niet al te
langen tijd de geboorte van een kind
verwacht.
De Messagero geeft nog enkele bij
zonderheden over de werkzaamheid
van dit moedige en sympathieke Ko
ningspaar. Nadat de Koning Messina
en Regio bezocht had, haastte hy zich
aan boord van de Regina Elena, waar
de Koningin medewerkte aan het
verplegen der gewonden. Het behoeft
nauwelijks vermelding, dat bij dit
weerzien alle hofetiquette verdwenen
was, en dat er woorden gesproken
werden, die uit sterkontroerde harten
kwamen.
De Koning was bijna wanhopig
over het feit, dat by alle moeite, die
Ik hoop haar een andermaal te
ontmoeten, antwoordde hij. Nu ga ik
naar Ookhurst. Goede nacht.
Mr. Wickham boog zonder iets te
zeggen en Cesar ging heen uiterlijk
kalm, maar innerlijk hevig ontroerd.
Do vernedering, die hij had moeten
verduren en de bittere pil, die Mr.
Wickham hem te slikken had gegeven
waren des te moeilijker te verdragen,
omdat hy gedwongen was de waar
heid er van te erkennen.
Maar, ofschoon de herinnering aan
de woorden van Mr. Wickham Cesar
door 't hart sneed, toch was hy des
te vaster besloten met Gillian te
trouwen.
Toen hij op Oakhurst aankwam en
en van zijn rijwiel sprong, was hy
juist bezig naar zyn huissleutel te
zoeken, toen tot zyn verrassing Cur-
zon de deur opende en hem begroette.
Ik ging naar je kamers om wat
te rooken, zei hy, terwijl Cesar bin
nen kwam en kon je nergens vinden.
Is er iets bijzonders gebeurd Ben
je op Ryelands gewoest Alles is daar
toch in orde, hoop ik
De oprechte bezorgdheid in zijn
stem trok Cesar's aandacht.
Neen, niets. Ik ben op Ryelands
geweest, maar niet om mijn zusters
te ontmoeten. Zeg waarom liet je
mij hier met Gillian Wickham?
De naam ontsnapte hem, maar Cesar
gedaan werd, zoo weinig kon worden
verricht. Z. M. nam zelf veelal de
leiding, voerde die krachtig, beslist,
zonder onnoodige praatjes, sprak de
gewonden toe en hielp waar te hel
pen viel.
Over de hulp betoond door het
scheepsvolk van de vreemde oorlogs
schepen, wordt niet anders dan lof
vernomen, zy werken als geldt het
hun eigen landgenooten.
Uit Catanzaro is de eerste trein
weer naar het Noorden vertrokken.
Hot Roode Kruis te Berlijn zendt
Woensdag a.s. treinen met levens
middelen en verbandmiddelen naar
Zuid-Italië. De Amerikaansche vloot,
die op het oogenblik te Suez is, ver
trekt heden met levensmiddelen naar
Messina.
Van tal van kleinere dorpen komen
geen berichten en men kan ze niet
bereiken.
Op het oogenblik van de ramp voer
een Engelse!) kolenschip door de straat
van Messina. De gezagvoerder vertelt,
dat zijn schip omhoog werd geworpen
alsof een dynamietmyn ontplofte. On
middellijk daarop rolde een enorme
gof naar landzijde. Bij moting bleek
de bodem 10 voet gestegen te zijn.
In alle gemeentegebouwen te Rome
zyn bussen geplaatst, waarin het volk
zijn gave voor de ongelukkige slacht
offers storten kan. De bussen worden
bewaakt door een lid van den Ge
meenteraad en een politie-agent. Het
volk maakt queue voor deze bussen
en ieder wacht geduldig zyn beurt af
om zyn gave groot of klein te storten.
De officieels Gazetta deelt dd. 3
Januari het volgende besluit mede
Overwegende, dat de ramp vanr 28
en 31 December in Sicillië en Cala-
brië een toestand in het loven riep,
gelijk staande met oorlogstoestand,
wordt de staat van beleg afgekondigd
in de gemeenten, behoorende tot de
arrondissementen Messina en Regglo.
Luitenant-generaal Mazza is tot bui
tengewoon commissaris met onbeperk
te volmacht benoemd.
OOSTENRIJK EN SERVIË.
De Servische minister van Binnen-
landsche Zaken Milanovitch heeft eene
rede gehouden, waarin hy o.a. zeide:
„laat Oostenryk zich wachten om de
zag, dat het geheim, dat hem ont
viel, voor zyn vriend geen geheim
meer was.
Ga mee naar je kamer en ga
eens zitten zei Bertram, hem voor
gaande. Vertel my nu, wat er ge
beurd is.
Met zijn ellebogen op de knieën en
het hoofd in de handen gesteund,
deed Cesar het verhaal.
Hoe wist jij, hoe zij eigenlijk
heette? vroeg hij. Want ik zie, dat jij
dat wist. Vertel mij maar niet, waar
om zij een anderen naam aannam
dat wil ik van niemand anders dan
van haarzelf hooren, maar hoe kende
jjj haar naam?
Ik ben in Amerika met den heer
en mejuffrouw Wickham bevriend
geweest, antwoordde Curzon. Ik weet
evenmin als jij, waarom zy Miss
Ferris genoemd wenschte te worden,
en toen ik haar onder dien naam
aan mijn tante voorstelde, deed ik
niets anders dan gehoor geven aan
een verzoek van haar. Wat betreft
de ontvangst van Mr. Wickham van
je aanzoek, kan ik niets anders zeg
gen dan dat zooiets mijn begrip te
boven gaat. Hy is de laatste man op
de wereld, die er toe zou komen de
verkeerde eigenschappen van een
familie op ieder lid persoonlijk toe te
passen. Maar dat geld van Malincourt
schijnt veel hoofden op hol te brengen,
hand te leggen op hetgeen ons toe
behoort."
De Oostenryksche vertegenwoor
diger te Belgrado heeft nu opdracht
gekregen by Milovanowitch, den mi
nister van Buitenlandsche Zaken, naar
de authenticiteit te informeeren van
diens verklaringen en verontschuldi-
gingen te vragen, zoo zy juist blijken.
Mochten deze verontschuldigingen ge- j
weigerd worden, dan zouden hoogst
ernstige diplomatieke maatregelen
volgen.
DUITSCHLAND.
I
De bladen, die al sinds eenigen tyd
spreken over een verkoeling tusschen
Keizer Wilhelm en zyn kanselier,
vestigen er de aandacht op, dat ook
op Nieuwjaarsdag Prins Bülow niet
door den Keizer is ontboden. Hy is
den dag daarop ontvangen, om, als
gewoonlijk, rapport te doen, maar van
een Nieuwjaars-audiëntie is geen
sprake geweest.
Op de Nieuwjaars-receptie ten hove
van Berlyn heeft de Keizer niet over
politiek gesproken. Daarentegen heeft -
hij zich langen tyd onderhouden met i
den Italiaanschen gezant over den
ramp van Sicilië en Calabrië. i,
FRANKRIJK. lj
De uitslag van de Senaats-verkiezing 0
in Frankrijk, bewijst, dat de strooming a
naar links steeds onverminderd voort- -
duurt in Frankrijk. De geringe sympa- -
thie, die de regeering heeft weten" >,e i
verwerven in den tyd dat zy aan het
bewind is, heeft den radicalen geena-
zins een vermindering der meerde-
heid in den Senaat bezorgd.
De conservatieve en clericale Pers i
is natuurlijk lichtelijk ontdaan over
den uitslag.
CHINA.
Joean-sji-kai, de Chineesehe hervor
mer, heeft zjjn ontslag moeten nemen 1
In naam geschiedt het wegens zyn
wankelende gezondheid, maar in werke
lijkheid, dit wordt vrij algemeen
erkend is hy gevallen als slacht
offer van de reactionnaire hofkliek.
Waarom Prins Tsjoen, de regent,
daaraan toegegeven heeft, hy die zelf
toch ook vooruitstrevend is? Wij
vinden hiervan een verklaring in een
Ik ga naar Ryelands en wil hem zelf
spreken.
Niet uit myn naam I
Ik ga uit myn eigen naam, zei
Curzon, Cesar aankijkend. Stel je
voor, .lat Mr. Wickham zag, hoe
andere menschen volstrekt niets tegen
de familie Malincourt hebben. Jy bent -
niet de eenige, die lieide kan voelen,
en daar je mij zooveel verteld hebt,
dat jou aangaat, is het niet meer dan
billijk, dat ik je ook iets van mijzelf
vertel.
Cesar keek snel op.
Nancy? zei hij vragend.
De ander knikte.
Cesar strekte zyn hand uit en Ber
tram drukte haar.
Je moet bedenken, zei hy, dat
ik niet zoo gelukkig ben als jij, ik
weet er niets van hoe myn aanzoek
door je zuster worden opgenomen.
Maar ik zal mijn best doen haar te
winnen, ik wil het.
O, dat komt terecht I zei Cesar
broederlijk oprecht. Zy zal je stellig
willen hebben. En ik kan je zeggen,
Curzon, dat het my groot genoegen
doet dat ik zeggen kan dat die lieve,
kleine Nancy een goed echtgenoot
zal krijgenen dat er goede dagen
van overvloed voor haar zullen aan-
brek en.
Wordt vervolgd).
