DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN. No. 39 DINSDAG 16 FEBRUARI 1909. 6e JAARGANG. Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DB EEMLANDEB". Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Hoofdredacteur R. RIJKENS. Bureau: BREEDESTRAA.T 18. UIT DE PERS. BUITENLAND. FEUILLETON. DR. XAVIER. BINNENLAND. EEMLANDER Abonnementsprijs Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4. Franco per post id. - 5.60 Per 3 maanden id. - 1. Franco per post id. - 1.40 Afzonderlijke nummers- 0.05 Telefoon Interc. 62. .JppJI Prijs der Advertdntlên: Van 1 tot 5 regelsf 0.40 Voor iederen regel meer- 0.08 Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10 (By abonnement belangrijke korting.) Tot plaatsiug van advcrtcptiiin 011 reclames van bnitcn liet kanton Amersfoort in dit blad is „uitslniteud" gerechtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandse!) Advertentiebureau I». ALTA, Warmoesstraat 7678 te Amsterdam. COALITIE-BROEDERS. De Chr.-Hist. mr. Van der Lip, die door samenwerking van de liberalen en de Chr.-Historischen tot wethouder van Leiden was gekozen heeft die be noeming aangenomen. In een daaraan gewijde driestar geeft De Standaard nu te kennen, dat het verre van denkbeeldig is, dat dit onder de leden der coalitie bloed zal zetten. Reeds dat hij benoemd werd met hulp van IA liberalen, en de a.-r. caudidaat daardoor kwam te vallen, liep in bet oog. Toch had dit nog in orde kunnen komen, zoo mr. Van der Lip geweigerd had zfjn benoe'ming aan te nemen, en hierop bestond uitzicht, want hjj nam zijn benoeming in beraad. Thans, nu hy de benoeming heeft aangenomen, heeft hij zelf het zegel ge drukt op de poging der liberalen, om de Cbr. Historischen tegen de coalitie uit te spelen. Na een worsteling van jaren was nu eindelijk de Raad van Leiden om. Maar wat geeft ons dit, indien, de eerste gelegenheid de beste, zulke Christelijk-Historischen weer gemeene zaak met de Liberalen maken, om ons te dwarsboomen, en ons het gewon nen spel toch weer uit de hand te slaan RUSSISCHE TOESTANDEN. Bakaj, de gewezen ambtenaar dei Russische geheime politie, die naar de gelederen der revolutionnairen is over- geloopeu, heeft onthullingen over de werkwijze der Russische politie in de Hatin aangevangen. Er zijn in Rusland twee soorten van politie, do éen openlijk, die zoo nu en dan maar eens geheim wordt, mee beambten die meestal in uniform zijn, de ander die geheel en al geheim is en welker agenten altijd in burger- kleeding loopen. Bij deze laatste was Bakaj eertijds aangesloten. Zjjne stand plaats was Warschau, zijn chef ze- Naar het Engelsch van MAX PEMBERTON. 16) Zij herkende heel duidelijk het lang werpige gezicht en de gebronsde ge laatskleur en zy herkende hem met een gevoel van angst, waaraan ze geen uiting durfde te geven. Haar hart klopte snel en het was alsof alles om haar heen draaide, terwijl zij zei: „Wat bedoeld ge, wat wilt ge van mij Het was alsof die zwijgende, dreigen de figuur haar met een blik verslond. Naarmate zij achteruit week, kwam hy dichterbij, Esther was in haar ge heels leven nog nooit zoo ontsteld ge weest. „Het bad is klaar, senorita. Ik ben Yusuf, de bediende van zijne Excellen tie. Het meisje zit te ontbijten, daar om kom ik het u zeggen. Wees zoo goed mij te volgen". Een oogenblik lang bewoog Esther zich niet en zei niets. Waarom had die man het gewaagd den vorigen nacht haar kamer te betreden, vroeg zij zich zelve af. Waarom had dr. Xavier het toegestaan? Zij was boos, over- kere Peterson, een uitmuntend, eerlijk man, beschaafd en onafhankelijk, die zag aankomen dat Rusland te gronde ging aan het bureaucratische stelsel. Nooit maakte hij gebruik van de laaghartige middelen, die andere po litieambtenaren bezigen en hij ge bruikte zijn onbeperkte macht slechts voor goede doeleinden. Hy was van meening dat het beter is, een schuldige door rechters tot een paar dagen ge vangenisstraf te doen veroordeelen, dan hem langs administratieven weg, zonder vorm van proces, naar Siberië te zenden. Peterson stelde zelfs aan de regeering voor, het beirleger van geheime agenten te ontslaan. Op deze wijze echter weiden er te Warschau heel weinig samenzweringen en bomraenfabrieken ontdekt, en dat hinderde de superieurenwant men moet weten dat het ideaal der Russische geheime politie is, zooveel mogelyk beklaagden aan de overheid over te leveren. Daarom werd aan Peterson een adjunct ge geven, zekeren Jocolof, die in zijn promotie gehinderd werd door de eer- iyke wijze waarop Peterson zijn ambt waarnam. Om die reden beschuldigde hij Peterson bij Mednikof, den minis ter, en van dien tfjd af stond het vast dat Peterson weg moest. Om dat doel te bereiken, werd een plan op touw gezeter zouden samen zweringen en depots van wapenen ont dekt worden, zonder dat Peterson er iets van wistdesnoods zou men een aanslag plegen op den gouverneur- generaal van Warschau, teneinde Peterson's onbekwaamheid to bewijzen. Dat plan verkreeg de goedkeuring van het ministerie te Petersburg en op die wijze ontstonden er te Warschau twee geheime politiediensten een officieele onder Peterson, en een onder Jocolef, welke beschermd werd door de regee ring. Zoo werd de aanslag op den gouverneur op touw gezet; twee ge heime agenten waarvan Jocolef zich bediende zouden er de hoofdrol in spelen de gouverneur zou vermoord worden' aan het station, terwijl hij zijn vrouw van den trein baalde. Evenwelzij kregen niet genoeg geld, vreesden Jzelf het slachtoffer te werden van het geval en ontdekten het plan aan Peterson. Deze maakte bluft en niet weinig ontsteld. Haar eerste idee was, dat zij het huis on middellijk wilde verlaten, het ontvluch ten, omdat er gevaren dreigden, die zij het recht niet liad onder de oogen te zien. Maar dan kwam haar een voudige, vrouwelijke logica haar te hulp. Waarom zou zij dien man niet uit- hooren „Ik heb je al eens gezien," zie zfj. „Gfj zijt den vorigen nacht hier ge weest. Waarom hebt ge u die vrijheid veroorloofd De Moor glimlachte met zijn ge- heele bronzen gezicht. „Wees maar niet bang Senorita. Ik ben een heel oude man. Ik heb een massa vrouwen in Marokko Zyne Excellentie wilde dat u slapen zou, de oude Yusuf moet gehoorzamen. Hij steekt de slaaplamp aan. Hij maakt het bad aan, Senorita. Volg hem, dan zal hij u wijzen, waar het is 1" Het was een onsamenhangend ver haal, maar Esthers moed begon toch weer te herleven. Die Moor was werke lijk een zeer oud man. Esther her innerde zich het maanlicht, dat op haar gevallen was, terwijl ze sliep. Zij achtte het heel natuurlijk, dat dr Xavier zonderlinge helpers had. En hij zou niet iemand in zijn dienst nemen, dien bij niet koa vertrouwen. Zij besloot hem de geheele geschiedenis te ver- nu proces-verbaal op en zond dat naar Petersburg. En het resultaat was dat Jocolef bevorderd werd en Peter son ontslagen, op bevel van den minis ter zonder opgave van redenen. TURKIJE. De bekende publicist Tardiou be spreekt in de Temps de Grootvizier crisis te Constantinopel. Hy schrijft Er was een zeer stormachtige Kamer vergadering. Kiamii Pacha trachtte tyd te winnen, en de meerderheid wilde niets van uitstel hooren. Bij een tweede weigering om te komen, kreeg Kiamii Pacha een motie van wantrouwen en de Grootvizier diende ontslag in. Deze afloop heeft hem niet kunnen verrassen. Hij moest weten, dat van Juli 1908 het Jong-Turksche comité de teugels van het bewind voert. De jongste gebeurtenissen leeren, dat nog altijd het gezag in dezelfde banden berust. Het feit alleen, dat Hilmi Pacha zich tegen Kiamii Pacha ver klaarde, bewyst, dat eerstgenoemde een krachtige party achter zich had. En tegenover dit feit is de interpre tatie van art. 38 van de Grondwet, dat de verhouding van den Grootvizier en zyn Ministers regelt, slechts van ondergeschikt belang. Hieruit blijkt n.l. dat deze vreedzame revolutie in den grond een militaire revolutie is. De beweging, die sedert 8 maanden het aanzien van Turkye heeft gewijzigd, is revolutionnair en biedt als zoodanig weerstand aan allle reactionnaire po gingen. Leger en vloot hebben doen weten, das zy slechts aan de Kamer zouden gehoorzamen d. w. z. aan het Jong-Turksche Comité. Achmed Riza en zijn vrienden heer- schen in Turkije en heerschen door de militaire macht. Tot nu toe hebben zij die macht gebruikt om hun denk beelden te doen eerbiedigen. Er is dus geen reden tot bezorgdheid hoe para doxaal de toestand ook zijn moge. In vele landen heeft men militaire staats grepen beleefd. Maar een militaire staatsgreep die in beginsel liberaal is, en militair blijft zonder op te houden liberaal te zyn, is iets nieuws. Het gebeurde was onvermijdelijk en Kiamii Pacha moest vallen. Uit de verkiezingen reeds bleek, dat het tellen, zoodra zy hem sprak. „Is het op bevel van dr. Xavier, dat ik nu een bad moet gaan nemen vroeg zy, vastbesloten om niets van haar angst te laten merken. De Moor knikte en ging haar voor door den gang. „Ja, ja, nu," zei hy. „Zijne Excel lentie wil het, u moet eiken dag drie maal in het bad gaan, dat wil zijne excellentie, ik zal u er heen brengen Aan het eind van den gang was by rechtsom geslagen en ging een anderen gang in, waardoor ze in een deel van het huis kwamen, dat ze nog niet ge zien had. Ze was nog altijd onder den indruk van alles, wat er gebeurd was, maar de nieuwe dingen, waarmede ze kennis maakte verdreven het uit haar gedachten en legden beslag op haar belangstelling, want de Moor was een marmeren trapje afgegaan, waarna zij door een laag bronzen hek kwamen, dat versierd was met zonderlinge fi guren van nimfen en centauren. Hij klopte tweemaal tegen dat hek en toen een onzichtbare hand het open deed, zei hy. „Ga als 't u blieft binnen, Senorita, zy wachten op u." Het was duidelijk, dat bij haar daar moest verlaten en zij vond het niet onaangenaam om van zyn bijzijn ont slagen te zyn. De badkamer, waarin ze zich nu bevond was in haar oogen niet de geringste der talrijke verras- Jong-Turksche Comité slechts wachtte op een gelegenheid om hem te dwingen, heen te gaan. En het heeft van deze gelegenheid gebruikt gemaakt mot een handigheid, die bewondering afdwingt. ITALIË. In Italië is de verkiezingscampagne in vollen gang. Vooral de socialisten zijn druk aan het werk en hun hoofd bestuur heeft eeu belangrijk besluit genomen. De socialisten zullen n. I. in de districten waar zy zelf in de minderheid zijn de radicalen en repu blikeinen steunen. Het democratische bloc, dat vele voor uiteengevallen hielden, is dus weer te verwachten. Langzamerhand komen uit de puinhoopen van Messina de schatten te voorschijn, die toebehooren aan het meer gefortuneerde gedeelte der door de ramp geteisterde bevolking. Alles wat waarde heeft, wordt aan boord gebracht van een pantserschip en daar streng bewaakt door karabiniers. Men heeft tot nu toe voor eenige millioe- nen aan geldswaardige papieren ge vonden, maar het meerendeel bestaat toch uit goudstukken en kostbare voorwerpen. De bewoners van Mes sina hadden als de meeste Siciliirnen weinig vertrouwen in bankiers, bank instellingen en effecten en plachten van ouder op ouder hun geld liefst in stevige kisten te bewaren. Zoo vond men in dergelijke familieschatkisten muntenverzamelingen vau de meest ongewone soort, die goudstukken uit de 16e eeuw bevatten. Deze rente- looze kapitalen vertegenwoordigen nu en dan zeer groote bedragen. Ook vond men zeer kostbare tafel serviezen van goud en zilver. En aangezien niemand komt om deze schatten op te eischen, zullen ze waaischynlijk aan den Staat vervallen. BELGIË. De man die den bom, waarvan we gisteren melding maakten, heeft neer gelegd, is waarschijnlijk gepakt. Naar aanleiding van een door de politie te Brussel bekend gemaakt signale ment, begaven een commissaris van politie en drie agenten te Gent zich des avonds naar de woning van een individu, beschuldigd van poging tot afpersing van gelden onder bedreiging singen in dat vreemde buis. Het was een rond vertrek, dat ge heel opgetrokken was uit wit marmer, en Esther zag met genoegen dat het heldere koude water van de bassin in een. zachte beweging werd gebracht door een fijn waterstraaltje dat van de vleugels van Cupido af viel. Een weelderige rustbank, waarop verschei dene kussens lagen, was bestemd als rustplaats. De zoldering was gewelfd en verguld door de rijk beschilderde glazen viel een zacht licht op den tegelvloer. Tegenover den ingang, ontdekte Esther een klein trapje, dat leidde naar een klein vertrek, waar het water in zilveren kuipen stoomde, en waar zich marmeren banken, douches en andere apparaten bevonden. Eeu der helpsters, een zeer joDg meisje, met een langen, blauwen peignoir aan, had Esther bij het hek in ontvangst genomen en of schoon zy Engelsch sprak, was het met een eenigszins vreemd accent, waar door het moeilyk was om haar te verstaan. Er waren er nog anderen, ook jong en eender gekleed, maar dat schenen Japanneesjes te zijn en Esther hoorde hen niet praten. Haar gids bracht haar weldra op de hoogte wat ze te doen had. „We zullen eerst gymnastiek doen, mademoiselle en dan tot den stoom overgaan, dat heeft de dokter in uw met den dood, op een Brusselsch koopman gepleegd. Terwijl de jonge Rus deed of hy zich gereed maakte, om de politie-ambtenaren te volgen, haalde hy een revolver te voorschijn en vuurde, waarbij hij den commis saris doodelijk in den buik trof. Een agent kreeg twee schoten, een inden huik en een in het hoofd. De moordenaar werd gearresteerd. Vernietiging archief stukken schutterijen. De Mi nister van Binnenlandsche Zaken heeft, ten vervolge op zyn schrijven van 27 October betreffende vernietiging van stukken in gemeente-arebieven, naar aanleiding van een desbetreffende vraag aan de Gedeputeerde Staten der onderscheidene provinciën, verzocht ter kennis van de gemeentebesturen te brengen, dat er bjj hem geen be zwaar bestaat om over te gaan tot de vernietiging van met name ge noemde stukken, welke gedurende de jaren 18151907 ter uitvoering van de wetten betrekkelijk de dienstdoende en rustende schutterijen zyn opge maakt en in de gemeente-archieven nog kunnen aanwezig zijn. Accijns op het gedistil leerd. Door den minister van finan ciën is de datum van inwerkingtreding van de verhooging vau deu accijns op het gedistilleerd thans voorgesteld op 15 Maart, opdat ook de Eerste Kamer behoorlijk tyd bebbe voor de schrifte lijke en mondelinge behandeling. Meer dan noodig mag z. i. de datum niet worden verschoven. Ten gevolge van het uitstellen van de inwerkingtreding moet nu reeds de raming van de meerdere opbrengst voortvloeiende uit de verhooging, voor zooveel het jaar 1909 betreft van f 6,600,000 tot f 5,225,000 worden teruggebracht. Tarieven by de H. IJ. S. M. Gelijk men misschien weet, zullen by de Holl. IJzeren Spoorweg-Maatschappij ook voor de le klasse eendaagscbe retourbiljetten (buurtverkeer) worden ingevoerd, zooals reeds sedert lang bij geval voorgeschreven. Wees nu zoo goed om u uit te kleeden en uw peig noir aan te doen morgen kunt u dadelijk van uw slaapkamer hierheen komen het is geraden om in het bad zooveel mogelyk uit te rusten, u kunt me alles vragen wat u wilt, maar wees zoo goed om niet meer te spreken dan noodig is." Esther deed wat haar gevraagd was en toen zy een wijde mousolinen japon en vilten pantoffels bad aangedaan, zooals in Oostersche baden gedragen werden, volgde zij het meisje de trap af naar een vroolyke, open ruimte, die dienst deed als gymnastiekplaats. De werktuigen, die Esther daar zag, zagen er niet anders uit, dan ze ge woonlijk doen, maar toen zij ze ge bruikte, merkte zij het onderscheid op. De halters, die men baar in de handen gaf, hadden zachte, sponsach tige handvatten, die doordrongen waren met de een of andere vloeistof, die een welriekenden- geur verspreidde. Esther herinnerde zich de „duizend en één nacht" en dat een doker eens een koning had genezen door zoo'n ouder- wetsch middel. Wordt vervolgd)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1909 | | pagina 1