WEERBERICHT.
Tliermometerstand
BINNENLAND.
UIT DE PERS.
Kunst en Wetenschap.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 30 Maart 1909.
Hoogste barometerstand 760.4 ra.M.
te Corunnalaagste 740.0 m.H. te
Holyhead.
Verwachting tot den avond van 31
Maart 1909.
Wind: Matige tot krachtige Z.W.-
lijke tot Westelijke wind.
Gesteldheid van de luchtMeest
bewolkt, waasrchijnljjk regenbuien.
TemperatuurIets kouder.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12
uur 750 m.M.
Vorige stand te 12 uur 751 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 58
Laagste hedennacht F. 46
Hedenmiddag 12 uur F. 57
onthouden van elke inmeDging in de
Bosnische quaestie, die door overeen
^stemming der Mogendheden geregeld
Jras en het heeft formeel te kennen te
$?geven, dat het weder vriendschappe
lijke betrekkingen tot Oostenrijk- Hon
garije wenscht te onderhouden. Het
heeft zyn leger tot vredessterkte te
reduceeren en te zorgen, dat de ben
den in de grensdistricten teruggetrok-
ifÊcen en ontbonden worden.
FRANKRIJK.
Te Béru (departement Oise) en in
een aantal omliggende dorpen hebben
ongeveer 12000 knoopenmakers wegens
loongeschillen het werk gestaakt. Er
heerscht onder de stakers groote ver
bittering en opgewondenheid. Er heb
ben dan ook reeds herhaaldelijk bot
singen met de gendarmerie plaats ge
had en de stakers zijn zelfs reeds tot
handtastelijkheden overgegaan. Zjj
hebben nl. het huis van een der fabri
kanten geplunderd en de meubels, die
z(j de straat op hadden gesleept, in
brand gestoken.
De gendarmerie in die streek is
versterkt en er z(jn 300 dragonders
naar het tooneel van de staking ge
zonden.
Openbare Leeszalen. De
Vereeniging voor Openbare Leeszalen
in Nederland houdt een ledenvergade
ring te 2-J- uur en openbare vergadering
te 8 uur te Arnhem, op Zaterdag 24
April.
De agenda voor de ledenvergadering
vermeld o. a. statuten- en reglements
wijziging en praeadviesWat kan de
Overheid voor de Openbare Leeszalen
doen in de openbare vergadering zijn
aan de orde lezingen van dr. D. Bos
ever University-Extension en Open-
bare Leeszalen en van dr. H. E. Greve,
over Openbare Leeszalen in binnen-
en buitenland (met lichtbeelden).
Bond voor Staatspen-
s i o n n e e r i n g. In de maand Maart
werden de volgende nieuwe afdeelingen
opgericht van den Bond voor Staats-
peosionneering12 in Friesland, 10
in Noord-Holland, 4 in Groningen, 13
in Zeeland, 2 in Drente, 2 in Gelder
land, 1 in Overysel, 1 in Zuid-Holland,
totaal 45. De Bond telt thans in to
taal 308 afdeelingen met 30.000 leden
en 70 aangesloten bonden met 26.000
leden.
In 500,000 exemplaren zal door den
Bond voor Staatspensionneering een
eenvoudig gesteld manifest aan het
Ned. volk worden verspreid.
Drankverkiezingen. De
R.-K. Boerenbond te Wjjlre in Lim
burg heeft de volgende motie aange
nomen
De leden van den Boerenbond van
Wijlre
gehoord de uiteenzetting in de ver
gadering van 25 Maart 1909
overtuigd, dat voorgoed een einde
moet komen aan de beruchte tractaties
met drank vóór en op de verkiezings
dagen
overtuigd, dat daartoe ook en vooral
de goede wil der kiezers zelf nood
zakelijk is
willen in allen ernst, op die dagen
niet meer getracteerd zijn door of
vanwege de candidaten, en zullen, zoo
noodig, de tractaties niet meer aan
nemen, maar afwijzen met veront
waardiging
vertrouwen, dat alle bonden, waar
het wenschelijk is, eenzelfde besluit
zullen nemen en openbaar maken, en
gaan over tot de orde van den dag.
Het ledental der Vereeniging
tot stichting en exploitatie van een
herstellingsoord voor spoorwegperso
neel is sedert 15 dezer, toen voor dat
doel geopend werd het buitengoed
Villandry bij Nijmegen, van 4400 tot
6000 gestegen.
Hot herstellingsoord werd de laatste
14 dagen door honderden spoorweg
ambtenaren bezichtigd, waartoe tot
Zondag, toen het bezoek bijzonder
groot was, gelegenheid was gegeven.
Afgifte bewijs van z e-
dolijk gedrag. Naar aanleiding
van de moeilijkheden, ondervonden
door personen, die eenmaal eene ver
oordeeling ondergingen, bij het zoeken
van werk na hun ontslag en bij hunne
pogingen om een eervolle plaats in de
maatschappij tej herwinnen, heeft de
Minister van Justitie zijn ambtgenoot
van Binnenl. Zaken verzocht te willen
overwegen, of zou kunnen worden
bevorderd, dat daarin eene verbetering
intrad, hetzij bestaande hierin dat be
wijzen van zedelijk gedrag door de
burgemeesters voortaan slechts zouden
worden afgegeven in de bij de Wet
bepaalde gevallen, hetzij althans daarin
dat de afgifte van zoodanige bewijzen
betrekkelijk de personen, die zich ge
durende de laatste drie jaren goed
hebben gedragen en die kennelijk
geen gevaar opleveren voor de maat
schappelijke orde en veiligheid, voort
aan niet langer zou worden geweigerd
op deii zij het ook niet aangegeven
grond, dat hunne namen in eenig
strafregister voorkomen.
V r ij z. Dem. raadsleden.
Te Utrecht is onder voorzitterschap
van mr. S. van Aalt n Jr., uit Rot
terdam, dejaarl. vergadering gehouden
van de Vereeniging van Vryz.-Dem.
gemeenteraadsleden.
Mr. J. H. Thiel uit Haarlem hield
een referaat over „Standenonderwijs",
waaruit bleek, dat spr. gaarne twee
soorten van scholen had, namelijk de
gewone volksschool en een school,
waar, buiten het Nederlandsch, de
Fransche taal wordt onderwezen. In
een groote stad kan dan nog een der
gelijke school als laatste bedoelde voor
de betere standen opgericht woiden.
De voorzitter deelde mede, dat in
de huishoudelijke vergadering de secre
tary H. Roest was herkozen.
Uit het jaarverslag werd medege
deeld, dat het ledental was gestegen
van 54 tot 67.
Uit het verslag van den penning
meester bleek, dat het batig saldo
f 235.36j bedroeg.
Do heer R. Kapinga, uit Zwolle,
leidde het onderwerp in „De weu-
schelijkheid van het verleenen van
inzage aan de gemeentebesturen van
de registers van aanslagen der
vermogensbelasting en van de kohieren
der bedrijfsbelasting."
Mr. Fokker, uit Leiden, besprak den
financieelen nood der gemeenten. Ook
h(j meende, dat de oorzaak van dien
nood ligt in de opheffing der accijnzen
in 1865 omdat dientengevolge de
gemeenten zelf in druk kwamen,, die
niet voldoende werd opgeheven door
de daarvoor in de plaats gestelde
van het personeel in de opcenten op
het gebouw.
Na een historisch overzicht kwam
spreker tot jhet wetsontwerp-Heems
kerk. Hy betoogde, dat de clou van
dit ontwerp was artikel 2. De gemeen
ten zullen gerechtigd z(jn grondbelas
ting te heffen op de-gebouwde eigen
dommen en erven of zij kunnen nemen
de opcenten.
Een nieuwe vorm van belasting is
de „Werthzuwacbstum", d. i. met
hoeveel de waarde der eigendommen
is toegenomen, waarop belasting ge
heven kan worden.
Een billijker bijdrage zal kunnen
geheven worden van hen, wier ge
bouwde .of ongebouwde eigendommen
beter worden door het aanbrengen
van verbeteringen, b.v. door het weg
breken van oude gebouwen, verwijde
ren van sloppen enz.
De progressie is in het ontwerp zoo
gebleven met uitzondering wat betreft
de rechtspersonen. De kwestie van de
forensen is in dit onderwerp geregeld.
In dit wetsontwerp is in beginsel
uitgewerkt, dat die .het meest moet
betalen.
Spr. hoopte, dat de gemeenten uit
gaven kunnen doen, die noodzakelijk
zjjn en nuttig voor allen, doch hoopte,
dat, nu het geoorloofd is uit de ge
meentebedrijven winst te behalen, de
prijzen van gas niet te hoog werden.
Dr. KUYPER EN DE DRANKWET.
In „Verlof", het orgaan van de
Vereeniging „Verlofhoudersbond", is
een blief van dien Bond opgenomen
aan dr. Kuyper betreffende de uit
legging van eenige artikelen der Drank
wet. De Vereeniging is van meeuing,
dat bet nooit dr. Kuyper's bedoeling
kan geweest zijn „om zoovele onschul
dige, belasting betalende burgers, die
nimmer om de gevangenis dachten,
zoo maar in de gevangenis te werpen,
en uit hun bedrijf te zetten, om hem
met vrouw en kinderen tot den bedel
staf te brengen", hetwelk alles het
gevolg is van de onduidelijkheid der
Drankwet. Zoo spreekt bijv. art. 50,
7e lid van „in voorraad zijn" van
sterken drank. De Vereeniging vroeg
nu, of dr. Kuyper bijv. 2 liter een
„voorraad" noemt, vraagt verder een
definitie van „sterken drank" en wijst
er op, dat B. en W. na eenige ver
oordeelingen het eenmaal toegestane
verlof ontnemen. De brief besloot met
den wensch, dat de Regeering aan
ieder, die te goeder naam en faam be
kend is, „vergunning geve tegen een
te heffen belasting.
Dr. Kuyper antwoordde op dit
schrijven het volgende:
„Na eenmaal als Minister te zijn
afgetreden heb ik uiteraard over de
w(jze waarop de Wet moet worden
uitgelegd niets meer te zeggen zelfs
zou het aanmatiging zijn, indien ik
van eenige lormule heden nog zeggen
ging, hoe ze door mij bedoeld was.
„Wel kan ik in 't algemeen zeggen
dat ik niemands ongeluk bedoeld heb,
maar alleen te keer gaan van over
treding maar ook dit geeft niets, daar
het er in het gegeven geval op aan
komt te beoordeeleu of er overtreding
was en dat staat aan de rechter.
„Van verdere bemoeiing mijnerzijds
in deze vraagstukken kan en mag uit
dezen hoofde geen sprake zijn."
INFLUENZA.
In Mole.chott schrijft dr. Ch. Bles
een interessant artikel over de in
fluenza, waaraan wjj het volgende
ontleenen.
De oorzaak der influenza is de Ba
cillus influenzae, in 1892 door R. Pfeiffer
ontdekt een klein staafje met af
geronde einden en dat j 3 maal
zoo lang als breed, éen derde van de
lengte der tuberkelbacillen heeft. Dieren
worden door deze bacillen niet aan
getast. De paardeninfiuenza en honden-
griep zijn geheel andere ziekten. De
mensch is de drager en overdrager der
influenzabafilleu, d.e op de slijmvliezen
zijner bovenste luchtwegen zetelen en
daarvan dus door hoesten, niezen,
spreken, neussnuiten, enz. verwijderd,
maar tevens verspreid worden. Eód
enkele zieke kan daardoor gemakkelijk
z(jn geheele familie een hotel, een stad
infecteeren en de ziekte, verspreidon
over berg en dal. De snelheid waar
mede de pandemieën zich verspreiden
nameu toe met de toeneming van het
snelle verkeer. Met sneltreinen van
Madrid naar Amsterdam, van Amster
dam naar B.'ilyn, Petersburg, Moskou
enz., binnen enkele dagen is de ziekte
over een geheel werelddeel verspreid.
Ook schepen nemen zieken op. Op
schepen vermeerdert zich de ziekte
zeer merkwaardigerwijs niet
altijd zooals op het landdoor plot
selinge sterke uitbreiding, maar veel
langzamer. Komt de zieke passagier
in een ODbesmet land, dan zal hjj daar
een epidemie kunnen veroorzaken, dan
zal de influenza zich daar met wer-
kèlijk enorme snelheid kunnen ver
breiden.
Deze stormachtige haast, waarmede
de influenza zich verbreidt, in tegen
stelling met de meeste andere besmet
telijke ziekten, die veel langer noodig
hebben om zich te verspreiden, kan
door verschillende omstandigheden
verklaard worden.
Ie. Door den korten incubatietijd (d.i.
de tijd tusschen besmetting en het
uitbreken der eerste verschijnselen),
die 1 h 3 dagen soms slechts 12 uur
bedraagt, waardoor de lijders niet
alleen spoedig ziek, maar spoedig een
krachtige infectiebron worden2e.
doordat bijna ieder vatbaar is voor
influenza; 3e. door de groote levens
vatbaarheid der kiemen 4e. doordat
deze kiemen op de slijmvliezen der
bovenste luchtwegen (neus enz.) ze
telen en daardoor zoo gemakkelijk in
de lucht komen en op anderen over
gaan 5e. doordat vele menschen, die
reeds aan influenza lijden hun beroep
blijven uitoefenen en met anderen
verkeeren 6e. doordat bij herstellen
den de kiemen nog lang blijven 'even
en zij dus nog besmettelijk zijn7e.
doordat gezonden de kiemen kunnen
dragen zonder ziek te worden en dus
toch anderen besmetten.
De kortste aanraking, het samen-
zitten in een tram of spoorwegcoupé,
aan een hoteltafel, in een schouwburg
of in de kerk is voor het verspreiden
der influenza even werkzaam als het
innigst familieverkeer. Of ook voor
werpen (brieven) influenza overbrengen
kunnen is nog nist zeker aangetoond.
Onder eervolle ontheffing als
bataljons-adjudant, van den le Luite
nant J. Alma is de 2e Luitenant H.
D. Scherpenhuijzen als zoodanig be
noemd by het le Bataljon 5e Regiment
Infanterie.
Bij de gisteren door den architect
\V. Salomons gehouden aanbesteding
voor het amoveeren van het perceel
Utrechtsche straat 42 werd inge
schreven als volgt
G. Wassink, f 5000, A. v. d. Brink,
f 4727, L. Hemels en J. Wildeman,
f 4507, J. v. Keulen f 4159, H. van
Keulen en A. C. Beijer f 3135 en J.
C. Boshuizen f 2825.
Gegund aan den laagsten inschrijver.
Gisteravond hield de Arners-
foortsche Schietvereeniging „Broeder
schap* tot besluit barer winteroefe-
ningen, in de concertzaal „de Arend*
een huishoudelijke wedstrijd op cy-
lindergeweer en flobertbuks. Door ieder
der deelnemers werden twee seriën
op het bekende successchijfje gescho
ten. Twee prijzen, beschikb ar gesteld
voor hen, die gedurende de winter-
oefeningen het grootste aantal rozen
hadden geschoten, werden toegekend
aan de heeren K. v. Heuvelen met
180 en J. J. Otto met 166 rozen, ter
wijl achtereenvolgens de winnaars in
den wedstrijd waren de heeren1. W.
B. Smit, 2. W. Ruitenberg Gz., 3. K.
v. Heuvelen, 4. D. de Groot, 5. D. v.
d. Heul, 6. A. B. v. d. Klein, 7. J.
Kuijters, 8. B. Teune, 9. L. W. v.
Tel ingen, 10. H Stuurman, 11, J. J.
Otto, 12. D. Ruitenberg, 13. J. D. v.
Gelder, 14. J. F. do Greef, 15 J. Mills,
16. G. J. W. Steenhoff Jr. en 17. C.
A. Stoové.
De Eere-voorzitter der vereeniging,
de heer J. Busquet, reikte de pryzen
aan de winnaars uit en gaf daarbij
den wensch te kennen, dat, evenals
bij de winteroefeningen, b(j de a.s.
zomeroefeningen op de Leus.lerheide
een trouw bezoek en ijverig oefenen
mag worden geconstateerd.
ONDERLINGE HULP.
Onder voorzitterschap van den heer
D. Gerritsen hield de werklieden-ver-
eeniging „Onderlinge Hulp" gisteren
avond een algemeene vergadering,
in „De Keizerskroon", die door 97
leden werd bijgewoond.
Te ongeveer half negen opende de
voorzitter de vergadering met de vol
gende woorden
Ik open deze 15de algemeene ver
gadering van „Onderlinge Hulp" met
een woord van welkom aan de leden
en hun gezinnen. Het afgeloopen jaar
heeft betrekkelijk weinig bijzonders
opgeleverd. Alleen kan geconstateerd
worden, dat de ontvangsten en uit
gaven ongeveer gelijk zyn aan het
vorig jaar, m.a.w. dat we de donaties
en rente zijn vooruitgaan, zoodat het
batig saldo thans bedraagt f 2593,23.
Het aantal leden is het grootste, dat
we ooit gehad hebben, nl. 270. Ik hoop
dat het zoo voort zal gaan in het be
lang van U allen.
In weerwil van den slechten win
ter hebben we niet dat gehad, om
het maar eens zoo uit te drukken,
dat er lijn werd getrokken. Dit doet
mij groot genoegen en ik feliciteer er
U mee. Want falikant is nu weer
uitgekomen wat zoo vaak van de
werklieden wordt gezegdgeen werk,
dan maar ziek zjjn. Maar het ver
trouwen in de arbeiders is ook nu
Diet beschaamd.
Er is betrekkelijk weinig nieuws
mee te deelen. Wel zijn er een paar
punten, maar die zijn nog niet rijp
voor behandeling. Maar een punt is
er zeker voor discussie vatbaar. Waai
de Gemeente aan alle werklieden het
volle loon uitkeert bjj ziekte, daar
kunnen zjj ook niet langer lid zyn
onzer vereeniging. Het bestuur meent
tenminste van neeD. Waar hun het
volle loon wordt uitgekeerd, mogen
wij ze niet in de gelegenheid stellen
een dubbel loon te krijgen.
De penningmeester zal u zoo met
cijfers de rekening meedeelen. Alleen
daarom nog dit: er zijn door enkele
leden een groot aantal guldens uit de
kas geput. We hopen dat dit toeval
is. Maar als zjj een kwaal krijgen,
kunnen ze niet langer lid der ver
eeniging zyn. Het is wel treurig, maar
we mogen niet anders handelen dan
zoo, want als we een paar geregelde
zieken krijgen, zou de kas heel ver
slonden worden. Ze mpeten hebben
een ziekte, die te overzien is, maar
geen kwalen. Dan kunnen ze door
ons niet geholpen worden, maar moe
ten ze op andere wyze hulp zien te
krygen.
Ten slotte wil ik nog onzen dank
brengen aan den penningmeester, voor
wat hij dit jaar zoo buitengewoon
goed tot stand heeft gebracht. (Applaus).
De penningmeester, Jhr. S. M. van
Reigersberg Yersluys brengt hierna
verslag uit. Ontvangen is: saldo 1907
f 75S.976, contributie f 1534.35, begun
stigers f89.50, rente f68.45', totaal
f 2447.98. Uitgegeven is uitkeeringen
le klas geen, 2e klas 55 tot een be
drag van f 1029.76, 3e klas 10 tot een
bedrag van f 286.06, drukwerk enz.
f 218.43, totaal f 1534.25. Er is alzoo
een batig saldo van f913.73. Verder
bezit de vereeniging 1 Obl. 2j N. W.
S„ f913.75, en 1 Obl. 3% N. W. S.
f 765,75, hetgeeD te zamen een bezit
geeft van f 2593.23. Niemand verlangt
hierover het. woord, waarna de reke
ning onder dankzegging aan den pen
ningmeester wordt goedgekeurd. Hier
na worden de aftredende bestuurs'eden,
Jhr. S. M. van Reigersberg Versluys,
dr. A. H. C. v. Lriel, H. v. Surksum,
J. Cornelissen en J. van Beek herko
zen met 86, 81, 84,81 en 82 stemmen.
De 3 gecomm teerden, tot nazien
der rekening en verantwoording, de
heeren A. M. Tromp van Holst, B. v.
d. Water en M. Groenesteijn worden
bij acclamatie herkozen.
Als nu brengt de voorzitter in dis
cussie het punt omtrent de gemeente
werklieden. Een der leden vraagt
of de Gemeente het volle loon uit
keert en voor hoe lang.
De voorzitter zegt dat het
Bestuur nog geen besluit heeft geno
men, maar voor het tot dien maat
regel overgaat, moet als een paal
boven water staan, dat het volle loon
wordt uitbetaald. Mocht dat niet het
geval zijn, dan kunnen ze lid der
vereeniging blijven. Maar waDneer de
-zekerheid bestaat, dat ze het volle
loon krygen, dan moeten ze er uit.
Een ander lid wil dergelijke
leden, wanneer ze niet meer in ge
meentedienst zijn, weer in de gelegen
heid stellen om lid te worden. Dat
mag dan niet afstuiten op te hoogen
leeftijd.
De voorzitter geeft de verzeke
ring, dat dat ernstig zal besproken
worden. Er is wel wat voor te zeg
gen, maar men moet niet vergeten, dat
ze in den tijd dat ze lid zyn geweest,
ook hun uitkeeringen hebben gebad.
Maar het zal overwogen worden.
Besloten wordt in den geest zooals
door de voorzitter is aangegeven.
Hierna wordt de vergadering ge
sloten.
- In de gisterenavond gehouden
vergadering der N. V. Volkshuisvesting
werd het 10de jaarverslag uitgebracht,
waaraan we het volgende ontleenen.
Uit de 62 woningen kwamen in 1908
17 verhuizingen voor, welke 43 weken
huur deden derven. De oningevorderde
huurschuld bedroeg op 31 December
f 64.49, waarvan waarschijnlijk nog
f50 zal kunnen worden geïnd.
In het vrij gunstige jaar 1907 moest
de vennootschap tengevolge van 19
verhuizingen 58 weken huur missen
en een bedrag van f25 als onin-
vorderbaar moest worden afgeschre
ven, zoodat het afgeloopen jaar nog
iets beter is.
De Balans en Winst- eD Verlies
rekening werden vastgesteld. Aan de
aandeelhouders kan over 1908 een
dividend worden uitgekeerd van 3 °/0.
In de plaats van den heer J. C. v.
d. Meer, die wegens vertrek, voor een
herbenoeming moest bedanken en ter
aauvulling van het Bestuur werden
tot bestuursleden gekozen de heeren
A. J. Krieger en J. v. d. Horst Brujjn.
Door den majoor, eerstaanwe
zend ingenieur te Amersfoort, werd
heden morgen om 10 uur, onder na
dere goedkeuring van den minister
van oorlog, in het hotel „de Zwaan"
aanbesteed
Bestek no. 27. Het éénjarig onder
houd van de militaire gebouwen en
werken te Amersfoort, raming f 11,090.
Inschrijvers warenG. Wassink,
alhier, f 12,135H. Keizer, alhier,
f 12,063 D. van München, te Harder
wijk, f 11,999; J.j Wildeman, alhier,
f 11.980; W. van Achterberg!), id.,
f11,920; D. J. Boks. id., f11,324; II.
Noorman, id., f11,198.
Bestek no. 14. Het éénjarig onder
houd van de militaire gebouwen en
werken in de stelling van de, Gelder-
sche vallei, met die in de Neder-
Betuwe, onder beheer der geDie te
Amersfoort, raming f2110. Inschrij
vers waren G. Wassink, Amersfoort,
f 2220E. ten Broek, Scherpenzeel,
f2200; E. H. Kuipers, id., f2172 H.
Blanken, id., f2165 G. de Jong, Wou
denberg, f2160; W. van Achterbergt),
Amersfoort, f2004.
