WEERBERICHT.
Thermometerstand
UIT DE PERS-
Kunst en Wetenschap.
STADSNIEUWS.
Kerk- en Schoolnieuws.
Uit de Omgeving.
Rechtzaken.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 17 April 1909.
Hoogste barometerstand 764.9 m.H.
te Coruna; laagste 749.0 m.M. te
Malinhead.
Verwachting tot den avond van 18
April 1909.
Wind: Meest matige Z.W.-lgke
wind.
Gesteldheid van de luchtBewolkt
tot betrokken, waarschijnlijk regen
buien.
TemperatuurDezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12
uur 765 m.M.
Vorige stand te 12 uur 765 m.M.
te Amersfoort.
Hoogst» gisterenF. 60
Laagst» hedennacht F. 44
H»d»nmiddag 12 uur F. 55
meerdere postopbrengst van f84.772.
Ook over het kwartaal berekend steeg
-'«•de opbrengst, en wel f40.760.
Slechts enkele posten brachten, in
vergelijking met het vorige jaar, min
der op. Bovenaan de Staatsloterij met
een ongunstig verschil van rond
f73.000, dat voornamelijk te verkla
ren is uit het verspringen der lote
rijen. Verder valt op een achteruit
gang van den gedistilleerd-accijns van
rond f 30,000, van den zout-acejjns
van f 13.550 en van den bier- en
en azijnaccijn van f18.199.
DE PAPENDRECHTSCHE ZAAK
VOOR HET HOF
TE 's-HERTOGENBOSCH.
Het „Weekblad van het Recht'
schrgft, na opgemerkt te hebben, dat
meer dan ooit hier de rechter er voor
te waken had, dat zjjn beleid bestand
zou zijn ook tegen de scherpste, de
meest onwelwillende critiek
„Moet men de van verschillende
z'jden uitgesproken beoordeeling ge-
looveD, dan schgnt aan dien hoogen
eisch niet te zijn voldaan. De leider
van het onderzoek schjjnt niet in
staat geweest te z(jn, zich te verhef
fen tot de hoogte, waarop hij vooral
in deze zaak had behooren te staan.
Wij hebben het, ten einde in staat
te zjjn zelf een oordeel te vestigen,
onzen plicht geacht ons zooveel mo
gelijk zekerheid te verschaffen omtrent
de juistheid der gegeven verslagen.
Onze eindindruk is geweest, dat van
al de bij het nieuwe onderzoek werk
zame personen de onpartijdigheid het
meest is in acht genomen, de objec
tiviteit het rneest is bereikt door de
gene, die juist om de hem bjj het
proces aangewezen plaats het minst
onpartijdig en objectief had behoeven
te zjjn, door den verdediger. Wij zul
len het proces, zooals het naar de
verslagen is gevoerd, niet in bijzon
derheden ontleden. Vast schijnt te
staan, o.a. ook volgens het verslag in
De Noordbrabanter, een verslag dat
allerminst partgdig was ten voordeele
van den beklaagde, veeleer het tegen
overgestelde, dat bij verschil tusschen
de verklaringen van den burgemeester
van Papendrecht en een anderen ge
tuige de president aan dezen laatste
toevoegde, dat de burgemeester te
hoog staat om van onwaarheid be
ticht te worden, dat soortgel ijke mee
ning in nog wat krachtiger bewoor
dingen door den president we rd uit
gesproken ten aanzien van den mede
als getui ;e gehoorden o fficier van
justitie te Dordrecht, en dat aan
dezen door den president de vraag
werd gesteld, of die slachtoffers van
schandelgke rolitiemishandelingen op
uihuis te Papendrecht „niet
'ijke bende van straat vuil
en dronkaards vormden, waarvan de
meesten reeds dikwijls veroordeeld
waren." Vooral deze laatste vraag
schijnt, ook om de uitdrukkingen,
waarin zij werd vervat, teekenend
voor de opvatting van den leider van
het onderzoek, een onderzoek dat die
nen moest om naar objectieve gege
vens vast te stellen, of de aldus in
het openbaar met groote minachting
gequalificeerde getuigen de waarheid
spraken of niet.
„Het is begrijpelijk, dat onder die
omstandigheden de zittingen van het
Hof te 's-Hertogenboseh bg velen
een onbevredigenden indruk hebben
achtergelaten. Het ware dwaas en
onvoorzichtig daarover stilzwijgend en
schouderophalend heen te stappen.
Niets is voor de rechtspleging en de
met haar belaste justitie gevaarlijker
dan de ooren gesloten te houden voor
de critiek, welke in verschillende
kringen der maatschappij tof uiting
komt. De arbeid der justitie moet steu
nen op het vertrouwen des volks en
daarin zjjn hechtsten grondslag vin
den. Het is daarom dringend noodig
dat zij, die met dien arbeid belast zjjn,
luisteren naar het over hun werk ge
sproken oordeel en wanneer dit af
keurend luidt, ernstig er zich reken
schap van geven, of die afkeuring op
goeden grond zou kunnen ru- ten. Wjj
onzerzijds beschouwen het als een
weinig aangenamen, doch als een
hoogen plicht, ook in dit blad met
ernst en overtuiging te wjjzen op wat
aan onze rechtspleging tot nadeel zou
kunnen strekken. Juist enkele uren,
nadat wij kennis namen van de scherpe
veroordeeling, in een toch waarlgk
niet revolutionnair blad als het Han
delsblad uitgesproken over de wijze
van berechting in Den Bosch, hoorden
wjj van een niet-jurist in een ander
verband over onze rechtspleging spre
kende, deze woorden Waar geoor
deeld en gestraft wordt, moeten de
hoogste eischen gesteld worden. Men
duide het den rechtsgeleerde niet
euvel, dat hjj zoo gaarne te allen tjjde
den buitenstaander zou willen en
kunnen antwoordendie hoogste
eischen, zjj worden naar menschelijk
vermogen bevredigd. Want dit zal wel
ieder aan denzelfden spreker van dien
avond toegeven: Boven den rechter
staat het recht en de waarheid."
De Haagsche briefschrijver der
„Zutphenscbe Ct." schrijft
Ook in deze terechtzittingen is weder
om gebleken, hoe strikt, hoe dringend
noodig een wjjzigingin ons strafproces
recht is, hoezeer de rechten van den
verdediger uitbreiding behoeven. De
veldwachters schijnen nauwelijks op
den stang te zijn geredenzou een
verdediger afstand doen van zjjn recht
zooveel te vragen als hem rechtvaar
dig dunkt, indien hjj zelf een getuige,
dien hij onbetrouwbaar acht, te lijf
mocht gaan
Mocht de Bossche behandeling der
Papendrechtsche zaak slechts tot een
uitbreiding van de rechten der ver
dediging leiden in het strafgeding -
dan zoude zij althans iets goeds heb
ben voortgebracht. Dusver heeft de
„toon", die bjj de Edelgrootacktbare
heeren heerschte, zulks niet gedaan
integendeel.
Nog dithet is een verouderd ge
bruik getuigen, die men niet vertrouwt,
af te snauwen. Men bereikt er niets
anders mee, dan dat zij zóó zenuw
achtig worden, dat zelfs de tegen
strijdigheden in hunne verklaringen
niet tegen hunne goede trouw, kunnen
worden uitgelegd.
De „Nederlander" zegt, dat haar
gevraagd is een oordeel uit te spreken
over de Papendrechtsche zaak.
Maar zij zal zich daarvan onthouden.
Onmogelijk zegt ze is zulk
een oordeel zonder volledige en zeer
nauwkeurige kennis der feiten, en die
bezitten wij niet en kunnen wij niet
bekomen.
Alleen dit staat, naar ook ons uit
volkomen betrouwbare bron geworden
mededeelingen, vast, dat de president
der zitting een oogenblik zijn kalmte
verloren heeft en zich heeft uitge
laten op eene wjjze, die ook wij be
treuren, al heeft dit met partijdigheid
hoegenaamd niets uit te slaan.
Voorts voegen wjj hieraan toe, dat
ook ons uit dit proces wederom ge
bleken is, dat onze strafvordering on
voldoende waai borgen biedt voor een
volkomen objectieve behandeling van
strafzaken. Aanklager en beschuldigde
staan niet als gelijkgerechtigde par
tijen tegenover elkaar, en de tusscben-
komst van den voorzitter bij het stellen
van elke vraag, die de verdediger
wenscht te doen, achten w(j beslist
verkeerd. Herziening van onze straf
vordering, waarop zoo dikwjjls reeds
de aandacht gevestigd werd, achten
w(j dringend noodig. Daaruit volgt niet,
dat de bovenbedoelde zaak niet objec
tief is behandeld, doch alleen, dat de
waarborgen daarvoor ontbreken, ten
gevolge waarvan het vertrouwen in
de rechtspraak verzwakt.
EEN NIEUWE ZUIDPOOLTOCHT.
Er zijn reeds eenigen tijd geleden
plannen gemaakt voor een nieuwen
Zuidpooltocht, ontworpen door den
bekenden Schotschen Poolreiziger en
geleerde dr. William Bruce. H(j wil
zoo ver mogelijk naar het zuiden in
de Weddellzee doordringen en wil
daar op de kust van Coats-land zijn
expeditie ontschepen. Dan zal worden
gepoogd dwars over het Zuidpool-
vasteland en dus via de Pool
de kust van Eduard YII land of Vic-
torialand aan de Ross zee te bereiken.
Dezer dagen is Bruce in een Engelsch
blad op zijn plan teruggekomen. Hij
heeft o.m. de volgende stellingen ge
formuleerd waaraan hij zelf vast ge
looft.
1. Er bestaat ongetwijfeld een Zuid
pool vasteland, dat tweemaal zoo
groot is als Australië. Wjj kennen
daarvan enkele ver uit elkaar gelegen
gedeelten van de kustlijn, bekend als
Eduard land, Victoria land, Wilkes
land, Wilhelms land, Enderby land,
Coats-land en Grnham-land.
2. Het grootste deel van het Zuid-
pool-vasteland ligt aan den kant van
den Atlantischen Oceaan.
3. De ruggegraat van het Zuidpool
vasteland loopt van Victorialand naar
Grahamland, met misschien 1
een bijketen, van welke het Alexan-
drageberte, dat door Shackleton ont
dekt is, het begin vormt en welker
einde bij Enderby-land ligt, of iets ten
oosten of westen daarvan.
4. Dat er groote gsdekken (velden)
zjjn van welke er een ligt tegenover
den Stillen Oceaan, een tegenover den
Indischen Oceaan en een tegenover
den Allantischen Oceaan.
5. Het veld tegenover den Stillen
Oceaan is het minst breede, en het
veld tegenover den Atlantischen Oce
aan is het breedste en helt het ge-
leidelgkst.
6. De Zuidpool is gelegen op het
naar den Atlantischen Oceaan gerichte
jjsveld, terwijl Sackleton zijn tocht
deed op het veld van den kant vau
den Stillen Oceaan.
Deze overwegingen hebben Bruce
tot de overtuiging gebracht, dat een
tocht naar de Pool over het ijsdek
aan den Atlantischen kant wel het
langst is, maar met de minste be
zwaren gepaard zal gaan.
De heer J. H. C. Kujjlaars, ad
junct-commies ter secretarie alhier, is
met algemeene stemmen door den ge
meenteraad van Didam benoemd tot
secretaris dier gemeente.
Bljjkens aanschrijving van het
Departement van Oorlog van 13 April
jl. He Afd. No. 202 is de le Luitenant
J. H. Lamour bestemd om met ingang
van 1 October e.k. op te treden als
leeraar in de Nederlandsche taal bij
den cursus van het 5e Reg. Inf.
Tot voorzitter der Amersfoort-
sche Muziekvereenigiug is gekozen de
heer G. A. Steppé in plaats van den
heer L. E. D. Langeveld, die als zoo
danig bedankt heeft.
De goede harmonie, die zoolang in
onze Amersloortsche Muziekvereeni
giug heerschte, schijnt geheel ver
stoord te zijn. Niet alleen de voorzit
ter maar ook eenige leden moeten zijn
uitgetreden, terwijl de directeur de
heer J. A. Jochems zjjn ontslag heeft
genomen.
Bij gunstig weder zal de Amers-
foortscke Muziekvereeniging onder
Directie van den Heer J. A. Jochems,
Maandagavond in de muziektent in
het Plantsoen een concert geven. Het
programma luidt als volgt
1. Volksliederen.
2. Neerland's Hoop, Nati
onale Feostmai-sch T. J. Schweinsberg.
3. Ouverture Babolinette O. Coquelt.
4. Walse Eêveuse L. Tollet.
5. Fantaisie Uno Soiree
d'Autoinmo aux Ar
dennes A Govaest.
6. Marsch Man tegen Man Knechtel.
7. Ouverture Hidalgo T. J. Schweinsberg.
8. MarschNeerlandsHoop M. J. H. Kessels.
9. Volksliederen.
Maandag a. s. zullen de in garni
zoen zijnde troepen een parade houden
aan de Regentesselaan ter gelegenheid
van den 33sten jaardag van Z. K. H.
Prins Hendrik.
De troepen staan onder bevel van
luitenant-kolonel Piepers, terwijl de
honneurs zullen worden bewezen aan
den generaal-majoor Nierstrasz.
OPERA-CONCERT.
Toen vorig jaar de Noord-Neder-
landsche Opera optrad, kwamen op het
tableau de la troupe verscheiden
nieuwe namen voor. De kern van het
gezelschap werd weliswaar gevormd
door artisten, die reeds lang hun sporen
verdiend hebben, maar daarnaast
kwamen tal van jongeren, wier namen
zelfs bij velen nog geheel onbekend
waren. Een vijftal dezer jeugdige voca
listen hebben gisterenavond in Ami-
citia geconcerteerd met een program
ma, dat deed veronderstellen, dat zeker
heel wat belangstelling mocht ver
wacht worden. Maar helaas, zanger
essen en zangers hebben hun kunst
moeten geven voor een klein publiek,
voor slechts een vijftigtal dames en
heeren, wier hartelijkjapplaus zeker het
minder prettige van zoo'n leege zaal
niet geheid zal hebben kunnen weg
nemen. De kennismaking met deze
artisten is voor ons zeer aangenaam
geweest. De een meer, de ander minder,
maar allen hebben ze den indruk ge
vestigd van te zijn ernstig willende
zangers, die over uitstekende stemmid-
delen hebben te beschikken. Vooral
mej. M. Verhage (alt) en de heeren
ADton Meeder (tenor) en Henri Maal
(heldenbariton) zongen met veel gloed
en uitstekend gevormd geluid hun
partgen, waardoor het werkelijk mooie
en reeds goed geschoolde hunner stem
men uitstekend uitkwam.
In de fragmenten uit „Lohengrin" deed
de tenor zich kennen als een zanger
van hoogen aanleg, van wien men
dan ook veel mag verwachten. En
alt en bariton deden ons in het duo
uit „Samson en Dalila" genieten van
hun heerlijk rond geluid, dat hoogst
aangenaam aandeed.
Ook de zang van de dames Fischer
en van Ejjsendijek, hoewel ze ons
minder voldeden, valt zeker te prijzen,
terwijl de heer J. van Gilse zich een
hoogst nauwgezet accompagnateur
toonde, die op zeer verdienstelijke en
artistieke wijze de begeleiding ver
zorgde.
Jammer, dat de belangstelling niet
grooter was, er viel werkelijk veel te
genieten.
Het weinige publiek toonde zich
dankbaar en loonde zangeressen en
zangeis met hartelijk, welverdiend
applaus.
Bij Kon. besluit is in zijn rang
en ouderdom van rang overgeplaatst
bij het wapen der koninklijke mare
chaussee b(j de 4de divisie de eerste
luitenant J. Alma, adjudant bij het
5de Reg. Inf. Zooal.s onze lezers weten,
is genoemde luitenant reeds sedert
eenigen tyd b(j dat wapen gedeta
cheerd.
L(jst van onbestelbare brieven en
briefkaarten, verzonden van het post
kantoor te Amersfoort, over de le helft
der maand April.
F. J. Burie Amsterdam.
P. van Beurik Rotterdam.
Mad. vanGeer villaKiwona 7
H. Pas Amsterdam.
Mej. B. de Jong
J. Hugsels Bussura.
Eerw. Broeders St. Leo
Gesticht Eilrkelo.
Coenraad Hilgoorn 's Gravenhage.
Mej. Hortense Maria Bruxelles.
J. Bloch Solingen.
A. Kraaikamp
PREDIKBEURTEN.
Op Zondag 18 April.
EVANG. LUTH. KERK.
Voorm. 10 uur, Ds. J. L. F. de Megere.
REMONSTRANTSCHE KERK.
Voorm. 10i uur, prof. dr. T. Canne-
gieter van Utrecht.
DOOPSGEZINDE KRING.
Logegebouw v. Persgnstraat 1.
Geen dienst.
WOUDENBERG. Ook hier is eene
druk bezochte vergadering gehouden
in café „De Poort", tot afschaffing
van keurgelden en kortponden b(j den
verkoop van varkens. Deze vergadering
was saamgeroepen door het bestuur
der commissie te Scherpenzeel, en had
tot gevolg, dat ook yoor deze gemeente
eene commissie werd benoemd, waarin
zitting hebben de heeren C. van
Ekeris, M. van Laar, B. Bloemendaal,
R. van Ee en J. E. de Vries, wier
taak het nu zal zijn, de beweging
weer verder te brengen, waarschijnlijk
naar Leusden.
SOEST. Bij de Donderdag gehouden
stemming voor een lid van den Ge
meenteraad was de uitslag als volgt
District I, Soest. Uitgebrachte stem
men 273, A. Endendijk 149, P. Floor
115, van onwaarde 9.
District II, Soesterberg. Uitgebrach
te stemmen 32, A. Endendijk 17, P.
Floor 14, van onwaarde 1.
Totaal uitgebrachte stemmen 305.
A. Endendijk 166, P. Floor 129 en 10
van onwaarde. Zoodat gekozen is de
heer A. Endendijk.
BAARN. De heer Hacke alhier be
haalde Woensdag j.l. op de te Utrecht
gehouden plantenkeuring vanwege de
Nederl. Mij. voor Tuinbouw en Plant
kunde een getuigschrift le klasse met
„Cattleya Williamse". De heer K.
Wezelenburg verwierf 3 eervolle ver
meldingen en wel le met een ver
zameling Anemone Hepatica" in
variëteiten, 2e met „Primula Deuti-
culata" en 3e met „Andromeda Flori-
bunda".
—De heer L. Seegers alhier is benoemd
tot keurmeester van de de internatio
nale hondententoonstelling, welke op
24 en 25 April a.s. te Rotterdam zal
gehouden worden.
De Arrondissements Rechtbank
te 's Gravenhage veroordeelde J. G.
Haighton, Directeur van Lotisico tot.
f 1,boete, subsidiair 1 dag hechte
nis, wegens het in het Maandblaadje
van Lotisico opnemen van een artikel,
waarvan de inhoud beleedigend was
voor L. C. M., Inspecteur der N. V.
De Tijdgeest.
Hongersnood in Algerië.
In het Z. van Algerië heerscht ernstige
hongersnood.
Duizenden Arabieren dringen, door
honger gekweld, de steden en dorpen
binnen, om er te leven van bedelen
en openbare liefdadigheid. Zij doorzoe
ken de vuilnisbakken om iets eetbaars
te vinden en vechten met de honden
om vervuild voedsel en halfvergane
beenderen.
Deze noodlottige toestand zal nog
erger worden, daar men door het slechte
weer slechts de helft der akkers heeft
kunnen bebouwen en nog voor de te
velde staande gewassen groote schade
te duchten is. En als om de ramp te
voltooien, zijn ook reeds de sprink
hanen-zwermen, de groote plaag van
Algerië over de velden neergestreken.
Bij dezen toestand is het niet te
verwonderen, dat diefstallen en mis
daden onder de inboorlingen aan de
orde van den dag z(jn en gaandeweg
toenemen en evenmin, dat do ver
twijfelden tot venet en openlijk op
roer hun toevlucht nemen.
Daar komt nog bij. dat groote
achteruitgang merkbaar is in de be
lasting-inkomsten.
Er komen reeds vele berichten over
sterfgevallen door honger en koude.
De bgzondere liefdadigheid doet de
lofielijkste pogingen om de ellende zoo
veel mogelijk te lenigen op eenige
plaatsen zelfs met succes, maar zij
staat toch machteloos tegenover de
verdere uitbreiding van den hongers
nood.
Door de overheden en door de
Fransche regeering men weet dat
Algerië eene Fransche bezetting is
is nog slechts weinig gedaan.
Den beambten die zich op de ge
teisterde plaatsen bevinden mag
echter geen verwijt worden gemaakt
z(j doen al het mogelijke om zelfs
met persoonlijke offers en met groote
zelfopoffering in de ellende tegemoet
te komen. Z(j geven niet alleen uit
Staats, maar ook uit eigen middelen
alles wat zjj slechts eenigszins geven
kunnen.
Een nieuwe manier van
vervalschen. De Nationale Bank
van Belgie heeft een bericht rond
gezonden, om het publiek te waar
schuwen tegen een nieuwsoortige ver-
valsching van bankbriefjes.
De vervalschers gaan op de volgende
wijze te werkZij sngden van een
briefje vau duizend franks een reepje
van eenen centimeter in de breedte,
dat eerste briefje is dus een centi
meter te kortvan een tweede briefje
snijden zg een reepje van twee centi
meters en plakken er het eerste reep
je aan van een centimetervan een
derde briefje sngden zg een reepje
van drie centimeters en plakken er
dat aan van twee centimeters enz.,
op die manier winnen z(j telkens een
centimeter en na op die wgze twintig
briefjes behandeld te hebben zijn zij
in 't bezit van een een-en-twintigste
z(j hebben een briefje gewonnen.
De heer De Lantsheere bestuurder
der Nationale Bank, heeft verklaard,
dat de Bank die briefjes niet zal uit
betalen. Ze zgn allen vervalscht, zegde
de heer De Lantsheere, dus geen enkel
heeft nog waarde.
Op die manier nochtans wint de
staat 20,000 frs. ten nadeele der par
ticulieren.
Als men van 20 briefjes er 21 ge
maakt heeft en dat de Bank ze allen
uitbetaalt, dan verliest de Staat 1000
fr., maar als hij geen enkel betaalt
dan wint hij er twintig duizend. De
Staat zou b(j dergelijke vervalschingen
dus belang bebben.
Leger des Heils. Er wordt
thans door het Leger des Heils in
54 landen 31 talen gearbeid. 820'
korpsen eu buitenposten, tellende
