WEERBERICHT.
buitenland.
binnenland/
Thermomet9rstand
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
De Bildt, 28 Febr. 1910
Hoogste barometerstand 774.6 m.M. te
Horta, laagste 743.2 ni.M. te Stornoway.
Verwachting tot den avond van 1 Maart 1910.
Matige lot krachtige Zuid-Oostelijke tot
Z.W.-lijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Betrokken of
zwaarbewolkt, waarschijnlijk regenbuien.
TemperatuurZachter.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Vorige stand te 12 uur 746 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 56
Laagste hedennachtF. 27
Hedenmiddag 12 uurF. 49
uit Winschoten, D r. Bos, bij de uit
eenzetting van het door den heer
Tydeman, afgevaardigde uit Tie),
aangegeven denkbeeld van dit „inter
communaal subsidie-stelsel," er op
wees, dat de genoemde „schoolbelas-
ting", het uan een buitengemeente
door de belanghebbende ingezeten
ouders terug te betalen deel der
„schoolsubsidie," als zoodanig toch
aan de goedkeuring des Ministers on
derworpen zal z(jn."
EeDe onbillijke opdrijving dezer
„schoolbelasting" kan dus door den
Minister tegengegaan worden, ter
wijl het gezonde beginsel, dat iedere
buitengemeente in eige-i kring het
beste weet te beoordeelen, welk deel
barer schoolsubsidie door de gemeente
kas gedragen, en welk deel op de be
langhebbende ouders .verhaald" moet
worden, hierbij onaangetast blijft.
Nu blijft over: Welke de bedoeliDg
des Ministers is ten aanzien van de
vraag hoe in dezen, tegenover „weiger
achtige buitengemeenten" gehandeld
zal moeten worden, zoolang de wette
lijke regeling nog niet in werking is
gesteld
Het antwoord op deze vraag kan
luiden, dat de behandeling van dit
geval eenigermate reeds omschreven
is in 's Ministers brief van 12 Janu
ari aan den Raad, als men althans
dien blief leest onder het licht van
deze opmerking: dat eene voorloo-
pige legeling van het stelsel in zich
behoort te sluiten, dat, wat de Minis
ter „hooger schoolgeld* noemt, feite-
1 Uk de totaalsom zal bedragen van
het schoolgeld 'voor den Amersfoort-
sche leeilingen, vermeerderd met wat
door ons hier de „Schoolbelasting"
is genoemd der toekomstige wettelijke
regeling.
Dus zal het de bedoeling des Minis
ters kunnen zijn, zelf met de besturen
der „weigerende gemeenten in onder
handeling te treden over het bedrag
der in die gemeente te heffen toekom
stige „schoolbelasting." Het gevolg
v n dit alles zal dan zijn, dat bijv.
door Amersfoort thans voor iedere
buitengemeente een afzonderlijke en
uiteenloopende heffing van schoolgeld
in hare verordening voorloopig zou
moeten worden opgenomen. Amers
foort zou op die wijze dan voorloopig
belast worden met het rechtstreeks
innen der „schoolbelasting" van iedere
buitengemeente. Iets anders zal moei
lijk uit den brief gelezen kunnen
worden. Men oordeele. De Minister
schreef in bedoelden blief, nadat
hij daarin den Raad in overweging
had gegeven overeenkomsten met de
buitengemeenten te sluiten. de
volgende zinsnede
„Voor het geval een of meer buiten
gemeenten mochten weigeren een
dergelijke overeenkomst te sluiten,
zou de Minister er geen bezwaar te
gen hebben, dat van de leerlingen uit
dezo gemeente een hooger schoolgeld
werd geheven, mits niet tot zoodanig
bedrag, dat het den Minister met. het
oog op de omstandigheden overdreven
zou voorkomen."
In de Kamerdebatten heeft de Mi
nister ook eeuigzins aangegeven welke
maatstaf aangelegd zal worden bij h t
bepalen der „schoolbelasting" eener
buitengemeente, zulks naar aanleiding
van een opmerking van den afgevaar
digde van Schiedam, die het onbillijk
achtte dezen last te leggen op de
ouderseveu onbillijk als bet zou
zijn de kosten af te wentelen op de
ouders, wier kinderen eeo Rijks H.
B. S. bezoeken. De Minister zeide
„Ik moet dit betwistenherhaaldelijk
gaan er menschon opzettelijk wonen
in buitengemeenten, omdat zij daar
door financieel in gunstiger conditie
geraken."
De Minister schijnt hierbij de buiten
gemeenten op het oog gehad te heb
ben in de nabijheid van de groote
gemeenten gelegen, die „forensen" tot
zich trekken, bijv. Bussum, Hilver
sum, Baarn, enz., welke buiten
gemeenten dus de hoogste „school
belasting" zouden kunnen heften.
Thans zenden de „forensen" uit.
genoemde gemeenten hun kiuderen
naar Amersfoort. „In elk geval is het
dus toch billijk", zegt de Minister,
„dat zij voer het onderwijs van hun
kinderen, waarbij z'j profiteeren van
de stad, waar zij niet willen wonen,
een extra bijdragen geven."
Op welke wijze ban ook het door
den Minster bedoelde „hooger school
geld" der Amersfoortsche „buiten
gemeenten" bepaald moge worden,
zoolang de wettelijke regeling nog
niet in werking treedt, zeker is
het, dat aan het Amersfoortsche Raads
besluit, dat wel iu dezeu een „uni
cum" zal vormen in den lande, in
verband met de bedoeling des Mi
nisters gezonden zin ontzegd moet
moet worden. Het stelsel, ook het
voorloopige, vraagt medewerking aan
de verschillende gemeenten; niet enkel
aan onze buitengemeenten, doch ook
aan Amersfoort zelf.
Amersfoort's eerste schaak-zet is
echter geweest de verlangde mede
werking niet te betoouen, doch
op eigen houtje een andere richting
uit te gaan, en dit algemeen bekend
te maken, hetgeen niet zonder invloed
zal zijn op den verderen loop van za
ken, en wel in meer dan één op
zicht. Want, men verlieze hierbij oiet
uit het oog, dat waarschijnlijk zoo
goed als alle buitengemeenten haar
subsidie voor de school aanvankelijk
zullen weigeren, zoodat, na aftrek
van het door den Minister vast te
stellen „hooger schoolgeld," de Ge
meente geduiende den „overgangs
toestand", zal blijven „bijpassen",
alles wat feitelijk uit de kassen der
buitengemeenten volgens de wette
lijke regeling baar had behooren toe
te vloeien.
Het Raadsbesluit, zooals het daar
ligt, kan niet geacht worden in het
belang der Gemeente, noch in dat der
school te zijn. Méér in beider be
lang zou bet zijn geweest, indien
Amersfoort, zonder berekeningen vast
te stellen, den jaarlijks „kostenden
prijs" van iederen leerling als grond
slag der onderhandelingen had aan-
genomeu.
Vóór het tot stand komen eener
wettelijke regeling had de toestand
der school, (nieuw gebouw, evz.) de
finitief verbeterd moeten zijn, opdat
de toekomstige subsidiën der buiten
gemeenten, op den grondslag van een
goed-geregelde school, en niet uit het
verledene werden vastgesteld. De
gemeente Haarlem ontvangt jaar
lijks per leerling f200 van hare
buitengemeenten, nadat eerst haar
H. B. S. keurig in orde is gemaakt.
Het door Amersfoort gestelde bedrag
van f125 per leerliog zal uit dat oog
punt te laag blijken, en men loopt
gioot gevaar op bezwaren te stuiten,
wanneer dit bedrag aanzienlijk ver
hoogd zal moeten worden na het tot
stand komen eener wettelijke rege
ling.
HET BULGAARSCH-TURKSCH
INCIDENT.
In een officieuse correspondentie aan
de Köln. Zeitung uit Berlijn wordt
gemeld, dat bij bet Turksch-Bulgaar-
sche grensincident waarschijnlijk ge
streden is om het gebied van Tüm-
rüsch, dat volgens de bepalingen van
den vrede te Berlijn aan Turkije ge
bleven is, maar eerst veel later onder
daadwerkelyke Turksche heerschappij
kwam, omdat de daar levende ar
moedige, maar zeer krijgshaftige Po-
maken er de voorkeur aan gaven zich
zelf te regeeren en noch Turken, noch
Bulgaren in hun gebied binnen willen
laten.
Het land zelf is als zoodanig waar
deloos maar het heelt de strategische
beteekenis dat het een belangrijke
bergstreek beheerscht, waaruit men
zoowel in Bulgarije kan vallen als dat
men er een Bulgaarsche opmarscli
naar het Zuiden kan weerstaan. Ver
der is de stre6k ook van gewicht,
omdat ze nauwelijks 20 K. M. van
Piiilippopel verwijderd is.
FRANKRIJK.
Do rechtbank te Reims heeft in
het bekende proces van le onderwij-
zersve eeDiging van het Marnedepai-
tement tegen den aartsbisschop Luqou
dezen tot 500 francs schadevergoeding
veroordeeld, wegens hat door den
aartsbisschop onderteekende herderlijk
schrijven van de Franscbe bisschop
pen tegen do openbare gemeenteschool.
De rechtbank heeft dus het voor
de onderwijzers beleedigende karakter
van dit herderlijk schrijven erkend.
Er zijn nog meer klachten van ouder-
wijzersveroeuigingen tegen andere
bisschoppen, wegens hetzelfde herder
lijk schrijven aanhangig.
SPANJE.
Moret, de afgetreden Spaausehe li
berale premier, trekt zich, volgens de
Liberal en de Globo, uit het politieke
leven terug. Het pleit is dus ontwy-
felachtig ten gunste vau Canalejas
beslecht. Het is wel merkwaardig,
dat deze grijze staatsman heengaat na
een regeeringsperiode, die van de vele,
die zijn politieke carrière telt, voor
zijn land verreweg de zegenrjjkste was.
De maanden, die hem na Maura aan
het bewind zagen, kunneu getuigen
van pacificatie in Catalonië en'een
met oneervol einde van de Rifcampag
ne, die waarlyk niet veel goeds be
loofde.
Zijn opvolger, Canalejas, heeft vol
gens de Liberal onderhandelingen aan
geknoopt met het Yaticaan. Hij heeft
den Pauselijken nuntius ziju stand
punt uiteengezet en deze heeft daar
van mededeeliDg gedaan aan het Va-
ticaan. Het spel, een spel van groot
belang, van het door de geestelijkheid
beheersc.hte Spanje, kan dus beginnen.
DUITSCHLAND.
De Zeppelin IV, die op bet oogen-
blik gebouwd wordt en voor personen
vervoer dienst zal doen, krijgt een
inhoud van 2.000 M3. en 3
motoren. De hut zal zeer aangenaam
worden ingericht en 20 personen kun
nen bevatteD, waarbij natuurlijk een
zekere hoeveelheid levensmiddelen en
biandstof voor eenigen tijd kan mee
genomen worden. Het bericht, dat er
eeo Zeppelin met 8 motoren voor 300
personen zal worden gebouwd is on
juist.
De bepaling van den verkeersweg
hangt geheel van den bouw van de
hallen af. Voorloopig bestaat hiervan
slechts een in Friedrichshafen. De
fierste drie maanden zal het schip
vandaar uitgaan en ook daar terug-
keeren. Na verloop van dezen tijd zal
de eerste hal te Baden-Baden zoo ver
klaar zjjn, dat de Zeppelin er in kan
worden ondergebracht. Eu dan zal
men verder gaan. De hal te Hamburg
is pas over een half jaar gereed.
Hoogstwaarschijnlijk gaat de tweede
verkeersweg van Dusseldort uit over
Nederland naar Londen.
Een redacteur van de Volks-
stimme te Frankfort, die na de on
lusten een bebloed en door kogels
doorboord zeker kleediDgstuk, dat,
hoewel onzichtbaar, medewerkt aan
de been bedekking, tentoonstelde, wordt
in rechten vervolgd. Wegens schen
ding van het algemeen zedelijkheids
gevoel of wegens opruiing'?
Onwettig. De verleden week
tot secretaris van Bovenkarspel be
noemde heer Van Schijndel werd vóór
eenige dagen telegraphisch bij den
burgemeester zijner nieuwe stand
plaats out.boden om een verzoek
tot ontslag in te dienen. De voor-
diacbt van 4 personen was in strijd
met de Gemeentewet, en nu moest
een nieuwe voordracht worden opge
maakt.
De Prins Willem II. Niets
is tot nu toe van de Prins Willem II
vernomen. De Prins Willem IV die 21
dezer van Trinidad naar Amsterdam
vertrokken is met de opdracht van de
directie van den Kou. West-Indisch-m
Maildienst, om naar het vermiste schip
te zoeken, en het pantserschip Utrecht
dat een zelfde opdracht heeft van de
Regeering, hebben blijkbaar nog niets
gevonden. De Utrecht kan van even
tueels ontdekking draadloos bericht
aan Curasao geven.
De Prins der Nederlanden, een an
der schip van den K. W.-I. M., dat
op de thuisreis is, heeft onderweg
blijkbaar niets] ontdekt, want anders
zou de kapitein dit zeker vau de Azo-
ren, die gepasseerd moeten zijn, ge
meld hebben. Dit schip kan in de
eerste dagen van Maart te Arasterdam
binnen zijn.
Geweigerd verzoek. Naar
het „Volk" verneemt, is door de di
rectie der Centraalspoor afwijzend be
schikt op het verzoek van het perso
neel om uitbetaling van de Christe
lijke feestdagen op de werkplaats,
desnoods door dagelijks den schafttijd
met een kwartier in te korten.
Burgemeesters woning
in Amsterdam. Het Amsttr-
damsche gemeentebestuur heeft po
gingen gedaan een geschikte woning
voor den burgemeester te vinden, doch
is daarin niet geslaagd. De plaatsen
of huizeD, welke men op het oog had,
hadden de een dit en de ander dat
bezwaar. Ten laatste was er een per
ceel beschikbaar, dat aan alle eischen
voldaan zou hebben, had bet niet de
raming der kosten, door den Gemeente
raad gemaakt, aanmerkelijk over
schreden. Dat was bet groote dubbele
huis op de Heerengracbt 520, bij de
Regulierstraat, thans bewoond dooi
den heer J. A. L. Van den Bosch, dat
de gemeente voor de som van f 110.000
in koop is aangeboden.
Aangezien bij dit bedrag nog de
kost n van inrichting en meubi
leeringen zouden zijn gekomen, heeft
de Gemeenteraad besloten van het
denkbeeld, om den burgemeester een
ambstwoning te verstrekken, af te
zien, en is dus thans de jaarwedde
definitief bepaald op f 20.000, aldus
meldt het Nws. De Tel. weet uit de
geheime raadsvergadering nog mee te
deelen, dat voorgesteld werd dit huis
voor de gemeente te koopen en dan
voor f 5000 per jaar aan den burge
meester te verhuren. Uitgerekend werd
toen, dat de huur moest zijn f6300,
en tegen deze jaarlijksche douceur van
