dinsdag 5 juli 1910.
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
lÉlyss
buitenland.
binnenland
^stadsnieuws!
No, 154.
7e JAARGANG
Hoofdredacteur SfO. It IJl K K S S.
Stureuu: KLFJXK IIaA<3 Tclet. Interc. 183.
Abonnementsprijs:
Prijs der Advertentiën:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Yan 1 tot 5 regels f 0.40. "Voor lederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrykc korting).
-Les -ia
Tot plaatsing vau advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandseh Advert.- bureau D. 1". ALTA, Warmoesstr. 76.78 Amsterdam
De Kretenser quaestie.
Het scheen een oogenblik of het scherpe
van de belangentegenstellingen in het Oos-
tersche vraagstuk was weggenomen met
de geruststelling van de Tuiksche regee
ring door de beschermende mogendheden.
De souvereiniteitBrechten van Turkije zou
den worden gewaarborgd en de Mohamme-
daansche afgevaardigden in de Kretenser
Kamer ook zonder eed aan den Helleeu-
achen Koning, zooals die vroeger van hen
geëischt was, worden toegelaten.
Het zgn echter juist die door de mo
gendheden gewaarborgde Turksche souve-
reiniteitsrechten, waarvan al dikwijls iets
was afgebrokkeld, die den Turken zoowel
als den Kretensers onrust baren.
De Turksche regeering, die zeer goed
beseft, dat de feitelijke toestand in werke
lijkheid die souvereimteitsrochten slechs
in naam heeft doen bestaan, en bevreesd
is, dat men daarnaast ook met den status
quo rekening houdt, drong op 'n defiuitieve
oplossing aan. Hierdoor hoopte zij de sou
vereiniteitsrechten weer onverminderd terug
te veroveren.
Op dit voorstel nu gingen de mogend
heden niet in. Engeland schijnt het hier
vooral voor Kreta en Griekenland te heb
ben opgenomen. Een definitieve oplossing,
zeide men, was niet de taak der beschet
mende mogendheden. Die behoorde tot de
competentie der onderteekenaien van het
verdrag van Berlijn Duitschland en Oos
tenrijk hadden daar dus ook een woordje
in mee te spreken.
Duitschland en Oostenrijk waren echte-
blij zich bijtijds uit het getob te hebben
teruggetrokken. En nu schrijft de „Lokal
Anzeiger" blijkbaar officieus, dat eeu con
ferentie tot het verkrijgen van een defini
tieve oplossing van het Kretenser vraagstuk
op het oogenblik niet geveuscht zou zijn,
daar haar beslissing dc moeilijkheden op
den Balkan slechts nog grooter zou kunnen
maken Of dit laatste mogelijk is, staat
nog te bezien, maar do Turken weten nu,
dat zij buitenaf weinig steun zullen vinden.
Ook Engeland heeft zich, naar men te
Constantinopel beweert, tegen eon definitieve
oplossing nog eens uitdrukkelijk uitgespro
ken en mot deze mededceling, wat begrij
pelijk is, ontstemming bjj de Porto gewekt.
De Turken kunnen hieruit afleiden, dat
de waarborging van hun souvereiniteits-
rechten meer schgu dan wezen is. Immers
men wenscht niet zoo ver te gaan, dat
deze rechten geheel worden afgescheiden
van den status quo, die er tot zekere
hoogte mee in tegenspraak is Was dit
niet het geval, dan zouden de mogenheden
er weinig tegen gehad hebben, dat die
Turksche souvereinitoit voor de toekomst
van het eiland ook eens voor al was vast
gesteld.
GROOT BRITANNIË.
De verhoogde whisky-accijns heeft
in Engeland het drinken verminderd,
dezelfde uitwerking heeft verhoogde invoer
recht, van tabak geheven, op h e t r o o-
ken gehad. Yan 1 Hei 1908 tot 30 April
1909 zijn er ruim 46 millioen K.G. tabak
verbruikt, in de volgende twaalf maanden
ruim 42 millioen; een vermindering van
ruim 4 millioen K.G.
SPANJE.
Het antwoord van de Spaansche regeering
op de laatste protestnota van het Vaticaan,
is Zaterdag verzonden. Canalejas heeft naar
aanleiding van dit antwoord verklaard:
„Wij zullen zien, of het ons gelukken zal
het Vaticaan te overtuigen. Slagen wij
hierin niet, dan valt dat te betreuren, maar
wat kunnen wij nog meer doen
Vrijdag heeft Canalejas met zijn ver
dediging van de suprematie der staats
macht tegenover de aanvallen van den
aartsbisschop van Saragossa ook in den
Senaat veel bijval geoogst.
ITALIË.
De Italiaansche Regeering heeft te
strgden met heftige klerikale op- positie
tegen de onderwijswet, die than6 bij
de Kamer is ingediend. Dat ontwerp
beoogt verbetering van de openbare lage
re scholen, uitbreiding van de openbare
lagere scholen, uitbreiding van het staats
toezicht op het onderwgs, verhooging van
de ouderwgzerstraktementen, enz.
Er zijn, deelde de eerstc-ininister Luz-
zatti in de Kamer mede, niet minder dan
1500 verzoekschriften ingekomen tegen het
wetsontwerp, dat daarin wordt vooi gesteld
als een schennis van de gewetensviijheid
en de zelfstandigheid der gemeenten. Maar
de minister heeft naar hg onder toejuichin
gen mededeelde, die adresson ter zijde
gelegd, omdat de stellers te goeder trouw
dwalen. Het was, zeide hij, eeu eereplicht
der Kamer, tot de artikelsgewijze behan
deling van het ontwerp over te gaan en
de Kamer besloot daartoe met 374 tegen
21 stemmen.
De minister van onderwijs Dredaro heeft
verklaard, dat de regeering het beginsel
van het ontwerp blijft handhaven, maar ge
neigd is bij do artikelsgewijze behande
ling aan een deel der bedenkingen tege
moet te komen.
De Messagero maakt zich al reeds bang,
dat de regeering te veel naar rechts zal
neigen. Het is beter, zegt hot blad eervol
te vallen, dan vernederend te capituleeren
tegenover de klerikalen.
OOSTENRIJK-HONGARIJE
In de begrootings-c.ommissie van het
Oosten r ij ksche Huis van Afgevaar
digden is de Sloveensche oppositie weder
druk in de weer met het obstructie spel bij
het debat over de voorgestelde Italiaansche
rechtsfaculteit.
Er werd heftig geschreeuwd, met stoelen
gedreigd; er werden lange redevoeringen
gehouden en men verwachtte een zitting
die dag en nacht, den Zondag over, duren
zou. Maar tegen verwachting kwam het
Zaterdagmiddag tot een schikking tusschen
den president en de Slovenen, waarbij men
overeenkwam dat de vergadering Zaterdag
avond werd opgeheven en dat het algemeen
debat gister Haandag, gesloten wordt.
Haar heden, bg het speciaal debat, zouden
de obstructionnisten weer aan den gang
gaan. Yeel zal afhangen van de houding
der Polen, die gister zouden beslissen, of
zij al dan niet medegaan met de regeering.
RUSLAND.
De cholera woedt nog steeds hevig
in Rusland. Yolgens de jongste opgaven
waren er 101 gevallen te Tsjaringoff, 109
gevallen en 94 dooden te Alexandrofsk, te
Kiëf 153 gevallen waarvan 79 dooden; in
bet district van Kiëf nog 131 gevallen en
28 dooden, te Ekateriodar 175 gevallen en
89 dooden; te Rostof 339 gevallen en 227
dooden. In de ove-ige besmette streken is
de sterfte en het aantal gevallen geringer.
Reclasseeringen ft aar men mede
deelt, ligt het in 't voornemen van den
Minister van Justitie om, naar aanleiding
van de aaDgeoomen wetsvoorstellen in
zake de reclasseering van ontslagen ge
vangenen en verpleegden, tha^s spoedig
de benoeming van de voor dien arbeid
benoodigde nieuwe departements-ambtena-
ren, een inspecteur en een adjunct-commies,
te bevorderen, oc blyft do gelegenheid om
daarvoor te solliciteeren opengesteld tot
14 Juli a.s.
Verboden. De directie dor Staats
spoor verbiedt den stationschefs tc dulden,
dat het weekblad „De Reactie" ter lezing
wordt gelegd in de wachtkamers der
Staatsspoor.
Geen contante betaling.
Zooals men weet werd het vorige jaar hot
salaris van de rijksveldwachters verhoogd
en zou die verhoogiug ingaan 1 Januari
1910. Niettegenstaande het nu reeds Juli
is, dus een half jaar later, hebben de rijks
veldwachters van die verhoogiug nog geen
cent ontvangen.
Bezoek van den koning en
d e k o n i n g i n der Belgen. Reuter
8eiut uit BrusselDe Etoilc Beige deelt
mede, dat de Koning en de Koningen der
Belgen op 15 September een bezoek zullen
brengen aan bet Nederlandsche hof.
Enka's ontslag. De Commissie van
Beroep voor de Scholen, aangesloten bij
de Vereeniging voor Christelijk Volks
onderwijs", heeft, uitspraak doende in de
zaak van inej Van der Vlies (Enka), aan
wie ongevraagd ontslag was verleend uit
haar betrekking van onderwijzeres aan een
Diakonieschool te Rotterdam, dit ontslag
vernietigd.
Hervormd contra Gerefor
meerd. In de gemeente Dinxperlo toongn
dc antirevolutionnoiren zich verbitterd te
genover den Gemeeuteruad, welke de
vorige weck den heer G. II. Westerveld,
een antirev., doch Christ. Goref., tot wet
houder koos, terwijl er op gerekend was,
dat de Raad, grootendeels antirev., den
Ned Ilerv. antirev. heer rnr, II. J. Ver
beek als zoodanig zou kiezen. De onder
wijzer aan de Chr. school D. II. Keuper
heeft dc burgerij opgeroepen te proteetee-
ren tegen den Gemeenteraad en den wet
houder, welke zich zijn benoeming liet
welgevallen.
Vergunning quaestie. De raad
der gemeente Ambt Almelo stelde onlangs
een verordening vast, waarbij bepaald werd,
dat door B. en W. geen vergunning voor
den verkoop van sterken drank in het klein
zal worden verleend voor perceelen binnen
een kring van 250 M., van een perceel in
de gemeente, waarin zoodanige vergunning
reeds bestaat.
In de Maandag gehouden raadsvergade
ring was ingekomen een missive van Ged.
Staten, waarby dit college verklaarde, deze
verordening in strijd te achten met art.
150 der gemeeutewet. Op grond van art.
135 der gemeentowet besloot do raad even
wel zyn besluit te handhaven en, mochten
Ged. Staten de verordening niet goedkeu
ren, in hooger beroep te gaan bij de Kroon.
Zondag hebben acht proTinoiale moetings
plaats gehad in ons land, belegd door de
Nederlandsche Vereeniging tot afschaffing
van alcoholhoudende dranken. In zovcn
plaatsen waren optochten en muziek toe
gestaan; de achtste, waar dit verboden was,
wasAmersfoort.
De cadet J. L. Rauh van de Konink
lijke Hilitaire Academie is voorwaardelijk
bevorderd van hel 2e naar het 3de studie
jaar.
Het examen voor Candidate in de Wia-
eu Naluurkuude vau incj J. F. van Yeen
geschiedde cum laude.
Gisteren hield de brandweer een oefening
op den Berg.
Om 4 uur deed de opper-brandmeester
aau het kader nanwgzingen omtrent de lig
ging der hrandkranen, terwiil om half
zevon de spuiten 1 en 2, huneveus de
brandladder ui'rukten. Veroudersteld werd,
dat Lisiduua in brand stond. Nagegaan
moest nu worden of de waterleiding vol
doende water in de spuiten kan voeren
voor het blusschingswerk aldaar. Dit bleek
evenwel niet mogelijk, de ketel was telkens
leeggepompt, zoodat slechts met een onbe-
teekenend straaltje kon worden gespoten.
Aan den Raad dezer gemeente is het
volgend adres verzonden:
Bussem Juli 1910.
Aan den Raad van de gemeente Amersf.
Oodergeteekendon alle ouders, voogden
of verzorgers van leerlingen, die de H. B.
School met 5-jarigen cursus in uwe Ge
meente bezoeken geven met verschuldigden
eerbied te kennen: dat zij met verwondering
kennis genomen hebben van de verhooging
van schoolgelden voor alle leerlingen van
buiteu tot f 125 per cursus, zijnde meer
dan 100°', van het tegenwoordige bedrag,
waardoor zij jaarlijks voor een veel hoogere
uitgaaf komen te staan dan waarop aan-
vaukclijk door hen bij de toelating tot de
school gerekeud was;
dat zij hierdoor allen goldelijk nadeel
ondervinden en velen geuoodzaakt zullen
worden, hunne kinderen van de schooi te
nemen, zijnde zij die reeds meerdere jaren
dc lessen aan de H. B. School gevolgd
hebben d. w. z., dat die leerlingen voortaan
van H O. verstoken moeten blijven, aan
gezien de toelating op andere plaatsen in
het Gooi gering is!
Redenen waarom ondergeteekenden, uwen
Raad beleefd verzoeken zoo mogelijk in
de eerst volgende zitting, dit punt alsnog
nador te willen overwegon en de verorde
ning zoodanig te wijzigen, dat de tegen
woordige leerlingen op dn oude heffing
het onderwijs kunnen volgen.
't welk doende onz.
Yolgen 22 haudtcckeningeD.
