DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. Het voordeeligst voor het huishouden is het 10 pCt. dividend van ons brood, Dreadnoughts, ~~~BU1TENLANÖ 7e JAARGANG. in geld uitgekeerd f 10 f 25 per gezin. H oo 1 «I r e d a c t c u r R. RIJKKKK. Abonnementsprijs: Per jaarf 4.Franco pet- post id. fö.60. Per 3 maauden id. f 1.Franco per post id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. Kiirenu: ULKIKK H.tklt Telet. Iiiterc. 18!t. Prijs der Advertentiën Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By abonnement belangrijke kortiog). Tot plaatsing vanadvert. en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 7S. 78 Amsterdam Men weet, dat „Dreadnought" de uaam is van een Engelsch pantserschip van een nieuw, groot, zwaarbewapend type. Even als men in Engeland bij de steeds elkaar opvolgendo nieuwe oorlogschipstypen ge daan hooft, heeft men het soort schip ge noemd naar den naam van het eerste schip van dit type. En zoodra Engelaud dit nieuwe type ge bouwd had, zijn de andere mogendheden gevolgd. Waarom men van de klassegenooten van de Dreadnought zooveel meer gehooid heeft dan van vroegere dergelijke nieuwe scheepseoorten In do eerste plaats waarschijnlijk, omdat het laatste pantserschip wat meer verschil opleverde met zijn voorganger dan deze voorganger met diens voorganger. Doch vooral zal het wel zijn, omdat de mededinging in het zich ten oorlog-voor bereiden hoe langer lios scherper wordt. Wanneer men de steeds grootor wordende bedragen voor de marincuitgaven nagaat, staat men versteld over dat crescendo, dat er nog gebracht is tegenover een fortissimo, dat geen crescendo meer scheen toe te lateu. Het wordt werkelijk erger dan aller ergst en men staart met ontzetting op dio reuzeusommen die voortdurend verwerkt worden in dozen improductiefsten van alle wedstrijden, den wapeningswedstrijd. Want men is nog volstrekt niet aan een einde. Er is ook een nieuw type kruiBer, de Invincible, dat op zich zelf eveneens een geduchte en geweldig dure her vorming tegenover een vroegei kruisertype vertegenwoordigt. En welhaast alle deskun digen voorspellen nu al een nieuw type, dat tegelijk kruiser en pantserschip zal zijn, dat eenerzijds vlug zal loopen als een Invincible en daarvoor alle kolen zal kun nen bergen, en anderzijds zwaarbewapend en zwaar gepantserd als de beste der ver beterde Dreadnoughts zal zijn een reuzen- schip dor toekomst, dat natuurlijk nog weer veel, veel meer zal kosten dan de veelgeroemde Dreadnoughts. En dan zien weer andere deskundigen in het verschiet een tijd, waarin alle Dreadnoughts, Inviu- cibles en pantserkruisers der toekomst oud-ijzer zullen zijn geworden als de mi croben der marine de onderzeeërs zoo ver zullen zijn, dat zij zullen beslissen over het zyu of uiet-zijn der reusachtige scheopsgevaarton. Reeds heeft men vroeger uit Duitsch- land dergelijke stemmen gehoord, die be toogden, dat het bouwen van groote schepen het gevolg alleen was van de lust tot ver toon, tot groot doen, tot parade. De hooge officiereu der aiarine en niet m de laatste plaats de allerhoogsten zouden uit een decoratief oogpunt de groote schepen voortrekken al waren zij ook in hun halt overtuigd, dat de kleine torpedoboot, de kleine onderzeeër, goedkooper en beter wapen was. En nu hoorden wij onlaDgs uit Frankrijk de beschuldiging, dat de hooge marine autoriteiten het rapport over de resultaten van zekere manoeuvres ter zee opzettelijk hebben gewijzigd, om niet al te zeer te doen uitkomen hoezeer de weinig decoratieve onderzeeër een geweldig wapen was tegen die trotsche zeekasteelen. Het is dus een treurig, maar haast ook een eenigszins lachwekkend verschijnsel, diu toenemende concurrentie op wapeningsge- bied. En die concurrentie wordt er erger op, naarmate men gelijk nu gedaan wordt zoo nauwkeurig de verschillende typen met elkaar vergelijkt. Dat men daar bij nog niet een volstrekte nauwkeurigheid bereikt heeft, bewijst wel het feit, dat er maar hoelemaal geen overeenstemming te verkrijgen is over do vraag, hoever b.v. lluilscbland en Engeland nu eindelijk in de Dreadnoughtrace zijn. Nauwelijks heeft de Engelsche premier, officieel «present), cijfers gegeven, of uit Duitschland werden ze alweer tegengesproken. Asquith zeide, dat Duitschland iu 1912 al 17 Dreadnoughts zou hebben, in 1913 zelfs 21 en dan Enge land slechts 25. „Niet waar", komt nn hot bericht uit Duitschland: „in 1912 hebben wij er nog maar 13 en in 1913 17". Een toekomst-race dus, waarin de mede dingers als dollen voorthollen, omdut men niet kan weten hoever de tegenstander is. Inderdaad een treurig beeld van de beschaafde wereld in het jaar 1910: Een slecht geregelde race in geld uitgeven voor vernieling8werktuigon. En toch is er nog wel een lichtzijde. Nu men, als tegen woordig, eikaars strijdkrachten zoo nauw keurig niet elkaar vergelijkt, nu men dezelfde typen nauwkeurig tegenover elkaar stelt, uu is de kans groot, dat men zich vergenoegen zal met een getallen-superiori- teii en «iet zooveel meer behoefte zal gevoelen om de eenheden ook tegenover elkaar in werking te stellen. Kan men mot groote zekerheid den uitslag voorspellen, dan is een krachtproef minder noodig dan vroeger, toen dat niet in die mate het ge val was. Het is een schrale troost. Doch het is een troost. En in elk geval beter troost dan de bespiegelingen van dezen of genen minister, dat men vrede wil en dat de wapeningen niet gericht zijn tegen een bepaalde mogendheid. FRANKRIJK. De spoorwegmaunen houden het vuurtje warm. Zoo hielden eeuige duizenden be ambten van den Westerspoorweg een mee ting, waarop, na eenige heftige redevoerin gen, een motie werd aangenomen, waarby de aanwezigen de verplichting op zich na men, in massa aan het stakingsbevel te gehoorzamen. Op de arbeidersbeurs te Alais werd voorgesteld de contributie te verhoogen, niet om hierdoor op ruimer 6chaal te kunnen propageereu of stakende makkers te helpen, maar om voor de arbeiden revolvers te koopen! In een andere vergadering te Parijs maande een lid van het hoofdbestuur der C. G. T. zijn hoorders uan tot geduld oefenen. „Men moet het alartnssein weten af te wachteu, want het is vóór alles nood zakelijk, dat er eenheid van handeling zij. Hebt vertrouwen in het syndicaat". Ton slotte word een motie aangenomen, waarbij de „cheminots" het stakings-comité verzoeken zoo spoedig mogelijk de algc- meene staking te proclameeren en heftiga bedreigingen geuit worden tegen de zwakke broeders. Het vijfde regiment genie heeft bevel ontvangen zich marschvaardig te houdeu; een detachement heeft reeds de bewaking op zich genomen van eon aantal lijnon rondom Parijs. DUITSCHLAND. De Beierscho bieroorlog is uit of althans zoo good als uit, want op sommige plaatscu duurt de strijd tusschon brouwers on bierdrinkers nog voort. De brouwerijen bobben voor het meeren- deel de verliooging van den bierprijs kunnen doordrijven, Alleen de brouwerijen van minder belang in Opper- en Neder-Beiereu zijn genoodzaakt geweest, den prys weer te verlagen. Op velo plaatsen zijn de brouwers cn de bierdrinkers tot een schikking gekomen, namelijk dat zij sterker bier zouden brou wen, waarvoor het publiek dan wel wat meer wilde betalen. De Beiersche biernijverheid heeft groote schilde geleden door den strijd cn de staat ook. In het eerste kwartaal van dit jaar bracht de moutbelastiug 4.77 percent en iu het tweede 14 percent miudor op. SPANJE. De Kamer is, na het aannemen van het adres van autwoord op de Troonrede in de levendige zitting waar de tweo gewozen premiers Morat en Maura en de tegen woordige eerste minister Canalejas rede voeringen hielden en Maura ten slotte het kabinet Canalejas der. steun der conser vatieven beloofde, uiteengegaan tot in October. Men verwacht, dat do mijnwerkersstakiug to Bilbao niet lang meer zal duren. De werklieden van andere vakken betoonden geen neiging tot een algemeene staking en de socialisten keuren de 6taking af, hoewel zij uit solidariteit de werkstakers steunen. GROOT-BRITANNIE. De Engelsche Minister van Binneulaud- sche Zaken, Winston Churchill, heeft in het Lagerhuis een belangrijke redevoering ge houden over de hervorming van het gevan geniswezen. Hij gaf als tweeledig doel van deze hervorming aan het streven om zooveel mogelijk menschcu uit de gevangenis te houden en de ongelukkigen, die wel moe- ton moeten worden opgesloten op te voeden voor den terugkeer tot een eerlijk leven. Zoo acht hij het ougewenscht veroordeelden in de gevangenis te plaatsen, omdat zijde opgelegde boeten niet kunnen betalen en overweegt hij voor deze categorie een stelsel van voorwaardelijke veroordeeling met gratie na oen zeker tijdsveiloop. Verder wenschte do minister voor jeug dige misdadigers de plaatsing in tuchtscho len, waar verbetering der opvooding het hoofddoel moet zijn. Geen jeugdige mis dadiger, zeide hij, hohoort in de gevangenis thuis, tenzij zijn misdaad van zeer ernsti- gen aard is en dan nog moet de plaatsing niet het karaktor van een bestraffing dragen, maar moet hot hoofddoel zijn verbetering en opvoeding. Yrye ordeoefeningen onder toezicht zullen|hem daarom worden opgelegd. Het politietoezicht op ontslagen gevan genen dient afgeschaft, en ecu centraal- agentschap ingericht, dat in verceniging met philantropischo vereenigingon voor de ontslagenen zal zorg dragen. Jaarlyks zullen een aautal concerten en lezingen in de gevangenissen gehouden worden. Een Engelsche flotille torpedobooten, die ton Zuiden van Killnarney aan de Iersche kust kruiste, is ternauwernood aan een groot gevaar ontsnapt. De schepen kwamen in een dichten nevel cn toen die wegtrok, bemerkte men, dat reclit op de rotskust Garnisy werd aangestuurd. Twee torpedo- vernielers zaten reeds vast, maar kondeu door de andere weer vlot worden gemaakt. Was de nevel ook maar eenige minuten later opgetrokken, dan zon de geheclo flotille vergaan zijn AMERIKA. De democraat Bryan, die reeds driemaal candidaat was voor het Presidentschap der Vereenigde Staten, heeft nu een stap ge daan die hem naar veler oordeel allekaus om eenmaal tot "hoofd van den staat ge kozen te worden beneomt. Hij heeft zich namelijk bij de afschaffers aangesloten cn een manifest uitgevaardigd, waarbij hij de democratische partij aan spoort hof drankmisbruik te bestryden en algeheel verbod van sterken drank op haar program te zetteu. De matigheidsbeweging heeft in don laat- 8tcn tijd veel veld gewonnen in de Ver eenigde Staten, maar niet zoover, dat een der groote partijen het wagen zou, een inatigheidsman candidaat te stellen. OOSTENRIJK-HONGARIJE. De Matin komt in het jongste nummer deu fraaicu roman van Fredrich Olten, die Jan Orth, of liever Aartshertog Johan Sal- vaior zou zijn, wreedelijk verstoren. Twee ontdekkingsreizigers, de heer Rousson on de ingenieurs Willenis, die iu 1890 met oen wetenschappelijke opdracht van de Franseho Rogeering in Vuurland reisden, beschuit en koek, daar zij worden vervaardigd van prima en zuivere grondstoffen. Ons brood is niet kleverig maar flink doorbak ken door onze specialo ovens, waardoor het veel lichter verteerbaar en voedzamer is Reeds in Januari 1910 is. ovor 1909 Flinke dépothouders gevraagd ook voor nabijgelegen plaatsen. Vraag een dividendbookje met vermelding dezer courant, aan de Afdeeling Broodfabriek van Meursing's Machinale Fabrieken van Qebak, Amersfoort.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1910 | | pagina 1