WEERBERICHT.
Thermometerstand
Rechtzaken.
STADSNIEUWS.
Ingezonden.
ALLERLEI.
MEDEDEELENDEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorin. 10.50 uur.
De Bilt, 25 Juli 1910.
Hoogste barometerstand 771.6 m.M. te
Horta laagste 74-1.7 m.M te Shields.
Verwachting tot den avond van 26 Juli
1910. Meest matige tot krachtige later af
nemende W.-lijke tot Z.W.-lijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Aanvankelijk
regen later tijdelijk opklarend.
Temperatuur Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
752 m. M.
Vorige stand te 12 uur 755 m. M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 65
Laagste hedennachtF. 52
Hedenmiddag 12 uurF. 58
AMERSFOORTSCHE
BAD-EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Maan
dag 25 Juli des 's morgens 7 uur is 62° F.
woord gezegd- de politieke coalitie, waar
op de heer Talma steunt, bindt hem de
handon.
Maar ook wat in de neutrale zóne ligt,
gaat alles even langzaam; het lijkt wel of
er geen werk uit de handen van den heer
Talma is te krygen. Daar zijn bv. de Bo-
terwet en de Visscherywet. De eerste wet
werd in April 1908. de tweede wet in Mei
1908 aangenomen door de Tweede Kamer,
en nog altijd hoort men niets van de in
voering van die beide wetten. Het zal toch
ook hen Minister wel duidelijk zijn, dat de
aanneming van dergeiijke wetten in de
Tweedo Kamer door de belanghebbende
gelijk gerekend wordt met de zekerheid van
invoering binnen een afzienbaar tijdperk,
en dat men in het bedrijf daarop rekent
Het gaat wel langzaam aan het Depar
tement van Landbouw."
Een onrecht goed gemaakt"
Onder dezen titel verhaalt de „Hilv.
Cour." van een vrouw, die twee jaar gele
den uit de voogdy over haar kinderen is
ontzet, doch daarin thans door de vacantie-
kamer der Amsterdamsche Rechtbank weder
hersteld is.
Het blad deelt mede, dat er van R. Katho
lieke zijde pressie werd uitgeoefend op den
stiefzoon der vrouw, om een verzoek
schrift tot ontzetting in te dienen en dat
die pressie was uitgeoefend, omdat de
vrouw Protestansche neigingen toonde.
De vrouw was onkundig van het ver
zoekschrift door haar stiefzoon ingediend.
De officier van justitie maakte gebruik van
zijn bevoegdheid en liet do kinderen aaD
de moeder ontnemen, in afwachting van
een gerechtelijk vonnis. Dat geschiedde op
20 Februari 1908. De politie liet 3 kfn-
deren uit school halen en de jongse 2t
kindoren uit de woning der vrouw. Zij
werden in een rijtuig gezet, de moeder
ging mede naar het politiebureau, alwaar
haar de beschikhing van den officier van
justitie werd medegedeeld- De kinderen
werden naar een R. K. gesticht te Borcu-
lo gebracht. Sinds genoemden datum, dus
sinds 2'/2 jaar, heeft de vrouw haar kinde
ren niet gezien, noch iets van hen gehoord.
Do zaak kwam 13 November 1908 voor
en de vrouw had niet wetend dat dit
voor haar noodig zou zyn geen getui
gen harerzyds medegebracht. Ook liet zy
den termijn voor hooger beroep voorbij
gaan.
Zoo verliep geruime tijd, tot de
vrouw goede vrienden vond, die wilden
trachten haar te helpeu. Mr. I. A. Levy
werd aangezocht en bereid bevonden als
pleiter op te treden, terwijl mr. H. P.
Loggere, als procureur, zijn ministerie
verleende.
Aan de Arrondissements-Rechtbank te
Amsterdam werd een breed gemotiveerd
verzoekschrift gezonden, waarin werd ver
zocht, de moeder in de voogdij te her
stellen.
Mr. Levy liet eon aantal getuigen a dé
charge oproepen en op 8 Juni j.l. diende
do zaak in de raadkamer.
Gehoord werden dezelfde getuigen, die
bij de eerste behandeling der zaak hunne
verklaringen aflegden, en de verschillende
getuigen, die konden verklaren, dat do
vrouw fatsoenlijk leefde en haar kinderen
uiet verwaarloosde.
Do zaak werd wederom behandeld en
het slot van de geschiedenis is, dat de vrouw
in de voogdij over haar minderjarige kin
deren is hersteld. De kmdoren hebben
het gesticht verlaten.
Onder leiding van den majoor H. F; C.
baron van Omphal Mulert van het öo reg.
infanterie zijn heden detachementen van
dit korps eu van het 9e regiment naar de
legerplaats bij Harskamp vertrokken tot
het houden van schietoefeningen op uitbreide
schaal. De le compagnie wielrijders neemt
aan deze oefeningen deel.
De stafmuziek van het 5e deed uitge
leide.
Dr. T. P. Sevensma, leeraar in de
Hebreeuwsche taal aan het gymnasium
alhier komt voor op do voordracht voor
leeraar aan het gymnasium te Haarlem.
Geslaagd voor het Eindexamen af-
deeling B. 2e klasse van do Kweekschool
voor de Zeevaart te Amsterdam, de heer
C. Koster alhier.
De heeren J. Jonker alhier en K. v.
d. Knoop te Leusden zijn toegelaten tpt
de kweekschool voor de Zeevaart te Am
sterdam.
Door de arr. rechtbank te Utrecht
is in staat van faillisscmeut verklaard do
heer G. Borns, winkelier in Tabak en
Sigaren alhier.
In de Zondag gehouden Grooto-Kerke-
raadsvergaderiiig van de Evangelische Lu-
thersche Gemeente alhier is bij de Gemeen
te, uit het genomineerde drietal, beroepen.
Ds, Dr. J. II. Toxopeüs Evangelisch Lu-
thersch predikant te Ilarlingen.
De heer J. Jansma, onderwijzer
alhier, is geslaagd voor het examen Hoofd-
acte.
De Weekprijs (week van 16 tot 23
Juli) van het Stedelijk Kcgelconcours in
de Sociëteit „Vereeniging" is behaald door
den heer A. Nefkcns met 41 punten.
De Regelings-commiasie heeft de sluiting
der vrije baan met 14 dagen verlengd.
J.l. Zaterdag hield de Kamer van
Koophandel en Fabrieken een buitengewone
vergadering ten Stadhuize; het was dien
dag n.l. 25 jaar geleden, dat haar Voor
zitter, de heer J. Ger. Kleber, tot lid ge
kozen werd en dit feit wilde men niet on
gemerkt laten voorbijgaan. Alle leden
waren present, benevens de heeren Celosse,
Plomp en v. Kalken, alsmede een klein
publiek. De Voorzitter opende de ver
gadering, waarna de Secretaris uiet de
notule van de vorige vergadering, maar
een schrijven las van de leden J. Sinnige,
H. Meursing, H. van Haselen, D. H,
Eysink en S. van Vollenhoven. Hierin
werd gezegd, dat het thans 23 Juli
25 jaar geleden is, dat de beer J. Ger.
Kleber tot lid dezer Kamer gekozen werd
en dit steeds onafgebroken geweest is.
Het eenige punt van behandeling zou
hierom zijn: de feestelyke herdenking van
dit feit. De heer J. Sinnige verkrijgt nu
het woord en zegt o. a.
Geachte Voorzitter 1 Dat ge ons hier allen
in feestgewaad ziet, heeft zijn bijzondere
reden. U hebt gehoor willen geven aan
ons schrijven om deze vergadering te be
leggen; hiervoor onzen dank.
Toen in 1885 de leden U tot lid ver
kozen, deden zij een goede keus. En
nadien zijt ge steeds herkozen. Van deze
25 jaren waart ge er 22 achtereenvolgende
de Voorzitter. Gedurende 20 jaar was ik
lid en ik kan getuigen,' dat ge zeer veel
voor den handel en de nijverheid hebt ge
daan. Uwe adviezen waren steeds wel
doordacht en gewaardeerd.
En werden ze niet altijd dadelijk gevolgd,
dan lag dit aan de omstandigheden. Jaren
later werd nog overeenkomstig Uwe vroegere
adviezen gehandeld. Als voorbeelden noemde
spreker de kwestie van de Eemverbetering,
het Spoorwegstation en het marktwezen.
Wij gevoelen behoefte U een zichtbaar
aandenkeu te geven. De feestredenaar
overhandigde nu den jubelaris een pracht-
tigen voorzittershamer on hoopte, dat dit
teeken van waaidigheid nog tal van jaren
door hem gebruikt mocht worden.
Hierna neemt de heer Celosse het woord
en zegt, dat het Dagelijksch Bestuur der
Gemeente hetn gemachtigd heeft hier tegen
woordig te zijn. Het was een gelukkige
gedachte voor deze bijeenkomst dit gebouw
•te kiezen; immers de verhouding tusschen
de kamer in het College van B. en W.
is altijd goed geweest. Uw adviezen heb
ben we steeds gewaardeerd en ze gevolgd,
waar het mogelijk was. Het aangeboden
geschenk i6 m.i. zeer passend. Voor u een
bewijs van waardeering, voor de uwen na
U van groote waarde, want ze zullen weten,
wie u was. De beer Sinnige heeft U ge
huldigd op een wijze, dio ik niet kan ver
beteren en waarmee ik in allen deele ten
volle instem. Namens het Dag Bestuur
hoop ik, dat het U gegeven moge worden
nog tal van jaren dien hamer te hanteeren.
Hierop antwoordde de heer Kleber, dat
hij getroffen was door de hartelijke ont
vangst van de leden der Kamer en van
het Dag. Bestuur. Zonder medewerking
van U allen zou ik niet hebben kunnen
slagen. Ontvang hiervoor mijn hartelijken
dank.
Hierna werd de vergadering gesloten.
De burgemeester was verhinderd te komen,
doch had een prachtig bouquet gezonden
ten teeken van achting en waardeering.
Aan de eene zijde van den hamer staat:
Den heer J. Ger. Kleber op zyn 25-jarig
jublileum als lid der Kamer 188523 Juli
1910.
Aan de andere zijde: Huldeblijk van de
de leden van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken te Amersfoort aau hunnen
Voorzitter.
Oproep tot steun voor de
uitgeslotenen te Enschedé.
Wederom iB Twente het tooneel van een
ernstige economische worsteling!
Hoe vaak reeds stonden daar onder
nemers en arbeiders in bitteren belangen
strijd tegenover elkaar!
Hoo vaak reeds werd daar, door de ge
zamenlijke ondernemers in den strijd van
één of meer hunner mot stakende arbeider»,
het scherpe wapen van de uitsluiting"
gehanteerd; het wapen dat zoo fel ver
wondt en met honger en gebrek treft ook
hen, die werkzaam zijn daar, waar geener
lei stoornis in den gang van het bedrijf
plaats vond; dus ook hen doet lijden, die
niet direct in den strijd betrokken zijn, die
niet hebben gestaakt!
Ook dezen dus, met hun vrouwen en
kinderen!
Aan één fabriek hebben een 200 A 300
werklieden den arbeid neergelegd met be
hoorlijke inachtneming van den opzegter
mijn. Het is daar niet een „loonstrijd" in
den eigenlijken zin van het woord; maar
een verzet tegen willekeurige en inhumane
behandeling; een poging van de arbeiders
om een meer menschwaardige behandeling
deelachtig te worden: een stry'd dus aller
eerst voor datgene, waarop een ieder prijs
stolt en ook recht heeft, in welke positie
hij moge geplaatst zijn.
Alle pogingen tot vreedzame oplossing
van het geschil bleken vruchteloos; alle
aaubod tot bemiddeling door de arbeiders
aanvaard, werd door de patroons afgewezen.
Zoo kwam de staking en duurt zo voort.
kin daarna kwam al spoedig de scherpe
en hartelooze toepassing van artikel 65
van het reglement der fabrikanten vereeni
ging, dat de „uitsluiting" ook van de niet-
stakendc arbeiders van audere fabrieken
voorschrijft. Geleidelijk wordt nu de hon-
gerschroef aangedraaid, eerst slechts gedu
rende enkele dagen per week, telkens meer,
en eindelijk, op 8 Aug. a.s, zal alles worden
stopgezet.
Dan zullen tengevolge van een staking
om de reden bovengenoemd van 2
i 300 aan écn fabriek: negen duizend ar
beiders op straat staan, broodeloos zijn met
hun gezinnen I
Wie voelt niet, dat hier niet lijdelijk
door buitenstaanders mag worden toegezien?
Dat hier steun geboden moet aan hen, die
niets hebben dan hun arbeidskracht, om
in hun zoo moeitevol bestaan te voorzien
en op wie nu, met vrouw en kinderen
toch reeds aan alle weelde, ja vaak aan
het noodige gespeend een nijpende
hongerkuur wordt toepast. En zulks wegens
een conflict, dat ze niet hebben uitgelokt
en dat nooit had behoeven te ontstaan als
van de zijde dor ondernemers wat minder
hoogheid, wat meer geneigdheid tot overleg
ware betoond in al den langen tyd gedu
rende welken do grieven reeds hebben
bestaan.
Dat men hier niet te doen heeft met eeu
conflict, geboren onder den invloed van
een of andere politieke partij, blijkt afdoende
uit het feit. dat alle arbeidersorganisaties,
van welke kleur of richting ook, alle vak-
vereenigingen, zoowel de Protestantsch-
confessioneele on de Roomsch-Katbolieüe
organisaties als het Ned. Vakverbond
(„modernen") en het N. A. S. („vrijen")
één lijn trekken.
Op ons, Vrijzinnig-Democraten, rust de
plicht, in dezen ook onto stem te laten
hooren en krachtigen steun te bieden aan
hen, wier weerstandsvermogen in den toch
reeds zoo ongelijken strijd, door honger en
ontbeering dreigt te worden gebroken.
Wij |verzetten ons tegen elke verscher
ping van klassenstrijd en waar naar onze
meoning door de koelbloedige wijze.waar
op van patroonszijde eeu wreede regle-
mentsbcpaling wordt toegepast, niet anders
dan verscherping van klassenstrijd kan
worden verwacht, daar behooren wij, krach
tens onze beginselen, de slachtoffers van
deze taktiek bij te staan zooveel wij kunnen.
Wij roepen daartoe in de eerste plaats
op de afdeelingen en personeele leden van
den Vrijzinnig Democratischen Bond en
het Algemeen Nederlnndsch Werklieden-
Verbond.
Maar verder ook allen, die met ons van
meoning zijn, dat in een strijd tusschen
twee partijen, de overwinning behoort aan
hen, die het recht aan hnnne zijde hebben
en niet aan hen, die hun tegenstanders,
door het opleggen van ontbering en gebiek
tot weerloosheid en machteloosheid doemen.
Aldus wordt het recht door de macht
verstikt
Duizenden zullen spoedig gebrek hebben
aan het allernoodigste 1 Spoedige en krach
tige hulp is daarom gewenscht 1
Laten de afdeelingen, hetzij alleen hetzij
in samenwerking met anderen gelden bij
eenbrengen giften in ééns of wekelyksche
bijdragen, zoolang de uitsluiting duurt"
Wij roepen hun toe: Weest allen actief
en volhardond in dit helaas zoo noo
dige maatschappelijk werk
Geen enkele afdeeling mag nalaten om,
vooreerst bij partijgenooten en geestver
wanten, maar ook bij allo anderen, in dezen
met ons gelijkdonkoude, op hulp en steun
aan te dringen.
De geïnde golden kunnen worden ge
zonden aau den heer mr. J. A. van Gilse,
De Carpentiorstraat 10. Den Haag, of aan
den heer J. Mussert, 2de Van Swindenstraat
47, Amsterdam.
Zij zullen worden besteed ten bate van
alle uitgesloteden, zonder onderscheid van
richting of geloof.
Namens het Hoofdbestuur van den
V r ij z. D e m. Bond:
Het Dagelijksch Bestuur:
Herman Snijders, Voorzitter, Middelburg.
Dr. D. van Embdeu, Onder-Voorzitter,
Amsterdam.
Mr. J. A. van Gilse, Penningmeester,
's-Gravenhage.
G. R. J. Haentjes Dekker, Secretaris,
's-Gravonhage, Theresiastraat 23.
Namens het Centraal Bestunr van het
A 1 g, N e d. Werk l.-V e r b o n d
Het Dagelijksch Bestuur:
A- Rauwerda, Voorzitter, Leeuwarden.
J. H. Bregonjo, Penningmeester, Haarlem.
J, Mussert, Secretaris, Amsterdam, 2de
Van Swindenstraat 47, lo et.
16 Juli 1910.
De Z a a k-K i a a t z. Een zwak licht
straaltje dringt in deze aanvankelijk on
doorgrondelijke duisternis door. De crimi-
neele politie heeft twee broeders als de
vermoedelijke daders op het oog. Zekerheid
bestaat nog niet, maar men kan moeilijk
tegenspreken, dat er van waarschijnlijkheid
sprake is.
Do gebroeders Albert en Louis Rade-
