DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 179.
WOENSDAG 3 AUGUSTUS 1910.
7e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
LANDER.
H oo f «1 r e «1 a c t e n r R. O. RIJHESü.
Abonnementsprijs:
Per jaart 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco pur post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: ULEISE HiAO Telei. Interc. 163.
Prijs der Ad verten tien:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iedoren regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- eu Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. fALTA, Warmoesstr. 76- 78 Amsterdam
Spanje en het Vaticaan.
Al noemt minister Canalejas en terug
roeping van den Spaanschen gezant bij het
Vaticaan geen volledige verbreking der
diplomatieke betrekkingen, toch vatten de
bladen van beide partijen, in Spanje zoowel
als in het buitenland, haar op uls een uiter
mate vijandige daad jegens den Heiligen
Stoel, die met een volledige breuk slechts
zeer weinig verschilt. De liberale bladen
zijn er natuurlijk zeer verheugd over,
prijzen hoogelijk „de daad van mannelijk
heid en onafhankelijkheid die de regeering
heeft volbracht", maar voegen er aan too
dat dit een uitgangspunt voor een vordere
campagne moet wezen en de regeering
niet op haar lauweren mag rusten. Deze
bladen betoogen nog eens dat de breuk
met den Heiligen Stoel uitslniteud te wijten
is aan de onverzoenlijkheid van de Curie, en
dat de Spaausche regeering aan haar waar
digheid verplicht was, do voorwaarden door
Rome gesteld te verwerpen.
Aan het Vaticaan daarentegen beschul
digt men den Spaanschen minister van
onder den schijn van verzoeningsgezindheid
de breuk te hebben uitgelokt. Zoo seint do
Vaticaansche correspondent van de katho
lieke Croix. Canalejas zegt eerst aldus
deze correspondent dat hij de vrijheid
der congregaties wil beperken en regelen-
Het Vaticaan antwoordt: „'t Is goed'. En
daar kondigt Canalejas opeens het Konin
klijk besluit af op de uiterlijke uitoefening
der niet-katholieke eerediensten, en laat
onmiddellijk daarop het tot dusver nooit
toegepaste besluit van 1902 tegen de gees
telijke ordes voor den dag halen. En ten
slotte doet hij den Koning een troonrede
uitspreken waarin allerlei hatelijkheden
worden gezegd op het godsdienstig onder
was. Het Vaticaan protesteert en wil op
die wijze niet verder onderhandeleu; maar
de minister antwoordt dat dit alles met het
Concordaat niets uit te staan heeft Hoe
kan het Vaticaan dan anders doen dan
eischen dan die anti-katholieke maatregelen
worden ingetrokken, wil het verder onder
handelen Canalejas' antwoord op dien eisch
bestaat in de terugroeping van dengezant.
Ziedaar de voorstelling van katholieken
kant.
Wat op het oogenblik den toestand uog
sterker gespannen maakt, is de quaestie van
de betooging in Bilbao. Gelijk bekend
willen de katholieken en nationalisten van
Bilbao op zeven Augustus een betooging
houden. De regeering heeft die betooging
verboden, daar ze haar als een provocatie
beschouwt, maar de katholieken willen het
verbod overtreden. Zij hebben tevens een
telegram aan Kardinaal Merry del Val (des
Pausen staatssecretaris) gezonden en van
dezen een antwoord ontvangen, dat de re
geering te weten is gekomen en waarover
ze zeer verontwaardigd is. De Pauselijke
staatssecretaris zegt namelijk in dat tele
gram, dat de toestand ernstig is en dat de
katholieken moeten volharden in hun hou
ding. De regeering beschouwt dit als een
ongeoorloofde inmenging in Spanje's binnen-
landsche aangelegenheden, en wel als een
heel gevaarlijke, want de katholieken hebben
het telegram van Merry del Val laton
drukken en bij duizendtallen in de provincie
laten verspreiden. De regeering vreest
dat het gevolg hiervan zou kunnen wezen
een gewapende opstand van de dweepzieke
geloovigeu.
FRANKRIJK.
Gisterennacht hebben te Parijs de dak
werkers, lood- en zinkarbeiders het werk ge
staakt. Bij deze staking zijp 12,000 arbeiders
betrokken. De stakers willen een loons-
verhoogiug van 2 francs per dag en een
toeslag van 50 procent voor overwerk. Zij
oefenen een scherpe contröle, om te belet
ten dat er door den een of andere zou
gewerkt worden in strijd met het6takiugs-
besluit.
Volgens de Ikdam heeft er op 29
Juli een gevecht plaats gehad tusschen
Fransche troepen en een legermacht van
den Sultan van Wadai. Laatstgenoemde
verloor ongeveer duizend man.
In een ander telegram wordt aan de
Ikdam medegedeeld, dat de Sultan, na
eerst zijn troepen te hebben versterkt,
de Franschen onverhoeds aanviel eu dat
deze terug moesten trekken, met achterla
ting van 300 gesneuvelden.
Het minsterie van koloniën heeft echter
geen enkel bericht ontvangen omtrent het
geen in bovenstaande telegrammen wordt
medegedeeld. Aan het ministerie wijst nion
er op, dat het onwaarschijnlijk is, dat het
cijfer der Fransche verliezen zoo hoog zou
zijn, daar het gelijk zou zjjn aan het
effectief der troepen, die te Abechar in
garnizoen zijn.
Het Franscho ministerio van buiten-
landscho zaken maakt de volgende opgave
openbaar over den uitslag van de verkiezing
voor de algemeene (provinciale) raden
conservatieven en nationalisten 210 49),
progressieven (republikeinen van de rech
terzijde) 139 —24), republikeinen van de
linkerzijde 351 (-j- 19), radicalen en
socialistische radicalen 658 (-j- 23), socia
listische republikeinen 28 11), partij
socialisten 56 (-|- 21), revolutionairen 1 (0).
Drie uitkomsten zijn nog niet bekend.
Do arbeiders van het Parijsche
kerkhof Père La Chaise genieten op het
oogonblik een gedwongen rust en hun ar
beid wordt verricht door geniesoldaten
Er heeft nl. een algemeene uitsluiting
plaats gehad en wel om de volgende reden:
Een begrafenisondernemer en zerkenfabri
kant had onder zijn personeel een niet
aangesloten arbeider. De leiders van de
vakvereeniging wilden nu den patroon dwin
gen dien man te ontslaan en boycotten
den ondernemer, toen zijn hun zin niet
kregen. Deze gaf van het gebeurde kon
nis aan zijn vakgenooten en dezen beslo
ten zich met hem solidair te verklaren en
proclameerden een algemeene uitsluiting,
zoodat de graven thans niet of slechts ge
brekkig worden onderhouden.
De doodgravers zouden gisteren verga
deren, teneinde te overwegen welke hou
ding zij tegenover de geniesoldaten zullen
aannemen.
DUITSCHLAND,
Te Metz liggen vijftig soldaten van het
garnizoen aan buikloop ziek. Men schrijft
de aandoening toe aan overmatig gebruik
van „het sterk kalkhoudende water te Metz".
Do militaire overheid heeft de patiënten
afgezonderd en strenge ontsmettingsmaat
regelen voorgeschreven. Er mogen geen
burgers in de kazerne komen, niemand
mag ze buiten den diensttijd verlaten en
de soldaten, die buiten de kazerne dienst
doen, mogen niet in herbergen enz komen.De
corpsmanoeuvres, die den lSden dezer
zouden beginnen gaan niet door.
Ook te Straatsburg liggen eenige solda
ten ziek aau eon aandoeniug, die op tyfus
gelijkt.
BELGIE.
De Biusselsche correspondent van de
Frankf. Ztg. vertelt de volgende vermake
lijke geschiedenis:
De onlangs tot afgevaardigde gekozen
algemeene secretaris van het internationale
socialistischo bureau Camille Huymans ont
ving eenigen tijd geleden een brief van den
minister van buitenlaodschc zaken, Davignon,
waai in deze schreef:
„Zeer geachte heer afgevaardigde!
Wees zoo goed mij het officierskruis van
de Leopoldorde terug te zenden, want hierbij
ontvangt u het besluit van uw bevordering
in den ridderstand van dezelfde orde. De
versierselen gaan hierbij. Hoogachtend enz."
Camille Huymans bekeek lachend het rid
derkruis, ging zitten en schreef terug: „Mijn
heer de minister! Ik ben geheel en al paf,
daar ik zoo dom ben, niet te weten, dat
ik officier was in de Leopoldorde. En nog
meer verbaasd ben ik over de nieuwe orde.
Ik verdien haar eigenlijk niet. Want mijn
koningstrouw als socialist is altijd wat ver
dacht. Ook sta ik in verdenking een weinig
anti-clericaal te zijn, in het bijzonder sedert
het tijdstip, waarop uwe geachte regeering
de staatskweekscholen voor onderwijzers
in Henegouwen onderdrukte. Wees daarom
zoo goed het ridderkruis toe te zenden aan
den afgevaardigde Louis Iluysmans, wiens
koningstrouw volkomen onkreukbaar is.
Verontschuldig het verdriet, dat ik u onge
twijfeld berokken en aanvaard de betuiging
van mijn oprechte hoogachting. Camille
Iluysmans". Welk gezicht de minister trok
toen hij dit schrijven las, weet inen helaas
niet.
ITALIË.
Bij een verkiezing voor den gemeente
raad in de stad Andria, heeft een groote
menigte niet kiezers een poging gewaagd
om het militaire cordon te breken en de
bussen met stembriefjes te vernietigen. De
soldaten hielden de aanvallers natuurlijk
tegen, waarop dezen tweehonderd revolver
schoten losten. De soldaten antwoordden
met een salvo, waardoor tal van menschen
gewond en twee gedood werden.
OOSTENRIJK-HONGAR1JE.
De sociaal democratische partij te Boe
dapest heeft Zondag een betooging op
touw gezet tegen de voortdurende stijging
van de prijzen van huren en levensmiddelen.
Meer dan tienduizend personen waar
onder geheele gezinnen met vrouwen en
kinderen - namen aan de betooging deel.
Na afloop van de rondwandeling door de
stad werd een vergadering gehouden, waarin
op maatregelen vanwege de stedelijke
regeering tegen het duurder worden van
de kosten van levensonderhoud werd aan
gedrongen, „opdat de arbeiders niet tot
hot uiterste zullen worden gedreven."
TURKIJE.
Het boyott-conrité te Constantinopel
deelde aan de bladen mede, dat de boycott
der Grieksche waren streng voortgezet zal
worden, totdat de beschermende mogend
heden hare beloften betreffende Crota hebben
verwerkelijkt.
RUSLAND.
Te Przelaika, aau do Russisch-Pruissieche
grens is Maandag vanwege den krijgsraad
een onderzook ingesteld naar de beschie
ting van den Duitschen Inchtbol Tschudi
door Russische grenssoldaten, in het vorige
jaar. Bij het onderzoek waren de Duitsche
en de Russische grensoverheid tegenwoordig
Evenals verleden jaar bleek ook nu weer
uit het onderzoek, dat de Tschudie bescho
ten is, terwijl zij zich nog boven Pruisisch
gebied bevond.
Bond „de Post." Door den Ned,
Bond van Post en Telegraafbeambten „de
Post" is aan den Minister van Waterstaat
een verzoekschrift gezonden naar aanleiding
van het door voornoemden minister ge
geven antwoord in de Tweede Kamer ten
vorige jare omtrent het medetellen der
postbode-jaren bij de berekening der jaar
wedde.
De Minister wenschte nl. de dienstjaren
van gedeeltelijken dienst te reducoeren tot
volle jaren en te berekenen naar een maat
staf ad f 600.
De Bond „de Post" vraagt berekening
van alle dienstjaren en indien zulks niet
wordt toegeBtaau als basis te nemen het
aantal diensturen. In een als bijlage bij
het request gevoegden staat wordt in een
100-tal gevallen de billijkheid daarvan aan
getoond
Prins Hendrik op de Brus-
sel8chc Tentoonstelling. Uit
Brussel wordt gemeld, dat Z. K. H. Prins
Hendrik op Zaterdag 6 Augustus des vm.
om 10''j uur een bezoek zal brengen aan
het Nederlandsche Paviljoen op de Brus-
solsohe Tentoonstelling.
Rechtstoestand Bur gel ij-
ke Ambtenaren. De Bond ter ver
krijging eener wettelijke regeling van den
Rechtstoestand der Burgerlijke Ambtenaren
houdt zijn algemeene vergadering dit jaar
op 24 September.
De uitsluiting te Ensche-
d Het comité der fabrikanten-vereeniging,
werd voldoende door do betrokken arbei
ders ingelicht en zal nu met de organisatie-
besturen ouderhandelen. Deze onderhande
ling zou heden middag kwart over twee
beginnen.
Consultatiebureaus voor
alcoholisten. Te Rotterdam is door
samenwerking van nagenoeg alle vereeni-
gingen, die aldaar bestrijding van het alco
holisme beoogen, een consultatie-bureau
voor raad en hulp aan alcoholisten geopend.
De vereeniging stelt zich ten doel, door
oprichting en in stand houden van het con
sultatie bureau:
a. het bevorderen van het herstel van
drankzuchtigen;
b. het verleenen van raad en hulp aan
allen, die direct of indirect lijden door het
alcoholisme;
c. het verzamelen van materiaal voor
de bc8ludeering van het alcohol-vraagstuk.
Het initiatief is uitgegaan van de Neder