DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
buitenland!
binnenland.
No. 180.
DONDERDAG 4 AUGUSTUS 1910.
7e JAARGANG.
Nabetrachting over den Gemeenteraad.
"KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN"
H o o f <1 r c <1 a c tn r B. O. B IJ K E N S.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.-. Franco per
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. 11.40. Afzonderlijke nummers f0.05.
Bureau: KLEINE HaAU G. Telet. luterr. 18».
Prijs der Advertentién:
Van 1 tot 5 regels 10.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bg
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, on reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend" gerechtigd het Alg. Biuneu- en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. 'ALTA, Warmoesstr. 71.7b Amsterdam
Dat was me een vergadering ?isteren
Twee en een half uur ruim hebben de
Raadsleden moeten doorbrengen in een
zaal, waar de temperatuur reeds bij den
aanvang vrij hoog was. Misschien was dit
een der redenen, waarom er in die bijeen
komst meer vinnigheden werden gede
biteerd dan gewoonlijk.
Daar had men de zeer kalnt gestelde
vraag van den Heer Rijkens, waarvan
men met een even kalm antwoord af had
kunnen komeu, maar waarop met louter
grofheden, verdachtmakingen, en persoon
lijkheden werd geantwoord, door personen,
die zich er voorloopig buiten hadden dienen
te houden.
De vraag was eenvoudig of het Dage-
lijksch Bestuur eens niet zou willen infor-
meeren of het Bestuur van het St. Elisa-
bethsgasthuis, nu blijkt, dat dit niet zelf
de geneesmiddelen aan de patiënten levert,
bereid zou zyn die patiënten voor f 1.25
te verplegen in plaats van voor f 1.50,
daar die ziekeninrichting de kosten van
medicijnen voor particuliere patiënten op
f 0.25 per persoon en per dag berekent.
Een vraag dus, waarbij het finantieel
belang der Gemeente is betrokken en dat
aan de gemeente, volgens schatting van den
intcrpellant 700 a 1000 gulden per jaar
voordeel zou kunnen bezorgen.
Maar in plaats van zich nu bij het ant
woord van den "Voorzitter neer te leggen,
dat de opinie van het Dagelijksch Be
stuur in de volgende vergadering zou wor
den meegedeeld, komt in de eerste
plaats de heer Jorissen, directeur van het
Ziekenhuis, belanghebbende dus, zich er in
mengen en ontspint er zich een discussie,
waarover men zich moet verbazen, dat zij
in een Raad als die van Amersfoort kan
worden gehouden. Geen motieven schier,
maar louter persoonlijkheden.
Als de heer Rykens zaken, de gemeente
rakende, in de courant behandelt, zegt de
hoer Plomp „gij hadt dat iu den Raad
moeten brengen" en als een zaak in den
Raad wordt gebracht, klinkt het uit den
mond van den heer Celosse „de Raad heeft
niets met die zaak te maken."
En de heer Kroes, vermoedelijk een anti
katholiek streven ruikend, praat enkel over
den heer Rijkens. Begrijpen de heeren dan
niet hoe klein dat alles is? Men kan toch,
al vindt men de zaken ook onaangenaam
parlementair blijven!
Enfin we zullen over deze zaak nog wel
niet het laatste woord hebben gehoord.
Het voorstel van B. en "W. in zake de
loonregeling der gemeentewerklieden is
voorloopig voor dat college een échec.
Blijkbaar is dit niet in goede aarde ge
vallen. En dit doet mij genoegen; ik hoop
van harte, dat wanneer het voorstel uit de
afdeelingen terug komt, het betere en mil
dere bepalingen voor de werklieden zal
bevatten. Ik heb daarop goeden moed, ge
hoord de overigens wel wat voorbarige speech
van den heer van Kalken. Dat deze speech
had gepakt, bleek wel uit het „bravo" dat
de heer Gerritsen erop liet volgen.
Waarom B. en W. zoo schuw waren
een pertinente vraag aan do hoofden vau
takken van dienst waarom ook niet aan
den Commissaris van Politie voor te
leggen, of dezen vau oordeel waren, dat
het minimum loon beneden de f 10 mag
dalen, weet ik niet, al kan ik het wel ver
moeden.
Do quaestie van de splitsing in drieën
van de tweede klasse der H B. SS. deed
mij in zooverre onaangenaam aan, als
daaruit blijkt dat het Dagelijksch Bestuur
in deze zaak geheel de dubbeltjes-quaestio
op den voorgrond schynt te schuiven en
eerst in de tweede plaats om do belangen
van het onderwijs en der leerlingen denkt.
De wethouder van onderwijs, de heer
Celosse, bleek al zeer slecht op de hoogte
te zijn van toestanden aan de school, want
al is zulks niet direct te bewijzen, het mag
toch wel als vaststaand worden aangenomen,
lettende op de vele zittenblijvers en
het aantal horexamens, dat de vierde klasse
slechte resultaten heeft opgeleverd. Een
onderhoud met deu directeur zou hem ver
moedelijk de reden daarvan hebben doen
vernemen. De heer Sanders voelde blijk
baar wel iets voor het voorstel-Gerritsen,
daarbij een bemiddelingsvoorstel deed, om
tot splitsing in drieën over te gaau, indien
zulks bij het begin van den cursus mocht
blijken noodig te zijn.
Als ik nu nog zeg, dat ik van den heer
Rijkens wel een motiveering van zijn stem
tegen het voorstel van B. en W. in zake
het request van den heer de Haas had
verwacht, kan ik mijn beschouwingen over
deze in 't eind weinig verheffende zitting
besluiten. S.
SPANJE.
Zooals wij vroeger reeds mededeelden,
beschuldigen de Spaansche katholieken de
regcering, dat deze bij de onderhcndeliu
gen met het Vatikaan den eerbiod, ver
schuldigd aan het hoofd der kerk uit het
oog heeft verloren.
In een onderhoud met een redacteur van
de Voz de Guipuzcoa, is minister Prieto
tegen deze beschuldiging opgekomen. Hij
verklaarde, dat de regeering van den be
ginne af zich verzoeningsgezind had betoond,
maar dat het Vatikaan van geen toegeven
had willen welen. Vooral beklaagde hij
zich over het feit, dat men het Rome
niet noodig heeft geacht te antwoorden
op de nota van 26 Mei j.l., in welke de
regeering de hoofdpunten van de vooraf
gaande nota's betreffende de opheffing
van de overtollige kloosters en de niet
wettige orden, had samengevat.
Te Bilbao zijn de gemoederen nog steeds
niet tot kalmte gekomen en te Pampelooa
hebben de winkeliers Maandag j.l. hunne
winkelB gesloten gehouden als protest tegen
het optreden der regeering.
Men vreest voor een verergering van den
toestand, nu de Karlisten gemeene zaak
maken met de katholieken
OOSTENRIJK HONGARIJE.
In Hongarije wordt veel gespeeld en
men waagt daar gaarne een hoogen inzet.
Tot welke krasse toestanden dit voeren kan,
bewijst wel, nu wordt verhaald van een
gebeurtenis, die zich in de Ilougaarsche
badplaats Bartfeld heeft voorgedaan.
Een koopman van aanzien had na een
baccaratspel van drie dagen zyn laateten
heller op de groene tafel verspeeld. In
ziju wanhoop deed hij, wat reeds velen
vóór hem gedaan hebben, die door het
spel geruïueerd waren: hij verzocht den
bankhouder om een som golds te leen. De
ze weigerde echter met inotiveering, dat
reeds bijna alle kurgasten zijn schuldenaren
waren (aan die bank schijnt niet voel ge
wonnen te worden), waarop de geplunder
de koopman in ziju opwinding met aangif
te bij de politie dreigde.
Rustig stond de bankhouder van ziju
plaats op en zeide: „De politie dat ben ik,
mijn naam is politiecommissaris Bares.„
Zoover heeft met het zelfs in Monte-Car-
lo nog niet gebracht, dat do politie een
een functie aan de speeltafel bekleedt.
TURKIJE.
Volgens eon door do rogeering ontvan
gen bericht hebben Druzen in den afge-
loopen nacht drie dorpen met gemengde
Christen- en Muzelmansche bevolking over
vallen, meer dan honderd mannen, vrouwen
en kinderen van beide gezindten vermoord
en de woningeu geplunderd. Ook overvielen
en beroofden zij reizigers op den grooten
weg.
RUSLAND.
Uit vrees voor de cholera hebben 4070
arbeiders de kolenmijnen van het district
Tagenrog verlaten en zich terug begeven
naar hun woonplaatsen. Alle pogingen in
het werk gesteld om hen van hun voor
nemen af te brengen, bleven vruchteloos.
De vermitte, kinderen. Men
meldt aan De Tel.:
Uit een ingesteld onderzoek is thans
gebleken, dat de kinderen van de wed. R.
in April 1908, dus kort nadat zij aan hun
moeder waren ontnomen, vertoefden de
meisjes in het St. Gudula-gesticht te Lochem
en de jongens in het St. Nicolaasgesticht
te Noord-Deurningen by Denekamp. De
jongens waren in dit gesticht ook nog
einde 1909.
Mi'. Levy schrijft over deze zaak thans
hot volgende in het Handelsblad
Ik vestig de aandacht mijner stadgenoo-
ten op een bericht van de Hilversumsche
Courant, waaruit blijkt dat, ten behoeve
van de Wed. de Rijk te Hilversum, eene
commissie aldaar zich gevormd heeft ten
einde, met het oog op den terugkeer en
de huisvesting harer kinderen, gelden in te
zamelen, te beheeren en er de juiste be
stemming aan te geven.
Thans reeds zijn ingekomen
S. Baron van H. Sassenheim f10; J. K
S. alhier f 10 A. Th. R. id. f 10 H. J.
id. f 10; J. W. F. H. id. f 10S. H.
id. f 10 W. H. W. id. f 10B. A. S. id.
f 10 Mevr. G. id. f 2.50 Mevr. D. id.
(250; J. vaD der S, id. (2.50; H. G. O.
f 2.50 C. en D. A. f 1 K. f 1 Speel-
potje f 0.50H. J. f10; J. L fl Mevr.
de Wed. de Cl. 15.
Daaraan valt toe te voegen L. A. W. te
Amsterdam f 25 en J. A. L. aldaar f 10.
Men kan zich voorstellen dat de zwaar
beproefdo vrouw, ook in de naaste toe
komst, behoefte heeft aan steun. Zij zelve
wordt lidmaat van de Hervormde Kerk
zoodra daartoe gelegenheid bestaat, hetgeen
slechts eenmaal 's jaars het geval schynt
te zyn. Hare kinderen wenscht zij de
school met den Bijbel te doen bezoeken
zoodra zrj ze heeft. Het voc ratel
van den Voogdijraad om de kinderen voor
loopig en tot 's Hofs uitspraak te laten
waar zij zijn zonder plaatsaanwijzing 1
is mij gedaan en door mij aan de weduwe
overgebracht. Zij, die van hare kinderen
sedert 15 Februari 1908 taal noch teeken
vernam, heeft dit geweigerd. Moeders zul
len, zonder toelichting, het begrypen,
J. A. LEVY.
Vertraagde officiersbenoe-
in i n g. De benoeming van cadetten van
de Kon. Mil. Acodemie uit het laatste stu
diejaar tot 2en luitenant laat dit jaar wol
wat op zich wachten.
Aan Het N. v. d. D. wotdt omtrent do
oorzaak van deze vertraging het volgende
gemeld:
Eonige voor benoeming voorgedragen
cadetten hadden kort geleden een „fuif",
waarbij 't toen nog al zeer dol en vroolijk
toeging en een officier beleedigd is.
Deze officier heeft geeischt, dat voor
die beleediging excuses gevraagd zou
worden, doch één der cadetten moet dat
geweigerd hebben, waarna is voorgesteld
dien cadet zes maanden later te benoemen.
Dit voorstel is niet aangenomen door den
Minister, echter wordt do betrokkene nu
een lager rangnummer gegoven.
Door het Ier zake gehouden onderzoek
is de geheele benoeming vertraagd, tot
grooten spijt van de vele cadetten, die
niets met het gebeurde uitstaande hadden.
De uitsluiting teEnsche-
d Gistermiddag had ten kantore der fir
ma N. I. Menko aan den Roomweg do
bijeenkomst plaats van het comité der Fa
brikantenvereniging fen vertegenwoordi
gers der arbeiders-organisaties. Ze duurde
drie uur. Gelijk te verwachten wa6, leidde
ze niet tot een definitief resultaat, waar
slechts eene bespreking der grieven plaats
vond. Nader antwoord daaromtrent zal
dezer dagen schriftelijk door het comité
der Fabrikantenvereeniging aan de arbei
ders orgauisaties worden meegedeeld.
Het nieuwe syphilis-serum.
De groote verwachtingen, die op het nieuwe
antisyphiliticum van Ehrlich waren gebouwd,
verwachtiugcn waartegenover ons van
het eerste oogenblik af aan de noodige
terughouding wenschelijk leak zijn reeds
gedeeltelijk te niet gedaan door de erva
ring, dat men in de praktijk met het mid
del heeft opgedaan. Het blijkt noch in
alle gevallen afdoende noch onschadelijk
te zijn.
Dr. Johannes Bredler te Berlyn heeft