Uit de Pers.
Langs den Weg
WEERBERICHT.
Thermometerstand
STADSNIEUWS.
INGEZONDEN,
Rechtszaken.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm 10.50 uar.
De Bilt, 23 Augustus 1910.
Hoogste barometersta id 771.0 m.M. te
Horta laagste 752.7 te Memel.
Verwachting tot den avond van 24 Au
gustus 1910. Meest matige Z.W.-lijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Zwaar bewolkt,
tot betrokken, waarschijnlijk regenbuien.
TemperatuurDezelfde.
Barometerstand te AMERSFOCpT
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
702 m M.
Vorige stand te 12 uur 759 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF.
Laagste hedennachtF.
Hedenmiddag 12 uurF.
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Dins
dag 23 Aug. des morgens 7 uur is 63" F.
Openbare leeszalen. In den
Haagschen Gemeenteraad heoft de heer
Hoejeflbos, om tactische redenen een stem
ming uitgelokt over een voorstel om de
openbare leeszalen te steunen mot f 925
over 1910. De Roomsch-katholieke heer
Wesseling behoorde met zijn partijgenooten
Ten Hagen en De Groot en de antirevo-
lutionnairen Verburgh en Vegtel tot de
tegenstemmers, aldus toonende, zegt het
Vaderland, dat ook in deze stad het ge
raas van de Maasbode en de domperspolitiek
van het clericalisme aanhangers vinden. Bij
de begrooting, wanneer het subsidievoorstel
over 1911 aan de orde komt, zullen wij
ampele bespreking van dit onderwerp kun
nen geuieten; wij verheugen ons thans reeds
op de schrandere betoogen der Christelij
ke heeren.
Cokes-prijs voor minvermo
genden. On- on minvermogenden in den
Haag zullen voortaan, dank zij de aanne
ming van een motie Helsdingeu, tegen ver
minderden prijs cokes van de gemeentelij
ke gasfabrieken kunnen bekomen. Wethou
der Verbroek, die de motie vruchteloos
bestreed, trachtte aan te toonen, dat het
voordeel voor de betrokkenen gemiddeld
f 1.30 per jaar voor 20,000 gezinnon,
waartegenover wellicht nog kosten voor
bezorging staan weinig beteekende tegen
over de soesah, administratieven omslagen
het gevatiT van fraude op groote schaal,
aan de aanvaarding van het denkbeeld-
Ilelsdingen verbonden. Maar 15 van de 26
raadsleden waren het niet met hem eens.
Ministers op reis. De minis
ters van waterstaat en van financiën heb
ben gisternamiddag ongeveer 3 uur aan
Lobith een bezoek gebracht, dat verband
hield met het hangende havenvraagstuk
Na den ouden Rjjnmond te hebben be
zichtigd, vertrokken de ministers ongeveer
half vijf uur met de stoomboot Jan Blan
ken naar Nijmegen, in gezelschap van den
hoofdingenieur en een ingenieur van 's rijki
waterstaat.
van de coalitie zoo uiterst voorzichtig
moesten zijn met de Borromaus encycliek,
is van vele kanten gebleken. In „De
Nederlander" van 16 Aug. 1.1. beklaagt
zich een naïef lezer „dat de kwestie, die
hier en elders zooveel beroering heeft ge
wekt, in ons land zeker geheel anders zou
zijn behandeld, indien niet om politieke
beweegredenen èn den geloovigen Protestant
èn den Roomsche een gedwongen stilzwij
gen ware opgelegd."
„De Nederlander" opschrikkende van
dit lastigo enfant terrible, geeft in eene
noot de volgende kantteekeuiug op deze
woorden
„De geachte inzender vergist zich hier
deerlijk. De Protestanscbe pers beeft zich
duidelijk uitgesproken, de Roomsche ant
woordde zoo noodig even vrij. Ook in de
Tweede Kamer werd van de Rechterzijde
geen onzeker geluid gehoord. Van een
gedwongen stilzwijgen was al evenmin
sprake als van stilzwijgen."
Dit antwoord is van bijzondere durf.
Dio Protestanlsche pers, die zich duidelijk
uitsprak, is alleen geweest „De Neder
lander", die met prijzenswaardige oprecht-
beid over de Borremaua-encycliek zeide
wat den protestant betaamt, en die, toen
„Do Tijd" daarop vuur vatte, in een
tweede artikel hare meening nog eens on
gezouten te kennen gaf. Maar „De Stan
daard" zweeg en met haar de heele anti
revolutionaire pers, en die spraken eerst,
toen „De Nederlander" door het optredeu
voor hen het zwijgen onmogelijk gemaakt
had. En dan was bot er nog een spreken
naar. Er was niets in te vinden van de
heilige verontwaardiging van den diep be-
leedigenden protestant, het was een voor
zichtig gestamel, waarin tusschen de regels
slechts vrees te lezen was. dat die „nare"
encycliek der coalatie bij de Provinciale
stembus verlies zou kunnen doen lijden.
En bij sommige anti-revolutionaire bladen
bleef dat niet eens tusschen de regels,
maar werd dit ipsis verbis gezegd. Eu de
Roomsche pers wa6 wel zoo verstandig de
zaak zooveel mogelijk dood te zwijgen.
Als we ,De Maasbode", die de Borromaus.
encycliek in Hollandschen tekst openbaarde,
uitzonderen (maar „De Maasbode" wordt
zelfs in katholieke kringen niet hooger dan
een schotschrift geschat), en verder eene
uitzondering maken voor „De Tjjd", die
op het aggressiove artikel van „De Neder
lander" vuur vatte, kan men gerust zeggen,
dat de Roomsche pers de zaak doodzweeg
of getracht heeft olie te werpen op de golven,
die door Rome's schuld zoo hoog waren
opgezweept; ook al in vrees, dat de encycliek
der coalitie kwaad zou deen. (Do Roomschen
schijnen nog niet te weten, dat hun paus
het niet zoo erg kan maken, nooit zulke
ergo dingen over de reformatie, onze
Oranjevorsten en ons protestantsche volks
bestaan kan zeggen, of de protestantsche
bondgenooten zullen dit gaarne, heel gaarne
verdragen, alsde coalitie maar in stand
blijft.)
Dit over de duidelijke Protestantsche
pers en de zoo noodig vrije Roomsche dito,
(Amersfoortsche Kroniek en Critiek)
XXXIV.
Gebrekkige voorlichting.
De Vaderlander schrijft
Dat het velen leden der Ncderlandsph
Hervormde Kerk weinig naar den zin is,
dat hunne politieke voorgangers ter wille
Nu nog even over die Rechterzijde die
iu de Tweede kamer geen onzeker geluid
deed hooren. De Rechterzijde zou, dit
hebben de drie Protestantsche sprekers van
Rechts, de heeren De Visser, Ankerman
en Van der Voort van Zijp uitdrukkelijk
verklaard, niet over de zaak gesproken
hebbon, als de heer Van Doorn ze niet
ter sprake had gebracht. De laatste van
deze drie beweerde zelfs, dat het slechts
den schijn had, alsof do encycliek de Her
vorming in het algemeen veroordeelde.
(Gelukkig dat 's mans synode hem beter
op de hoogte bracht.) En de heer Nolens
heeft alleen het woord gevraagd over de
Encycliek om te zeggen, dat hij er niet
over zou spreken. Ja, er is zelfs zoo'n
angstvallige zorg geweest om Rome's gunst
niet te verliezen, dat Dr. De Visser, die in
zijne rede had gezegd, dat de beruchte
woorden der encycliek op hem den indruk
hadden gemaakt, alsof men zijne overleden
moedor door het slijk had gesleurd, die
woorden met in de Handelingen heeft laten
opnemen.
Dit over het „niet onzeker geluid in de
Tweede Kamer."
Hoe weinig het Protestantsche gedeelte
der coalitie nog protestantsch deukt, is ten
overvloede hieruit gebleken, dat „De Stand
aard" na den afloop van de Statenverkiezin
gen het luid uitjubelde, dat de Borromaus-
eucycliek bij do stembus den Roomschen
geen kwaad gedaan had van hunne protes
tantsche bondgenooten; integendeel.
Hierbij is allo commentaar ovorbodig.
Als men, zooals ik, in een kalme, heer
lijke omgeving een tijdje van de vacantie
heeft genoten, geen couranten heeft ge
lezen en zich van de politiek verre heeft
gehouden, en men komt dan op oen ver
kiezingsdag terug, dau heeft men moeite
om zijn opgewonden natuurgenooteu te
begrijpen, die niet eens de burgerlijke be
leefdheid in acht nemen om u te vragen
hoe ge het op uw uitstapje hebt gehad,
doch terstond uw meeniug wenschen te
vernemeu, wien gij denkt dat uit de bus
zal komen, enz. enz.
Ik kende mijn stadgenooton bjjna niet,
zoo opgewonden als ze waren.
Bij mijn thuiskomst, toen ik het laatst
verschenen nommer der Amersfoortsche
Courant lud opengevouwd, had ik mjj
reeds het hoofd gebroken over het raadsel,
wat toch een onzer raadsleden mocht heb
ben bewogen de burgerij gerust te stellen,
met do verzekering, dat hij geen wethou
derszetel begeerde En 't was me nog niet
recht duidelijk geworden, toen op de bij
eenkomst van vrijzinnigen, Vrijdagavoud,
een spotvogel onder groote hilariteiten
uitriep, dat dit lid nu wel weer bereid
was wethouder te worden. Later heb ik
dat alles, toen het mo was uitgeduid, be
grepen.
En ik heb ook begrepen, dat het toch
vrijwat aangenamer is zyn dagen in kalme
ust, en in heerlijke berglucht door te bren
gen, dan iu een stad waar de atmosfeer
bezwangerd is met verkiezingsdampeu.
Niettemin, ik stem gaarne in met den
lof, gebracht aan hen, die in die dagen
het verkiezingswerk met zoo schitterend
resultaat hebben verricht en niet genoeg
kan ik afkeuren de lakschheid van hen,
die in zulke dagen van strijd hun vaandel
verlaten en de verdediging daarvan een
voudig maar aan anderen overlaten.
Nog een tegenstelling trof me. Nooit
was ik in al de dagen mijner vacantie in
mijn nachtrust gestoord geworden. Maar
nauwelijks in Amersfoort teruggekeerd,
werd ik herhaaldelijk gowokt door het
overmatige fluiten der locomotieven.
In Duitschland is dat vrywel geheel af
geschaft. Waarom kan dat hier ook niet
'k Heb er reeds meer over geklaagd, maar
altijd als ik een poosje naar buiten ben
geweest, valt het me weer opnieuw op,
hindert het me weer opnieuw. Er wordt
van die stoomfluiten een schrikbarend mis
bruik gemaakt. Hebben bij ons te lande
alleen de machinebestuurders of hun leer
lingen het recht zoo'n onnoodig burenge
rucht te verwekken
Jaren nadat in Duitschland de bel op de
perrons was afgeschaft, ging men hier te
lande over tot het opdoe keu van dat on
noodig instrument.
k Heb dus hoop dat het ook eindelijk
wel eene met dat onzinnig gefluit uit zal
zjju maar waarom moeten we hier altjjd
zoo achteraan komon 1
Ik vond gisteravond in mijn brievenbus
een txomplaar van de Drankbestrijder en
daarin trof mij het bericht dat door B. en
IV. van Baarn liet houden van een optocht
met ontplooide banieren is toegestaan op
Zondag 4 September. Het gemeentebestuur
van Baarn schijnt me toe wat ruimer blik
te bezitten iu dit opzicht dan hot onze
dat zoo'n optocht weigerde.
Verder lees ik iu de Blauwe Vaan, dat
de wensch in de algemeene vergadering
der Ned. Ver. tot afschaffing van alcohol
houdende dranken is te kennen gegeven
dat het Hoofdbestuur, wanneer getracht
wordt in de Tweede Kamer het
weigeren van den optocht te Drachten
ook daar aan de orde te stellen de
weigering van den burgemeester van Amers
foort tot het houden van een optocht al
daar, terwijl het wel door dien burgemeester
werd toegestaan voor de vereeniging
„Volksweerbaarheid".
Hier vergist men zich m.i. in zooverre,
dat, naar ik meen te weten, de vergunning
hier geweigerd is niet alleen door den
burgemeester maar door B. en W.
Intusschen moet het ontevredeuheid wek
ken, wanneer den een iets wordt toegestaan,
wat den ander wordt geweigerd.
Met veel genoegen heb ik vernomen,
dat het met onze fraaie bezitting „Birk-
hoven" vooruit gaat.
Den geheelen zomer is het vol logé's
geweest en men heeft heel wat menschen
moeten afzeggen, omdat er geen plaats
was. Er zullen dus maatregelen genomen
dienen te worden, dat dit laatste niet meer
behoeft te geschieden, m. a. w, vergrooting
van het bestaande gebouw of het oprichten
van bijgebouwen schijnt me noodzakelijk.
Nu „Birkhoven" in trek blijkt te komen,
mag men deze zaak wel eens flink onder
de oogen zien.
Ook het hippisch feest is uitstekend ge
slaagd en ook dit zal er zeker toe bijdra
gen om onze schoone stadsbezitting meer
en meer vermaard 'c doen worden in het
land.
FLANOR.
Mej. L. H. Wildt verwierf op de Brussel-
sche tentoonstelling een eervolle vermelding
voor haar inzending weefwerk.
In de godsdienstoefening, welke Zon
dag 28 Augustus a s. in hot Logegebouw
voor den Doopsgezinden kring wordt ge
houden, zal ais spreker optreden Ds. T.
Kielstra Emer. predikant te Oegstgeest.
By het te Utrecht gehouden staats
examen tot toelating aan de universiteit
slaagde voor diploma A de heer A. J. de
Jong, leeraar in do Nederl. taal en.letter
kunde aan de Hoogere Burgerschool en
het Gymnasium alhier.
Zondag 28 Augustus a.s. wordt in
de Amersfoortsche zweminrichting weder
een polowedstrijd gehouden. Ditmaal zal
het zevental van de Amersfoortsche zwem
en poloclub uitkomen tegen een zevental
vau A. Z. te Amsterdam. Na afloop nog
een interessant nummer, nl. popduiken.
Zaterdag 27 Augustus a.s. zullen
weder een 12-tal Amersfoortsche kleinen
worden uitgezonden naar een gezondheids
kolonie, ditmaal naar het koloniehuis
„Zwartendyk" te Egmond aan Zee Van
deze 12 gaan er 9 voor rekening van de
Arnersf. Vereeniging tot bestrijding der
tuberculose, terwjjl de andere 3 worden
uitgezonden door de Afd. Amersf. van het
Centraal Genootschap voor kinderher-
stellings- en vacantiekolonies. Het verblyf
te Egmond aan Zee zal 4 weken duren.
De studievereeniging Minerva" te
Paramaribo hoeft aan uir. P. Hofstede Crull,
procureur-generaal der kolonie Suriname,
thans met verlof in Nederland en wonende
alhier, het eerelidmaatschap der vereeniging
aangeboden.
Mijnheer de Redacteur
Uit een paar publicaties zie ik, dat de
heer Celosse fungeert als burgemeester.
In artikel 63 der Gemeentewet lees ik
echter, dat de burgemeester niet kan zijn
notaris, zaakwaarnemer of procureur.
Zal men zich nu niet op de ongeldigheid
dier publicaties kunnen beroepen?
Kunt U mij ook voorlichten in dezen?
Met dank voor de plaatsing
Uw du. Q. N.
[De geachte inzender kan gerust zijn.
De voorschriften de incompatibiliteiteu
rakende moeten worden geacht stilzwijgend
te zijn opgeheven door het feit, dat de wet
den oudsten wethouder roept tot do tijde
lijke vervulling van het burgemeestersambt.
In het „Gemeenterecht" van prof. Op-
penhoim leest men op pag. 37 van dl. H
3e druk: „Op den waarnemenden burge
meester moeten in het algemeen alle wet
telijke voorschriften van toepassing geacht
worden, die voor den door de kroon be
noemden titularis gelden. I u h e t a 1 g e-
m e e n. Want de incompatibiliteiten, die
uitsluitend het burgemeestersambt en niét
dat van den wethouder of raadslid raken,
moet de wet, nu zij de wethouders en
raadsleden tot de vervanging wijst, geacht
worden niet voor den waarnemenden bur
gemeester te hebben willen neerschrijven."
Red. Eeml.]
Eedsweigering.
Men zal zich herinneren het arrest van
den Hoogen Raad d.d. 23 Mei 1910,
waarbij C. Kriller, vervolgd wegens eeds
weigering, outslagen bleef van alle rechts
vervolging, naardien de cassatie, gericht
door den procureur-generaal tegen het arrest
van het Hof te Amsterdam, verworpen
werd.
