DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
Het voordeeligst voor het huishouden
is het 10 pCt. dividend van ons brood,
No, 200.
ZATERDAG 27 AUGUSTUS 1910.
7e JAARGANG.
COËDUCATIE.
BUITENLAND.
in geld uitgekeerd f 10 f 25 per gezin.
DE EEMLANDER.
Hooldredartrnr R. K IJ K E X N.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Rurean: KI.KINE Hi tti Tclef. Ifnterc. ls:t.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel 10.10. lBij|
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing vanadvert. en reet. van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd hel Alg. Binnen-en Bnitenlandseh Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76.78 Amsterdam
Ondergeteekende, eenigen tijd af
wezig zijnde, verzoekt geen brieven
of stukken, de courant betreffende,
aan zijn persoonlijk adres te zenden,
aangezien dit tot vertraging aanlei
ding zou geven.
RIJKENS.
Wanneer wij onze kinderen van zes tot
twaalf jaar op de banken der lagere school
dooreen zien zitten, schrijft dr. Y. H. Rogge
in een in de „School" overgenomen stuk,
jongens en meisjes in dezelfde klasse, twij
felen wij geen oogenblik of er schuilt iets
goeds in die coëducatie. Evenals in een
huisgezin, waarin alleen meisjet zijn, die
meisjes naar oen broertje verlangen, omdat
zij onbewust voelen, dat zij iets in hun
dagelijksche omgeving missen, zoo is het
nuttig dat zij ook als schoolkinderen samen
opgroeien en onwillekeurig kennis maken
met elkanders .aard en karakter. Uit dat
oogpunt beschouwd is er tegen coëducatie
moeilijk iets in het midden te brengen,
mits de persoon, die do leiding van dit
troepje in handen heeft, zich van zijn
lastige taak bewust is Want waarlijk reeds
op dien jeugdigen leeftijd zijn de karakter
verschillen zoo groot, dat bijzondere paeda-
gogischo bekwaamheid vereischt wordt om
die coëducatie niet te laten ontaarden. De
echte Hollandsche jongen, eenigszins wild
van aard, laat weldra doorschemeren, hoe
'n groote minachting hij heeft voor de
meisjes, die gewoonlijk wat kalmer en be
dnarder haar genoegens op ander terrein
zooken. Dikwijls ook is die nauwgezetheid
en plichtsbetrachting der meisjes een erger
nis voor de jongens. Vandaar dat in en
buiten do school heel wat leiding noodig
is om te zorgen, dat de coëducatie haar
doel bereikt. Het komt inij voor dat men
dikwijls meent al genoeg gedaan te hebben,
wanneer jongens en meisjes op een school
bijeengebracht zijn zonder or aan te den
ken, wat voor verdere verplichtingen dit
meebrengt. Ik wil mij echter op het oogen
blik niet inlaten met de viaag, in hoeverre
de coëducatie op onze lagere scholen be
antwoordt aan de verwachtingen. Mijn doel
is hier te bespreken de coëducatie op oude
ren leeftijd, en wel speciaal op onze gym
nasia.
De twee belangrijke vragen, die bij ons
opkomen, wanneer wij over dit onderwerp
nadenken, zijn: lo. is het onderwijs ge
schikt voor onze meisjes? en 2o. is het
raadzaam, dat ook op dien leeftijd jongens
en meirjes te zamen onderwijs ontvangen?
De eerste vraag boantwoordt dr. Rogge
ontkennend. De methode, op de gymnasia
gevolgd, acht hij niet de geschikste voor
de meisjes. Zij toonen dan ook op de gym-
uasia meestal minder aandacht en liefde
voor de wetenschappelijke studie.
Wat de tweede vraag betreft, vervolgt
schrijver:
Ook de physiek maakt het hoogst nood
zakelijk, dat wij de meisjes een anderen
weg laten volgen. Da verandering in do
lichamelyke gesteldheid onzer meisjes op
dien leeftijd dwingt ons na te gaan, of wij
de meisjes tot deze voortdurende 6tudie
mogen aanzetten en of het wel wensche-
lyk is aan mannen de opvoeding toe te
vertrouwen. Eeu langdurige ondervinding
geeft mij het recht van spreken en open
lijk beken ik, dat niettegenstaande veel
moeite, liet mij vaak lastig valt mee te
leven en in te denkeu in het gcmoedslevou
der meisjes. Zij, die aan het leeraarsvak
ook een pacdagogische zydc zien, zullen
dit zeker met mij eens zyn.
Hierdoor ben ik van zelf gekomen tot
het laatste punt: het al of niet wenscheiijke
der coëducatie. Na het voorafgaande zal
men niet verbaasd zijn te vernemen, dat
ik geen groot voorstander der coëducatie
ben, wel te verstaan op lateren leeftijd.
Niet alleen echter om de redenen, die men
uit het vorige betoog kan opmaken Er
is meer. Een bekend Duitschcr, die het
recht heeft mee te spreken, komt na over
weging van vele gegevens tot do slotsom,
dat zelfs in Amerika do coëducatio eon
verschijnsel zal zijn van voorbijgaanden
aard. Wij brengen ongelijke factoren bij
elkaar, het meisje, dat in die jaren vrouw
wordt, en de jongen, die jongen blijft en
eenige verliefdheden daargelaten
slechts droomt van vrijheid en zelfstandig
heid. Hef ontzag, dat icdero man voor
de vrouw moet hebben, loopt groot gevaar
en, daar het natuurlijk wcnschelijk is dat
er een zekere omgang is, moet men te
vreden zijn met de ontmoetingen buiten
de school in het leven van het huisgezin.
Er moet voor den jongen iets mystieks,
iets idealistisch zijn in de verschijning van
het meisje en dat weg te nemen in den
tijd der idealen heeft onberekenbare ge
volgen. Do omgang ia ook meestal niet
aardig. Of men neemt geen notitie van
elkaar, wat zeer dikwijls het geval is, of
er komt een soort vertrouwelijkheid, waar
door een van beiden iets van het specifieke
karakter inboet. Gewoonlijk zijn de meisjes
het slachtoffer De voordeden van deze
coëducatio zijn ver te zoeken.
Als men dus de meisjes do gelegenheid
wil geven do studie aan te grijpen of zich
breeder ontwikkelen door de studie van het
Latijn en Grieksch, laat men dan langs
een anderen weg dit doen op onze meisjes
scholen of misschien nog beter, door privaat-
onderricht, te beginnen byv. op haar vijf
tiende jaar.
Deinlijviug van Korea.
De Engelsche bladen wijden hun hoofd
artikel aan de inlijving van Korea door
Japan. Protesten er tegen hoort men niet,
over 't algemeen. Daarvoor was het ook
reeds te lang een uitgemaakte zaak, dat
Japan hiertoe zou overgaan. Daarenboven
is het voorloopig ouverschillig, of Korea
onder Japansch prolectoraat staat, dan wel
een Japati8clie provincie is. Eerst wanneer
het Japansch tarief voor Korea ingevoerd
zal wordeu, krijgt Engeland er direct
beluug bjj.
Algemeen woidt natuurlyk orkend het
gewicht van Japan's stap, waardoor het
definitief in Azië optreedt als een vaste-
landsche uiogondhoidjen voorts wordeu dan
over do door alle Europeesche mogend
heden losgelaten Koreanen eenige kroko
dillentranen vergoten. Zoo geeft do Times
de hoop te konuen, dat Japan de bewoners
van zijn nieuw wingewest niet al te hard-
haudig zal bejegenen.
„Het zou betreurenswaardig wezen", zoo
preekt de Times, „indien de Koreanen,
oerbewoners des lands, overweldigd wiorden,
door een stroom van Japanscho landver
huizers". Zij koestert derhalve de hoop,
dat Japan de ware belangen dier arme
Koreaneu zul willeu behartigen, na de
gedwongen inlijving.
Alleen de liberale Daily News laat een
soort van protest hooren. Eigenlijk niet zoo
zeer tegen de inlijving van Korea, als wel
in het algemeen tcgcu de zich uitbreidende
gewoonte van grootero volkeren om hun
kleine buren in te lijven. Gewoonlijk
geschiedt dat ouder een voorwensel, zooals
hierdat het eigenlijk de bedoeling is
allerlei oude misbruikon op te ruimen, en dat
Korea honderd maal beter er aan toe is als
Japanschc provincie, dan wanneer het af
gesloten bleef van de wereld zooals vroeger.
We kennen dat argument, zegt de Daily
News, maar het gaat niet op voor de
kleine Europeesche naties, die de een na
de ander verdwijnen. Trouwens er is wel
iets tegen te zeggen misschien is een
volgend geslacht Koreanen, of wat er dan
van overgebleven zal zijn, er veel beter
aan toe dan wanneer het land niet door
Japan opgeslokt was, maar dat is een
schrale troost voor het geslacht dat de
inlijving, de verwoesting van zijn dorpen
en vernietiging van zyn nationalen geest
heeft meegemaakt.
FRANKRIJK.
Men zal zich de geschiedenis van abbé
Santol herinneren, die beschuldigd, werd
zich door kinderexploitatie te verrijken.
De rechtor van instructie heeft hem ver
wezen naar de correctioneele rechtbank,
onder beschuldiging van overtreding van
de wet op de plaatsingbureaux en van mis
bruik van vertrouwen De zaak komt waar
schijnlijk in October voor.
In een nachtelyke bijeenkomst van
spoorwegbeambten te Toulouse, word een
motie aangenomen, waarin verklaard wordt,
dat de arbeid zal worden neergelegd op
het eerste sein, daartoe door hot Nationale
Syndicaat gegeven.
Dat echter deze beslissing niot met aller
instemming genomen werd, blykt wel
hieruit, dat een beambte een rede hield,
waarin, hij verklaarde, dat de sprekers, die
tot de staking aanspoorden, er maar op los
praatten en dat do staking iu werkelijkheid
onmogelijk is. Eon machinist kwam mede-
deelen, dat de groote meerderheid zijner
kameraden beslit zou weigeren, mee te
doen.
DUITSCHLAND.
De staking onder de Duitsche arbeiders
der werven breidt zich voortdurend uit. De
groote werven trachten een deel van den
hun opgedragen arbeid door de kleinere
te doeu verrichten, de arbeiders echtor
weigeren den opgedragen arbeid te anu-
vaardeu of leggen het werk ned er,
zoodra zij vermoeden, dat zij niet voor hun
eigen patroon arboiden.
Op de werf van Ostorholz te Schambeck
werden 200 man ontslagen omdat zij wei
gerden aan een reparatie te beginnen, die
naar zy meenden, door eon groote werf
aan hun fabriek was opgedragen en op
verschillende andere kleine werven staakten
om soortgclyke redenen een grooter of
kleiner aantal arbeiders.
Er schijnt voorloopig weinig kans te
bestaan op bijlegging van het geschil. De
arheiderB zijn niet tegen bemiddeling, do
werkgevers echter verklaren, zich aan geen
scheidsgerecht te zullen onderwerpen met
het oog op de treurige ervaringen dooi de
oudernemers tijdens de staking in de bouw
vakken opgedaan.
BELGIE.
Het Journal de Bruxelles deelt mede,
dat de Monitcur morgen een koniuklijk
besluit zal bevatten, omtrent het sanitaire
toezicht op reizigers, die per spoor uit
Rusland koinen.
Bij speciale beschikking wordt bepaald,
dat geduteude vijf dagen toezicht zal worden
gehouden op Russische reizigers in de
hotels, waar zij hun intrek nemen. Het
Journal voegt daaraan toe, dat dencocjjge
maatregelen zijn genomen oin te beletten,
dat de ziekte uit Italië het land binnen
dringt.
NOORWEGEN.
De correspondent der „Aftenposten" te
Hammersfest teruggekomen van een reis
naar Spitsbergen, aan boon! dor „Koning
Harold", seint, dat de Noorsche geoloog
Hoel, behoorend tot de expeditie Lachen,
beschuit en koek, daar zij worden vervaardigd van prima en zuivere grondstoffen. Ons brood is niet kleverig maar flink doorbak
ken door onze speciale ovens, waardoor het veel lichter verteerbaar en voedzamer is Reeds in Januari 1910 is. over 1909
Men lette op de echte nootzoete turiresmaak van ons „Melkbrood" en „Gezondheldbrood'%
welke smaak alleen «loor de beste soorten tarwe kan worden gegeven, alsmede dat ons brood niet
ls beschadigd door spoorwegvervoer enz., alsmede waardoor zijn korsten niet taai. doeh
croqnant zijn.
Vraag een dividendboekje aan de Afdeeling „Broodfabriek" van Meursing's Machinale Fabrieken van Gebak, Amersfoort,