DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No, 202.
DINSDAG 30 AUGUSTUS 1910.
7e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Hoofd r edactenr B. G. RIJ KEN 8.
Abonnementsprijs:
Per jaar(4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f0.05.
Bureau: KLEINE HaAG 6. Telet. Interc. 18».
Prijs der Advertentibn
Van 1 tot 5 regels f0.40. Voor iedercn regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing ran advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandseh Advert.-bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Uit hoofde van den nationalen
feestdag zal de EEMLANDER
Woensdagavond niet verschijnen.
Een Keizerrede.
Keizer Wilhelm heeft na lang zwijgen
weer eens het woord genomen en te
Koningsbergen een rede gehouden van de
zelfde soort als die waarmede hij vroeger
gewoon was heel de Duitsche en ten deele
ook de buitenlandschc pers in opschudding
te brengen
Geheel de rede was een uiting van bet
zuivere „Gottesgnadenthum" met al zijn
consequenties.
Goen parlement, geen volksbesluit, geen
volksvergadering heeft den Keizer ziju
macht gegoven, maar alleen de genade
Gods.
De consequentie brengt, dat hij als uit
verkoren instrument der Voorzienigheid in
geen enkel opzicht aan het volk of' diens
vertegenwoordiging verantwoordelijk is.
De Keizer wees op de uauwe banden,
welke de trouwe koningsstad der provincie
Oost-Pruisen met het koninklijk huis ver
binden.
Toorts wees de Keizer er op, dat hier
de groote keurvorst, krachtens zijn eigen
recht, zich tot souverein hertog in Pruisen
maakte, en zijn zoon hier de koningskroon
op het hoofd zette.
Hier ook hield de groote soldatenkeizer
der Franscbcn verblijf en liet hij stad en
land zijn onverbiddelijke hand voelen. Hier
echter werd ook voor het eerst de gedachte
der verheffing en bevrijding van het vader
land tot daad.
Den tyd dezer ineenstorting eu weder
opleving kan men zich onmogelijk denken
zonder Koningin Louise, vau wie niet genoeg
kan worden vermeld, dat zij in de algemeene
ineenstorting van het vaderland de eenige
geweest is, de nimmer aan de toekomst
van dat vaderland heeft getwijfeld.
Koningin Louise leert ons, aldus ging
de Keizer voort, dat wij, mannen, alle
krijgsdeugden (kriegerischen Tugenden)
moeten beoefenen, en steeds bereid moeten
zijn, onze oorlogstoerusting gaaf te houden,
ten aanzien der geweldige vorderingen der
naburige mogendheden.
Slechts op onze oorlogstoerusting berust
onze vrede.
En de vrouwen moeten van Koningin
Louise leeren, dat de voornaamste taak
der Duitsche vrouw niet ligt op het ge
bied van vergaderingen en vereenigingen
maar in den stillen aibeid, in den schoot
van haar gezin, in haar huis. Zij moeten
het jonge geslacht opvoeden tot het leeren
van gehoorzaamheid, zy moeten het leeren,
dat het niet hierop aankomt, zijn leven
uit te leven, ten koste van anderen, maar
slechts het welzijn van het vaderland in
het oog te houden.
Mij beschouwend als werktuig in de
hand onzos Heeren, zoo besloot de Keizer
zijn rede, zonder my te storen (ohne
Rücksicht) aan de mceningen ou de op
vattingen van den dag, volbreng ik mijn
werk, dat slechts gewijd is aan de wol
vaart en de vreedzame ontwikkeling van
het vaderland. Maar hiertoe behoef ik de
medewerking van een ieder in den lande.
De Keizer ledigde hierop zijn glas op
het welzijn van Oost-PruiBen.
Zooals wel te verwachten was, heeft deze
rede een geweldigen storm in de Duitsche
pers doen opsteken. „Met een algemeene
verbluftheid* aldus het Berliner Tageblatt,
„is de rede des Keizers te Königsberg
gehouden, ontvangen. Wie haar ook las,
ieder schudde het hoofd. Wat moet dit
alles?.... In het binnenland heerscht con
sternatie, in het buitenland spitst men weder
de ooreu zooals eens bij de debatten over
het beruchte ICaiserinterview. Op de beurs
sloeg de Kaiserrede als een bom in en de
koersen der Ryksleeuingen en der Prui
sische Consols raakten aan het wankelen."
De Tagliche Rundschau schrijft „De
rede duidt op storm. zij zal een bruisend
opzien baren. Wij betreuren het, dat de
Keizer zich weer zonder dwingende nood
zaak in het vuur der openbare critick
begeeft eu op onze binnenlandscbe politiek
een invloed uitoefent die haar van geen
nut kan ziju."
De Deutsche Nachrichton: Door de
Königaberger rede is een nieuwe, groote
teleurstelling over het Duitsche volk geko
men en werd een vreugdige hoop ver
nietigd."
BELGIE.
De „Belgische Propaganda Bond tot
aantrekking van vreemde bezoekers" maakt
in een Bchrijven aan de bladen vreemde
lingen opmerkzaam op het overdrijven van
den brand in de Tentoon stellingte Brussel.
„Uit een officieel bericht van het uit
voerend bewind der tentoonstelling blijkt
dat
Op 100.000 bebouwde vierkante meters,
25.000 vierkante meters ziju een prooi der
vlammen gewordon.
Een gedeelte der Belgische- en Engel-
schc sectiën zijn vernield, alsook een zeer
klein gedeelte der Fransche sectie (voedings
middelen) heeft hetzelfde lot ondergaan."
Al het overige der Fransche afdeeling
is gespaard.
De Eugelsche- en Belgische afdeelingen
worden reeds herbouwd.
De prachtvolle afdeelingen van Duitsch-
land, Italië, Nederland, Kanada, Brazilië,
Japan en de paviljoenen der groote Bel
gische steden hebben niets geleden.
Brussel kermis, deze schilderachtige oude
stad, wordt uit de puinen heropgericht, en
de aantrekkelijkheden zullen voor 1 Sep
tember herbeginnen
De tentoonstelling van oude kunsten,
meesterstukken bevattende van oude mees
ters, waaraan de grootste vreemde galerijen,
hun prachtigste voorwerpen hebben geleend,
(schilderijen van Rubens, Van Dijck, Jor-
daens en andere onschatbare collectiën)
is een kunslattractie, eenig in haar soort,
bijvoegsel aan de Brusselsche tentoonstel
ling in het Museum „Pare du Cinquan-
tenaire".
Dn Brusselsche tentoonstelling bevat een
sumeustclling van alle kunsten en vooruit
gang. Elke Natie heeft er aan gehouden
het meerendeel harer krachtinspanning en
schoonheid tentoon te stellen.
Niet noodig dus dat de overdrevene
uitleggingen welke plaats grepen, het pu
bliek misleiden en doen afzien van een
groot kunst, handels en nyverheidsonder-
werp en aan een schouwspel vol vermaak,
degenen welke besloten hadden onze
„World's Fair" van Brussel te komen be
zoeken.
SPANJE.
De correspondent van de Temps heeft
een gesprek gehad met een hooggeplaatst
prelaat over de quaestie met het Vati-
caan.
Het Vaticaan, zoo zeide hij, heeft niet
een nota in den eigenlijken zin des woords
gezoudeu, doch een overzicht van het stand
punt, dat de Heilige Stoel inneemt. Haar
dit soort memorandum bevat geen nieuwe
voorttellen. Het beperkt zich tot het geven
van verklaringen over de laatste Spaansche
nota, op den dag van zyu vertrek door de
Ojeda overhandigd.
Deze Spaansche nota is het laatste con
crete feit in de quaestie, waarin sedert geen
verandering gekomen is. Het Vaticaan zal
de onderhandeling niet hervatten, zoolang
deze wet gehandhaafd wordt.
Het is dus duidelijk dat er niets in den
toestand veranderd is. De Heilige Stoel blijft
zyn standpunt handhaven en geen overeen
stemming zal mogelyk zijn, als de Spaan
sche Regeoring niet eenigszins haar stand
punt wyzigt.
In Yaticaansche kringen meent men, dat
er een modus vivondi te vinden zal zijn,
als Canalejas werkelyk met vredelievende
bedoelingen bezield is. Men zou een ter
rein van overeenstemming kunnen vinden
door het indienen van de wet te ver
dagen.
Deze oplossing zou de eigenliefde van
Canalejas niet kwetsen en voldoening geven
aan den Heiligen Stoel.
Markies Gonzalez, de Spaansche gezant,
beeft Zaterdag de receptie van het diplo
matieke korps bezocht.
Nog altijd is de staking der mijn
werkers te Bilbao niet ten einde. En in
tegenstelling met gunstige berichten die
van Regeeringswege daaromtrent openbaar
werden gemaakt, wordt aan sommige bladen
uit Madrid gemeld, dat heden de algemeene
staking zou worden afgekondigd.
PORTUGAL.
Over de Zondag gehouden verkiezing
wordt gemeld, dat de opkomst van de
kiezers grooter is geweest dan ooit te voren.
Het is overal rustig toegegaan, ook in de
provincies, waar de gewapende macht
nergens tusschenbeide behoefde te komen.
In Lissabon schijnen de republikeinen
volgens de voorloopige uitkomsten alleen
tien leden van hun partij verkozen te zullen
krygen. Iu de vorige Kamer was hun
heele sterkte zeven man. Ook in Oporto
en Baja hebben de republikeiuen de meer
derheid behaald. De eigenlyke oppositie
partijen hebben te Lissabon en in de
zuidelijke provincies de kous over deu kop
gekregen.
De verkiezing zal niet voor heden afge-
loopen zijn.
Men raamt de meerderheid, die de
regeering zal halen, verschillend: op 30
of 35 tot 45 afgevaardigden.
RUSLAND.
De ministerraad heeft het wetsvoorstel
betreffende de gelykberechtigiug van Rus
sen en Finnen in Finland goedgekeurd.
Het voornaamste hierin is, dat aan Russi
sche onderdanen, die niet tot het Finsche
burgerschap behooren, in Finland dezelf
de rechten worden toegekend. Finnen die
tegen deze gelijkberechtiging maatregelen
nemen, zullen gestraft worden met geldboe
ten tot f 500 roebels, gevangenisstraf van
é#n tot 3 maanden. Den 14den Januari
1911 zal de nieuwe wet van kracht wor
den.
Statistiek dor Werkloosheid
Door het Centraal Bureau der Statistiek
zal weldra uitvoering worden gegeven aan
het voornemen om maandelijks uauwkeurigo
gegevens te verzamelen omtrent de werk
loosheid der arbeiders, welke van hun
vakorganisaties naar vaste regelen uitkoe-
ring ontvangen ingeval van werkloosheid.
Daar de vakorganisaties, wolke geen uit-
keering ingeval van werkloosheid verstrek
ken, vaak niet in staat zijn het juiste aantal
hunner werkloozen op te geven, moet het
onderzoek voorloopig beperkt blijven tot
de werkloosheid in die vakorganisaties,
welke hun leden wól uitkecring ver
strekken.
De gegevens nopens de werkloosheid in
die organisaties, welke bij een gemeentelijk
werkloozenfonds zijn aangosloton, worden
door hot Centraal Bureau voor de Statis
tiek verzameld door tusschenkomst van
laatstgenoemde instellingen.
Thans zyn de besturen vau do organisa
ties, die niet bij een gemeente werkloo
zenfonds zijn aangesloten, voor zoover zij
althans aan het Bureau bekend waren,
uitgenoodigd opgaven omtrent de werk
loosheid hunner leden rechtstreeks uan het
Bureau in te zenden.
Ten einde periodiek een zoo volledig
mogelijk overzicht te kunnen geven van
den omvang der werkloosheid, worden die
vakorganisaties, welke aan hun leden naar
vasten regelen uitkeering verstrekken by
werkloosheid en welke nog geen uitnoodi-
ging tot medewerking ontvingen, dringend
verzocht hun adres nauwkeurig op te geven
aan het Centraal Bureau voor de Statistiek
(Afdeeling voor Arbeidsstatistick). Anna van
Saxenstraat 17—19, 's Gravcnhage. (Dit
verzoek wordt niet gericht aan vakvereeni-
gingen, welke bij een gemeentelijk werk
loozenfonds zijn aangesloten.)
Genoemd Bureau zal de kaarten, waarop
de gegevens verzameld worden, voor de
eerste maal in den aanvang van October
aan de betrekken organisaties ter invulling
toezenden.
De aldus over de maand September
verkregen opgaven zullen gepubliceerd
worden in de aflevering van het Arbeidsblad
(Maandschrift van het Centraal Bureau voor
de Statistiek, uitgevers Gebr. Beliuf mte,
alhier), welke den laatsten October a s.
verschijnt.
Indische begrooting. De
Indische begrooting voor 1911 wordt eerst
daags van den Raad van State terugverwacht
ter indiening aan de Tweede Kamer der
Staten- Generaal.
Rotterdam V. De Msb. meldt
thans als zeker, dat het lid der Tweede
Kamer voor Rotterdam V. mr. A. De Jong,
met de opening van de nieuwe zitting der
Stateii-Gcucraal als zoodanig zal af
treden.
Dit is een gevolg van de aanvaarding
door mr. De Jong van de benoeming tot
wethouder van Rotterdam,
