DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No, 209.
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1910.
7e JAARGANG
Amersfoort
in 1909.
BUITENLAND.
I -«'J. I'M <»fi tf 11 Ml, G I -r
Hoofdredacteur R. <3. RMKENS.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: HEEINE HaAO 6. Xelef. luterc. 183.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, én reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen - en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 7*3- 78 Amsterdam
i.
Een paar woken geleden is door B. en
W. aan den Raad dezer gemeente uitgo-
bracht hot verslag van den toestand der
gemeente Amersfoort over het jaar
1909.
Het is wat men in vroeger jaren wellicht
zou hebben genoemd een „kort begrip der
geschiedenis van onze stad in 1909".
Kort kan men dit verslag echter nu
juist niet noemen het dijt van jaar tot jaar
uit en telt nu reeds het respectabele aan
tal van 171 pagina's en dan komen nog
do verschillende bijlagen, die meer dan
tweemaal zooveel tellen.
Dit verslag brengt zeer veel, dat eigen
lijk iederen Amersfoorter moet interesseeren.
Om zich daarvan te overtuigen bohoeft men
het boek, dat ernstigG studie verdient, slechts
te doorloopen. Dat wenschen wij dan ook
te doen. Het is echter niet geschikt voor
een kort en dan populair overzicht. En
over 't geheel denken wij er niet aan een
uittreksel te geven van alle verslagen die
er in voorkomen wij doen slechts hier en
daar een greep uit een ruimen oogst van
mededeelingen.
En dan zien we in do eerste plaats, dat
Amersfoort op 31 December 1909 24608
inwoners telde, te weten 12020 mannen
en 12588 vrouwen.
Zooals men zich zal herinneren kwam
bij de laatste volksstelling uit, dat we een
zeven honderd personen waren achteruit
gegaan. Men wist niet waar ze gebleven
waren ze waren zoek en ze zijn Diet
teruggevonden ook, zooals blijkt uit het
gemeenteverslag, dat in een noot meedeelt
dat zich onder die 24608 personen er 701
bevinden, die 1 Januari 1910 ambtshalve
werden afgeschreven.
We behoeven ons er echter niet al te
ongerust over te maken, dat dit getal
niet spoedig weer zal zijn ingehaald, als
wc den loop der bevolking sedert 1880
nagaan, waarvan zich ook een staatje in
het verslag bevindt. Daaruit zien we dat
Amersfoort in dertig jaren met 11043 in
woners is vooruitgegaan. Dat troost.
Onder de zaken, die door den Raad in
het jaar 1909 niet zijn afgedaan, vinden
we er een, die ook in dit jaar nog niet tot
een oplossing is gekomen, namelijk een
verzoek van den ingenieur A. J. Krieger
om voorloopig vergunning voor den tijd
van twee jaren tot het leggen van spoor
banen in de Barchman Wuycierslaan, in
verband mot de exploitatie van een paar
dentram Amersfoort—SoestdijkBaarn.
Zonder ons op dit oogenblik uit te laten
over het al of niet weuschelijke van een
tram, komt het ons toch vooi, dat men op
den duur zal hebben om te zien naar een
verkeersmiddel met Birkhoven.
"Voor wie er belang in stellen, hoeveel
personen er in elk der klassen van onze
inkomstenbelasting zyD aangeslagen, (in
ledige uren kan men zich bezig houden
met het maken van verschillende schalen
voor progressie en eens zien hoeveel meer
er op die wijze uit de belasting zou zijn
te halen) levert het verslag „een overzicht
van de aanslagen in de Inkomstenbelasting
wegens den oorspronkelyken stand van
kohieren".
Verkort luidt dit staatje als volgt
Bedrag be
Totaal der
Bedrag
Totaal der
lange besprekingen met den Turkschen
Minister bij gelegenheid van de mede-
deeling van dit antwoord. Zij hornieuwden
lastbaar
inkomen.
aange
slagen en.
balastb. aange-
inkomen. slagenen.
100
822
4900
3
hun raadgevingen in 't belang van den vrede.
200
479
5000
1
Tan den kant van met de Porte in bel
300
328
5100
1
trekking staande kringen, wordt ntt ver
400
215
5200
13
klaard, dat de Turksche regeering de staats-
hoorigheid van Venizelos en Pologeorgis
500
189
5300
1
600
156
5400
3
onderzoeken en haar houding naar het
700
104
5600
1
resultaat daarvan richten zal.
800
90
5700
1
Van dezelfde zijde wordt verzekerd, dat
900
38
5800
1
de Porte de zich in de bijeenfoeping der
1000
105
6100
10
Grieksche Nationale Vergadering aanbieden
1100
34
6200
2
de gelegenheid aangrypen zal om een
1200
72
6300
1
definitieve oplossing van het Kreta-vraagstuk
1300
23
6500
1
te verkrijgen.
1400
56
6700
2
1500
18
7100
8
FRANKRIJK
1600
71
7400
2
1700
16
7500
2
Een zonderling geval van sabotage is
1800
22
7900
1
gepleegd op de marinewerf te Saint Nazaire,
1900
19
8000
1
waar het panterschip „Condorcet" wordt
2000
60
81(0
3
gebouwd. Op dit schip zijn alle geleidin
2100
7
8200
1
gen van het electrische licht doorgesneden
2200
15'
8300
1
en de kabels naar de geschuttorens stuk-
2300
12
8700
1
gezaagd. Er is zooveel schade aangericht,
2400
53
9500
1
dat velo werklieden een maand zullen
2500
7
9600
6
moeten arbeiden om dio te herstellen. De
2600
10
9700
1
daders van het misdrijf zijn onbekend ge
27(0
6
9900
1
bleven. Twee werklieden, tegen wie ver
2800
7
10200
1
denking is gerezen, zijn weggezonden,
2900
7
11100
2
hoewel geen bewys voor hun schuld kon
3000
41
11500
1
worden gevondeu.
3100
8
12600
3
3200
6
12800
2
De Matin geeft een overzicht van de
3300
4
14600
1
aanslagen tegen het leven, welke in de
3400
3
15000
1
maanden Juli en Augustus te Parijs zyn
3500
4
15100
1
gepleegd. Terwijl dit cijfer in Juli 56 was,
3600
37
16600
5
is het in de volgende maand gestegen
3700
1
18500
1
tot 63.
3800
4
19100
2
Thans schijnt het de justitie toch te
3900
4
21100
1
bar ie worden. Ten minste het parket van
4000
5
22000
2
de Seine heeft beroep aangeteekend tegen
4100
1
23500
1
tien vonnissen, welke de vorige week wer
4200
1
25000
1
den gewezen en waarbij de beklaagde öf
4300
1
30000
2
tot boete of tot zeer lichte gevangenisstraf
4400
29
31400
1
werd veroordeeld.
4500
6
53000
1
De Matin juicht dit krachtdadige optre
4600
2
55000
1
den zeer toe eu hoopt, dat in deze richting
4700
3
60000
1
zal worden voortgegaan.
4800
1
Uit het overzicht blijkt tevens dat er van
de gangeslagenen 861 zijn die zich ambts-
behalve naar het ingekomen hebbeu laten
aunslaan en 563 naar de klasse dus in
het geheel 1424 ambtshalve aanslagen.
Het Kreta-vraagstuk.
Do gezanten der beschermende mogend
heden :e Constantinopel hebben eergisteren
den Turkschen Minister van Buitenlandsche
Zaken mondoling het antwoord hunner
regeeringen medegedeeld betreffende het
geschil over do verkiezing van Kretensers
in de Grieksche Nationale Vergadering.
In het antwoord verklaren, volgens in
lichtingen uit gezaghebbende kringen, de
voogdessen van Kreta het geval van drie
der verkozenen, die ongetwijfeld Kretensers
zijn, door hun terugtreding opgelost. Be
treffende Venizelos en Pologeorgis echter,
die Hellenen waren, konden Griekenland
geen verwijten treffen. Alleen zou Venizelos
alB hoofd van het Uitvoerend Bewind op
Kreta moeten aftreden en hij zich (niet
meer met de Kretenser aangelegenheden
mogen bemoeien. De gezanten hadden
DUITSCHLAND.
De beraamde reis van het Zeppelin
luchtschip van Baden-Baden naar Straats
burg, waarbij passagiers zouden meegaan,
is plotseling afbesteld.
Het blijkt nu, dat dit is geschied op
bevel van het Ministerie van Oorlog. Het
luchtschip zou namelijk over verschillende
Duitsche vestingen moeten vliegen, en
dan zou het zeer gemakkelijk zyn geweest
om van deze vestingen photographieën te
maken en ze met verrekijkers te bestudee-
rcn. En daar gebleken was, dat het
grootste deel der passagiers, die do reis
zouden meemaken uit buitenlnnders be
stond
Men vraagt zich af wat wij Nederlanders
nu wel hebben moeten doen, toen nog
niet zoo lang geleden bijna dagclyks be
richten kwamen over luchtballons met
Duit9che officieren bemand, welke in ons
land neerkwamen
De Duitsche vlieger Euler heeft een
nieuwe militaire vliegmachine vervaardigd,
die eene Maxi-mitrailleuse mee in de hoog
te zal kunnen nemen. Motor, stuurtoestel
en de twee zeteltjes bevinden zich in een
schuitje dat aan alle kanten gesloten is,
zoodat de vliegers tegen regen en wind
zullen beschermd zyn. Het snolvuurkanon
zal in werking gesteld worden door mid
del van een hefboom die met de voeten
wordt bediend. Voor het mikken is een
bijzonder toestel van voren aan do vlieg
machine aangebracht. Een toestel zal
voortdurend aanwyzen uit welke richting
de wind blaast.
De Duitsche Keizer heeft order ge
geven, bij de keizermanoeuvre8 voor zijn
persoonlijk gebruik geen andere dan alco
holvrije (Jrapkgn pree te nemen. De Keizer
verzekert aldus de vermoeienissen van het
loven te velde beter te kunnen weerstaan.
Verder heeft Z.M. den troepen aangezegd,
gedurende de manoeuvres zoo weinig mo
gelijk alcohol te gobruikeu. Statistisch is
nl. bewezen, dat het aantal wegens hart-
gebreken afgekeurde soldalen gedurende
de laatste 10 jaar verdubbeld is. Overmatig
alcoholgebruik zou hiervan de oorzaak zyn.
GROOT-BRITANNIE.
Engeland heeft revanche genomen!
„Voor de twee Engelsche Oliviers, te
Borkum gearresteerd, hebben wij een Ro
land gevangen genomen,", jubelt de Express.
Hoewol dit een zonderlinge opvatting
schynt, waar het om de vrijheid van een
mensch gaat, heeft de Express toch den
juisten maatstaf aangegeven voor de beoor
deeling van de arrestatie van een Duitsch
officier te Portsmouth.
Het geval is, volgens de Engelscho
bladen, aldus: Een Pruisisch pionuior offi
cier, do luitonant Holm, van het Mainzcr
Pionnierbataljon, was met een dame in de
nabijheid van Portsmouth aan 't teekeneu
of schilderen. Met een verrekijker werd
dit waargenomen, en de jonge luitonant
werd gearresteerd. Hij werd ondervraagd
door kapitein de Martelli en luitenant
Balmond. In zijn bezit werden schetstceke-
ningen gevonden; maar naar de Westin.
Gaz. uiteenzet, beteekent dit niets, daar
die forten ontmanteld zijn of worden, en,
naar de regecring in het Parlement ver
klaarde, ongeschikt zijn voor het doel
waarvoor zij zijn aangelegd. Slechts het
maken van schetsen door een vreemdeling
is strafbaar. De Pruisische luitenant wordt
nog steeds te Portsmouth gevangen ge
houden; zijn teekeningen zijn naar Londen
gestuurd, om in do bureaux van den gene-
ralen staf te worden nagegaan.
Het is mogelijk dat de man iets straf
baars deed, maar de juichkreet van de
Express geeft deu dieperen grond voor do
Engelscho blijdschap aan.
ITALIË.
Te Arezo staakt de geheele stad. Het
gemeentebestuur had geld noodig en trachtte
zich dit te verschaffen door een paar be
lastingen te verhoogon. Daarover ontstond
zulk een algemeene ontevredenhefd, dat
de geheele burgerij staakte. Do werklieden
legden don arbeid neder, winkeliers sloten
hun zaken, slachters en bakkers verkoopeu
niet langer. Men is zeer benieuwd naar
het verloop van dezen eigenaardigen strijd,
TURKIJE.
Dat in Turkije de boycot tegen de Grie
ken nog wordt uitgeoefend, bewijst het feit,
dat hot Grieksche stoomschip „Focata„, dat
den 26n Augustus met een aan Hongaren
behoorende lading van dennenhout te Sa-