WEERBERICHT.
Thermometerstand
Uit de Pers.
KERKNIEUWS.
STADSNIEUWS.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONJNKL. NED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorm 10.50 uqi\
Do Bilt, 4 October 1910.
Hoogste barometerstand 778.3 m.M. te
St. Mathieu, laagste 744.1 te Seydisfjord.
Verwachting tot den avond van 5 Oc
tober 1910. Matige meest W.-lijke wind.
Gesteldheid vnn de lucht: Gedeeltelijk
bewolkt, waarschijnlijk droog weer.
Temperatuur: Warmer.
Barometerstand te AMERSFOORT.
765 m.M.
Vorige stand te 12 uur 761 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 68
Laagste hedennachtF. 54
Hedenmiddag 12 uurF. 60
AMERSFOORTSCIIE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Dins
dag 4 Oct. des morgens 7 uur is 55" F.
en Woningtoezicht op een anderen stam
geënt, afsterft en waarin zelfs geforceerde
woningnood geen nieuw leven brengen kan.
Voor een ander deel zijn het volslagen
nieuwelingen, speculanten, die het probee-
ren, en het er ook eens op wagen, „aan-
metner" te zijn, vooral van een groot
werk, het wil er bij velen nog altijd wel
in, er ligt blijkbaar iets iu dat aantrekt en
bovendien, het inschrijven is zoo eenvoudig,
aan werk te komen niet moeilijk; een laag
cijfer, en het werk volgt terstond.
Kapitaal ontbreekt blijkbaar niet altijd
borgen zijn er eveneons wel te vindon -
de besteder heeft in den regel een goeden
dag, als althans z'n architect eenig idee
had van eene scrieuse begrooting. Of het
werk er komt en hoe het er komt, ziedaar
overwegingen, die bij de gunning niet te
pas komen.
Het Rijk gaat immers voor, Provincie
en Gemeente volgen en geven particulieren
den weg aan".
En dan, doelende op de aanneming van
's Rijks Munt, vervolgt het blad:
„Onlangs werd een werk ter uitvoering
opgedragen aan iemand, wiens aanbieding
van bijna 4 ton pl.m. f40 000 lager was
dan die van zijn opvolger. De man, die
persoonlijk niet in staat was het werk te
begrooten, droeg dit op aan een onderbaas,
buiten betrekking. Naar de aanwijzing
gaan, inlichtingen inwinnen, dat mocht niet,
dat veroorzaakte maar reiskosten, er moest
zóó maar begroot worden. 19u bovendien,
voor de besteding moest toch gereisd naar
de plaats, waar de architect z'n bureau
had, informeeren kon dan nog; een blanco
geteekend biljet werd aan den man, die de
begrooting maakte, medegegeven. Deze
moest dan maar inschrijven. Eo de aan
besteding had plaats, met bovengenoemd
gevolg. De laagste inschrijver is thans
aannemer van een groot werk wij hopen
dat de man het blijft
Zóó gaat het thans. De roekeloosheid
bij het inschrijven is een rechtstreeksch
gevolg van een onverantwoordelijk systeem
van gunning, oordeelt De Aannemer, en
vraagt dan hoe lang dit nu nog moet
voortduren
„De architecten hebben het te druk met
hun onderling getwist, als groep doen zij
weinig of niets de onderaannemers
droomen van gesplitste bestekken en
wouschen daarmede op hun terrein te her
halen dezelfde dolle inschrijvingen, die
thans on8 terrein onveilig maken; zij en
wij worden de dupe dezer fatale historie.
Indien men in de kringen der uitvoering
eens kwam tot overleg, zou het dan niet
spoedig uit zijn
RADEN VAN ADMINISTRATIE.
Door do voorgeuomen opheffing van de
hoofdadmini8tratiën en de invoering van
de raden vau administ atic bij de korpsen
van het leger, zullen 175 officieren worden
outheven van hunne function van voorzitter
of commissaris en daa door worden ont
slagen van een administratieve verantwoor
delijkheid welke belemmerend werkte op
hun dienst als trocpenaanvoerdcrs.
TERRITORIALE COMMANDANTEN
BIJ DE LANDWEER.
Het ligt in het voornemen van het leger
bestuur reeds in vredestijd territoriale com
mandanten bij de landweer te benoemen.
Hiervoor zullen worden voorgedragen alles
zins geschikte geponsiotmeerde opper- of
hoofdofficieren van het Nederlandsche leger.
DE EEDSQUAESTIE.
Het Eerste Kamerlid, de heei \V. Ilovy,
stelt in do Standaard wijziging van de eeds
formule voor; hij zou dienaauga.iude den
weg willen volgen als „onder Israël gebrui
kelijk was."
„Immers, toen do hoogepriester Kajafas
den Heiland vroeg, zich te verklaren, of
Ilij zich werkelijk uitgaf de Zoon van God
te ziju, heeft deze dit gedaan met de vol
gende woorden: „Ik bezweer U bij den
levenden God, dat gij ons zegt, of gij zijt
de Christus, de Zoon van God?" Waarop
het antwoord des Heeren luidde: „Gij hebt
het gezegd of met andere woorden:
het is, zooals gij zegt, eene zeer eenvou
dige bevestigiug alzoo, en toch eene beves
tiging ouder eede voor het aangezicht
Gods.
Op eene zelfde wijze zou ik wenschen,
dat ook onder ons mocht geschieden. De
magistraat, in wiens handen de eed moet
worden afgelegd, trede bij deze plechtig
heid op, evenals Kajafas in het Sanhedrin
heeft gedaan, om in den Naam van den
Alwetenden God den getuige tot het spre
ken van de waarheid en niets dan de waar
heid op te eischen.
Hiermede zal niets aan het gewicht en
de heiligheid van de eedzwering zijn te
kort gedaan, terwijl met alle recht van
iedereen, van welke overtuiging hij ook
mocht zijn, kon gevergd worden, op de op
deze wijze hem plechtig voor het aange
zicht Gods voorgehouden vraag, het „ja"
woord uit te spreken."
Maar als de magistraat nu eens ongeloo-
vige is, wat dan?
CALVINISME EN TOONEEL.
Naar aanleiding van het bekende ge
harrewar over de voorgenomen opvoering
van „Julius Caesar" door Christelijke gym
nasiasten, citeert de Christen-Democraat
niet de mcening, maar de volgende drie
meeningen van dr. Kuyper over het Cal
vinisme en het tooneel.
Uit de Standaard van 5 Januari 18S1:
„Zelfs al woudt ge u eens in een
gansch idealen toestand verplaatsen en u
indroomen in de mogelijkheid van vroeg
of laat een tooneel in het leven te
roepen, waarvan alle zondig bijmengsel
geweerd ware, en dat, edel in ziju op
vatting, rein van inhoud, kiesch in zijn
vormen en keurig in den ziele-adel van
zijn personen, een geheel ernstigen,
nobelen indruk maakte en niet dan ver
heffend op hart en zinnen werkte,
zelfs dau nog, en hier lette men wel
op, zou de dramatische kunst naar onze
stellige overtuiging op Christelijk stand
punt ten eenemale onverdedigbaar zijn".
Uit De Heraut van 3 Maart 1895:
„Tooneel, dans en kaartspel zijn van
de dagen van Calvijn en Beza, van
Danaeus en Taffijn, bij ons Gerefor
meerden in den ban. Dat is Calvinis
tische levonsusantie. Daaraan herkent
ge den Puritein. En wie ten deze van
de beproefde wegen der vaderen afwijkt,
brengt daardoor zijn Calviuismo in ern
stige verdenking.
En nu in no. 11.814 van De Standaard
over de „Julins Caesar"-opvoering:
Tegen de voorstelling van zulk een
hoog ernstig stuk, enkel onder familie,
in een besloten localiteit bestaat geen
enkele bedenking, dan misschien alleen,
dat de opvoering ervan voor leerlingen
van een gymnasium verre boven hun
kracht gaat. Van karakterbederf kan
alleen sprake zijn bij een conmediant
van professie, niet bij een jongman die
zulk een rol voor eenmaal instudeert,
en van onzedelijke effecten was hier geen
spoor aanwezig. Calvijn zelf liet te
Genève zulke stukken vertoonen.
Het kwaad school in het publiek op
treden, in het optreden in den schouw
burg en in het spelen voor gold. Dit is
dan ook door curatoren publiek afge
keurd, en van deze hun afkeuring is aan
de ouders der leerlingen kennis gegeven.
Zou het niet verstandiger zijn, dat meo,
om de Calvinistische gedragslijn ten op
zichte van het een of ander punt vast te
stellen, voor het vervolg zijn toevlucht nam
totknoopen tellen?
(Het Vaderland).
ORTHODOX EN VRIJZINNIG.
Ds. Schraffordt Koops, predikant bij de
Ilerv Gemeente te Sliedrecht, trekt in een
ingezonden stuk in het Ilbld. de volgende
parallel tusschcn de gedragslijn der ortho
doxen als zij in kerkbesturen en kiescol
leges de meerderheid hebben, en de vrij
zinnigen, wanneer z(j in hetzelfde geval
verkeeren
Amsterdam telt 29 Ned. Ilerv. predi
kantsplaatsen, Rotterdam 16, Den Haag 14,
Utrecht 12, Groningen 9, Leiden 9, Haar
lem 7, Middelburg 6, Arnhem 5, Delft 5,
Schiedam 5, Gouda 4, Vlissingen 4, Alk
maar 4, Kampen 4, Harlingen 3, Amers
foort 3, Brielle 3, Meppol 2. Eu in al deze
gemeenten het zijn slechts de meest
welsprekende voorbeelden worden de
rechten der waarlijk niet geringe moderne
minderheid eenvoudig genegeerd. Geen
enkel modern predikant mag in de kerken
het evangelie verkondigen, en te Dordrecht
werd aan den schrijver zelfs geweigerd
een doopbeurt te vervullen.
In gomeenten daarentegen als Leeuwar
den, Drachten, Sneek, Franeker, Zwolle,
Almelo, Enschedé, Zutfen, 's Hertogenbosch
Breda, Zaandam, Purmerend, Sliedrecht,
waar de bestuursinrichting geheel in vrij
zinnige handen berust, wordt ten behoeve
der orthodoxe minderheid één of meer
predikautsplaatsen afgestaan.
In de godsdienstoefening Zondag a.s. in
de Evangelische Luthersche Kerk te honden
zal als spreker optreden Ds. F G. Lagers,
emeritus-predikant te Amersfoort.
In de godsdienstoefening van Zondag
9 October a.s. van den Doopsgezinden kring
zal als spreker optreden Dr. C. B. Hyl-
kema, Doopsgezind Predikant te Haarlem,
iu plaats van ds, S. de Waard die ver
hinderd is door ongesteldheid.
De majoor R. Dufour, chef van den
staf der 4de divisie wordt tegen 1 Novem
ber bevorderd tot luitenant-kolonel.
Van het 2do regiment huzaren wordt
de eerste luitenant jhr. W. C. M. de Jonge
van Ellcmeet met 1 November gedeta
cheerd bij de rij- en hoefsinidschool.
Aan het postkantoor te Amersfoort
en de daaronder ressorteerende hulpkan
toren werd gedurende de maand Septem
ber 1910 ingelegd f 37,365.07, terugbetaald
137,566 97*/2.
Het laatste door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 15.724
De eerste luitenant "Van der Mandele
van het le regiment huzaren wordt den
15 October gedetacheerd te Leeuwarden,
tot het geven van rijkundig onderwijs aan
de officieren aldaar.
Vanwege de Kynologenclub „Utrecht"
werd Zondag in „Buitenlust" aldaar een
éendaagsche internationale hondententoon
stelling gehouden.
De barbot „Veldman" van den heer H
C. A. de Jong verwierf den len prijs (ver
guld zilveren medailleI en 2 speciale prij
zen. Van denzelfden heer verwierf de Chifin
de Bouvier „Favorite" ook den eersten
prijs (eveneens een verguld zilveren me
daille).
De Duitsche dwergpincher „Nicetto" van
den heer J. Cattic werd bekroond met een
eersten prijs (verg. zilveren med.) Diens
Ilollandsche herdershond Juliana van Priu-
cenhof verwierf een zeer eervolle vermel
ding.
Zondag ving het Concours Hippique
te Rotterdam aan met een Concours voor
springpaarden, Handicap, voor paarden
toebehoorende aan particulieren en gereden
door officieren en heerrijders.
Alleen bij paarden die in 1910 meer
dan f 500 gewonnen hebben, werden de
fouten op alle hindernissen geteld. Bij hen
die minder dan f 150 wonnen golden de
fouten op de eerste drie hindernissen niet
en bij hen die minder dan f 300 wonnen
werden de fouten op de eerste twee hin
dernissen niét geteld.
Getal deelnemers 26. le prijs f 150, lui
tenant Van Gellicum, Deu Haag, met
Powcrfull; 2e 175, luitenant Labouchcre,
Amersfoort met Perhaps 3e pr. f 70, luit.
Labouchère met Dreadnought; 4e prijs f25,
luit. Coblijn Amersfoort, met Black Paddy
5e prijs, luitenant de Kruijff met Meg6e
prijs, luitenant baron van Wassenaar met
Why Not.
Bestuursprijzen kregen Luitenants La-
bouchere met Vanguard (rijkspaard); Beer-
nink met Topthoorn; Dekker met Florido
(rijkspaard) en Wilson (berijder luitenant
Knel) met de Hengst.
De luitenants van Gellicum met Power-
full, Cobl(jn met Black Paddy, het paard
van dr. Bemelmans, en Labouchère met
Dreadnought en Perhaps sprongen zonder
fouten en moesten dus wederom overrijden
voor de eerste vier prijzen. De heer van
Gell'cum sprong de tweede maal ovenals
de heer Labouchère met Perhaps, l1/: fout.
Er word gedeeld en geloot oor de linten.
De heer van Gellicum werd bij deze loting
no. 1, de heer Labouchère met Perhaps
no. 2, dezelfdo met Dreadnought no. 3 en
de heer Coblijn no. 4.
Zooals we reeds Zaterdag voorspel
den zou H. V. C. II wel geklopt thuis
komen, wat ook is geschied.
Met 5 2 heeft ze haar eersten wed
strijd verloren.
Do eerste afdceling van den Ge
meenteraad is gisterenavond niet met de
werkzaamheden gereed gekomen en zal
Vrijdagavond weer vergaderen ter behan
deling van de Gemeentebegrooting 1911.
Hedenmorgen werd op de begraaf
plaats op den Soesterweg ter aarde besteld
het stoffelijk overschot van wijlen den
sergeant J. van Noordt. Op het kerkhof
waren vele militairen, officiereu, onder
officieren en miuderen verzameld, terwijl
de 8tafmuziek Chopin's treurmarsch uit
voerde.
Aan de geopende groeve voerde do le
luitenant G. Kuyper het woord, die de
verdiensten van den overledene hei dacht.
De Amcrsfoortsche tram vervoerde in
de afgeloopen maand September 11147
passagiers, tegen 11255 indezelfde maand
van het vorig jaar, alzoo een vermindering
met 108. De vervooropbrengst was 116.50
minder, nl. 552.75 tegen f569 25 in Sep
tember 1909. De dagkilometeropbrengst
was f 10.24 tegen f 10.54 en de totale
opbrengst van dit jaaar f 561.43 tegen
f 579.17 in September 1909, alzoo f 17.74
minder. De dagkilometer opbrengst daar
van bedroog f 10.39 in de afgeloopen
maand tegen f 10.72 in September van het
vorig jaar.
Op den openbaren weg is een pet
gevonden die op het bureau van politie is
gedeponeerd.
AGENDA
9 October. Openbare Vergadering van don
Nedt-rl. Prot. Boud.
D y n a m i e taa n slagen te Los
Angelos. Te Los Angelos in Californië
hebben dynamiet aanslagen plaats gehad
tegen gebouwen van do courant, de „Los
Angelos Times". Dit is een blad, dat zeer
krachtig ijvert tegen de arbeidersverecni-
gingen, en men gelooft, dat de nog steeds
onbekende plegers van de aanslageu ge
zocht moeten worden onder de voorstan
ders daarvan het zul bij onderzoek moeten
blijken, in hoeverre die beschuldiging
gegrond is.
De eerste en hevigste ontploffing ge
schiedde juist toen het ochtendblad gereed
was voor de pers, inde tweede verdieping,
waar ongeveer 50 mannen aan 't werk
waren. Het gebouw van drie verdiepingen
stond binnen weinige oogenblikken in
lichtelaaie, van boven tot beneden on ua
een uur was het geheel vernield.
Twintig mannen kwamen om het leven
en vele anderen werden zwaar gewond.
Verscheidenen sprongen uit de vensters
om zich te redden en braken armen of
beenen bij de val. Een zetter brak de nek.
Onder de zwaar gewonden zijn twee sub-
redacteurs. De telegrammen-redacteur is
onder de vermisten.
