WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorin 10.50 unr.
De Bilt, 11 October 1910.
Hoogste barometerstand 765.7 m.M. te
Memel, laagste 744.6 te Scydisfjord.
Verwachting tot den avond van 12 Oc
tober 1910. Meest matige tot W.lijke
wind.
Gesteldheid van de lucht: Toenemende
bewolking, mogelijk regenbuien.
TemperatuurKouder.
Barometerstand te AMERSFOOp.T-
762 mM.
Vorige stand te 12 uur 764 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 62
Laagste hedennachtF. 44
Hedenmiddag 12 uurF. 58
pers twee biljetten van 100 francs hebben
getoond met de woorden: „Dat is alles wat
ik uit Portugal medeneem en tevens al
wat ik bezit".
Dat Maria Pia, de grootmoeder van den
onttroonden Konining, zich in treurige finan-
cieele omstandigheden beviDdt, is van alge-
meene bekendheid.
De Italiaanscho kruiser Regina Elena is
te Gibraltar aangekomen om de koningin
grootmoeder, Maria Pia, en den hertog van
Oporto naar Italië te brengen.
Koning Manuel en de koningiu-moeder
Amélie besloten naar Engeland te gaan.
FRANKRIJK.
In een door de Fransche socialistische
partij gepubliceerd manifest over de duurte
der levensmiddelen, wordt geëischt do op
heffing van de invoerrechten op graan, wijn
enz., toepassing van de wetten tegen de
opdrijviug van de prijzen, tijdelijk verbod
van uitvoer van visch en vaststelling van
de prijzen der noodzakelijkste levensmidde
len door de regeering.
Den partijgenooten wordt vorder aan
bevolen om voor hot geval de regeering
niet mocht overgaan tot deze maatregelen
den brandewijn te boycotleeren, waardoor
de staat een schade van 400 millioen frcs.
zou lijden.
DUITSCIILAND.
De algemeene vergadering van Duitsche
vrouwenvereenigiugen, die in Heidelberg
bijeengekomen waren, heeft geprotesteerd
tegen de bekende redevoering van den
Keizer in Koningsbergen, waarin de Kei
zer betoogd heeft, dat de Duitsche vrouw
in huis behoort en niet in de vergaderzaal.
In dat protest geven de Duitsche vrouwen
te kennen, dat de Keizer van het doel en
de oorzaken der vrouwenbeweging blijk
baar niet veel begrijpt. Vergaderingen zijn
noodig, zeggen ze, om samenwerking mo
gelijk te maken en van gedachten te
wisselen. En wat het thuisblijven der vrouw
betreft: de tegenwoordige economische
toestand dwingt 91/. millioen vrouwen in
Duitschland buitenshuis haar brood te gaan
verdienen.
GROOT BRITANNIE.
Men begint zich in Londen op te winden
over achttien Kaffers (Britsche onderdanen),
die bij den Kaffersopstand in Duitsch
Zuidwest-Afrika zijn neergeschoten. De
Daily News, het Duitschland waarlijk niet
vijandige orgaan, verlangt een streng
onderzoek naar het dooden der Britsche
onderdanen. Vellicht leidt de gebeurtenis
er toe, dat de practijk der Duitschers om
Kaffers in de Kaapkolonie te werven ver
boden wordt. Het schijnt namelijk dat
enkele van de gedoode Kaffers tot de meest
beschaafde inboorlingen behoorden en er
zelfs sommigen stemrecht in do Unio hadden.
Men zegt ook dat de Kaffers door de
Duitschers zeer slecht behandeld werden.
SPANJE.
De geruchten dat Canalejas, de Spaansche
minister-president, zou vallen na de clericale
betoogingen van 2 October, zijn onwaar
gebleken. Canalejas heeft Zaterdag in de
Kamer een lange, vurige redevoering ge
houden tegen de rechterzijde en tegen hot
Vaticaan.
Sprekende over het Vatikaan, zeidc hij
dat het Vatikaan in zijn betrekkingen nipt
Spanje verschillende meeningen en ziens
wijzen heeft gehad Zou de Hcili r Stoel
inschikkelijk zijn voor de grootcn en sterken
en niet inschikkelijk kunnen wezen voor
de nederigen en zwakken P Waarom wordon
de Spaanscho R.-Katholiekon bedrogen en
voorgelogen
Canalejas wees vervolgons op de inschik
kelijkheid der Spaansche overheden jegens
de Kerk, waarvan het gevolg was, dat de
Staat werd opgeslokt door de Kerk. Het
clericalisme deed de burgelijke vrijheid te
niet en de gewetensvrijheid moest zich tot
het uiterste verdedigen.
De onderhandelingen met het Vatikaan
aangeknoopt, noemde Canalejas een doolhof
waar geen uitkomen aan was. „Mij zijn
thans", zeide hij, „bezig met onderhande
lingen die wij niet weuschen af to breken.
Wij willen veeleer de banden nauwer aan
halen, ofschoon ik ten zeerste vrees dat
dit onmogelijk zal zijn".
Daarop word een motie, verklarende dat
do Kamer met groote voldoening de rede
van Canalejas had aangehoord die de ziens
wijze van alle liberalen vertolkte, aange
nomen met 147 stemmen. Alleen do libe
ralen namen aan de stemming deel. De
overige afgevaardigden onthielden zich van
stemmen.
ITALIË.
Het Berlijnscho Roomsche blad Germa-
nia, dat het voorstel had gedaan Italië
als reisdoel zoo lang te boycotten tot de
Rouieinsche burgemeester Nathan, die het
waagde aan het clericalisme de waarheid
te zeggen, zou zijn afgezet, wordt hiervoor
door de Italiaansche pers naar behooren
gehoond. De Messagero zegt, dat de oproep
van de Gcrmania belachelijk zou zijn, als
ze niet het ware karakter der clericale be
weging in het buitenland zoo bloot legde.
De „Vita" verwijt het Vaticaan de ten
toonstelling van 1911 te willen verhinderen,
maar zegt, dat het daarbij do groote geest
drift der Duitschers voor Rome over het
hoofd ziet.
GRIEKENLAND.
Esling, revisionist, is met den steun der
Rhallysten en Theotokisten, gekozen tot
president van de Nationale Vergadering.
Hij vereenigde 175 van de 334 uitge
brachte stemmen op zich.
FINLAND.
De Finsche landdag is gestraft wegens
zijn weigering om de maatregelen te be
spreken, die Rusland aan Finland wilde
opdringen: de landdag is ontbonden, nieuwe
verkiezingen zijn uitgeschreven en tege
lijkertijd zijn de door Rusland gewenschte
wetsontwerpen aanhangig gemaakt bij de
Doema. Dil wil dus zeggen, dat Rusland
ze zal doordrijven zonder medewerking
vau Finland's parlement. Waarom er eigen
lijk nog nieuwe verkiezingen uitgeschreven
worden Een meegaande landdag zal er
toch niet verkozen worden en een die den
wil der regeering te Petersburg weerstreeft,
wordt niet geduld.
VASTSTELLING DER EEDSFORMULE.
Het wetsontwerp tot voorziening in de
behoefte aan vaststelling van een eedsfor
mule en van de gevallen, waarin de eed
van getuigen in burgerlijke en strafgedingen
kan worden vervangen door een belofte,
wordt gemotiveerd door de dringende
noodzakelijkheid, gebleken door het be
kende arrest van den noogen Raad, om
zonder verwijl te regelen op welke wijze
de eed moet worden 'afgelegd door hem,
die niet tot een kerk of kerkgenootschap
behoort of wiens kerk of kerkgenootschap
geen bepaalden vorm voor de eedsaflegging
voorschrijft.
De door dat arrest gewijzigde jurispru
dentie van het hoogste rechtscollege geeft
een ieder vrijheid om zich aan do verplich
ting tot het afleggen van den eed to ont
trekken mot een eenvoudig beroep op het
feit, dat men voor hem, die niet tot een
kerk of kerkgenootschap behoort of wiens
kerk of kerkgenootschap geen door voor
schrift of gebruik vastgestelden vorm van
eedsaflegging kent, ook geen bepaalden
vorm van eedsaflegging in de wet vindt
aangewezen.
De Minister van Justitie acht het over
bodig, aan te toonen tot welke onover
komelijke bezwaren deze jurisprudentie
moet leiden, wauneer Ier zake geen voor
ziening wordt getroffen.
Artikel 1 van het onderwerpelijk wets-
voor.-tel is bestemd, aan deze bezwaren
tegemoet te komen.
Artikel 2 van het wotsvoorstel regelt de
bevoegdheid tot het afleggen van een be
lofte in plaats van een eed.
De aangeboden regeliug is een noodwet.
De Minister wijst er met nadruk op,
dat dit voorstel niet raakt, de vraag, in
hoeverre de eed in ons recht moet worden
behouden. Het beoogt slechts te beantwoor
den aan den eisch, dat bij de bestaande
wetgeving op het punt van den eed moet
vaststaan en in welken vorm de eed moet
wordon afgelegd en welke personen, op
grond van hunne bijzondere omstandighe
den, vrijheid moeten hebben tot de keuze
tusschen den eed en de belofte, wanneer
zij in rechten zijn geroepen om getuigeuis
der waarheid af te leggen.
Deze noodwet kan niet wachteu op het
resultaat van het aanhangig onderzoek
botrcffeude het eedsvraagstuk in zijn alge
meene beteekenis. waarbij aan de orde
komt de vraag, in welke gevalleu de eed
in onze wetgeving behoort te worden be
houden of moet vervallen,
In het ontwerp wordt rekening gehouden
met het feit, dat in en buiten de Christe
lijke kerk bepaalde wijzen van eedsaflegging
naar de godsdienstige gezindheid zijn
voorgeschreven, al heeft men aan te nemen,
dat zulks met betrekking tot de in Neder
land gevestigde kerken of kerkgenootschap
pen niet het geval is.
Waar uitdrukkelijk wordt voorgeschreven,
dat de belofte in de plaats treedt van den
eed, wordt er rekening mede gehouden,
dat er geen reden is om de aan de Doopsge
zinden toegekende vrijheid te onthouden
aau andere kerken of kerkgenootschappen,
welker leer op dit punt met die der Doops
gezinden overeenkomt.
beider treedt de belofte in de plaats
van den eed voor hem, die niet behoort tot
een kerk of kerkgenootschap en redelijke
gronden opgeeft, waarom hij tegen het
afleggen van den eed bezwaar hoeft.
Daartegenover staat, dat het enkele feit,
dat iemand niet behoort tot een kerk of
kerkgenootschap, geen grond behoeft op te
leveren om den eed te vervangen door de
belofte.
Hij, die in dat geval veikeert en geen
bezwaar heeft tegen het afleggen van den
eed heeft den algemcenen regel te volgen.
BOND „DE POST".
Door don Nederl. Bond van Post- en
Telegraafbeambten „De Post" is naar aan
leiding der Staatsbegrooting 1911, Hoofd
stuk IX, Afd. VI, een adres gezonden aan
de Tweede Kamer, waarin wordt herinnerd
aan de vele vragen om verbeteringen en
veranderingen voor het personeel, en waar
omtrent in de genoemde begrooting noch
in de Memorie van Toelichting iets wordt
gezegd, terwijl de aangelegenheden, dooi
den Minister van Waterstaat genoemd, niet
als afdoende worden beschouwd.
Het adres eindigt met hot verzoek aan
de Tweede Kamer:
lo. te willen bewerkstelligen, dat de jaren
als postbode doorgebracht, alle medetellen,
zonder dceling door een of andere som bij
de rekening der jaarwedde;
2o. niet aan te nemen een verhooging
van salaris, noch voor een gedeelte, noch
in den vorm eenef voortdurende toelage,
omdat dit niet alleen groote ontevredenheid
verwekt en tegenstrijdigheden schept, maar
ook niet afdoende is, maar bij Zijne Ex
cellentie deu Minister van Waterstaat aan
to dringen, gezien de duurte der levens
behoeften die door allen gevoeld wordt,
de jaarwedde van het geheele lagere per
soneel bij de Posterijen en Telegrafie in
die mate te verhoogen, dat in werkelijkheid
kan gesproken wordeu van een algeheele
en algemeene salaris verbetering;
3o. te bewerken, dat zoolang die afdoende
regeling in bewerking is eene tijdelijke
toelage worde verstrekt, welke gedurende
dieu tijd de leniging brengt, waarnaar vol
verwachting wordt uitgezien;
4o. aan te dringen, dat de in het begin
van dit verzoekschrift genoemde aangele
genheden betreffende de betrokken ambte
naren worde beworkt, ingevoerd of op
geheven.
PENSIONNEERING BIJ DE S.S.
Naar het Centrum uit goede bron ver
neemt, zullen de verbeteringen in de rege
ling der ponsionneering van het personeel
der Maatschappij tot Exploitatie van Staats
spoorwegen, welke door de directie in over
leg met de Regeering zijn vastgesteld, met
1 Januari a.s. worden ingevoerd. Het maxi
mum toe te kennen pcusioen zal van 30/60
op 40, 60 van het gemiddelde bedrag der
jaarlijkschc bezoldiging worden gebracht,
zonder dat van de tegenwoordige deelge-
nooten een verhooging der bijdragen zal
worden gevorderd.
Bij beschikking van den Minister van
Oorlog zijn benoemd tot kornet de reserve
wachtmeesters W. J. H. graaf v. Limburg
Stirum, F. E. Van Haeften, R. J. M.
Meltzer en P. F. Bisdom, allen van het le
regt. veld-artillerie.
De beroepen predikant bij de Evang.
Luth. Gemeente alhier, Dr. H. J. Toxopeüs,
zal Zondag 16 October a.s. bevestigd worden,
door Ds. J. L. F. de Meyere, Evang. Luth.
predikant te Haarlem, De bevestiging ge
schiedt voor den middenzang, terwijl daarna
Dr. Toxopeüs zijn intrede zal doen.
De heer J. Klink alhier is benoemd
tot directeur der Maatschappij tot exploi
tatie van onroerende goederen „Nicolaas
Beets" te Amsterdam.
Bjj Kon. besluit van 7 dezer is aan
den rijksveldwachter-brigadier W. Jougepicr
verlof verleend tot het aannemen van de
medaille der orde van Leopold II in goud,
hem door den Koning der Belgen ge
schonken.
Naar wjj vernemen zal Julia Culp
16 December a.s. in Amecitia een liederon--
avond geven.
Do kantonrechter, gisteren uitspraak
doende in de zaak betreffende het sluiten
der apotheken op Zondag, veroordeelde
de heeren I, en W. tot één gulden boete.
AGE ND A.
16 Oct. Uitvoering, Thalia, in Amicitia.
17 October. Openbare Vergadering Rein
Leven beweging.
20 Oct. Openbare bijeenkomst Evang. Maat
schappij in de Lnth. Kerk.
BAARN. De lieer E. L. [baron van
Hardeubroek van Lookhorst, benoemd
kamerheer van H. M. do Koningin, zal
zich metterwoon alhier vestigen en heeft
het bekende buitengoed „Peking4* togen
1 Mei 1911 gehuurd.
Du r ge r dammer zoeslang. De
Durgerdammer viBscher J. Porgius zag
Zaterdag op het Buiten-IJ een groote
paling zijn kop boven water steken. Hij
sloeg het dier met een roeiriem, wierp
een netje uit en haalde een zeeslang
op, van ruim een meter hoogte.
Zaken inde war. Sedert vele dagen
liepen in Drente geruchten over den
slechten financieelen toestand van notaris
S. te Dwingelo. Vele en herhaalde op
vragingen van te zijnen kantore belegde
spaarpenningen waren daarvan het gevolg.
Aan al die aanvragen kon echter met
voldaan worden, en nu moet gebleken zijn
dat 't met de zaken van bedoelden notaris
droevig gesteld is. Alles is reeds door den
kantonrechter van Meppel in het huis van
dien notaris verzekerd; hij zelf, die ook
wethouder in zijn gemeente was, heeft de
plaats zijner inwoning verlaten; in den nacht
van Donderdag op Vrijdag 1.1. is hij te
Hilversum door gasvorstikkiug op zijn
logeerkamer overleden.
Russische kloosters. Een
bloedig verhaal van diefstal en moord,
dat een treurig denkbeeld geeft van don
toestand in Russische kloosters, wordt uit
Tsintosjowa (Russisch Polen) bericht.