Uit de Pers
WEERBERICHT.
Thermometerstand
Rechtzaken,
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorm. 10.50 uar.
De Bilt, 24 October. 1910.
Hoogste barometerstand 773.0 m.M. te
Stockholm laagste 751.6 te Biarritz.
Verwachting tot den avond van 25 Oc
tober 1910. Meest matige O -lijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Nevelig tot
lichtbewolkt, droog weer, mogelijk nacht
vorst overdag.
Temperatuur: Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT
762 m.M.
Vorige stand te 12 uur 763 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 52
Laagste hedennachtF. 38
Hedenmiddag 12 uurF. 50
sen te doen bestaan uit fanfarekorpsen op
eenvoudigen voet,"verneemt het N. v. N. dat
een achttal kapelmeester, die zich toon
kunstenaar voelen, hun ontslag zullen
vragen, daar zij niet aan het hoofd van
fanfare-korps willen staan.
ADMIRAAL EN DOMINÉ.
De vice-admiraal J. van den Boxh te
Nieuwediep heeft zijn ontslag aangevraagd,
en in afwachting der beschikking, is den
admiraal verlof verleend.
Zijn wij wel ingelicht, dan is de ontslag
aanvrage van den admiraal een gevolg van
meeningsverschil met den minister over de
bevoegdheden aan den vlootprediker ver
leend.
In „Het Volk" lezen we over deze
quaeetie het volgende:
De vice-admiaal I. v. d, Bosch heeft
plotseling ontslag genomen als directeur
en commandant der marine alhier. Als
reden voor deze opzienbarende ontslag
aanvraag gaat hier het volgend gerucht,
dat ik onder voorbehoud oververtel.
Do oorzaak zou dan gelegen zijn in een
quaestie, die hij zon gehad hebben met
den vloot-prekikant, ds. "Warners Deze
zou nl. bij een bezoek aan de provoost
arrestanten hebben opgemerkt, dat een der
arrestanten een der boeken las, die, naar
het schijnt, tegenwoordig uit een speciaal
daarvoor bestaande bibliotheek worden
verstrekt.
De marine-dominéé was van meening
dat alleen godsdienstige lectuur verstrekt
moest wordon en schijnt daarop bij den
heor Van den Bosch te hebben aangedrongen.
Deze heeft echter geantwoord, dat de
boeken die in de cellen worden gelezen,
door hem zijn goedgekeurd en dat hij
daar geen verandering in brengt. Daarmee
moet ds. Warners minister Wentholt in
kennis hebben gesteld en deze zou den
vice-admiraal in het ongelijk hebben gesteld,
waarna deze direct zijn ontslag heeft ge
nomen.
Omtrent de aanleiding tot de onslag-
aanvrage van vice-admiraal Van den Bosch
zegt de „Avp.":
„De vlootpredikant heeft aanmerking
gemaakt op het lezen vau een der boeken
van het boekenfonds door de matrozen.
Naar men zegt, was het een werk van
Thcrèse Hoven, dat Z.Eerw. ongeschikt
vond voor het zieleheil der Nederlandsche
Jantjes, Met dit bezwaar is hij bij den
admiraal gekomen, en deze heeft natuurlijk
gezegd dat het boek volgens zijne meening
niets kwaads inhield en dus als lectuur
voor den schepeling gehandhaafd blijft.
Daarna heeft de vlootpredikant zich met
zijne bezwaren tot den Minister gewend,
waarvan het gevolg geweest is een schrijven
van Zijne Exellcntie, waarbij den admiraal
bevolen werd om te handelen volgens de
werfschen van don vlootprepikant.
Dit gaf den heer Van don Bosch aan
leiding om zijn ontslag te vragen.
Uitgezonderd onder de officieren die
behooren tot de „Chtistelijke Officieren-
vereeniging", onder wier onmiddellijk toe
zicht de marine-dominc gesteld is heeft
de maatregel groote ontstemming teweeg
gebracht, bericht onze zegsman ona,
terwijl de opinie is ten guuste van den
admiraal, wiens heengaan om het zeerst
wordt betreurd.
Voor hen die verwonderd zouden zijn
dat een werk vau Therèse Hoven 3de
censuur uiet passeeren kon, brengen wij
in herinnering dat indertijd in een dor
kazernes het boek vau Quack over socia
listen werd geconfisqueerd als zijnde van
opruienden aard".
DE BURGEMEESTER VAN
BLARICUM.
Zaterdag is, naar men mededeelt, aan
den Commissaris der Koningin in de
provincie Nocrd-IIolland, en aan den Minis
ter van Binnenlansche Zaken een door een
aantal inwoners van Blaricum onderteekend
adres verzonden, waarin hot optreden van
deu heer Hosang, burgemeester dier ge
meente in een zuiverder daglicht wordt
gesteld en het verzoek is uitgesproken,
den heer Hosang in zijn tegenwoordige
functie te handhaven.
DE FISCUS EN HET „INWONEND
KIND."
Men schrijft aan de „Nieuwe Courant":
Ieder man gaat niet vroeg trouwen en
sommige mannen trouwen in 't geheel niet,
Die ongetrouwde mannen wonen weieens
met hun ouders samen. Nu doet zich het
eigenaardig geval voor, dat zulk een onge
trouwd man, samenwonend met zijne ouders,
door den fiscus een inwonend kiud genoemd
wordt.
Zulk eer. inwonend „kind" soms met
kalenden of grijzenden schedel, soms beiden
tegelijk wordt niet persoonlijk door den
fiscus aangesproken, doch zijn vader. Zelfs
wanneer zulk een inwonend kind persoon
lijk een aanslagbiljet invult voor zichzelf
en de bereidwilligheid uitspreekt om voor
zichzelf belasting te betalen, dan wordt dit
door den fiscus gewezen van de hand, soms
op de hoogst onheusche wijze. Zoo rpag
bijv. een dertigjarig inwonend „kind" wel
zelf een fiets koopen, by mag er ook zelf
op rijden, maar er zelf belasting voor be
talen, dat mag hij niet. Dat moet zijn vader
doen.
Nu kan de fiscus het bezit van een fiets
controleeren, maar veel van de rest ontgaat
hem, gezien de slapheid van vele anibte
naren. De staat kan den vader voor zijn
inwonend kind (zoon van meer dan huw
baren leeftijd) voor tal van dingen niet
aanspreken, omdat de Staat den vader uiet
kan verplichten de zaken van zyn zoon te
controleeren. En de zoon gaat vrij uit,
want met dien wil de Staat niet te doen
hebben. Deze behandelt hem als een
kwajongen, die niet meetelt en dien belas
tingbeambten of ambtenaren daarom straf
feloos onheusch kunnen bejegenen.
Op deze wijze ontgaan den fiscus
misschien meer belastingpcnningen dan
menigeen wel denkt.
GEHEIMHOUDING.
De Beukelaar, het christelijk-sociale
weekblad van mr. Van de Laar, zegt dat
over het geheel een voorstel als dat nopens
de kustverdediging, welke ons veertig
millioen zal kunnen kosten, in het open
baar behoort te worden behandeld, al zal
daarbij ook over enkele punten in 's lands
belang in 't geheim moeten worden be
raadslaagd.
Do hoofdzaak echter, zegt het weekblad,
moet publiek behandeld
En toch dreigt nu het schier ondenkbare
gevaar, dat het voorstel om veertig mil
lioen ter verbetering der kustverdediging
aan te wenden, geheel in geheime verga
dering behandeld zal worden. Aan de
regeering hiervan in de eerste plaats de
schuld.
Bij een dergelijk voorstel van zoo groote
financieele beteekenis moeten de motieven
die tot dit voorstel voerden, in den bieede,
voor zoover eenigszins mogelijk, den volke
bekend gemaakt. Een regeering raag zich
daarbij niet aanstonds beroepen op een
rapport, dat zij beslist geheim wil houden.
Wil zij zich op dit rapport beroepen met
betrekking tot een enkel punt van meer
ondergeschikt belang, dat geheim moet
blijven, het is haar goed recht. Thans zijn
echter ookShoofdmotieren aan de openbaar
heid onthouden. Heel de zaak zal straks
wel niet gesloten deuren moeten behandeld,
de voorzitter der Tweede Kamer heeft dit
vermoeden reeds uitgesproken. Het Neder
landsche volk zal dan straks veertig
millioen hebben op te brengen voor een
verdedigingsstelsel, welks voor en tegen
een geheim bleef; de kiezers zullen ver
stoken moeten blijven van de wetenschap,
op welke gronden huu afgevaardigden een
zoo belangrijk en inderdaad drukkend
voorstel hebben aanvaard en bestreden.
De regeering kan zelfs niet een gedeelte
van liet rapport, waarop het voorstel steunt
bekend maken; zij kon, naar het scheen,
zelfs niet de hoofdpunten in een eigen
toelichting overnemen en aldus pubheeeren.
Zoo ontzettend geheim moet dit alles
blijven. En nu komt generaal Eland,
oud-minister van oorlog, verklaren, dat er
in openbaarheid zij het met weglating
van enkele gedeelten niet het minste
gevaar kan schuilen, In het buitenland
en hij toonde het met bewijzen aan
weet men deze dingen immers toch reeds
lang.
Tegen heel het wezen der volksvertegen
woordiging in, zal meD een dergelijk voor
stel geheim gaan behandelen. En nu komt
een man, wiens gezag in deze toch moeie-
lijk kan ontkend, heel die geheimhouding
uit een militair oogpunt onnoodig „nutte
loos" verklaren.
Aldus kweekt men anti-militairisme, wyl
men de militaire voorstellen door dergelijke
verheimelijking en verdacht en ten spot
maakt. Zoo toone onze volksvertegen
woordiging, dat zij dergelijke verheimlij-
king niet aanvaardt. Van tweeën een, of
openbaarheid of geen veertig millioen.
Voorzeker, men mompelt veertig, zestig,
maar ons volk laat ten slotte niet met
zich spelen.
DE PAPENDRECHTSCHE
STRAFZAAK.
Naar de dagbladen hebben vermeld, zal
op 10 Nov. a.s voor het gerechtshof te
Arhem opnieuw in behandeling komen do
bekende Papendrccbtsche strafzaak. Hierbij
valt iets op te merken, dat ook den genees
kundige, in het bijzonder den psychiater,
belang inboezemt.
Nadat toch deze zaak eerst voor de
rechtbank te Dordrecht en daarna achter
eenvolgens voor de hoven in 's Gravenhage
en 's Hertogenbosch was behandeld, kwam
zij in November 1909 voor het hof te
Arnhem. Dit rechtscollege deed toen geen
uitspraak, doch verwees na dagenlange
getuigenverhooren, met het oog op de zeer
krasse tegenspraak tusscheu een reeks
getuigen, de zaak terug naar de instructie
te Dordrecht, o.a. om een onderzoek naar
de betrouwbaarheid van verschillende ge»
tuigen te doen instellen. Ingevolge daarvan
benoemde de rechter commissaris te Dor
drecht, die met de instructie in deze zaak
belast was, drie psychiatrische deskundigen
nl. prof. G. Jelgersma te Leiden, J. van
Deventer Sz. te Amsterdam en dr. M. J.
van Erp Taalman Kip te Arnhem, met de
opdracht „een psychiatrisch-psychologisch
onderzoek in de zaak van het M. contra
H. Garsthagen" in te stellen.
Met deze opdracht is de eerste stap
gezet op een geheel nieuwen weg. Was
het tot Jnog toe steeds bij het onderzoek
van den beklaagde, dat de strafrechter de
hulp van den psychiater inriep, d i. om
den rechter in staat te stellen te beóor-
deelen, of de beklaagde voor een door hem
gepleegd feit al of niet toerekenbaar kon
worden geacht, hier heeft het rechtsprekend
college psychiatrische voorlichting gevraagd,
om de feiten, die al of niet hebben plaats
gehad, zoo mogelijk vast te stellen. Die
feiten ruoeteu worden afgeleid uit verschil
lende getuigenverklaringen, en het is de
betrouwbaarheid dier verklaringen, die hier
het voorwerp van onderzoek uitmaakt.
Het onderzoek der benoemde deskun
digen is, zooals reeds uit een vroeger
bericht in een der groote dagbladen bleek,
zeer uitvoerig geweest. Tal van personen
zijn door hen onderzocht.
Van den uitslag van dat onderzoek is
ons niets bekend. Het zal bij de behande
ling voor het hof voor den dag komen.
En zonder twijfel zal ieder psychiater met
belangstelling tegemoet zien de behandeling
dier zaak, zich afvragend, of ook by dit
nieuwe gebruik, dat de rechter van het
analytisch psychiatrisch onderzoek gaat
maken, de vruchtbaarheid daarvan zich op
dezelfde wyze toonen zal als bij het
onderzoek van den geestestoestand van
van beklaagden. Maar hoe ook die uitslag
wezen moge, een woord van waardeering
moet ons hier uit den pen voor het
Arnhemsche Hof, dat, door de be
hoefte aau psychiatrische voorlichting
ook op dit gebied te voelen, bljjk
heeft gegeven van den ernstigen wil, zijn
uitspraken op de meest solide gegevens te
willen steunen. Laten wij hopen, dat het
hof in zijn verwachting niet zal worden
teleurgesteld en dat ook deze nieuw inge
slagen weg een begaanbare zal blijken.
(T. v. G.)
In de Amersf. Ct. van Zaterdag komt
het bericht voor, dat de heer C. J. Plomp,
ontvanger der registratie alhier en lid van
den Gemeenteraad binnenkort wordt
overgeplaatst naar Arnhem.
Van een overplaatsing voor ambtenaren
van de registratie kan moeilijk sprake zijn;
deze heeren worden niet overgeplaatst, maar
het bericht is in zooverre juist, dat de hoer
Plomp oudste sollicitant is naar eene
vacature in Arnhem en als zoodanig is het
vermoeden gewettigd dat binnenkort eene
benoeming zal volgen.
Op het terrein aan de.Koningiunelaan
speelde gisterenmiddag het tweede elftal
van 't Vijfde tegen C. B. W., voor de
tweede klasse van den U. P. V. B. Voor
rust wisten beide partijen driemaal te doel
punten, terwijl daarna C. B. W. nog een
maal het net wist te vinden. Het einde
kwam alzoo met 43 in het voordeel van
C. B. W.
Hedenavond gaat in Amicitia in
plaats van „De Graaf van Luxemburg",
„Het Lustige Weeuwtje", terwijl morgen
avond „De klokken van Corneville", wordt
opgevoerd. Door sterfgeval is de heer
Janmart genoodzaakt deze wijzigingen aan
te brengen.
We vestigen de aandacht op de in
dit nummer voorkomende advertentie van
Henri ter Hall. De avond zal geheel in
beslag worden genomen door de bijzonder
pakkende revue „Hebt u niets vergeten".
Het enorme succes overal elders verworven,
belooft ons voor Woensdag-en Donderdag
avond zeker heel veel.
Voor leden en belangstellenden zal
van wege de Bond en de Vereeniging
voor Vrouwenkiesrecht een cursus worden
gegeven, verdeeld over vier avonden en
wel4, 11, 18 eu 25 November, 's avonds
om 8 uur. Als spreker zal optreden Mr.
M. W. H. Werker uit Utrecht met het
onderwerpOnze politieke Partijen.
De cursus zal gehouden worden in de
achterzaal van hotel de Zwaan en gratie
toegankelijk zijn voor de leden der beide
afdeelingen. Voor belangstellende niet-
leden a f0.10 per avond of f 0.25 voor den
heelen cursus.
De wedstryd Quick II Kampong
III gisteren op Birkhoven gehouden ein
digde met een 71 overwinning van
Quick. Bij Quick waren backs en half
backs het best. Vooral het backstcl gaf
keurig en zeker spel. In de voorhoede
was het den Beer Poortugael, die door
zijn goed voorzetten Quick menige kans.
gaf en zelf ook een mooie goal maakte
Het samenspel liet nog veel te weuschen
over.
Het le elftal bracht het er minder goed
af en kwam met een 50 nederlaag uit
Doetinchem. Do spelers waren verontwaar
digd over het spel der Doetinchemmers.
Het veld was daarbij zoo slecht dat de
scheidsrechter eerst over afkeuring dacht.
Op eigen terrein zal Quick zeker op deze
spelers een schitterende revanche nemen,
want hun voetbalcapaciteiten stonden op
zeer laag peil.
H. V. C. I QUICK I 4—2.
Precies 2 uur geeft de scheidsrechter
het sein tot beginnen. Al direct merkt men
dat deze strijd spannend en geanimeerd
zal worden. Het was te zien, dat het nu
geen inmaken werd. Om beurten zijn de
verschillende doelen in actie en na 10
minuten spelen moot de dikke doelver-
dediger van Quick visschen naar een
onhoudbaar schot van Van Zuilen, die een
mooien voorzet van Dekkers goed benutte.
Telkens denken we den gelykmaker te
zien komen maar onze witte achterhoede
