st adsn] üws7~
WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND^
Rechtzaken,
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. HET. INSTITUUT
Opgemaakt voorm 1G.50 uur.
Do Bilt, 30 November 1910.
Hoogste barometerstand 770.2 m.H. to
Seydisfjord, laagste 719.9 te Ile'dAix,
Verwachtiug tot den avond van 1 De
comber 1910. Matige N.O.-lijke tot O.-lijke
wind.
Gesteldheid van de lucht: Betrokken,
waarschijnlijk regen.
Temperatuur: Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOCPT
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
761 in M.
Vorige stand te 12 uur 700 m.H.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 40
Laagste hedennachtF. 32
Hedenmiddag 12 uurF. 38
Eerste Kamerverkiezing.
Do Provinciale Staten van Zuid-Holland
kozen gisteren tot lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal den heer E. C. Baron
Sweerts de Landas Wyborgh, burgemeester
van 's Graveuhage met 47 stemmen, ter
wijl de heer A Plate oud-lid der
Tweede Kamer - 22 stemmen op zich
vereenigde.
AfdeelinGs-vOorzitteks.
Na de tweemaandelijksche vernieuwing
hebben Maandag de afdeelingen der
Tweede Kamer hare voorzitters gekozen.
Benoemd werden vijf leden de reclitsche
coalitie: twee antirevolutionnairen, twee
christclijk-historischen en één r.katholiek.
Geen enkel vertegenwoordigd van de
oppositie verkreeg een plaats in de centrale
afdeeling.
Tweede Kamer,
De vergadering gisteren ten half elf be
legd, moest wegens onvoltallighoid geschorst
worden tot 1 uur, toen werd het allereerst
gestemd over het Maandagavond behandeld
artikel 63 der landbouwbegrooting, waarin
begrepen is een subsidie van f 20 600 voor
voorbereiding van een groote landbouwten
toonstelling te 's Gravenhage. Het artikel
werd aangenomen met 50 tegen 7 stemmen.
Daarna werden voortgezet de algemeene
beschouwingen der staatsbegrooting.
Op voorstel van den heer Roodhuijzen
werd besloten met 30 tegen 28 stemmen
Maandag .met het oog op het St. Nicolaas-
feest niet te vergaderen.
Minister Heemskerk zette zijn af
gebroken réde voort.
De Minister merkte tegenover den aan
drang van de linkcrzijdi op dat de regee
ring niet wil meedoen aan den aandrang
tot hot veranderen van de bestaande par-
tijforuiatie. Hij was het geheel eens met
het standpunt van dr. Kuypcr, dat het
handhaven der tegenwoordige coalitie in
's lands belaug is. De redevoeringen van
de linkerzijde zijn allerminst geschikt ge
weest om te geraken tot een andere partij-
groepeeiing. Zij zullen wel op de linker
zijde den indruk hebben gemaakt, dat het
nog niet zoo kwaad is gecoaliseerd te
zijn en te blijven. Niet de regeering, maar
dergelijke redevoeringen zijn 't, welke een
aanleiding ziju tot verscherping der anti
these. Daarom raadde de minister de
cppositie aan, te toonen dat zij dc zon in
een anders water te zien schijnen De
maatregelen om het rijksmuseum te Am
sterdam Zondags een half uurtje later te
openen, was absoluut geen reclamcmiddel-
tje van den minister maar diende alleen
om ae suppoosten in de gelegenheid te
stellen naar de kerk te .aan. Echter
naar de Minister opmerkte teekeut het
critiseeren van dergelijke kleinigheden door
iemand als Drucker het geheelc debat.
Aan de heeren Drucker en Tydeman
merkt de minister op, dat door het wets
ontwerp tot ontslag van ambtenaressen,
die in 't huwelijk treden, hetgeen naar
hij uitdrukkelijk in 't licht stelde ge
heel iets anders is dan ontslaan van ge
huwde ambtenaressen, absoluut niet inge
grepen wordt in het huwelijksleven. Het
tegendeel juist is 't geval. Met de anti-
those heeft het onderwerp niets te maken.
Hierna kwam do Minister tot de quaostie
der benoemingen. Ze geschieden met de
meeste onpartijdigheid. Critiek kan dus
alleen ten doel hebben om ze eenzijdig
in vrijzinnigen geest te doen geschieden.
Maar dit gaat niet.
Er is geen rede om hier een aaumerking
Ie maken over burgemeesters benoemingen.
De mees! mogelijke onpartijdigheid wordt
betracht Ook de benoeming te Bolsward
was goed. 't Was trouwens de eenige
candidaat uit de gemeente. Voor iedere
gemeente vraagt dc minister zich af wie
de meest geschikte persoon is. Noch rechts
noch links heeft men recht tot klagen.
De minister is het volkomen bewust op
het stuk van benoemingen een vrij geweten
te bezitten.
Ook is het volkomen onwaar, dat een
onderzoek wordt ingesteld naar do gods
dienstige gezindheid. Van een inquisitoriaal
onderzoek is geen sprake Wat betreft de
toekenning van de Oranje Nassau-medaille
aan de werkman Vau de Werf bij de firma
Leis, waarover de heer Borgesius sprak,
meende de minister zich na hetgeen daar
over is gezegd te kunnen bepalen tot eeue
feitelijke mededeeling.
Gebleken is dat ook van don burge
meester van Rotterdam geen lastgeving is
uitgegaan om een onderzoek in te stellen
naar de kerkelijke gezindheid van dien
werkman. Had hij 't wel gedaao, dan
zou de minister hem er toch geen grief
van hebben gemaakt.
Want de burgemeester van Rotterdam
staat bij den minister boven dc verdenking
om de toekenning van een medaille wegens
óOjarigen dienst afhankelijk te maken van
de kerkel gezindheid.
Evenals de burgemeester te Rotterdam
staat ook de regeering boven de verdenking.
Een rechercheur is belast met dergelijke
zaken te behandelen.
De regeering heeft niets te maken met
gemeentelijke rechercheurs. Bovendien heeft
de tegenwoordige burgemeester den toestand
gevonden zooals deze bestond.
De minister hoopte dan ook dat nu
dcrgelijkeo ngegronde verwijten jogens de re
geering als thans doorjmr. Borgesius te berde
gebracht, voor goed uit zijn. Wat dc Hel-
dcr8che quaestie aangaat, meende de mi
nister dat de houding van de regeering
meer waardeering had verdiend.
Daarna kwam de minister tot het verwijt
als zou de regeering te veel aandacht
wijden aan het defensie-vraagstuk. Hij
weersprak de bewering dat de regeering
door de indiening van het kustverdedigings-
ontwerp het zich gemakkelijk heeft
gemaakt, door de doode weermiddelen
beter te willen maken dan de levende
weermiddelen
Immers tegelijkertijd is aangekondigd
een wijziging van de militiewet. De minister
weeisprak ten stel igste dat het kustverde-
digiugsootwerp is geboren onder pressie
eener vreemde mogendheid. Dat is een
hoogst anti-nationaal verwijt, omdat de
regeering nimmer aanleiding heeft gegeven
haar te verdenken van ouder pressie van
't buitenland te handelen. De Minister be
toogde voorts dathettweeploegenstelsel nooit
is beschouwd als een oplossing van het
militievraagstuk.
De herziening van de militiewet zal niet
tot veel kostenvermeerdering aanleiding
geven. Do minister verdedigde voorts het
regeeringsbcleid inzake de sociale wetgeving.
Df. Papendkciitsche Strafzaak.
Wij hebben gisteren reeds hot vonnis
gemeld, door het Hof te Arnhem geveld
in de zaak Garsthagen. Na het memoreeren
van verschillende instanties overwoog het
Hof:
Dat het vonnis der Rechtbank te Dor
drecht van 20 December 1907, waarbij
Hendrik Garsthagen wegens smaadschrift
verooideeld werd tot twee maanden ge
vangenisstraf, vernietigd behoorde te wor
den, aangezien daarin geen uitdrukkelijke
beslissing is gegeven omtrent het al of
niet bestaan eener klachte van smaadschrift.
Het hof overwoog, dat Garsthagen er
niet in geslaagd is aan te toonen met zijn
ingezonden stuk in do „Dordr Courant",
waarin hij over politiemishandelingen
klaagde, te handelen in het algemeen belang.
Voorts, dat hot Hof het noodig oordeelde
een spychiatrisch psychologisch onderzoek
in te stellen om bekende betrouwbare psy
chiaters, ook in verband met de dwalende
openbare meeuing, en dat dit onderzoek
do onbetrouwbaarheid der politie niet heeft
kunnen aantoonen.
Het hof is van meening van J. van Elk's
merkwaardige handelingen bevestiging von
den in het spychiatrisch rapport en dat dit
rapport overeenstemt met hetgeen bij het
oordeel voor dit hof en bij vroegere in
stanties is gebleken.
Het hof is van oordeel, dat het onderzoek
van de p ychiaters, wat de feiten betreft,
in rechten vaststaat en neemt aan, dat de
getuige vau Elk leidende is aan querulan
ten waanzin
Het hof erkent de wetenschappelijke
waarde van de citaten uit psychiatrische
werken, doch ineent, dat daarmee de
verdediging niet het werk dor drie des
kundigen te niet doet.
Ook de meening van de psychiaters, dat
deze zaak de uiting is van het ziekteproces
van één man, is het Hof 't geheel eens.
Eveneens is het overtuigd, dat 't Yan
Elk niet te doen was om de onschuld van
den beklaagde aan te toonen, maar hg
slechts zijn vijanden, de politie, den bur
gemeester en den officier van justitie, heeft
willen treffen.
Op deze en andere gronden besloot het
Hof tot ontslag van rechtsvervolging van
Garsthagen, overeenkomstig den ei6ch van
het Openbaar Ministerie.
De vergiftigde taart.
Gister stond onder groote belangstelling
voor de arrondissements-rechtbank to Alk
maar terecht Johannes Jacobus B., oud 63
jaar, kantoorbediende te Hoorn. Hem werd
ten laste gelegd moord op Maria Musman,
echtgenoote van den heer W. Markus te
Hoorn en poging tot moord op den heer
W. Markus en diens dienstbode Grietje
Appel.
Beklaagde heeft een doodelijke hoeveel
heid arsinic trioxyde, uit Hoorn meegeno
men, gemengd in een te Haarlem gekochten
taart en dezen den 29steu September van
uit Amsterdam verzondon aan genoemden
Markus. De echtgenoote en het dienstmeisje
van den heer Markus hebben ervan gegeten
met het noodlottig gevolg, dat de eerste
is overleden cn de laatste zwaar ziek is
geworden.
Bij den taart was een briefje, waarop
stond geschreven: „Nu, oude, smul daar
maar lekker van met je familie, en wensch
je in gezondheid weer met de kermis aan
te treffen. Een oude kermisklant".
Beklaagde, een oud, uitgedroogd man
neke, bekende zijn vreeselijke daad. Hij
verklaarde dat het hier een wrok gold,
welko hem reeds meerdere jaren tegenover
den heer Markus beheerschte Aan dezen
weet hij zijn ontslag uit den dienst der
gemeente Hoorn, doordat deze volgens
bekl., tegen zijn belofte in aan het licht
had gebracht een door hem (bekl.)
gepleegde financieele malversatie ten aan
zien van gelden, dit hem in zijn kwaliteit
van gemeentebode waren toevertrouwd
geweest. Later kwam daarbij het verlangen
om den heer Markus op te volgen in
diens betrekking van afslager bij den
verkoop van onroerende goederen.
Toen de heer Markus in April niet
bedankt had, zooals hij beloofd had, was
in hem steeds heviger geworden het ver
langen om den man te dooden. In kalm
overleg besloot hij daartoe
Beklaagde had zich wel de moglijkhcid
voorgesteld, dat als gevolg van zijn daad
tegenover den heer Markus ook wel eens
diens vrouw zou kunnen worden getroffen.
Maar wanneer ik mij zou hebben voor
gesteld dat de echtgenoote van Markus
zekerlijk zou zijn gevallen als bet slachtoffer
van mijne daad, dan had ik de daad niet
verricht".
Zeventien getuigen weiden achtereenvol
gens gehoord.
Do officier van justitie eischto levenslange
gevangenisstraf.
In de gisteren gehouden zitting van de
Provinciale Staten was o.a. ingekomen een
schrijven van het bestuur van de Handels
school voor Amersfoort om eene subsidie
van f 2000.
In handen gesteld van Ged. Staten om
prae-advies.
De verzoeken om subsidie voor de
Avondteekencursus en voor de Landbouw
tentoonstelling en om verhooging van sub
sidie voor de Ambachtsschool en voor de
Industrie- en Huishoudschool, werden naai
de afdeelingen verwezen.
Op de inteekenlijst voor het Bouwmeos.
torfonds beginnen langzamerhand wat meer
namen te prijken. Er liggen thans lijsten
in Amicitia en in Concordia.
De heer Van der Moer, lid van het Uit
voerend comité, mocht ook rechtstreeks
eenige giften ontvangen, waarbij een zeor
royale van f 15.
Tot nu toe is het totaal bedrag, voor
een plaats als Amersfoort, echter nog vrij
gering.
Wie helpt er nog mee een steentje aan-
drageu voor het goede doel? A.D.
Naar wij vernemen bedraagt het batig
saldo der uitvoering van de Utr. Onder
wijzers Tooncelvereeniging, vorig week in
Amicitia gegeven, f 133 64. Van dit bedrag
wordt f 46.20 gestort in de kas der afd.
Amersfoort van de Vereen, voor Kinder-
herstelliogs- en Vacantiekolonies, terwgl
de rest komt ten bate van het Ondersteu
ningsfonds voor hulpbehoevende onder
wijzers.
Gisterenavond werd de eerste cur
susvergadering gehouden ter bespreking
van de actie voor het volkspetitionnement
voor algemeen kiesrecht. Meegedeeld
werd o.a. dat thans 10 organisaties met
282 leden zich hebben aangesloton. De
tweede vergadering wordt morgenavond
gehouden met den heer Rodriguez uit
Amsterdam als spreker.
Uitslag der veiling van vaste goederen
gisterenavond ten overstaan van notaris
Joh. Knoppers in café Otte gehouden.
Perc. 1 een perceel weiland aan den
Heiligenbergerweg niet in veiling gebracht
Pers. 2 een woonhuis aan de Kampstr.
No. 30 verkocht aan den heer M. van
Ramselaar voor f 1920.
Perc. 3 een winkelhuis met bovenhuis
en daarachter gelegen woonhuis aan do
Kampstraat No. 37 opgehouden voor f 4460
Perc. 4 tot en met 9 zes woonhuizen
aan de Stellingwerfstraat in massa opge
houden voor f5710
AGENDA.
2 Dec. Cursus Vrouwenkiesrecht.
II Dec. Uitvoering Tooneelver. van de Ver
Volksweerbaarheid in de Kroon.
13 Dec. Toonkunst, Amicitia.
14 en 15 Dec. Bioscope Voorstellingen in de
Kroon.
15 Dec. Lezing van Dr. Beyerman voor den
Ned. Protestantenbond.
16 Dec. Liederenavond van Jnlia Culp.
26 Dec. Uitvoering Tooneelver. „Kunst na
Arbeid in de Kroon.
8 Jan. Uitvoering Gezelschap de La Mar in
de Kroon.
- Een gletscher gebarsten.
To New-York is uit Alaska bericht ont
vangen, dat de Beriuggletscher gebarsten
is. Het onder den gletscher gelegen meer
stort zich over het dal van de Bering,
waarin veel mijr.en zijn. De Bering zelf
is 3 meter gestegen Talrijke hutten van
mijnwerkers zijn vernield. Het geheele
dal is met water en reusachtige ijsblokken
bedekt. Of cn hoeveel persooulijke onge
lukken te betreuren zijn, weet men niet.
Er zijn reddingsexpedities uitgezonden.
Strijd tegen de hoeden
pennen. De Berlgnsche politie zal thans
in haar strgd tegen de lange hoedenpennen
worden geholpen op een wijze, die naar
men verwacht wel afdoende zal zijn. De
directies der omnibussen en trams te Berlijn
hebben namelijk besloten, dat van nu af
aan geen dame, die zich aan de zonderlinge
en moord ladige manie overgeeft, in de
wagens zullen worden toegelaten.
M erkwaardig geval. J. C. Ewart
deelt in een Engelsch wetenschappelijk
tijdschrift mede, dat te Argamaeella de
Calatrava (Spanje) een muilezelin een
veulen heeft geworpen. Nu golden tot
dusverre alle bestaarden van paarden met
muilezels of zebra's voor onvruchtbaar, en
Ewart vertrouwt dan ook het uit Spanje
gemelde geval niet al te zeer. Dat geval
is beschreven in de te Madrid verschijnende
Nuevo Muudo. Daarin worden ook foto's
gereproduceerd zoowel van de muilezelin
als van het veulen. Ez Ewart moet erken
nen, dat de moeder werkelijk een muil
ezelin schijnt te zgn geweest,
