DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No, 288.
VRIJDAG 9 DECEMBER 1910.
7e JAARGANG
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE
MLANDER.
Hoofdredacteur R. G. K IJ KE1V8.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. (5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KLEINE Hti« 6. Telef. latere. 16».
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels (0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is .uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlaudsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 75-78 Amsterdam
O EEN CHRISTENEN
Hot doet weldadig aan, te midden van
de vele kerkgenootschappen, sekten, ver-
eenigingen, enzwaarvan de leden, duor
verschillende leerstellingen,die, uitvindingen
van kamergeleerden, veelal met de leer
van Christus niets te maken hebben, of
ook wel lijnrecht daartegen in gaan, ver
deeld, elkaar verketteren, twisten over het
ware geloof, zich als de Farizeeërs weleer,
uitverkorenen noemen en meer onstichtelijke
dingen begaan; het doet weldadig aan,
zeggen we, te midden van al die combi
naties er een te ontmoeten, die vóór al
het andere de christelijke liefde in de
practijk beoefent en daardoor wellicht nader
tot Jezus staat dan een andere.
"We hebben hier het oog op het Leger
des Heils, met zijn barmhartigheidsposten
in de achterbuurten van de groote steden,
waar mannelijke en vrouwelijke officieren
van het Leger verblijf houden, wier taak
het is de bewoners voor een beter leven
te winnen. Zij doen dit niet door preekeu
of redeneeren, maar door practisck liefde
betoon. De barmhartigheidszusters gaan
in die arme buurten van huis tot huis en
verleenen hulp, overal waar zij kunnen;
zij helpen zieken verplegen, vertroosten de
stervenden en zijn de raadgeefsters en
vriendinnen der armen in elk opzicht.
Waarom we dit hier in herinnering
brengen
Omdat den heilsoldaten van roomsch-
katholieke zijde den christenuaam is ontzegd.
Men leze slechts wat het r.-k. Huisgezin
schrijft.
„De Minister van Koloniën heeft in
de Kamer verklaard, dat de Iudische
regeering het Leger des Heils moet
beschouwen als ecu Christelijk genoot
schap, de Heilsoldaten als Christenen.
„Deze verklaring verbaast in den
mond van een Christen Minister.
„Dat men aan inlanders, die lot het
Heilsleger toetreden, dezelfde rechten
wil toekennen, als aan gedoopte iulan
ders, kan een zaak van beleid en bil-
lijkbeid zijn.
„Wij maken daar niet do minste
aanmerking op.
„Maar daarom gaat het toch uiet aan,
het Heilsleger en Christelijk genootschap,
Heilsoldaten Christenen te noemen.
„Dat gaat niet zoolaug men hieraan
vasthoudt, dat wie niet gedoopt is, nooit
en in geen geval Christen kan zijn.
„Minister De Waal Malefijt houdt
hieraan natuurlijk vast.
„Welnu, waarom dan de voor den
Christennaam krenkende afwijking?
„Stel, zoo ge wilt, Heilsoldaten voor
de wet met Christenen gelijk, maar geef
ze geen naam die ze niet mogen dragen,
dien men misbruikt door hem ook hun
toe te kennen!"
Men is wel zoo genadig de Heilsoldaten
voor de wet met Christenen gelijk te
willen stelleu; welk een goedheid!
Zou het Huisgezin echter niet lievor aan
een ander het oordeel laten, wie beter
Christen is haar redactie of een Heilsol
daat?
Dat zou stellig getuigenis afleggen van
minder geestelijken hoogmoed.
Frankrijk.
De Fransche bladen ziju zeer veront
waardigd over een bericht uit Petersburg,
door het Nowoje AVremja verspreid, als
zou hot Russische ministerie van marine
bereid zijn, in te gaan op een voorstel van
de firma Krupp uit Essen, om de fabrie
ken en werven van Mariopol over te
nemen, en daar in de toekomst pantsers
voor Russische zeeschepen te bouwen.
De Fransche en Engelscho bladen zien
hierin een voorteekeu dat de Duitschers
geheel de Russische schepen zulleu gaau
bouwen. Het geld waarmede zij betaald
worden, zeggen zij, zal evenwel hoogst
waarschijnlijk in Frankrijk en Engeland
geleend worden, en zoo zullen deze landen
den zak der Duitsche scheepsbouwers
spekken.
Het Nowoje Wremja zelf is ook boos
en vraagt wat er wordeu zal van de
Russische fabrieken in Izhonia, met huu 12
millioen gulden kapitaal, indien de Duit
schers met regeerings steuu in het zuiden
des lands fabriekeu gaan oprichten.
Een anonieme gever heeft aan het
Fransche ministerie van Marine oen som
van 100.000 fres. ter hand gesteld als
belooning voor den uitvinder van een toestel
waardoor het aan de bemanniug vau
gezonken onderzeebooteu mogelijk wordt
gemaakt de booten te verlaten, de opper
vlakte van het water te bereiken en zich
daar drijvende te kunnen houden. De
Minister van Marine, admiraal Boné de
Lapeyrère, heeft diontongevolge een prijs
vraag hierover uitgeschreven, waaraan alle
Fransche onderdanen kunnen deelnemen.
Voorwaarde voor het toekennen van den
prijs is dat de „Conseil supérieur de la
marine" gunstig over de uitvinding oordeelt
en het toestel op alle onderzoebooten van
deu Staat zal worden ingevoerd.
Duitsciiland.
De Duitsche regcering heeft in den
rijksdag een nederlaag geleden, doordat
deze bij de behandeling der wet op de
Kamers van Arbeid in tweede lezing het
voorstel heeft aangenomen, dat ook secre
tarissen der vakvereenigingeu verkiesbaar
maakt voor de Kamers van Arbeid.
"Wanneer dio bepaling in derde lezing
niet wordt te niet gedaan, dan zal do
regeering het wetsontwerp waarschijulijk
intrekken.
Minister Delbrück betoogde, dat hij het
nut der secretarissen van vakverceniginger.
geenzins onderschat. Zij ziju do raadslieden
der arbeiders, die den werklieden den weg
wijzen door de ingewikkelde dwaalwegeu
der sociale wetgeving Zij zijn als het ware
de advocaten der atbeiders. Welnu, za!
men ooit aan den advocaat eener partij
zitting geven in de rechtbank?
Niettemin hoeft de rijksdag het voorstel
aangenomen.
Volgens het te Metz verschijnende
blad Le Messin werd Woensdag in een huis
in de Medardusstraat aldaar een sergeant
door iwee andere militairen in hechteuis
genomen, toen hij juist 500 Mark in
ontvangst zou nemen voor d? uitlevering
van een geschutdeel aan een Fransch spion.
De sergeant heeft onmiddellijk schuld
bekend.
Spanje.
Het Ferrerproces zal nogmaals in do
Spaansche Kamer worden besproken. Na
een langdurige eonferentio n.l. tusschen den
eersten minister Canalejas en Graaf Roma-
nones werd officieus kennis gegeven, dat de
regeering had goedgevonden, dat het door
do republikeinen voorgestelde debat de
volgende week zou plaats hebben. Rodrigo
Soriano en Melquiades Alvarez zullen het
woord voeren namens de republikeinen,
Eduardo Dato, oud-president van het
Congres, zal optreden als woordvoerder der
conservatieven. Hoewel nog niet zeker, is
hot toch vrij waarschjjulyk, dat ook de
gewezen ministers Maura en La Cicrva zich
in het debat zullou mengen, temeer daar de
republikeinen hen van een gerechtelijkeu
moord willen beschuldigen.
Op eeu bijeenkomst van conservaticvcu
besloten de leiders collectief de verantwoor
delijkheid op zich te nemen voor de terecht
stelling van Ferrer.
Er is dus een hartstochtelijk debat te
wachten, dat het huidige kabinet echter met
de grootste kalmte te gemoet kan zien, daar
hot geheel buiten de quaestie staat. Het zal
dau ook slechts tusschcnbeide treden, wan
neer de koninklijke regeeriug in het debat
mocht worden gebracht.
Portugal.
Uit Portugal komen geen gunstige be
richten over de stemming in de nieuwe
republiek. Volgens een berichtgever van
de Times maakt de regeering zelf zich
een weinig ongerust. De voornaamste
grond tot bezorgdheid over het heil van
den staat is| gelogen iu het ontzaglijk
groote aantal stakiugen. De regeoring werkt
bemiddelend en weet zoo telkens een
staking bij te leggen, maar telkens broekt
er ook weer een nieuwe staking uit. De
Times-berichtgever gelooft dat die stakingen
een govolg zjjo vau de alom heerschende
ontevredenheid in den lande: iedereen had
gedacht dat ua de revolutie en de omver
werping van het koningschap een gouden
tijd aanbrakBovendien stijgt de pry's
van alle levensmiddelen, ten eerste ten
gevolge van de door stakingen afgedwongen
loonsverhoogingen, ten tweede door de
strengheid waarmede wordt gewaakt tegen
smokkelarij cu ontduiking van invoerrechten
en andere belastingen. Het gevolg is dat
de pers aandringt op afschaffing van alle
invoerrechten op levensmiddelen. Bovendien
is men ontevreden dat de rogeering haar
al te gemakkelijk gegeven beloften niet
kan nakomen: zoo was beloofd, dat de
scheiding van Kerk en Staat 15 Nov.
ingevoerd zou ziju, maar natuurlijk is
daarvan niets tcreclugekomeu. Zulk-
dingen makeu do menschcn boos.
Zweden.
Ook in Zweden is het defensievraagstuk
aan de orde.
Iu September 1907 werd een commissie
benoemd, die rapport had uit te brengen
over de nationale verdediging.
Dit rapport is thans verschenen.
De commissie verklaart daarin, dat de
defensie thans een groot deel van de
Staatsinkomsten vorslindt, en dat het daarom
noodzakelijk is het evenwicht tusschen
inkomsten en militaire uitgaven te her
stellen. De commissie is verder van oordeel,
dat Zweden in do eerstvolgende acht jaar,
jaarlijks 98 millioen kronen aan zijn natio
nale verdediging kan besteden.
Voorgesteld wordt over te gaan tot den
aankoop van vier nieuwe slagschepen en
vier nieuwe torpedojagers en tot de op
richting van een sectie voor de militaire
luchtvaart, de draadlooze telegraphie en
het bestudeeren van de doelmatigheid van
vliogtuigen in tyd van oorlog.
De Studentenstaking te Utrecht.
Gisteravond hebben wij, dus schrijft
het Hbld., een onderhoud gehad met
een sedert jaren te dezer stede geves
tigde tandarts Doordat hij jongelieden
voor het praetische examen bekwaamt,
heeft onze zegsman de voeling met het
Tandheelkundig Instituut onderhouden
en de ondervinding der candidaten
medegeleefd.
Ook hij keurde met klem van argu
menten de organisatie af van het tand
heelkundig onderwijs, welke de macht
in enkele handen en de laatste jaren
in handen van één man centraliseert.
Reeds lang is over den toestand ge
klaagd. In 1902 n.l. werd reeds bij
curatoren vau de Utrechtsche Univer
siteit en bij den Minister van Binneu-
landsche Zaken eeu klacht ingediend,
ten gevolge waarvan een examen ver
nietigd werd. Na dien tijd, verzekerde
onze zegsman, zijn vele examens afge
nomen, waarbij minder de bekwaam
heid van de candidaten, dan wel per
soonlijke overwegingen bij deu heer
Grevers golden om iemand te doen
slagen. Door de wijze van examineeren
ontbreekt somwijlen de waarborg, dat
de geslaagden bekwaam zijn om de
practijk iu te gaan
Toch is dit laatste voor een goede
tandheelkunde iu ons land, voor patien
ten en voor tandartsen zelf, van groot
belang. Candidaten die elders, d. w. z.
niet aan het Instituut te Utrecht, ge
studeerd hebben, die bijv. in de praktijk-
een uitnemende opleiding hebben ge
noten, die hen werkelijk voor prakti-
seeren klaar gemaakt heeft, worden
bij het examen door den heer Gevers
altijd gedwarsboomd. Men kan van vele
gevestigde landartsen hetzelfde verne
men. Al is het examen te Utrecht geen
instituuts- maar Staatsexamen, toch gaan
voortdurend de Utrechtsche studenten,
die aan het Instituut werken, voor.
Als een bewijs van den vreemden
toestand werd ons verteld, dat candi
daten die reeds eens of meermalen aan
een examen zich onderworpen hebben
en toen drie of zes maanden kregen,
steeds op een oproeping wachten, ter
wijl hun tijd lang verstreken was en
anderen die nooit afgewezen waren,
wel werden geëxamineerd.
Na wat wij gisteren vermeld hebben,
kunnen wij veel van het ons medege
deelde achterwege laten. Alleeu kan
het nuttig zijn te vermelden, dat vol
gens onzen zegsman aan het Instituut
bovendien het praetische onderwijs te
wenschen laat, en door onoordeelkundige
inrichting de candidaten niet genoeg
zaam voor de praktijk schoolt. Zonder
de noodige ervaring en routine mag
men de jonge tandartsen niet op het
publiek „loslaten".
Tegen de wijze van examineeren
hoorden we ernstige klachten inbrengen.
Een ongelukkig ding noemde onze
zegsman die ééue examencommissie,
waarin de directeur van het Instituut
het domineerende lid is. Laat drie be
voegden, zoo zeide hij, die buiten het
Instituut staan, de examens afnemen.
Maak de examens desnoods veel zwaar
der, maar maak ze vrij van invloeden,