WEERBERICHT.
Thermometerstand
LANDBOUW.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
De Bilt, 12 December. 1910.
Hoogste barometerstand 772.1 m.M. te
Haparanda, laagste 732.0 te Valencia.
Verwachting tot den avond van 13 De
cember 1910. Matige tot krachtige Z.O.-lijke
tot Z.W.-lijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Betrokken
tot zwaarbewolkt, regenbuien.
Temperatuur: Dezelfde.
{Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
754 m M.
Vorige stand te 12 uur 749 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 50
Laagste hedennachtF. 43
Hedenmiddag 12 uurF. 52
Hierin zal o.a. de volgende mededeeling
voorkomen
„De in 1910 afgegeven kilometerboekjes
„van 5000, 1000 en 500 K.M. zijn niet
„geldig op de lijnen van H. IJ. S. M.;zg
„kunnen evenwel, zoolang hun geldigheids
duur niet is verstreken, op de stations
„van S. S., N. C. S. en N. B. D. S. tegen
„nieuwe boekjes worden ingewisseld, waarbg
„de prijs, betaald voor de nog ongebruikte,
„mits niet uit een vorig boekje overge
schreven kilometers, in mindering wordt
„gebracht van den prijs van het nieuwe
„boekje."
Tweede Kamer.
De Papendrechtsche strafzaak heeft haar
intrede gehouden in de Kamer.
De heer Limburg voerde er eerst het
woord over. Hij begon met op te merken
dat het vonnis van het Arnhem6che Hof,
hoe gemoedelijk ook, de openbare meening
allerminst had bevredigd en als voornaam-
Bten indruk had achtergelateneen heiligen
afschuw bij 't publiek om als getuige in
strafzaken op te treden. Nadat hg voorts
even had nagegaan hoe eigenlijk in elke
phase van deze zaak telkens weer fouten
zijn gemaakt, wees hij op de fout die, in
de laatste phase, gemankt is door den
rechter commissaris, namelgk dat deze de
getuigen er niet op had gewezen dat zij
den psychiaters niet behoefden te ant
woorden. Ons strafproces kent trouwens
niet het maken van getuigen tot object
van onderzoek; dit kan wel eens een enkele
maal goed zgn maar dan moet het omkleed
zijn met behoorlgke waarborgen, ook wat
de rechten van den verdediger belangt.
En in elk geval is een psychologisch
ondeizoek van getuigen uit den booze.
Een tweede fout was, volgens den heer
Limburg, dat het rapport niet absoluut ge
heim was gebleven, al had de Minister
waarvoor hij sprekers hulde ontving uit
voerige pubicatie voorkomen. Terecht
merkte hiertegenovor de heer L o h m a n
op dat men, zulk een rapport geheim hou
dend, recht zou gaan doen op geheime
sukken, maar dat daaruit dan ook blijkt
hoe verkeerd zulk een psychiatrisch onder
zoek van getuigen is.
Overigens concludeerde de heer Limburg
dat de psychiatrie als hulpmiddel van de
wetenschap, zeer tot zijn leedwezen, in
discrediet was gebracht door het misbruik
dat er in deze van was gemaakt.
Doch ook het prestige van de rechterlgke
macht was geschaad,
Zijn de deskundigen, zoo vroeg spreker,
niet wellicht beïnvloed door de atmosfeer
die het O.M. te Dordrecht heeft verspreid,
een atmosfeer die de rechtbank aldaar zóó
zeer heeft bcheerscht, dat door haar aan
mr, Dicke geen failhssementszaken meer
werden gegeven en geen gelegenheid meer
werd gegund om op te treden als reebter-
plaatsvervanger?
Is het betamelgk, dat een vertegenwoor
diger van het O.M.gelgk die van het
Arnhemsche Hofopenlijk verkondigt dat
een paar personen (Eykelenboom en Knop
pers) onschuldig zijn veroordeeld tot in
hoogste instantie?
Onze rechterlijke macht is, zoo besloot
de spreker, te lang ver van het volksleven
gebleven. Zij is blijven troonen op een
hoogte die ze zelve te hooger maakte, naar
mate de plaats van haar vestiging kleiner
is, met het gevolg dat ons volk meer ver
trouwen heeft in do hoogere dan in de
lagere colleges. Spreker hoopte dat de
Miuister meer en meer zou zorgen voor
toevoer van frissche krachten aau onze
magistratuur, opdat weldra te tegenwoordige
tijd ver achtar ons zou liggen en herdacht
zou worden als een toestand van Insania
Papondrechtensis.
Mr. Limburg vroeg den Minister van
Justitie te verklaren, dat voortaan een
getuige alleen met zgn uitdrukkelijken wil
zal kunnen worden onderzocht door psy
chiaters; dat het rapport der psychiaters
het intellectueel eigendom der justitie zal
blijven en dus niet gepubliceerd mag wor
den; en dat het onderzoek door psychiaters
niet mag ontaarden in een psychiologisch
onderzoek en allerminst in een psychiolo
gisch onderzoek van de zaak.
Ook de heer Lobman brak de straf over
het onderzoeken van getuigen door psychi
aters, dat hg zelfs zóó bedenkelijk achtte,
dat hij den Minister een wetswijziging te
overwegen verzocht, om herhaling te
voorkomen. To voorkomen namelijk dat
de rechter, gelijk die van het Arnhemsche
Hof, een plaatselgken toestand gaat
onderzoeken, zich constitueert als commissie
van enquête (en dan nog wel via drie
psychiaters!)
In 't algemeen echter meende do heer
Lobman, dat onze rechterlgke organisatie
van dien aard is, dat ze niet de volstrekte
onpartijdigheid des rechte'8 waarborgt.
In strafzaken is de rechter niet lgdelijk
genoeg. En vooral heeft het O. M., tegen
over den verdediger, een al te bevoorrechte
positie.
Leerplichtwet.
Het hoofdbestuur van het Nederlandsch
Onderwijzers-Genootschap heeft een adres
met memorie van toelichting aan H. M. de
Koningin gezonden met verzoek, een
wetsvoorstel tot wijziging der Leerplichtwet
aanhangig te willen maken, waarbij reke
ning wordt gehouden met de volgende
wenschen:
1. De leerverplichting eindigt, zoodra
het kind zes (zeven, acht) jaren leerling
eener lagere school is geweest en alle
klassen heeft doorloopen; in ieder geval
met den 13n (14n, 15n) verjaardag; in
geen geval vóór den 12n (13n, 14n)
verjaardag
2. Kinderen van hen, die een vaste
woonplaats missen, (artikel 7 en 8 dei-
Leerplichtwet) zijn gedurende zes (zeven,
acht) jaren leerplichtig in dien zin, dat zij
gedurende een bepaald aantal schooltgden
het onderwijs moeten bijwonen.
3. In verband met de bepalingen be
treffende den leerplicht worde arbeid van
leerplichtige kinderen in dienst van
werkgevers verboden.
4. Het herhalingsonderwijs worde ver
plicht gesteld gedurende het tijdvak van
twee jaren, onmiddellijk volgende op het
eindigen Tan den leerplicht. $j
5. Leerlingen, die bij het lager onder
wijs of bij het herhalingsonderwijs den
geregelden gang bemoeilijken, moeten
kunnen worden verwijderd.
6 Aan de Gemeentebesturen worde
de verplichting opgelegd, voeding en
kleoding te verstrekken aan schoolgaande
kinderen, voor wie daaraan behoefte
bestaat.
7. Het recht der ouders, om hunne
kinderen ougestraft, 6X2 schooltgden in
een jaar te laten verzuimen (art. 2, al. 2
der Leerplichtwet) vervalle.
8. De artikelen 13, 14 en 15, regelende
het verlof ten behoeve van werkzaamheden
in of voor bedrjjven van landbouw tuin
bouw, veehouding of veenderij, vervallen,
9. De administratie der hoofden van
scholen worde vereenvoudigd. Het in
richten en bghouden van een duplicaat
model C zij facultatief; bij model D
worden opgegeven de ongeoorloofde ver
zuimen der leerlingen afzonderlijk en het
totaal dor geoorloofde verzuimen met
opgave van de reden.
10. De portvrijdom worde uitgebreid
tot de correspondentie van de hoofden van
scholen met de ouders en verzorgers dei-
leerlingen en die van de hoofden van
scholen onderling.
11. Art. 1 der Leerplichtwet worde
zoodanig gewijzigd dat de arrondissements-
schoolopzienor steeds één of meer aanspra
kelijke personen zal kunnen aanwijzen.
12. De artikelen 20, 21 en 23 worden
zoodanig gewijzigd, dat de berechting
sneller plaats heeft
Openbare Leeszalen.
De heeren Van Vuureu, Brummi-ikamp,
Aalberse, Van Idsinga en Van do Velde
hebben een amendement ingediend op de
begrootiug van binueiilanilsche zaken, strek
kende tot het niet toestaau vau een crediet
van f11 500, aangevraagd ten behoeve
van het stpunen van openbare leeszalen.
Studentenstaking te Utrecht.
De vereoi.iging van Nederlaudscho Tand
heelkundigen, had gisterenavond te Am
sterdam eene vergadering belegd, waarin
behandeld werd een afschrift van het
request, door de tandheelkundige studenten
te Utrecht gezonden aan het college van
curatoren der Rijks-Universiteit aldaar,
inzake hun grieven tegen den lector in de
tandheelkunde den heer Johu E. Grevers.
Na voel discussie nam de vergadering
met groote meerderheid een motie aan,
luidend:
De vergadering enz., spreekt als hare
overtuiging uit, dat iu verband met het
conflict aan het Tandheelkundig Instituut
te Utrecht, een spoedige beëindiging van
dit conflict gewonscht is, en draagt het
bestuur op bij de Hooge Regeering en
bij het College van Curatoren der
Utrechtsche universiteit aan te dringen op
een spoedige afwikkeling van het onderzoek.
Werkloosheid.
Terwijl in de meeste jaren in het
Oldamb't de dorschmachines in de maanden
Februari en Maart nog werken, worden
thans, wegens de kleine stroo- en koren-
opbrengst, bijna overal de machines reeds
stopgezet. Einde dezer maand zullen alle
schuren leeg gedorscht zijn. Die vroegtijdige
stopzetting heeft tengevolge dat het talrijke
personeel op iedere dorschmachiue
werkt een 15-tal arbeiders nu al
werkloos is geworden. In het landbouwbe
drijf toch zijn de werkzaamheden geëindigd
en ook uit Duitschland keeren de meeste
arbeiders onverrichtcrzake terug. In som
mige dorpen worden dan ook al maatre
gelen genomen tegen die sieeds zich
uitbreidende werkloosheid. Zoo is in
Midwolda de gemeentelijke keienklopperij
reeds;opgesteld andere jaren gebeurde zulks
nooit voor Januari.
Commissie infanteriebepakking.
De Moor den Minister van Oorlog aan
gewezen 'commissie om het vraagstuk der
infanteriebepakking in zijn geheel te be-
studeeren, bestaat uit de volgende officieren
luitenant-kolonel Van Delft, van het 11e
reg. infanterie, als voorzitter; kapt. Muller
Massis, van den Generalen Staf; kapitein
intendant Boon; kapitein Fraser van het
6e reg. inf.; officier van gezondheid le
kl dr. Boland; kapitein Boreel, van het
regiment Grenadiers en Jagers en le
luitenant De Wijs, van het le reg. infante
rie als secretaris.
Genootschap voor
Landbouw en Kruidkunde
Het Genootschap voor Landbouw en
Kruidkunde hield Zaterdag te Utrecht
een algemeene vergadering, onder voor
zitterschap van den heer C. J. Knep-
pelhout van Sterkenburg.
Nadat de reglementsherziening was
afgehandeld, verkreeg de heer V. R. IJ.
Croesen, secretaris der Kon. Ned. Land-
bouwvereeniging het woord om zijn
denkbeelden uiteen te zetten over het
land'oouwteutoonstellingswezen.
Spr. zette als doel eener tentoonstel
ling uiteen, dat zij door inrichting en
inzendingen den bezoekers iets te zien
en te leeren geve, waarmede zij hun
voordeel kunnen doen in het landbouw
bedrijf. De tentoonstelling moet dus het
karakter dragen van aanschouwelijk
onderwijs. Spr. waarschuwt tegen te
ver gedreven vermakelijkheden en te
veel inzendingen, die niet direct ver
band houden met het landbouwbedrijf.
In de tweede plaats dient te worden
gestreefd in de nieuwere richting,
welke men waarneemt in verschillende
onderdeelen van het bedrijf, en die bij
verschillende proefnemingen steekhou
dend is gebleken.
Voorts betoogt spr. hoe de verschil
lende rubrieken in verband met dat
doel moeten uitgevoerd worden.
Spr. gaf daarbij verschillende nuttige
wenken ten beste ten opzichte van de
indeeling en de keuring van vee, dat
speciaal naar de rassen worde gesorteerd
en bekroond.
Door de rubriek zuivelbereiding, met
name de rubriek kaas, moet de boer
warm gemaakt worden voor de bewe
ging om de knoeierijen in de volvette
kaas tegen te gaan: door den afnemers
onder het oog te brengen, dat zij bij
de levering van volvette kaas, op kaas
van minder gehalte dienen te letten;
en door het instellen van oen goede
controle op kaas.
De rubriek landbouwwerktuigen be
sprekend, doet spr zich kennen als een
tegenstander van keuring en bekroning
dier werktuigen, omdat daarvan geen
opvoedende kracht voor de tentoonstel
ling uitgaat. Toch behoefde men derge
lijke inzendingen niet te weren.
Bij de rubriek zaaizaden besprak spr.
de wenschelijkheid om het proefstation
.te Wageningeu uit te noodigen eenige
inzendingen te doen van monsters,
voorzien van duidelijke aanwijzingen.
Stelt men bij deze rubriek prijzen of
medailles beschikbaar, iets waarvan
spr. geen voorstander is, dan zou het
zeer wenschelijk zijn, dat de inzenders
verplicht worden groote hoeveelheden
van hetzelfde zaad op de tentoonstelling
aanwezig te doen zijn, opdat extra-
sorteeringen worden voorkomen.
Ten slotte bepleitte spr. de wensche
lijkheid om de grondslagen waarop een
tentoonstelling behoort te rusten, vast
te leggen in leglementen, opdat ze
dienstig kunnen zijn voor afdeelings
tentoonstellingen.
De voorzitter dankte den spr. voor
zijn leerzaam betoog.
Vervolgeus werden mededeelingen
gedaan betreffende de tentoonstelling
ter gelegenheid van het 70-jarig bestaan
van het Genootschap te Amersfoort te
houden. Allereerst werd medegedeeld,
kat Z. K. II. de Prins der Nederlanden
het beschermheerschap over de tentoon
stelling heeft aanvaard. Voorts, dat de
Staten van Utrecht de tentoonstelling
met f 1000 zullen subsidieeren.
Quick I kreeg gisteren met 4 0 klop
van N. E. C. Ditmaal was de nederlaag
dubbel en dwars verdiend. Quick speelde
een laksch spelletje. N. E. C. daarentegen
gaf een vlug en doortastend spel, wel werd
dit door vele ruwheden ontsierd. Er werd
meer de man dan do bal gespeeld. De
geest onder de spelers was dan ook verre
van vriendschappelijk. De scheidsrechter
moest zelfs eenmaal tusschen beiden treden.
De onderafdeeling Amersfoort van
de V. P. N. houdt Woensdag a. s. een
algemeene vergadering in café Otte. De
agenda vermeldt o.a.: Jaarverslag; nazien
der boeken; benoeming commissie voor het
nazien van de boeken der coöperatie;
verkiezing van een bestuurslid (uitbreiding);
verkiezing 3 leden voor het toezicht op
de coöperatie; begrooting 1911.
De reeds eenige malen uitgestelde korf
balwedstrijd A, V. O. G D. E. V.
(Amsterdam) werd gisterenmiddag op het
terrein aan de v.Oldebarneveldlaan gespeeld.
Rust ging in met 00, daarna wisten do
Atnersfoorters tweemaal den bal door den
korf te werken, terwjjl D. E. V. geen enkel
punt wist te maken. A. V. O. G. won
alzoo met 20.
Bij Kon. Besl. van 8 dezer is benoemd
tot lid van den voogdijraad te Utrecht,
mr. J. K. H. de Beaufort, hoofdcommies
ter secretarie der gemeente Amersfoort,
wonende aldaar.
De klerk der posterijen en telegrafie
le klasse S. Douma is van Sneek overge
plaatst naar Amersfoort.
In de Zaterdag te Utrecht gehouden
vergadering van het Genootschap voor
Landbouw en Kruidkunde werd o.a. mede-