DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 302.
7e JAARGANG
BINNENLAND.
Uit de Pers.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur B. O. RI.I HE IV 8.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco por
post id. f5.60. Per 3 maanden id. flFranco per post
id. f 1.'40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KLEINE HliO Telet. Intere. 18».
Prijs der Ad verten tiën:
Van 1 tot 5 rogels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en red, van bu.ten be, kanton A.nersfo.,, in dit blad „ui,„attent." gerecht.gd he, Alg. Binnen- o„ BuitenlanduTAdTer,. bnrean D. V. ALTA, Warmnesstr. 74- 78 Amsterdam
Frankrijk.
Uit een nauwkeurige lezing der bij de
Fransche Kamer ingediende wetsontwerpen
blijkt, dat het staken zelf van de spoor-
weglieden niet strafbaar wordt gesteld.
Wel is het strafbaar, wanneer een machi
nist b.v. zijn trein midden op den weg
laat staan. Ook kunnen de bestuursleden
van vakorganisaties e.d., die tot staking
aanzetten, terwijl het in te voeren scheids-
gei echt do zaak onderzoekt, of een uit
spraak gedaan heeft, gestraft worden. Maar
staking zonder meer is niet strafbaar.
De weinig vooruitstrevende bladen als
Temps en Débats, die minister Briand in
den laatsten tgd zoo verheerlijkt hebben
om zijn pootige houding tegenover de
spoorweglieden, zijn over de ontwerpen
allerminst goed te spreken. Zij hadden
vast verwacht, dat strafbaarstelling van
stakers zou komen en zijn teleurgesteld,
dat de stakers in deze ontwerpen aller
minst bedreigd worden met eenige beetraf-
fing. Het Journal des Débats meende eerst
in het ontwerp te lezen, dat de staking
tenminste vanzelf onmiddellijk ontslag ten
gevolge zou hebben, en het blad was daar
door een weinig getroost, maar nu heeft
het bemerkt, dat het zich blij maakte met
een doode musch, want het ontwerp bepaalt
dit geenszins.
De Temps, wjj vermelden het reeds, is
vooral verontwaardigd, omdat door deze
wetten de spoorwegmaatschappijen zoo
zeer aan banden gelegd worden. Waar blijft,
zoo roept het blad uit, de hooggeroemde
contractsvrijheid, die door den Code Civil
eens en vooral is geproclameerd'?
Het hof van Cassatie heeft het appèl
verworpen, dat was ingesteld tegen het
doodvonnis van den syndicaatssecretaris
Durand, die door de gezworenen te Kouaam
ter dood veroordeeld was, omdat hjj in een
arbeidersbijeenkomst aangespoord had tot
vermoording van don werkwillige Dongé.
Een groot aantal Fransche afgevaar-
den hebben een schrijven gericht aan
president Fallières. waarin zij gratie ver
zoeken voor Durand, die door do rechtbank
van de Soine-Inférieure tot de doodstraf is
veroordeeld wegons moord op den werk
willige Dougé, daar die veroordeeling
klaarblijkelijk op een gerechtelijke dwaling
berust.
Duitschland.
Een op zjjn zachtst uitgedrukt ergerljjken
indruk maakt het vonnis, waarbjj een
zekere pastoor Breithaupt, directeur van
het verbeterhuis te Mieltschin, die zich
aan een reeks van de schandelijkste en
vreeselijkste mishandelingen van de aan
zijn herderlijke zorgen toevertrouwde knapen
had schuldig gemaakt, tot niet meer dan
acht maanden gevangenis werd veroordeeld.
De wreedheid en beestachtigheid van dezen
woesteling gaan inderdaad alle beschrijving
te boven. „Het proces van den „Prügel-
pastor" is een monument voor de scbande
van onzen tijd", zegt het Berliner Tageblatt,
dat het vonnis in een bitter artikel vergelijkt
met de onlangs uitgesproken veroordeeling
van den Rittergutsbesitzer Becker tot 1 jaar
gevangenis, ofschoon hij niets anders had
gedaan dan een hooggeplaatst'' ambtenaar
eenige onaangenaamheden toe te voegen.
Wij halen nog een passage uit hot Ber
liner Tageblatt aan, waarin de wandaden
van pastoor Breithaupt worden gere umeerd,
„Overweegt men dat in Mieltschin op
direct zinnelooze wijze werd geranseld, dat
de kweekelingen dikwijls voor het minsto
vergrijp met 50, 100 en meer zweepslagen
op het ontbloote zitvlak werden bestraft,
dat zij werden opgesloten in een hol,
waarin zon noch maan schijnt, dat zij niets
dan water en brood kregen en dikwijls
geen deken of brits, dat zij herhaaldelijk
met zware ketenen aan den muur geklonken
werden, zoodat zjj niet in staat waren zich
uit te strekken; dat de van vlucht plannen
verdachten met ketenen aan do voeten
moesten rondloopen, zoo voelt men dat men
een blik geworpen hoeft in een waren hel
van ruwheid en perversiteit en vergeefs
vraagt men zich af, hoe of ooit weer zal
kunnen worden goed gemaakt wat deze
„Prügelpastor" aan lichaam en ziel van de
hom toevertrouwde kweekelingen heeft
bedorven."
De Berl. Lok. Anz. heeft uit de
meest betrouwbare bron vernomen, dat in
de volgende zitting van den Pruisischen
Landdag geen voorstellen tot kiesrecht-
hervorming zullen worden ingediend.
De Pruisische regeering is nl van
meening, dat deze quaestie moet blijven
wachten tot na de algemeene verkiezingen
voor den Rijksdag. Dan hebben misschien
de toongevende partijen in beide huizen
van den Landdag hunne houding ten
opzichte van deze quaestie gewijzigd, en
bestaat dus de mogelijkheid, dat aau een
nieuw voorstel tot kiesrechthervorming een
beter lot te beurt valt dan aan het vorige.
Indien thans reeds weder een nieuw
voorstel zou inkomen, dan zou bij den
huidigen siand der partijen te vreezen zijn,
dat het een nieuwe twistappel zou worden
en dat het resultaat even negatief zou zijn
als een jaar geleden. En dat wil de rijks
kanselier onder alle omstandigheden ver
mijden, daar volgens zijn opvatting, de
plechtige belofte, gegeven in de Pruisische
troonredo van 26 October 1908, door de
indiening van een voorstel tot kiesrecht-
hervorming vervuld is, onverschillig, of dit
voorstel aangenomen of verworpen wordt.
Spanje.
De hangslotwet is met 108 tegen 20
stemmen door do Spaansche Kamer aan
genomen, nadat de zitting, ten einde de
obstructie krachteloos te maken, perma
nent verklaard was. De zitting duurde
onafgebroken den geheelen nacht door.
Nadat alle amendementen waren geketst,
zette Canalejas nog eens uiteen, dat de
regcering geenerlei haat tegen de religieuze
orden koesterde maar hun slechts wilde
beletten zich in de politiek te mengen. De
Minister trachtte daarbjj de beteekenis van
de wet zooveel mogeljjk te verkleinen en
zeide dat haar aanneming slechts nood
zakelijk was om de ouderhandelingen met
het Yaticaan krachtiger te kunnen voeren.
De integri3t Salabory verklaarde, dat hij
niets van de vredeliovendc verzekeringen
van Canalejas geloofde en dat hy tot het
laatst zou blijven strijden. „Wij zijn onver
zoenlijke vijanden", riep hy ten slotte uit.
De Carlist Mella zeide, dat slechts het
gevoel van menschelijkhcid tegenover de
stenographen hem bewoog zijn oppositio
te Btaken en drukte zjjn smart uit over
de droefenis die den Paus zou overvallen,
wanneer hij do aanneming der wet zou
vernemen. Hierop werd eindelijk, te negen
uur des morgens, tot stemming overgegaan
met het bekende resultaat.
Portugal.
De voorloopige rogeering heeft reeds de
algemeene trekken aangegeven van een
nieuwe constitutie, waarvan het ontwerp
bij de nog te verkiezen volksvertegenwoor
diging zal worden ingediend.
Do staatsinrichting zal gebaseerd zijn op
het evenwicht der wetgevende en uitvoe-
rcudc machten. De president wordt door
het wotgevend lichaam gekozen voor vijf
jaar. Hij is na zijn aftreding niet onmid
dellijk weer herkiesbaar, en benoemt de
ministers naar gelang van de parlemen
taire constellatie. Er zal maar één Kamer
zijn, die gekozen wordt voor drie jaren.
Men wil verder voor de ministeries van
Financiën, Oorlog, Marine en Openbare
werken het neutraliteitsbeginsel huldigen,
zoodat de hoofden dezer departementen
niet mede door een parlementaire neder
laag getroffen worden.
Er zullen onder-staatssecretarissen zijn,
ééu voor ieder departement, behalve voor
Marine twee, waarvan één voor het Kolo
niaal bastuur; ook het ministerie van
Binucnlandsche Zakon zal een tweeden
onderstaatssecretaris hebben voor het open
baar onderwijs; en eindeljjk oog het mi
nisterie van Openbare werken, dat een
tweeden dergelijkon ambtenaar zal krijgen
voor handel en industrie.
Kreta.
Het antwoord van het Uitvoerend Bewind
van Kreta op de jongste nota dor mogend
heden is verschenen.
In dit stuk wordt er met nadruk op
gewezen, dat omtrent de proclamatio van
S»ptember 1908, waarbij Kreta met Grie
kenland vercenigd werd verklaard, van de
zijde der mogendheden geen woord van
nfkeuring werd vernomen, zoodat do Kreten-
sers gedurende twee jaren in de meening
zijn geweest, dat die vereeniging stilzwijgend
was goedgekeurd.
Met ontsteltenis heeft het Kretensische
volk thans plotseling uit de nota der
mogendheden vernomen, dat Turkije, sou-
vereine rochten over het eiland bezit.
Deze rechten echter z|jn onvereenigbaar
met die, welke door de mogendheden aan
Kreta zijn toegekend en daarom vertrouwt
het Kretensische volk, dat de mogendheden
alsnog de mogelijkheid zullen openen tot
een oplossing der quaestie in den geest van
bovenvermelde proclamatie.
Griekenland.
De Yossische Zeitung verneemt uit
Athene, dat daar dezer dagen vier Engelsche
marineofficieren worden verwacht, die een
onderzoek zullen instellen naar de slagvaar
digheid van de Grieksche vloot en officieren
en manschappen op de hoogte zullen stellen
van de bediening van het moderne geschut
en van torpedo's. Yerder zal het arsenaal
zoo noodig onder Engelsche leiding her
vormd worden. De regeering is bereid
belangrijke bestellingen van geschut voor
de marine te doen.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer der Staten Gonoraal
komt heden bjjeon, 's avonds to 81/, ure.
De uitgewezen geestelijke orden.
Het hoofdbestuur van de Evangelische
maatschappij en dat van de Algemeene
Protestanteu-vereeniging hebben een adres
aan de Koningin gericht, waarin zij H.M.
er op wijzen, dat, nadat in Portugal eenige
weken geleden door een omkeer van zaken
een andere toestand was in het leven
geroepen en de regeering des lands
gemeend heeft aau de vreemde geeBteljjke
orden, die er zich gevestigd hadden, het
langer verblijf in hot land te moeten ver
bieden, verschillende regeeringen, o.a. die
van Spanje, Italië, Frankrijk, Brazilië,
daarna te verstaan hebben gegeven, de
vestiging der verdrevenen in hare landen
niet te zullen toelaten, en het schijnt dat
dezen du tot ons vaderland de toevlucht
zullen nemen.
De onderteekenaars van het adres ver
klaren er van te zijn overtuigd, dat zij
spreken in naam van duizenden Neder
landers, indien zij zeggen dat het eeno te
ver gedreven gastvrijheid moot heeten, de
vestiging in Nederland vrijelijk toe te
laten van menschen, die elders als lastige
vreemdelingen werden verwyderd of wien
als zoodanig de toegang over de grenzen
des lands werd ontzegd.
Door de vestiging van de zoodanigeu
moet, volgens de inuigc overtuiging van
de onderteekenaars, op zijn minst geuomen
de stoffelijke wolvaart van brecde kringen
werden bedreigd en door de vermeerdering
van de goederen in de doode hand ook de
schatkist schade lijden; torens staat te
vreezen, dat op den duur de eerbied voor
de wet zal worden ondermijnd en de
godsdienstige en zedelijke tegenstellingen
zullen worden verscherpt in zulk een mate,
dat daarvan ernstige gevolgen moeten
worden gevreesd.
Om al deze redenen verzoeken de onder-
tcekenaars, uit naam van de duizenden
door hen vertegenwoordigde Nederlanders,
aan Hare Majesteit, zoodanige maatregolen
te willen nemen of te doen nemen, dat
een vestiging van de genoemde orden
worde verhinderd en de nadeeligc ge
volgen daarvan worden voorkomen.
Het adres is geteekend voor de Evange
lische Maatschappij door J- Quast Hz. als
voorzitter, en dr. J. Herderschee als
secretaris; en voor de Algemeene Protes
tanten Vereeniging door J. Quast Hz. als
voorzitter, en F. J. Krop als secretaris.
De Schuldige.
Onder het veelzeggende opschrift „De
Schuldigo" komt De Nedorlander terug op
het Standaard artikel: „Barbertje".
Het Christ.-Hist. orgaan gaat de geschie
denis van de motie-Duymaer van Twist na
en schrijft dan:
„Zeker is het, dat de politieke verant
woordelijkheid in deze niet drukt op de
voorstellers der motie, ook niet op den
heer Duymaer van Twist.
,Dat iemand als de heer Duymaer van
