DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 9
WOENSDAG 11 JANUARI 1911.
8e JAARGANG.
NABETRACHTING. OVER DEN - -
- - - GEMEENTERAAD.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hooi <1 redacteur B. <4. K IJ Kil N S.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Rureiin: KbF.IKG (I. Telel. Interr. IS».
Prijs der Adverteutiün
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. 3inneu-en Buiten landsch Advert.- bureau D. Y. ALTA,| Warmoesstr. 71.78 Amsterdam
De heer van Kalken wil de damCB be
letten voorzitster te worden van het Col
lege van Regenten van het Burger Wees
huis, uit pure beleefdheid. De dames moeten
gespaard worden voor de moeilijkheden
aan zulk een functie verbonden. Do
twijfel is gerechtvaardigd of een dergelijke
beleefdheid wel op prijs gesteld zal wor
den. Dergelijke galanterieën hooren meer
thuis in de bal-, dan in de raadszaal.
De vrouw, die de lust, de kracht en de
roeping gevoelt om de vergaderingen van
het College van Regenton te presideeren
en daartoe door haar medeleden wordt
gescbikt geacht, moet niet geweerd worden
op grond van dergelijke quasi-ridderlijk.
1 eden.
Wanneer een vrouw zich beschikbaar
stelt voor een of andere bestuursfuuciie,
dan eert meo haar het minst door haar
een struikelblok van hoffelijkheid voor de
voeten te werpen.
De raad toonde ineer respect voor de
werkkracht van de vrouw dau de heer
van Kalken, door het aanneineu van de
motië-Gorritsen.
Waarschijnlijk zal nu ook het reglement
wel gewijzigd worden en in het vervolg
ook regentessen benoembaar zijn voor het
presidium van genoemd College en in het
algemeen de rechten van regenten en
regentessen gelijk worden.
Zonderling dat no. 2 van de voordraoht
voor Directour van de Burgeravondschool
benoemd werd met zoo'n groot aantal
stemmen. Een kwestie van 'n persoonlijkeu
indruk misschien?
De heer van Duinen had een voorloopig
en dunkt ons, welverdiend succes.
Waarom 't gasverbruik, ook in omlig
gende gemeenten niet zooveel mogelijk
bevorderd? Do meerderheid van den Raad
ging met hem mee.
't Gaat niet aan te pogen de menschen
te beletten in de omgeving van Amersfoort
te wonen. Dat lukt niet. En de gas-
prjjs in aanmerking genomen komt'took
ons voor, dat er geen nadeel, maar voor
deel aan verbonden is, dat het debiet van
het gasverbruik zoo groot mogelijk wordt.
Aan 't begin van de zitting sprak do
burgemeester een hartelijknieuwjaarspeechje
uit, beantwoord met oenige welgekozen
woorden door den nestor van onzen raad,
den heer van Esveld.
Aan 't slot sprak de Burgomeester zeer
waardeerende woorden aan het adres van
den heer Plomp.
Ofschoon we hopen, dat van alle raads
leden gezegd kan worden, wat de Burge
meester zeide van den heer Plomp n.l.
dat ze het gemeentebelang stellen boven
sllerlei andere belangen, erkennen we
gaarne, dat de Raad in den heer Plomp
een zeer scherpzinnig en bovendien zeer
werkzaam lid verliest.
Spanje en het Vaticaan.
Canalejas, de Spaansche minister-president,
heeft het plan gevormd bij de Cortes het
ontwerp betreffende de wet op de vereeni-
gingen in te dienen, zonder zich van te
voien met hot Vaticaan te hebben verstaan
over den inhoud daarvan. Dit is voor de
Vaticaausche pers iets allerverschrikkelijkst
en Canalejas wordt van niet minder dau
van schending zijner belofte beschuldigd,
gedurende de onderhandelingen over de
bangslotwet afgelegd, dat deze wet als
grondslag voor de voortzetting defender
handelingen met het Vaticaan zou dienen.
De hangslotwet heeft, zooals men weet,
ten doel, te voorkomen dat er in den loop
dor eerstvolgende twee jaren nieuwe kloos
ters bij komen, en deze termijn is voor du
regeling van de concordaats- en kloostor-
kwestie voorzien. Het is zeer de vraag of
het Vaticaan de termijn voor noemenswaar
dige concessies zal benutten, want tot uit
toe heeft bet zich viij onwelwillend en
ontoegankelijk getoond, daar het aan den
tegen woordigen toestand der absolute
kloostervrijheid in 't geheel niets veranderd
wil hebben.
Nu is dc kloosterkwestie een zaak van
het concordaat, en zoolang dit bestaat heeft
het Vaticaan het recht een woordje mee te
spreken ui de regeling dier kwestie. Totdat
de Spaansche regeering genoeg zal hebben
van de dralingstactiek van het Vaticaan, en
ze het Concordaat opzegt, waarna ze er toe
kan overgaan de kloosterkwestie op eigen
houtje to regelen.
Iets anders is het met do wet op de
vcreenigingen: dit is geen zaak die in het
Concordaat geregeld is, en daarom gaat
ze het Vaticaan Diet aan. Canalejas heeft
herhaaldelijk verklaard dat hij alle
wereldlijke aangelegenheden volgens eigen
rechten denkt te regelen. Het ontwerp van
wet op de vereenigingen is een gevolg
daarvan, zooder dat het Vaticaan om diens
toestemming gevraagd wordt.
Het zal nauwelijks vermeden kunnen
worden dat het ontwerp ook bepalingen
over het religieuse vereenigingsloven zal
bevatten, maar dit zal het Vaticaan geen
aanleiding kunnen geven nu het recht van
meespreken over het vereeniging6wezeu in
algemeenen zin te verlangen.
Het zal zaak zijn voortgang te maken
met dc regeling der kloosterkwestie, omdat
het anders gevaar loopt dat deze op grond
van de nieuwe vereenigicgswet zonder bet
Vaticaan en tegen hem wordt beslist.
Maar deze waarschuwing schijnt men in
de omgeving van den Paus Diet te begrijpen,
want men blijft daar aanspraak maken op
het medezeggingschap in de wet op de
vereeniging on men moet zelfs besloten zijn
het op een volslagen breuk te laten aan
komen.
Canalejas zal daar echter niet erg bedroefd
over zijn, want hij kan zich geen gunstiger
positie denken, dan wanneer hij de onafhan
kelijkheid van den staat en de souvereiniteit
der burgerlijke macht tegen absoluut on
rechtmatige aansprakeo vau het Vaticaan
te verdedigen heeft,
Frankrijk.
Een reorganisatie van het syndicaat der
„chominots", dat tijdens do jongste staking
'n gevoeligen knak heeft gekregen, was
volgens de spoorwegmannen van den Ooster-
spoorweg een gebiedende eisch. Hierover
zou van gedachten gewisseld worden j.l.
Zondag te Reims, op het jaarlijksch con
gres, dat echter maar matig bezet was.
Van de 52 groepen, welke vóór de staking
bestonden, waren er slechts 13 vertegen
woordigd. De gewezen spoorwegman Bon-
teinps fungeerde als voorzitter, en al dade
lijk werd besloten de pers slechts toe te
laten tot de discussie der regeeringsvoor-
stelleu, de arbitrage betreffende.
Velen noemden de jongste staking, haar
organisatie en haar verloop een groote
fout. Anderen, hoogsprekers, waren vau
merning dat elke staking een uitmuntende
vooroefening voor de groote revolutie is,
die ceus het gevolg moet zijn van don
klassonstiijd. De aanwezigen namen ver
schillende moties aan, o.a. oen waai bij zij
liuu vertrouwen in het bestuur uitspraken.
Zij behielden zich wijders voor op liet a.s.
nationale congres de verantwoordelijkheid
vast te stellen van degenen welke de he
weging organiseerden in strijd met de
besluiten, op het laatste nationale congres
genomen. Men verklaarde ook te zijn vóór
de hervatting de onderhandelingen met de
maatschappijen, indien zulks ooodig mocht
blijken, en betreurde het dat het uitvoerend
comité van hot nationale syndicaat niet
meer in deze richting heeft trachten te
verkrijgen.
Ten slotte werd door de vergadering de
wenschelijkheid uitgesproken van een spoe
dige, algelieele verzoening tusschen de
ex-stakers en hen die niet staakten.
Een slotmotie hield iD dat men zich
beslist tegen het voorstel van een verplich
te arbitrage verklaarde, alle arbeiders uil-
noodigende een agitatie te ondernemen
die voldoende is te verhinderen dat het
wetsontwerp wordt uangenomen.
Belgie.
Uit Brussel wordt bericht, dut het hoofd
comité vau deu Boud van mijnwerkers
Zondag te Luik een vergadering heeft
gehouden en zich verklaard voor de alge-
meene staking.
Ook do mijnwerkers van het plateau
van Hervé, waar ongeveer 20 mijnen zijn,
zijn gisteren in staking gegaan, zoodat
het aantal stakeudo mijnwerkers in België
sinds de vorige week met 3000 vermeer
derd is.
De mijnwerkers in de bekkens van
Charleroi en Bergen blijven rustig
Turkije.
Een Turksch grenswacht is Zondag
nacht iu de nabgheid vau Papapuli door
een Grieksche bende aangevallen, waarbij
enkele soldaten werden gedood. De wacht
beantwoordde het vuur en doodde 7 Grie
ken; de overigen sloegen op de vlucht.
Ook uit andere plaatsen komen berich
ten in van onderlinge vijandelijkheden.
Portugal.
Het Portugeesche gezantschap te Lon
den heelt in een mededecling aan de pers
het Zoudag te Lissabon voorgevallene toe
gelicht. Gelijk we reeds meedeelden, heeft
een volkshoop de bureaux van drie konings
gezinde bladen vernield.
In zijn toelichting zegt het Portugeesche
gezantschap, dat de onware, tartende taal
der drie bladen, van welker gebouwen
bovendien de koninklijke vlag wapperde,
den aanval van het volk uitgelokt heeft.
Een koningsgezind blad ging zelfs zoover,
dat het de republikeinen Calabrische roovers
Doemde. In de ambtelijke mededeeling aan
de Londensche bladen wordt nog gezegd,
dat een groote menigte naderhand betoo
gingen gehouden heeft voor de woningen
der vreemde gezauten te Lissabon, opKo-
mende tegen de lasterlijke berichten over
de republiek verspreid. De voorloopige
rogeering heeft krachtige maatregelen be
raamd om herhaliüg der geweldplegingen
te voorkomen; verscheidene personen, die
er aan deel genomen hebben, zjjn aange
houden.
Wijziging Militiewet 1911.
Het veelbesproken ontwerp tot wijziging
van de Militiewet, heeft Maandag het de
partement van Oorlog verlaten.
Grondwetsherziening.
De staatscommissie voor dc grondwets
hei ziening heeft gistoren hare vergaderingen
hervat onder leiding van haar vice-voor-
zitter, jhr. inr. J. Röell, daar haar voor
zitter, minister Heemskerk, verhinderd waB.
Mr. D. Fock.
Naar de Haagsclio correspondent van de
Tel. vernoemt, zal uir. D. Fock, gouverneur
van Suriname, in Juli van dit jaar aftredeu
en naar Nederland terugkccrcu.
Kamerverkiezing Sneek.
De minister van binnenlandschc zaken
hoeft bepaald, dat de verkiozing voor een
lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal in het kiesdistrict Sneek, noodig
geworden door het optreden als minister
van oorlog van den heer H. Colgn, zal
plaats hebben op Woensdag 1 Februari,
de stemming, zoo noodig, op Maandag 13
Februari, de herstemming, zoo noodig, op
Donderdag 23 Februari. (Stut.)
De versterking van Vlissingen.
De Antwerpsche „Metropole" schrijft,
naar aanleiding van de kwestie der forten t
te Vlissingen: „Wanneer Nederland er
thans toe besluit de monding van de
Wester-Schelde te versterken, is dit omdat
het er de dringonde'noodzakelijkheid daar
van inziet." Eu het blad 7ocgt hieraan toe:
„Laat ons oprecht zjjn. Het gevaar is van
den kant van het OoBten te verwachten en
dit is zolfs zoo dreigend, dat wjj daar
voortaan steeds rekening mee zullen moe
ten houden".
Een gastektoonstelling.
Naar wij vernemen, bestaat ook bij de
Amsterdam8che gemeentegasfabrieken het
plan, om tegen den tijd van de opening
der Zuidergasfabriek, welke iu het a. s.
najaar wordt tegemoet gezien, evenals
thans te Haarlem, ook te Amsterdam een
gastentoonstelling te organiseeren. Hot doel
van deze tentoonstelling is, te laten zien,
voor welke verschillende doeleinden het
