DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No, 19
MAANDAG 23 JANUARI 1911.
8e JAARGANG
DE GEMEENTERAADSVERKIEZING.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
II o o 1 <1 r c <1 c t e u r K. G. H,IJ HE SI S.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.—. Praiicojper
pust id. f.0.60. Per 3 utaauden id. 11.Frauco per post
id. i 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: HLEINK HliO 6. Telet. Inter. 18».
Prijs der Advertentiön:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten liet Kuuton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing vanadvert. en reel, van buiten liet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Bllitenhindscli Advert.- bureau D. Y. ALTA,| Warmoesstr. ,7b- 78 Amsterdam
Eerder dan wij hadden gehoopt, staan
we weer voor eene Gemeenteraadsverkiezing.
En ditmaal is het er eene, waarbij wo
niet enkel te strijden hebben tegen de
rechtsche partijen, maar ook tegen enkelen,
die zich vrijzinuigen noemen.
Want, het is er weer, hetzelfde
clubje, (thans vermeerderd met enkele
argloozen) dat in de laatste jaren de zaak
der vrijzinnigen heeft trachten te ver
troebelen. Het zijn menschen, die nooit
ofte nimmer op den voorgrond ziju ge
treden; die nooit te vinden ziju, als er
eenig Amersfoortsch belang moet worden
besproken of behartigd. Menschen, van
wie niet do minste kracht uitgaat, die alleen
zeggen wat ze niet willen, maar van wie
men nooit weet, eu die het zelf ook ver
moedelijk niet weten, wat ze dan wel willen.
Ze hebben bij de laatste verkiezingen
geen persoon kunnen vinden, die zich er
toe leende dat clubje te vertegenwoordigen.
Ditmaal is het hun echter gelukt, iemand
te bewegen zich door hen te laten aan
bevelen.
Dit is de heer Wolterbeek.
Ze hebben don tyd niet afgewacht om
eerst eens te zien, wie de candidaat zou
worden van de kicsvereenigiug „Gemeente
belang". Er bleef „Gemeentebelang" niet
anders over dan, in het belang der
eenheid, eens te gaan vernemen, wie de
heer Wolterbeek was en wat hij dacht over
gemeentezaken.
Dit is geschied.
En het resultaat?
Men kan het lezen in den volgenden brief:
Amersfoort, 22 Januari 1911.
Aan
Het Bestuur der Kiesvereeniging
„Gemeentebelang" te Amersfoort.
Het was voor den ondergeteekeude
zeer vereerend dat het Bestuur der
Kiesvereeniging „Gemeentebelang" te
Amersfoort, twee afgevaardigden tot hem
zond met het verzoek, om zijne inzichten
ten opzichte van het program van begin
selen dier kiesvereeniging kenbaar te
maken.
De ondergeteekeude betuigt over die
haudelwjjze van het bedoelde Bestuur,
zijne diepgevoelde erkentelijkheid.
Hjj meent thans het volgende te
moeten mededeelen.
Een zetel in den Gemeenteraad kan
door den ondergeteekende slechts worden
aanvaard onder de voorwaarde: dat hij
volkomen vrij staal tegenover alle inwo-
tiers der Gemeente.
Door geen enkelen band mag hg dus
aan beginselprograms van eenige Kies
vereeniging zijn vastgehecht.
Naar de grondbeginselen van onderge
teekende moet een Gemeenteraadslid zijn
plichten vervullen met de nn est mogelijke
onpartijdigheid en mag hij zijn eigen
geweten slechts als zijn rechter erkennen.
In verbaud daarmede kan hij zich in
geen enkel opzicht uitlaten over het
beginselprogram der Kiesvereeniging
„Gemeentebelang".
nij heeft zich verplicht geacht aan do
Redactiën der bladen in deze Gemeente,
die voor zoovor hem bekend
advertentiën ter aanbeveling zijner evcn-
tueole candidatuur opnamen, een afschrift
van dezen brief te doen toekomen, ten
einde desverlangd daaraan publiciteit te
geven.
Het Reglement wordt hierbij beleef
delijk terug aangeboden en heeft hij met
gevoelens van bijzondere hoogachting de
eer te zijn
Uw dienatw. dienaar
P. S. R. Wolterbeek
gepeti8. kapitein ter zee.
Hr. Ms. Marine.
Het zal ons verwonderen, wat nu de
personen, die den heer W aanbevelen,
hiervan zullen zeggen. Als daar enkelen
bij zijn, die er een gemeenteprogram op
na houden, zullen zij wel vreemd opzien.
En ook de enkele aulirevolutionnatreu,
aan wie de heer W. te kennen heeft ge
geven een candidatuur van hunne partij
niet te kunnen aanvaarden, zullen iuzien,
dat zij aan een verkeerd adres zijn geweest.
De heer Wolterbeek is iblijkbaar van
meening dat de groote beginselstrijd stil
houdt voor de poorten van de stad.
O.i. volkomen ten onrechte. In dezen
tijd, waarin groote maatschappelijke vragen
naar oplossing dringen, openbaart zich ook
op het belangrijk gebied van het gemeen
televen, beweging in verschillende richting
en economische, godsdienstige, wgsgeerige
of welke opvatting ook, die ten grondslag
ligt aan de Staatspartijen, werkt ook in de
gemeenteraden door.
Men kan dat leeren, als men 't nog niet
wist, ook van onze tegenstanders. Is niet
nog zeer onlungs een bond opgericht van
Roomsch-Katholioke gemeenteraadsleden?
Eu bestaat er niet reeds lang een dito van
de antirevolutionnaire?
Volgons den heet W. „moet een Ge
meenteraadslid zijn plichten vervullen met
de meest mogelijke onpartijdigheid en
mag hij zijn eigen geweten slechts als
zijn rechter erkennen.".
Er zal wel geen sterveling in Amersfoort
rondloopen, die dit niet volkomen beaamt;
wij voor ons zouden ons nog sterker willen
uitdrukken en voor „de meest mogelijke"
lezen „volkomen", Daar doet een raadslid
zelfs zijn eed of belofte voor.
De zaak zit echter anders. Alvorens rijp
te kunnen worden Jgeoordeeld voor een
zetel in den Gemeenteraad, heeft menzich
een oordeel gevormd over verschillende
beginselquaesties en daarbij raadpleegt men
I ook ziju verstand en geweten eu als uien
daarmede in hot reine is gekomen, kan
men zeggen, „ziet, zoo deuk ik over ver
schillende quaesties En dau weet men, of
men zich „in hoofdzaak" bij het een of
audor program kan aausluiten.
Dan weten meteen de kiezers wat ze aan
zoo iemand hebben.
Anders mag uien er naar raden.
Men mag er bij den heer W. naar raden
bijv: of de candidaat voor of tegen krachtige
bevordering van openbaar onderwijs is; of hij
volksbibliotheken en leeszalen wil steunen,
ja of neen; of hij voor- of tegenstander is
van gemcenleëxploitatie en honderd andore
zaken meer.
Wat moet men dan toch voor partij
zijn, om met zoo iemand in zee te durven
gaau!
Het zal na dezen brief, dan ook een
ieder duidelijk zijn gewordou, dat „Ge
meentebelang" den heer W. hoe hoog
zij ook diens capaciteiten moge schatten
nimmer een candidatuur zal kunnen
aanbiedcu.
Slaafsche volgzaamheid eischt de ver-
eeniging geenseins-, meermalen stemmen
trouwens haar afgevaardigden in den Ge
meenteraad in verschillenden zin. Zij blijven
volkomen ouafliankelijk, hoe zij in afzon
derlijke zaken hun stem willen uitbrengen;
maar in groote beginselzaken mag men
van hen eischen, dat zij uni souo zijn.
Deden zij anders, zij zouden de kiezers
misleiden en terecht de spotlust opwekken
van do rechtsche partijen.
Dit hebben we voorloopig willen opmer
ken, naar aanleiding van don blief, des
heeren Wolterbeek. En wc hebben dat
reeds heden gedaan, omdat de heer W.
gemeend heeft dien nu reeds te moeten
publiceeren.
Misschien kouien we er later nog wel op
terug.
De toestand in Portugal.
Zaterdag liep te Lissabou het gerucht,
als zou de bemanning van den kruiser
Vasco da Gains aan het muiten ziju ge
slagen, en de officieren in hechtenis heb
ben genomen. De corr. vau de Köln. Ztg.
verkreeg van den Miuistcr van Marine
machtiging om zich aau boord te begeven,
waar hij de bemanning, zoowel als den
kapitein en de officieren ondervroeg. Het
gerucht bleek als toen zijn ontstaan te
danken, aan enkele woinig beteekende
gevallen van indiscipline, betreffeude den
inwendigen dienst, welke gevallen overi
gens, zonder eenige verdere moeilijkhedcu
ziju afgewikkeld.
Het te Lissabon verwachte Italiaansche
oorlogeschip zal in de haven van Vigo
binnenloopen, om mogelijk verkeerde ge
volgtrekkingen te voorkomen, aldus luidt
een telegram uit Portugal's hoofdstad.
De hict bedoelde mogelijk misplaatste
gevolgtrekkingen, staan in verband met
in het buitenland verspreide geruchten,
dat de Italianen in Lissabon woonachtig,
om een oorlogsschip aan hun regeering
hadden gevraagd. Deze vraag dan zou
bcteekenen, dat het te Lissabon nog alles
behalve veilig vertooven is. Ministor Machado
verzekerde echter, dat vau de redenen,
waarom een Italiaansch oorlogsschip gere-
quireerd werd, hem niets bekend was.
Integendeel had de Italiaansche kolonie
nog heel Kort gekdeu, aan de Portugeesche
regeering haar leedwezen uitgesproken,
dat hel buitenland zeer misleid wordt wat
betreft den toestand in Portugal eu speciaal
te Lissabon. Om nu aan alle praatjes een
eind te maken, heeft de Italiaansche
regccring, en zulks denkelijk op verzoek
der Italiaanscho kolonie, bevel gegeven,
dat haar kruiser, niet voor Lissabon, maar
in een Spaansche haven, die van Vigo
dan, het anker zal laten vallen.
Frankrijk.
De laatste dageu is het, naar uit Eper-
nay wordt gemeld, rustig met de wijn
boeren uit Champagne verloopen Wel
hielden zij overal vergaderingen, doch tot
gewelddadigheden kwam het nergens meer.
Integendeel, op de verschillende vergade
ringen werden do reeds genomen besluiten
om verder geen geweld te gebruiken, nog
eens bevestigd. Niettemin blgven overal
de militaire maatregelen, door de regeo
ring genomen tot handhaving der orde,
van kracht.
Belgie.
Meer dan do helft der stakende arbei
ders in het Luiksche mijndistrict, ongeveer
1G000 man, hebben den arbeid hertat.
Intiisschen worden de ondei handelingen
tusscheu de mijnmaatschappijen en de
nog stakende arbeiders voortgezet.
Onder de arbeiders, vooral de niet-geor-
ganiseerden, heerscht groote ontevreden
heid over de wgze, waarop de ondersteu
ningsgelden verdeeld worden.
Vijftien arbeiders van de Wiesdorfer
verffabrieken hadden dezer dagen hun
middagmaal gebruikt in een der vertrek
ken van de fabriek en vielen, toen zij
later buiten kwamen, de een na den ander
bewusteloos neer. Zes hutiuer waren zoo
ziek, dat zij naar het ziekenhuis te Mtll-
heint overgebracht moesten wordoc, waar
er na korten tijd één overleed.
Men gelooft, dat de arbeiders door het
inademen van watergas vergiftigd ziju.
Rusland.
Bij een uitvoering in de keizerlijke
opera to Petersburg op Donderdagavond
j.l. viel plotseling het geheele personeel
van den Tsaar op de knieën eu zong toen
driemalen achtereen het volkslied.
Zulk een bijzautinisme wekte zelfs in
Petersburg groote verbazing.
De betoogiug, die zelfs voor de deelne
mers een verrassing was, werd uitgelokt
door drie zaugers, die tot den bond van
eebt Russische lieden behooreu en onver
wacht voor den Tzaar neerknielden, waar
op den overigen niets anders overbleef
dan hun voorbeeld te volgen.
Groot Britannie.
Het Engelsche ministerie heeft weer
zijn eerste vergadering na do verkiezingen
gehouden.
