DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. No. 71. VRIJDAG 24 MAART 1911. 8e JAARGANG. BUITENLAND. BINNENLAND. STADSNIEUWS. Hoofdredactenr R. O. KÏJEiB-1 SS. Abonnementsprijs Por jaarf4.Franco per post id. f 5.60. Per 3 maanden id. II.Franco per post id. f 1.40. Aizonderlijke nummers f 0.05. Ilurean: KIAGINE II a AU G. Telet. luiere. 18». Prijs der Adyertentiën Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij abonnement belangrijke korting). Tot plaatsiug van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort iu dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Bnitenlandsch Advert.- burean D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76- 78 Amsterdam De schoolstrijd is Bilgie. Bij onze Zuidelijke broeders woedt zoo als wy reeds meédeelden, een hevige schoolstrgd naar aanleiding van het door de regeering ingediende ontwerp-onderwijs- wet. Dinsdagmorgen heeft de hberalo linkerzijde een partgrergadering gohouden, waar het tot heftige redovoeringon tegen het wetsontwerp kwam. Het voorstel werd gedaan de afgevaardigden der linkerzijde te verzoeken van de openbare beraad slaging weg te blijveu. De radicaal Loraud merkte toen op, dat do afgevaardigden do zittingen juist tot du sluiting moesten bijwonen om dan, wanneer iedere parle mentaire strijdwijze vergeefs was gebleken, zich aan de spits der volksmenigte te stellen en naar het Paleis der natie op te rukken. Eindelijk werd een dagorde aangenomen, waarin gezegd wordt: Het clericale ontwerp van een onderwijswet is iu strijd mot de constitutie. Het zoekt onder voorwondsol, ceu schoolplicht in te willen toeren, de klooster- en congregatiescholeu op de plaats van de opcr.baro te dringen. De iuvoering van den schoolbon zou in het land een strijd ontketenen, zooals deze tot nog toe niet gezien is. De congregutiescholen zou den jaarlijks door de wet voor een bedrag van 15 inillioeu voordeel trekken; het bedrag der schoolbons, die elk jaar door staat, provincie en gemeente ten profijte der kloosters zouden betaald wordeo. Een ware begrooling van eeredieost wordt ten gunste van de kloosterscholen op deze tvijzo ingevoerd en de kloosters zullen de twee nieuw ingevoerde schooljaren benutten om de kinderen van 1214 jaar voor de induBtrieele bedrijven der kloosters te laten arbeiden. Vorder werd besloten eOD zeer krachtige actie Tan do geheele linkerzijde, w. o. ook de socialisten, tegen het wetsontwerp to beginnen. De socialisten, die eveneens een partij- vergadering hebben gehouden, eischen een referendum. Voor het geval dit referendum geweigerd word, dreigen zij eveneens met obstructie. Deze obstructie der vercenigdo linkerzijde werd eergisteren ook in de Kamer reeds toegepast, toen door de afwezigheid van verscheidene clericale afgevaardigden de linkerzijde iu staat wa6 een motie te doen aannemen, waarbij bepaald wordt, dat de afdeelingen dor Kamer, die hot ontwerp voorai moeten onderzoeken, eerst na de Paaschvacantie zullen bijeenkomen. De rcchtorzijde weerdo zich mot alle middelen en het kwam tot rumoerige tooneelen, maar zg moest zich wel onderwerpen en er heerschte uitbundige vroolijkheid op de banken der linkerzijde, toen de beslissing tegen de regeeriDg uitviel. De heer Cooreman, voorzitter der Kamer, beschouwde echter de motie, die beoogde de bijeenroopiug der afdeelingen voor het onderzoek der schoolwet tot na Pascheu uit te stellen, als een uitnoodiging, die hem do vrijheid liet op oen anderen dag dan jl, Woensdag de afdeelingen te laten bijeenkomen. Frankrijk. Een aantal machinisten van den Noor der spoorweg hebben Dinsdagavond ver gaderd en een motie aangenomen, waarin met een nieuwe staking wordt gedreigd, wanneer hun ontslageu kameraden niet zoo spoedig mogelijk weer iu dienst geuomon worden. Groot Bkitan.vie. Minister Asquith heeft in het Britscho Lagerhuis modegedeeld dat, naar hij hoopt de veto- wet den derden April in derdo lezing behandeld zal worden. Het schijnt dus wel uitgesloten dat de wet vóór Pasohen in het Lagerhuis erdoor komt on do tjjd tot Pinksteren zal daar wel mee gemoeid zijn. Van belang is daarom eeu gerucht, waarvan Daily News meldiug maakt, als zou het Huis na Pinkstoren een maand lang verdaagd worden; dat is dus van 28 Mei tot 27 Juni, of to wel tot na de kroning. Er zou dus een maand voorbij gaan tusschcu de aanneming der wet in het Lagerhuiv en haar behandeling in het Huis der Lords. Daily Nows acht dit eou allerongelukkigst plan: de Tories vertrou wen er vast op, dat zij in dien tijd door een of andure intrige de regcering tot een schikking zullen kunnen dwingen. Boven dien zal die rust de vrieuden der regcering ontmoedigen en de obstructie doen ver dubbelen. De situatie vraagt om spoed, niet om het verleonen van tijd aan de Toiies Amerika. liet departement van oorlog heeft aan allo werfdepots in het land bevel gezonden tot aanwerving van 6 i 7UU0 recruten, touucdo de regimenten, die in Texas en Californie gemobiliseerd zjjn, op vuile sterkte te kunnen brengen. Als roden voor dien maatregel wordt opgegeven, dat niet alleen in do jougste maanden reeds gebrek aan recruten bij de infanterie was, maar dat ook nog binnen kort de diensttgd van een groot aantal soldaten afloopt. Tweede kamer. In de Kamer werdan gisteren de beraad slagingen over de Arbeidswet voortgezet. Er waren niet minder dan 15 amendementen. Het belangrijkste was dat van den heer Aalberse dat een feitelijk verbod van arbeid voor de gehuwde vrouw inhield. Het werd door den voorsteller en door zjjn mede-voorsteller en partijgenoot Pas- 8toor6 verdedigd in 't belang van het ge zinsleven, bestreden echter door de heeren Schaper en Lobman beuevens door den heer Januink eu den Minister. De afge vaardigde van Appingedam wees er op dat verbod van fabrieksarbeid voor de gehuwde vrouw zou leiden tot de veel ergere huisindustrie. Voorts zou het con cubinaat allicht in de hand worden gewei kt. Eu (eindelijk merkte de heer Schaper op, dat hot toch wel wat bar is, om door een heel stuk vrouwenarbeid eeu legistratieve streep te halen zoo lang de vrouw geen kiesreoht heeft en zelve dus niet mee kan spreken over dit vrouwenbelang, Bovor- dering van goede kinderzorg kou, zoo meende die afgevaardigde, beter geschie den door oprichting van kindorbewaar- plaatsen en voorts door verhooging van het loon dor mannen waardoor de vrouwen minder uit het gezin zouden worden ge dreven. Eu minister T a 1 m a voegde aan deze practisohe bedenkingen nog toe, dat aan neming van het amendement den doodsteek zou geven aan de veenderijen die nu onder do wet zijn gebracht en waar men den veel voorkomenden arbeid van gehuwde vrou wen niet kan missen. Als antwoord daarop dionden do heeren De Monté Ver Loren c.s. echter een amendement in om dan de vecudorgen bniten het verbod te laten. De heer Lobman bestreed hot amen dement meer op principieelen grond. Of do arbeid van een gehuwde vrouw hel goziu schaadt of niet, moeten, zoo betoogde de afgevaardigde van Goes, man eu vrouw zelve beoordeelen. Dat kan de wetgever niet. Iets waarmee do Minister scheen in te stemmen, daar ook hij immers botoogdc dat man en vrouw, door hun huwelijk, verantwoordelijkheid tegenover hun kin deren op zich hobben genomen. Daarom waren beiden dan ook van oordcel dat het niet aanging, do gezinnen maar te verwijzen, zooals do heer Albersc in zijn zolotisme nota bcue had gedaan, naar de liefdadigheid die bovendien niet bij- machte zou zijn om altijd te helpen. Het was wol zeer opmerkolgk zegt de overzichtschrgver in het Handelsblad, dat men in dit verzet tegen een Roomsch voorstel tot bcvörtlcring van Staatsgezins- zorg, een christelijk historisch man met eeu sociaal-democraat zag sameDgaan. Antithese zoek! Zelfs bezigde de heer Lobman cni typisch argument. Waarom wol het arbcidsvcrbod aan fabrieksvrouwen en geen maatregelen tegen vrouwen uit de groote wereld die haar kinderou ver- waailoozcn? Maar zouden, dus vraagt dezelfde over zichtschrgver, alle bijbedoelingen bij de heeren Aalberse en Passtoors wol hebbeu ontbroken? Zouden zij hunnerzijds niet ook dérirom de vrouw iu huis willen houden omdat do huisvrouw beter materiaal voor de Roomsche Kerk is dan de fabrieks vrouw De vraag ligt, dunkt ons, voor Jc haud. En het antwoord ook. Het amendeinent-Aaiberso weid verwor pen met 39 tegen 30 stemmen, links tegen rechts, terwijl met de linkerzijde tegen stemden: de chriBtolijk-historisohen Van Wassenaar, Snoeck Henkcmans, Aan Dedem, Yan Veen en Lohman, de anti-revolution- nair Yan de Velde en de katholieken Loeft', Van Basse van Ysselt en De Ram. Een amendement van den heer Schaper, om dc mogelijkheid van oen lO'yurigen dag mits in een 58-urige week te doen vervallen, word verworpen met 41 tegen 28 stemmen, rechts tegen links, raat afwijking aileen van de vrij-liberalen Tydeman en Van Forecst en den Unie- liberaal Jannink. Aangenomen werd echter, met 42 tegen 20 stemmen, eeu amendement-De Wijker- slooth, waarbij de uiaximum-arbeidsweek in elk goal op 58 uur werd gesteld, dus met behoud van den 10-urigen maxiinum- arbeidsdag (altijd alleeen voor vrouwen en kinderen natuurlijk). Aangenomen werd ook een amendement- Schaper om don nachtarbeid van jongens in glasblazorijen te verbieden. Vrouwenkiesrecht. Op de vierde algemeone vergadering van den Nederlandschen Bond voor Vrou wenkiesrecht, te houden op Zondag 7 Mei to Breda, komt o.a. aan de orde een motie van het hoofdbestuur. Do algemeene vergadering, overwegende, dat gebleken is, dat artikel 5 der statuten, luidende: de bond als zoodanig mengt zich nimmer in eenige politieke actie; allo leden, zoowel bestuurders als gewone ledcu, zijn persoonlijk geheel vi ij te propagceren voor eene politieke partij" tot verschillende opvattingen omtrent de grenzen der politieke actie kan leiden, wenscheude die geschillon tot oplossing te brengen door eene duidelijke uitspraak dienaangaande, spreekt als hare meening uit dat dit artikel verbiedt elk udrussecren aan de bevoegdo macht botroft'endo welk onder werp ook, en elke formuleering van be paalde wenschen betreffende eenig onder werp van maa'.6ohappelijk belang, uitgaando van don boud, zijne afdeelingeu of be sturen (hoofdbestuur zoowel als afdoelings- besturen). Vrij spoorwegvervoer voor Kamerleden. De Haagsche correspondent van de Tel. meldt: Men weet, wat or in en buiten do Tweede Kamer te doen is geweest over het aan nemen van vrijkaarten door Kamerleden, van spoorwegmaatschappijen. Meer dan eens is er door leden op aangedrongon. dat de regeering trachten zou, vrij vervoer voor afgevaardigden te verkrijgen. Nu deze echter bleef weigeren, daartoe mede te werken, hebben onlungs ceuigo Kamerleden zelf gouache tot een collectief verzoek aan de spoorwegmaat schappijen te komen. Eeu vrij groot aan tal leden uit vorschillende fracties hoeft een desbetreffend verzoek geteekend, maar het aantal bleef toch beneden de ver wachting, en omdat velen hun medewer king weigerden, is de zaak verder blgvon rusten. Er zal dus nu wol niets meer van komeD. Wij kunnen hier echter op grond van betrouwbare gegevens aan toevoegen, dat de kwestie van het vrij vervoer ook be handeld is in do etaatscommissio voor de grondwetsherziening,doch dat deze gemeeud heeft aan eeu verhoogiug van het tracte- meut der Kamerleden de voorkeur te moe ten geven. Oranjevrreeniging. Gisterenavond hield de Oranjcvereeniging eea algemeoue ledenvergadering in café Otte, onder voorzitterschap van den heer C, W. F. Keyckers. Na opening der ver gadering leest de secretaris de notulen van 24 November 1910, die worden goed gekeurd. Do voorzitter deelt mede, dat tot com missarissen zijn herbenoemd de heeren P. \V. Trost, W. G. Klomp en J. Stcenhoff en benoemd do heeren J. G. Groote Balderhaar ten Veldo Jr. eu G. Willemse. Aan de orde is hierna de bespreking van de a.s. feestelijkheden. Het bestuur stelt voor deu jaardag vau H K. H. Prinses Juliana te vieren met een kinderfeest voor de kinderen van loden. Aangezien 30 April'op Zondag valt, zal dit feest Maandag 1 Mei worden gehoudeu.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1911 | | pagina 1