WEERBERICHT.
Thermometerstand
Uit de Pers.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
K01UNKL. NEP. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm 10.50 uur.
De Bilt, 10 April 1911.
Hoogste barometerstand 775.2 m.M. te
Stornoway laagste 754 6 te Hamburg.
Verwachting tot den avond van 11 April
1911. Matige tot krachtige Noordelijke tot
N.O.-lijko wind.
Gesteldheid van de lucht: Aanvankelijk
nog regen- of sneeuwbuien, later opklaiend.
TemperatuurDezelfde.
barometerstand te AMERSFOORT
767 mM.
Vorige stand te 12 uur 767 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 46
Laagste hedennachtF. 30
Hedenmiddag 12 uurF. 50
dit kunnen doen met kennis der feiten,
daar was het Dag. Bestuur vau oordeel,
dat een oplossing gevonden moest worden.
Mitsdien stelde de voorzitter namens het
Dag. Bestuur voor, een rondschrijven te
richten aan de Middenstands vakvereni
gingen, leden van den Bond, met verzoek
de nieuwe wet op de invoerrechten in hun
vakverenigingen grondig te doen bestu-
dcoron en opmerkingen uit het onderzoek
voortvloeiende hun vak betreffende
te richten aan het Bondsbestuur.
Het Bondsbestuur zal dan aan de Tweede
Kamer een adres richten (met afschrift aau
de Regeering), waarin medegedeeld wordt,
dat de voorgestelde Wet bij de betreffende
vakgroepen oader den Middenstand aan
leiding gegeven heeft tot het maken der
bij dat adres gevoegde opmerkingen
van technischen aard. Het Bondsbestuur
zal zich beschikbaar stellen, alle door de
verenigingen te maken opmorkingen te
classificeeren, doch zal zich uatuurlyk ont
houden van het geven van eigeu oordeel.
De geclassificeeide opmerkingen wordeu
zooals boven is medegedeeld ter
kennis van de Kamer gebracht.
Dit voorstel werd met algemeene stemmen
aangenomen en het Dag. Bestuur onder
instemming der vergadeiing bij monde van
den heer Schurmann hulde gebracht voor
zyn initiatief en voor de goede oplossing
in deze netelige quaestie
Nadat nog geconstateerd was, dat dus
de Bond zich van alle inmenging zal ont
houden en alleen alle ingekomen ant
woorden, hetzy instemming met de wet of
oritiek bevattende, zal rangschikken, werd
do vergadering gesloten.
Klompen.
De Beukelaar schrijft:
■Naast het meel 10 pCt. recht op de
klompen. En nu ga men niet betoogcn, dat
dit toch maar 31/, cent per paar is en
zoo geringe som niet meetelt. Acb, neen,
bij meel als menscbenvoedsel veevoeder
blyft vrij is het ook maar f 0.40 per
100 kilo, doch met dit resultaat dat ten
slotte vier ton misschien mede door de
allerarmsten wordt opgebracht, vier ton,
terwijl de rijkeren hiervan ook niet het
minste bespeuren.
Voorzeker, bij klompen beduidt een
invoerrecht van 10 pCt. slechts 3 a 4 cent
per paar. Maar is men er zich van bewust,
waar dit voor een groot gezin op neer
komt? Een gezin, waarvan negen klein en
groot klompen dragen deze cyfers zijn
aan nauwkeurig onderzoek ontleend
heeft per jaar plm, 93 klompen noodig
tegen een bedrag van f 26.Stel nu dat
de prijs van de klompen in stee van met
volle invoerrecht slechts met 7 pCt. wor
den verhoogd, ook wijl het hier detail
prijzen gelden en bij het invoerrecht niet,
dan bedraagt dit nog voor zulk een gezin
ruim f 1.80 per jaar of waarschijnlijk ''3
percent van het inkomen. Zoo men de
vermogensbelasting zooveel verhoogde, dat
ieder, hierin heeft te betalen. "s pCt. van
zijn inkomen meer betaalde, zou dit aau
de schatkist f 800.000 per jaar opbrengen.
Do klompenbelasting wordt geschat op oen
opbrengst van f 30.000 per jaar.
Een groot arbeidersgezin per jaar f 1.S0
aau belasting meer laten betalen voor zijn
klompen, dat kan wel, maar de vermogens
belasting, behalve de wijziging in uitzicht
gesteld, maar denzelfden maatstaf, dus met
'/3 pCt. vau bet inkomen verhoogen, dat
gaat niet. En dat is dan de fioancieele
politiek van een ministerie dat door
wettelijke regeling het neo-malthusianisme
bestrijdt. Het neo-malthusianisme bestrydcn,
als het geen geld kost, maar de groote
arbeidersgezinnen zooveel mogelijk drukkeu,
als er geld van te halen is. Is dan protest
van uit de Christelijke beginselen geen
eisch?
En dit betreft niet alleen meel en klom
pen. Tal vau volksbehoeften worden belast
of hooger belast.
Debietbecht op tabak.
Het Weekblad voor de administratie der
directe belastingen, invoerrechten en accijn
zen besluit een overzicht van de tabaks
belastingen aldus:
„Wij willen ons thans niet in beschou
wingen begeven waarom men bij het
voorgestelde Debietrecht zoo weinig ge-
biuik heeft gemaakt van de ervaring in
andere landen opgedaan en waarom men
gemeend heeft in beginsel te moeten te-
rugkeereu tot toestanden, welke hier te
lande even na de middeleeuwen bestonden.
Wij erkennen dat het heffen eeuor
verbruiksbelasting bij de debitanten zeer
groote voordeelen heeft.
„Dan toch is er nog slechts ééne af
wenteling noodig vóór het object in handen
is van den consument de vorliezen, by
afwenteling steeds te lijden, zijn dan tot
een minimum beperkt.
„Een dergclyke evenredige circulatie
belasting is echter zeer moeilijk uitvoerbaar
en er bestaat zeker twijfel of dit mogelijk
is met eenc als directe belasting geconstru
eerde heffing, gelyk dit ontwerp doet.
„Wij willen thauB hierop geen dieper
ingaande critiek leveren waar deze van
alle zijden reeds niet gospaard wordt
het zou ons leed doen voor do goede be
doelingen der bouwmeesters indien de
muren dezer veste reeds bij eersten adem
tocht omvielen.
Wy vreezen echter en merken op dat
één zwakke belastingwet meer 6chade
doet aan de moraliteit eeuer natie, dan
eonige zedelijkheidswet goed kan maken."
V olksonderwijs.
De afdeeling Amersfoort van Volkson
derwijs hield Zaterdagavond in de sociëteit
„Vereeniging" een openbare vergadering,
waarin als spreker optrad de heer Klaas
de Vries Szo. van Amsterdam, met het
onderwerp: De openbare school de school
voor onze kinderen. Nadat de heer F.
Wesseling met een welkomstwoord de ver
gadering geopend had, begon de beer de
Vries zijn lezing met er op te wijzen, dat
we leven in een mooien tijd. Overal wrij
ving van denkbeelden, strijd der mceningen
We leven in een mooien tijd, die iets
goeds en belangrijks voortbrengen moet,
omdat in ons leeft, hoe langer hoe meer,
het beginsel van zich te willen geven aan
anderen, om zich zelf te willen geven en
toch te blijven, die men is. Dat bowustzyn
van zich zelf te zijn, moet de kern leggen
voor een samenleving mooier dan de
huidige.
Spr. weuscht met te spreken over het
geen scheidt, maar over wat ons bindt.
Eén toch zijn we in het willen behartigen
der belangen onzer kinderen. Dat bepaalt
zich niet tot eigen kroost alleen, maar we
komen op voor alle kinderen, zonder on
derscheid. Want in die kinderen waardee-
ron we het heden en we werken, dat do
toekomst voor hen mooier zal zijn dan
voor ons het heden.
Spr. wil niet bepleiten de belangen van
de openbare school. Voor hem bestaat het
voor en tegen daarvan als zoodanig niet,
hy kent alleen het belang van de kinde
ren. Als hy dan ook inzag, dat die belan
gen op de byzoodere school beter gediend
werden dau op de openbare, dan zou hy
do laatste den rug toekecren. In ons
eigen gemoed moeten we overleggen op
welke schoolbanken we onze kinderen den
tijd van 6 tot 12 of 13 jaar zullen laten
doorbrengen. Voor de heiligste panden ons
toevertrouwd sta er uiemand tusschen ons
en ons geweten. De ouders dragen de
volle verantwoordelijkheid voor de opvoe
ding hun kinderen te verschaffen. En do
vraag, hoe zij zich van dien duren plicht
hebben te kwijten, geldt alle kinderen. Op
den voorgrond sta, voor hot leggen van
een deugdelijke basis voor de opvoeding,
dut we nog zoo weinig weten van hel kind.
Daarom zoeken we en trachten we het
kind als zoodanig to leeren kennen en be
grijpen. Bij die studie van het kind, moet
hei treffen, dat al die kinderen iets gelijks
hebben, iets, dat we niet precies kunnen
aanwijzen, maar dat we het best aandui
den als iets kinderlijks. Dat is het teere.
het geheimzinnig aanirekkelyke, dat van
de kinderen uitgaat. Kinderen, kleine men-
schen, zijn als de jonge plant, raadselen
van God, veel moeilijker op te lossen dan
al het andere.
Het jonge kind nu moeten we gelegen
heid geven zijn oordeel to ontwikkelen,
veel eer voor den tijd, dat hel leert ver-
oordeelen. Geen gezonde vrucht kar. men
dan ook verlangen, waar de leer gegeven
wordt voor het inzicht komt. Eerst moeten
de grondslagen gelegd voor de latere ont
wikkeling en die moeten in overeenstem-
Btemming zijn met hot kinderlijk verstand.
Dat nu is de grondslag van de openbare
school, d e school voor allen, in overeen
stemming met Jezus woord: Laat do kin-
derkens tot my komen. Dat beginsel heeft
do wetgever golegd in de wet, waar ge
zegd wordt: „Het schoolonderwijs wordt
onder het aanleeren van gepaste en nut
tige kundigheden dienstbaar gemaakt aan
do ontwikkeling van de verstandelijke ver
mogens der kinderen en aan hunno oplei
ding tot alle Christelijke en maatschappelijke
deugden". Ontwikkeling van de verstande
lijke vermogens staat op den voorgrond
en daarna oploiding tot Christelijke en
maatschappelijke deugden. Die algemeene
grondslag is het juiste karakter der open
bare school, geheel in overeenstemming
met de natuurlijke ontwikkeling.
In do Bergrede zegt Jezus: Zalig zijn de
reinen van hart, want zij zullen God zien.
Eerst dus de reinheid des harten en niet
omgekeerd. Tot die reinheid leidt de open
bare school op.
Zalig zyn de vreedzamen, want zy zul
len Gods kinderen zyn. Ook hier weer de
vreedzaamheid voorop en tot die vreed
zaamheid leidt de openbare school op.
Onwaar is dan ook, dat de openbare
school zou geven een ongeloovigo opvoe
ding, dat de kinderen er een onchrietely-
ken adem inzuigen. Dat is in stryd met
het innerlijk karakter der openbare school,
in tegenspraak met de praktijk er van.
In de wet wordt verder gezegd:" De
onderwijzer onthoudt zich van iets te lee-
reu, te doen of toe te laten, wat strijdig is
met den eerbied verschuldigd aan de gods
dienstige begrippen van andersdenkenden".
Dat moet men erkennen als het juiste
beginsel van verdraagzaamheid. En de
deugdelijkheid van dit beginsel is in den
loop der tijden schitterend gebleken. Slechts
tweemaal is aan de eerbiediging van ande-
rer beginsel te kort gedaan in al de tien
tallen van jaren, dat de openbare school
bestaat. Eens gebeurde het door een onder
wijzer te Hardinxveld, en toen hij ontsla
gen werd weigerde de onderwyzersvereeni-
ging hem te steunen. Maar later is hy
ouderwijzer geworden aan een christelijke
school en onder dr. Kuyper is hy benoemd
tot burgemeester van Woudrichetn.
Er wordt veel kwaad gesproken van de
openbare school, maar ook hier geldt, dat
het niet de slechtste vruchten zijn, waar
aan de wespen knagen, en het doet aan
de school als instelling niets af. Er is
zeker wol iets op af te dingen en haar
voorstanders hebben de critiek dan ook
niet gespaard.
Langzamerhand wordt de school dan ook
van het schoolsche gevrijwaard en 6teeds
meer komt het kind op den voorgrond.
Maar in de belangen der kinderen mogen
geen partyschappen zijn. De kindereu
bezig houden met de abstracte theorie, legt
nooit den grondslag, waarop het bewuste
leven kan opbloeien, wo mogen niet voor
uitsnellen met een schijnontwikkeling bij
het kiud. De school moet het kind leiden
tot zooveel mogelyk waardeering vau den
evenmensch, voor het onbovangen kind
zijn er slechts menschen.
Spr. geeft dan citaten uit, R. K. en
Calvinistische geschiedenisboeken en uit
die der openbare Bohool om aan te toonen
dat de eersten niet des kinds zyn.
De openbare school is doortrokken van
den kinderlijken christelyken geest, die
uitgaat boven alle geloofsverdeeldheid.
Wel beweerde prof. Bavinok: Godsdienst
zonder dogma is geen godsdienst. Maar
dat beweerde de inquisitie ook en ook
Calvijn toen hij Servet verbrandde. Waar
blijft dan ook het woord van Thorbecke:
Op do openbare sohool wordt de onderbouw
gelegd voor alle christelijke geloofsbelijde
nissen.
Ten bewijze hiervan haalt Spr. ton slotte
eenige lessen aan uit leesboeken van de
opeubare school en vergelijkt die leesstof
met de opvatting aan de zijde der bijz.
school over de behandeling o. a. van het
taalonderwijs.
Daar geen debat werd verlangd, zette
spr. nog nader de nadeelen der splitsing
in scholen voor alle richtingen uiteen en
wekte krachtig op om te doen 7oor de
openbare school wat mogelijk is om deze
te doen zijn een bolwerk tegen de kerke
lijke overheersching.
Met een woord van dank aan den Spr.
en een opwekking tot aansluiting bij
Volksonderwijs werd do vergadering ge
sloten.
Do 2e luitenant L. A. M. Koppert, van
het 5e regiment infanterie, heeft een schop
uitgedacht, welke de bij ons leger in ge
bruik zijnde Linncmanachop kan vervangen
Zij is korter, lichter en handiger iu
gebruik, kan worden gebezigd als schop,
aks, pikhouweel en schild tegen geweer
kogels, terwijl op zeer eenvoudige wijze
drio van deze schoppen knnnen saamge-
vocgd tot standaard voor een kookketel
en de korte schop kan veranderd in een
lange.
Luitenant Koppert toonde zijn vinding
aan den Minister van Oorlog by het bezoek,
dat deze onlangs aan Amersfoort bracht
en had de voldoening dat, na beproeving,
Z Exc. bevel gaf, eenige schoppen van
dit nieuwe systeem te doen aanmaken en
er proeven mee te nemen by het 5e
regiment.
- Met 1 November a s. wordt, ter
bywoning van den curcus voor algemeene
krijgskundige studiën, aan de hoogere
krijgsschool te s'Gravenhage gedetacheerd,
de le luitenant R J. Hoffmann, vau het
5e reg, infanterie.
Van 18 April tot 6 Mei zullen in
Utrecht en Gelderland taktische oefeningon
in het terrein worden gehouden onder
leiding van den luit-kolonel R. Dufour,
van den genoralen staf. Hieraan zal worden
deelgenomen door den kapiteins en rit
meesters, die dezon winter den takti6chen
cursus te Amersfoort hebben gevolgd.
Voor het door de Maatschappij tot
Bevordering der Bouwkunst gehouden
examen voor bouwkundig opzichter slaagde
o.a. de heer J. H. Post te Amersfoort.
Tot voorzitter van de afd. Amersfoort
van den Alg. Ned. Qeheelonth. Bond is
gekozen de heer H. J. v. d. Hengel,
terwyl de penningmeester do heer C. J.
Bottemanne is herkozen als zoodanig.
Wegens bedanken van den 2dcn voor
zitter werd in zyn plaats gekozen de heer
R. van Ooyen.
Als feestredenaar op het jaarfeest van
die afdeeling, Zondag 23 April a.s. in
Amicitia te houden, zal optreden de heer
W. v. d. Berg Sr. te Zwolle.
Gisteren werd op Birkhovon de
eorste ronde gespeeld van de door Quick
uitgeschreven seriewedstnjden. Hoewel het
vrij goed 7oetbalweer was, kon het voor
het publiek nu juist niet zoo aangenaam
worden genoemd. Een geruimen tijd toch
op een veld te moeten doorbrengen, is
niet zoo bijzonder aangenaam, als hot zoo
triestig en waterkoud is als gisteren. En
vooral niet als er zoo slapjes wordt gespeeld
als vooral in den middag het geval was.
's Morgens ging het nog wel. De partijen
Blauw WitD.O.S. on H.V.C.Kampong
zetten de wodstryden uitstekend in. Er
■werd vry stevig gespeeld en vooral onze
stadgenooten weerden zich kranig tegen
het sterke Kampong, dat evenwel niet vol
ledig in het veld kwam, maar slechts 6
spelers uit het eeiste elftal telde. De vol
gende wedstrijden waren vrij onbelangrijk
en vermochten ook weinig vuur in het
niet overtalrijke publiek te brengen.
De uitslag der eerste ronde is als volgt:
Blauw Wit—D.O.S. 2—1; H.V.C—Kam.
