DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 99. VRIJDAG 28 APRIL 1911. 8e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Bureau: KLEINE HaAO 6.
m
Telef. latere. 183.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlgke nummers f 0.05.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kantoc Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en BuiteDlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76» 78 Amsterdam
Clericals Tactiek.
De eens zoo oppermachtige clericale
partij in Belgl» voelt haar einde naderen.
By elke nieuwe verkiezing brokkelt ze
langzaam maar zeker al en met vrg groote
zekerheid kan worden voorspeld, dat de
eerstvolgende verkiezingen een einde aan
de macht van Woeste en zgn party zullen
maken. Dan toch zal het aantal afgevaar
digden moeten worden uitgebreid, wegens
toename der bevolking, en vooral het in-
dustrieele Walenland zal van die vermeer
dering profiteeren. Met de heerschappij der
geestelijkheid is het daar reeds lang ge
daan, zoodat de winst vrij zeker voor links
zal zijn. Eu aangezien de rechtsche meer
derheid thans nog slechts zes stemmen
bedraagt behoeft het aantal te veroveren
zetels nu niet zoo groot te zijn om de
meerderheid naar liuks te verplaatsen.
Dat voelen de clericalen zeer goed. Zij steu
nen thans nog op het meervoudig stemrecht,
dat zoo is ingedeeld, dat do reebtsebe kiezers
voor een groot deel 3 of 4 stemmeu bezitten.
Ware dat niet het geval, reedslangzoudecle
ricale meerderheid zgn omgezet, want bij
elke nieuwe beweging blijkt steeds meer
en meer dat het volk deze reeds lang
moede is. De anti-schoolwetbeweging is er
thans weer om dat te bewijzen, en het
laat zich aanzien, dat de regcering tegen
over deze agitatie niet bestand zal zijn.
In clericale kringen wordt dan ook reeds
gezocht naar middelen om aan een zoo
spoedige nederlaag te ontkomen. Zoo heeft
de clericale afgevaardigde voor Namen, de
heer Melot het denkbeeld opgeworpen van
een kamerontbinding, teneinde een einde
te maken aan de stelselmatige obstructie
door de minderheid, welke den arbeid van
een regeering, welke slechts beschikt over
een meerderheid van zes stemmen, zeer
bemoeilijken kan.
De Indépendance trekt uit het oplaten
van dezen proefballon de conclusie, dat de
clericalen inzien geen stand te kunnen hou
den tegenover de anti-schoolwetbeweging.
Indien nu op het einde van 1911 de kamer
werd ontbonden, wanneer de uitkomsten
nog niet bekend zijn van de jongste volks
telling, zoodat de arrondissementen de
tegenwoordige afvaardiging nog zouden be
houden, zou dit wellicht den clericalen
uitkomst geven de status qno zou gehand
haafd en de regeering voor twee jaar min
stens rechts blgven.
Het blad vestigt de aandacht der libe
ralen op de mogelykheid van een derge
lijke manoeuvre en hoopt, dat de kroon
niet zal medewerker; tot een ontbinding
véor 1912-
Indienhet ministerie-Schollaert, aldus de
Indépendance, zich niet in staat gevoelt
den toestand te beheerschen en het school-
wetsontwerp niet wenscht in te trekken
laat bet dan aftreden en een zakenkabinet
de leiding doen nemen totdat het volk zich
in Mei 1912 onder billijke omstandigheden
kan uitspreken.
Intusschen zullen de heeren nog wel
alles in het werk stellen om de macht
zoolang mogelijk te behouden.
De toestand in Marokko.
Aangaande den aanval op de colonne-
Bremond, op 21 dezer, bij het overtrekken
der Seboe-rivier, worden nog de volgende
bijzonderheden bekend gemaakt. Spoedig
na het aanvangen van den tocht, dio wegens
den moerassigen bodem en wegens het
medevoeren van zieken, met groote moeilijk
heden gepaard ging, vertooude zich de
vijand. Echter word hij door artillerie in
bedwang gehouden. Om 10 uur evenwel
werd door den vijand, circa 5000 man sterk,
tot den aanval overgegaan; deze aanval
werd afgeslagen, waarop kort daarna, tot
een tegenaanval word overgegaan, waardoor
de vgand teruggeworpen werd. Een latei-
plaats hebbende aanval van 800 Udain werd
eveneens afgeslagen. De manschappen der
Mehalla toonden bij al deze gevechten een
uitnemende houding. Na het gevecht was
de Mehalla, wier verliezen gering waren,
nog in het bezit van 210.000 patronen en
278 granaten. De Sjerarda, die met groote
verbitteriag streden, hadden 60 dooden. De
colonne-Brémond zette vervolgens volgens
bevel vau commandant Magnin, wegens
den kritieken toestand in Fez, den tocht
voort in de richting van Ras el-Ma. Een
dertigtal zieken moesten worden medege
voerd; alle instructeurs bevonden zich in
goeden welstand.
Een telegram, te Parijs ontvangen, meldt
dat de kauicelrijdcrs en de vliegende colon
ne uit Sjaway, den opmarsch naar Fez niet
zoo snel hebben kunnen aanvangen, als
waarop aanvankelijk werd gerekend.
Volgens de jongste berichten, zouden zg
eerst bij Ecnitza, 25 kilometer noordelijk
van Rabat, bijeengekomen zijn om zich
daar reisvaardig te maken.
De oorzaken dezor vertraging kan men
slechts vermoeden.
Frankrijk.
De regeering en de directies der spoor-
wegmaatschappgen staan fel tegenover
elkander naar aanleiding vnu de quaestie
der wederindienststelling der ontslagen
cheminots.
De regeering heeft do directies gesom
meerd haar voorbeeld te volgen.
De directies weigeren pertinent.
De voorzitter van den „Algemeenen
Bond van stokers en machinisten", Taffin,
heeft thaos in een intervieuw in de „Petite
République" verklaard, dat de spoorweg
beambten opnieuw zullen staken, indien
do ontslagen makkers niet worden aange
nomen. Hij doet tevens der regeering een
middel aan de hand om uit het dilemma
te geraken: de Staat neme de ontslagenen
in zijn dienst; bij zijn korps zijn plaatsen
genoeg beschikbaar.
Rusland.
De New-York Herald vernam, dat de
Rus-ische minister van oorlog, generaal
Soechhomlinof, op last van den Tsaar, mot
een talrgken staf Daar het Verre Oosten
zal vertrekken.
Het hierop betrekking hebbend besluit
van den ministerraad was het gevolg van
de pessimistische mededeelingen van den
gezant te Peking, Korostovetz. Deze meld
de dat China, ondanks de jongste over
eenkomst met Ruslaud, zich vgaadig blijft
toonen, en zich niet houdt aan de bepa
lingen dier overeenkomst.
Noorwegen.
Het Storthing heeft het voorstel aange
nomen tot verleening van een krediet van
500,000 kr. als eerste termijn voor een
derde torpedojager, van 2,400,000 kr. voor
afwerkingon van den tweeden en do kielleg
ging van een derden on vierden onder
zeeër, van 200,000 kr. voor kanonnen en
vau 100,000 kr. voor mijn-materiaal.
De kredietaanvraag van een millioen
voor de kiellegging van een vgfdo pantser
schip werd met 78 tegen 43 stemmen
verworpen.
Skrvie.
In Belgrado loopt het gerucht dat de
reis van koning Peter naar Pest Hon
garije is uitgesteld. De koning zal eerst
zijn bezoek aan den presideut der Fransche
republiek brengen en wel in Mei; en
daarna komt het bezoek aan keizer Frans
Jozef aan d. beurt.
Het blad do „Prawda" komt met het
bericht dat een groep samenzweerders
getracht heeft den koning van zgn reis
naar Pest te doen afzien, anders zouden
zg er wel raad op weten de reis te be
letten. Koning Peter heeft naar aanleiding
daarvan zelf den Sorvischen gezant in
Weeucn verzocht alles iu 't werk te stellen,
om de reis uit te stellen, waarop de regee
ring te Mmenen echter categorisch ver
klaard moet hebben, dat noch uitstel, noch
verandering mogelijk zijn. Men verwacht
den koning op den afgesproken dag in
Pest. Tengevolge van een en ander is men
in regecringskringen in Belgrado zeer
opgewonden en het ontslag van den prefect
van Belgrado, die de vcrantwoordelgkheid
voor cventveele gebeurtenissen niet wil
dragen, staat daarmedo in verband. De
oppositie lacht in haar vuistje.
Abesinie.
In het op de O.-kust van Afrika lig
gende kcizerrgk Abcssiuië is het op dit
oogenblik aldus gesteld. Do keizor is totaal
verlamd, de Keizerin wordt scherp bewaakt
en haar patggenooten zijn achter slot en
grendel. De regent die tijdens de minder
jarigheid van den 14-jarigen troonopvolger
zijn functies zou verrichten is kort gele
en overleden en over een opvolger hooren
we nog niets. Een zekere partij heeft hot
er een tijd lang op aan gelegd den jeug
digen prius door verschillende vermaken,
waaronder zelfs de meest obscure, aan
zijn paleis te binden, om zoodoende het
gezichtsvlak van den a.s. keizor zoo smal
mogelijk te doen zijn. Maar de prins snakte
al gauw naar de buitenlucht en is bg alle
publieke- en regeerings-aangelegeuheden
present.
Een oogenblik uieonde de Keizerin, dat
haar ster op nieuw zou gaan schitteren
door den eerbied waarmede de regeering
haar broeder bejegende, zoodat haar aan
hangers den mond weder gingen roeren.
Maar al spoedig zag zg zich daarin be
drogen doordien haar neef Desjas Gessesse,
vroeger stadhouder uan Serugen die zich
dezer dagen voor den „hoogsten raad" te
verantwoorden had, in hechtenis werd
genomen.
Pest op Java.
Een regeeringstelegram van 27 April
betreffende pestgevallec op Java meldt:
„Gisteren (26 dezer) zestien gevallen, alf
dooden.
„De hoofdplaats Kediri is met ingang
van heden besmet verklaard wegens pest.
Het eerste optreden van de ziekte aldaar
dateert van ultimo Maart j.l. Daarna zijn
er successievelgk dertien verdachte gevallen
bggekomen. De acute sterfgevallen op 22
en 23 dezer deden tot pest concludeereu
Totaal vijf overleden. Tusschen de gevallen
te Kediri en die in de afdecling Malang is
geen verband gevonden. Strenge isolatie is
van het eerste geval toegepast. De resident
van Kediri is gemachtigd om dozelfdo
maatregelen tegen het verkeer to nemen
als iu de afdecling Malang zgn toegepast.
Het Dkbietrecht op Tabak.
De Vereeniging van Tabaksfabrikanten
in Nederland schrijft in eon adres aan den
Minister van Financiëen, dat zg erkentelijk
is voor het verzoek, de opmerking te zgner
kennis te brengen, waartoe 't ontwerp
„Tabakswet" haar aanleiding mocht geven,
al betreurt zij 't, dat dit verzoek haar eerst
bereikt heeft, nadat de indiening van het
ontwerp heeft plaata gehad. Daardoor heeft
de gelegenheid ontbroken, om aan Z. E.
te voren duidelgk te maken, dat een debiet-
recht op tabak hier te lande, door de
eigenaardige toestanden, niet uitvoerbaar
moet zijn.
De bezwaren der voreeniging zgn van
zeer ernstigen aard. Zij acht de mogelgk-
heid uitgesloten, dat daaraan bij nota van
wijziging zou tegemoet te komen! zgn.
Reden, waarom zij in een met redenen
omkleed adres zich wendt tot de Tweede
Kamer, met verzoek het wetsontwerp te
willen renvoyeeren.
Vervroegde Winkelsluiting.
In een vergadering van de afd. Rotter
dam van „de Hanze" hoeft een commissie
een rapport uitgebracht inzake vervroegde
winkelsluiting.
Door deze commissie werden ongeveer
2000 circulaires met vragenlgst verzonden
uan 1200 neringdoenden alhier, verdeeld
over 55 bedrijven. Voorts werd aan 12
vakvereenigingen en 2 zustervercenigingen
een schrgveu gericht, om zich te willem
uitspreken vóór of tegen Zondag- en negen-
uursluiting.
Deze enquête werd met een gooden uit
slag bekroond: 704 circulaires ontving de
commissie ingevuld en geteekend terug.
Vóór de Zondagsluiting verklaarden er zich
513, er tegen 246; vóór de uegcnuurslui-
ting 432, tegen 329; vóór wettelgko Zon
dagsluiting 480, tegen 277: vóór wettelijke
negenuursluiting 504, tegen 253.
Voorts waren er nog ruim 300 winke-
kiers, die een mondelinge verklaring deden
aan de commissie, geen circulaire wenschten
in te vullen, doch zich aansloten bij de
meerderheid.
Uit het rapport blijkt verder, dat, be
houdens enkele bedrijven, zooals die der
banket- en broodbakkers, rijwielhandelaars,
bloemisten, fruit- en viscbhandelaars, enz-,
er geen overwegend bezwaar schijnt te
bestaan tegen geheele of gedeeltelijke Zon
dagsluiting. Ook de vereeniging van siga
renwinkeliers verklaarde zich tegen deze
sluiting.
Het Oranje Kruis.
Op 15 Juni zal te Arnhem de algemeene
vergadering van den Koninklijken Natio-
nalen Bond voor Reddingswezen en Eerste
Hulp bg ongelukken Het Oranje Kruis,
onder voorzitterschap van Z. K. H. den
