WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorin. 10.50 uur.
Do Bilt, 13 Juli 1911.
Hoogste barometorstand 777.0 m.M. te
Aberdeen, 'laagste 763.5 te Haparanda en
Horta.
Verwachting tot den avond van 14 Juli
1911. Meest zwakke tot matige Noorde
lijke wiud.
Gesteldheid van de lucht: Half- tot
lichtbewolkt, droog weer.
Temperatuur: Dozolfde.
(Barometerstand te AMERSFOORT.
769 m.M.
Vorige stand te 12 uur 771 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 78
Laagste hedennachtF. 59
Hedenmiddag 12 uurF 71
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Donder
dag 13 Juli des 's morgens 7 uur is 69° F.
te zeer de spuigaten uïtliep, zette de voor
zitter, de heer Brisson, zijn hoed op en
ging heen. De Kamerleden bleven vechten
en scholden, totdat ook zij langzaamaan de
zittingzaal verlieten.
Na de schorsing begon de ruzie opnieuw,
maar niet zóö, of de voorzitter slaagde er
in een motie in stemming te brengen, die
do regeering aanvaard had, en die door
de Kamer werd aangenomen. Vervolgens
werd de vergadeiing gesloten.
Oostenrijk-Honoarije.
De gevolgen van de jongste verkiezing
voor de Oostenrijksche Kamer, die in
Weenen met een groote nederlaag van de
chri8telijk-sociale partij eindigde, doen zich
krachtig gevoelen. In den Weener ge
meenteraad hebben de christelijk-socialen
nog altoos de meerderheid; eerst de ver
kiezingen van 1912 en 1914 kunnen daarin
verandering brengen, daar do gemeente-
raadsleden'om de twee jaar voor een derde
aftreden.
Maar de vrees voor de verkiezingen van
1912 heeft nu reeds een scheuring onder
de christelyk-socialistische gemeederaads
leden doen ontstaan. Drie-en-twintig leden
der christeljjk-sociale meerderheid hebben
zich daarvan afgescheiden, en besloten een
afzonderlijke gioep te vormen onder den
naam: „vrije vareeniging der natiouale
gemeenteraadsleden."
De „Neue freie Presse" zegt daarvan:
„Dat is de uitwerking van den schrik over
de jongste verkiezingen; het is een poging
aan de volksuitspraak to ontkomen. De
kiezers moeten door den nieuwen naam
en hot nieuwe kleed in den waan worden
gebracht, dat dit werkelijk iets nieuws is.
Maar de burgers van Weenen zullen de
christen-socialisten in ieder kleed dadelijk
herkennen, hoe zij ook hun linten, opslagen
en tressen mogen wijzigen. Weenen wil
de christen-socialisten niet meer, de afkeer
wordt met den dag grooter. En die zal
niet ophouden, als de christen-socialisten
zich een nationale muts opzetten. Reeds
vroeger hebben de leiders der christen
socialisten gezworen, dat zij met geheel
hun hart Duitscb zijn; hoe kunnen er dan
nu nog cbristcn-socialistische raadsleden
zijn, dio zich nog eens extra nationaal
noemen
„Neen, ook die uitweg geeft niets meer.
Weiskirchner is onmogelijk geworden. Het
oude personeel is niet meer te gebruiken.
De burgerclub is gescheurd, de burge
meester en de vice-burgemeester muken
ruzie op de openbare straat.
„De verkiezingen voor den Rijksdag waren
niet toevallig, en zullen bij de gemeente
raadsverkiezingen, zoo de vrijzinnigen niet
weer door hun traditioneele traagheid
worden overmeesterd, slechts worden be
vestigd."
De verwoesting, die de aardbeving
in Hongarije, en voornamelijk te Keeksémet
heeft aangericht, is groot. Keeksémet is
een plaats met 20,000 inwoners, vooral
bekend door zjjn invoer van vruchten en
wijndruiven;een vriendelijk stadje in de
groote Hongaarsche laagvlakte. Dit plaatsje
is door de aardbeving bijna geheel ver
woest; geen huis i3 onbeschadigd. Het
spoorwegstation van den Hongaarschen
staatsspoorweg is voor de helft ingestort,
de meeste huizen zijn in ruïnes veranderd
en wat nog is overgebleven is door de
bewoners verlaten. Eeu wonder is het wel,
dat er geen slachtoffers zijn gevallen, voor
namelijk wijl de meeste bewoners der stad
de gewoonte liebbon in deze warme zomer
dagen den nacht door te brengen in hun
kleine houten huisjes in de wijngaarden en
boomgaarden buiten de stad.
De schade, door do aardbeving in Keek
sémet aangericht, wordt op 20 millioen
kronen berekend. De stad moet geheel
opnieuw worden opgebouwd. Yele huizen,
die nog niet zijn ingestort, dreigen elk
oogeublik te zullen invallen, zoodat er
steeds gevaar blijft dreigen.
Buiten de stad is de grond gespleten en
is een kloof ontstaan, waaruit voortdurend
zwaveldampen voortkomen.
Turkije.
Omtrent den door roovers meegevoerden
ingonieur Richter wordt thans gemeld, dat
bij het Duitsche consulaat to Constantinopel
weer twee brieven zijn ontvangen. In den
eenen brief stellen de roovers thans den
geëischten losprijs veel lager dan de vorige
maal, en wel op 300.000 mark, met de
bedreiging Richter te zullen vermoorden
indien dit geld hun niot binnen vijf dagen
wordt ter hand gesteld. En in den anderen
brief verzoekt Richter zelf spoed te uiaken
met de uitbetaling, daar hjj zich ziek voelt.
De nieuwe Tariefwet.
In de vergadering van den Veenkolo-
uialen Boerenbond is besloten een adres
aan de Tweede Kamer te zenden met
verzoek het ontwerp-Tariefwet niet aan te
nemen, omdat dit strijd tegen de belangeu
van den veenkolonialen landbouw.
Het Damtkrrein te Amsterdam.
De onderhandelingen tusschen de ge
meente en de combinatie, welk op het
Dam-terrein, tegenover het Palcis, een
groot hotel wilde bouwen, zijn afgesprongen,
zoodat voor de zooveelste maal een poging
om het terrein van de haud te doen mis
lukt is.
Typografenbond.
De Alg. Ned. Typografenbond is Zondag
j.l. te Nijmegea bjjoen geweest.
Er zijn thans 56 afdeeliDgen met 4101
leden. Afdeelingen werden opgericht te
Drachten, Doetichein, Hoogeveen, Bergen-
op-Zoom on Lochem. Die te Nijkerk en
Heerenveen hielden op te bestaan.
Een zeer belangrijke zaak was die der
gevangenisdrukkerijen. Zij moge voor het
oogenblik rusten, vast staat, zegt het ver
slag, dat, indien er ook maar ooit weer op
het Plein in Den Haag plannen mochten
worden gemaakt om werk te vragen voor
do gevangenisdrukkerijen, de reeds ge
plaatste artikelen (in het Graf. Weokbl.)
zullen worden aangevuld met klinkende
bewijzen, dat het niet opgaat ten koste van
vele Nederlandsche staatsburgers het werk
bij particulieren weg te nemen, waardoor
velen zullen worden gedoemd tot bonger.
Het internationaal boekdrukkers-secreta
riaat blijft nog Btecds in verbinding met
het bondssecretariaat.
De financieele toestand is guostig.
Een voorstel-Arnhem, dat de Bond zal
Ijveren voor afschaffing van den nachtarbeid
werd na verklaring van den voorzitter, dat
het hoofdbestuur zooveel mogelijk de actie
voor afschaffing van den nachtarbeid zal
steunen, met algemeene stemmen aange
nomen.
Maatschappelijke en
Hygiënische vraagstukken.
Faillissementsstatistiek.
Het aantal faillietverklaringen heeft blij
kens de dezer dagen uitgekomen Faillisse-
mentsstatistiek gedurende de jaren 1900
1909 bedragen, in absolute cijfers in ver
houding tot de bevolking van het Rijk
Per
Absolute
100.000
cijfers
inw.
1900
1144
22.2
1901
1242
23.8
1902
1375
25.9
1903
1508
28
1904
1711
29.4
1905
1524
27.5
1906
1663
29.5
1907
1929
33.8
1908
2043
35.3
1909
1814
31.1
De groote vermeerdering van het aantal
faillissementen in de jaren 1967 en 1908
valt samen met, en zal dan ook wel een
gevolg zyn van de bekende internationale
fiuancieele en economische crisis, welke
destijds ook ons land heeft geteisterd; in
verband hiermede uiag uit de zooveel lagere
cijfers over 1909, worden afgeleid, dat in
genoemd jaar de invloed van deze crisis
zich hier te lande reeds in belangrijk min
dere mate deed gevoelen.
Aantal afgedane faillissementen
1901—1909.
Het aantal afgedane faillissementen be
droeg in 1901, 1146; 1902, 1356; 1903,
1368; 1904, 1480; 1905, 1486; 1906,
1028; 1907, 1569; 1908,1742; 1909, 1788.
Yerdeeling der faillissementen over do
provinciën en gemeenten.
Het aantal beëindigde faillissementen per
100.000 inwoners bedroeg in:
Provinciën:
1908
1909
Noord-Brabant
18.0
19.4
Gelderland
26.9
25.8
Zuid-Holland
43.5
44.5
Noord-Holland
51.8
46.4
Zeeland
14.3
16.3
Utrecht
15.5
17.8
Friesland
13.8
14.6
Overijssel
17.5
20.4
Groniogen
12.5
17.8
Drenthe
20.5
16.7
Limburg
13.6
15 4
Het Ryk
30 3
30.2
Gemeenten
1908
1909
Amsterdam
57.8
50.6
Rotterdam
41.0
41.7
's-Gravenhage
94.3
99.0
Utrecht
20.7
22 1
Gemeenten boven
100.000 inwoners.
56.5
54.9
Gemeenten met
20—100.000 inw.
38.8
38.3
Gemeenten onder
20.000 iuwonors
18.6
19.3
Het Rijk
30 3
30.3
Vergelijking van de cijfers der verschil
lende provinciën doet zien, dat slechts de
cijfers voor de beide Hollanden aanmerke
lijk hooger zijn dan het Rijkscijfer. In alle
overige provinciën zijn de cijfers lager.
Het laagste verhoudingscijfer vindt men
voor 1908 onder Groningen en voor 1909
onder Friesland; het hoogsto voor beide
jaren onder Noord Holland.
De hooge cijfers van de beide Hollanden
worden veroorzaakt door de in die provin
ciën gelegen drie grootste steden. Ook
hier valt weer het meest in het oog de,
ook in vergelijking met Amsterdam en
Rotterdam, bijzonder hooge cijfers voor
's Gravenhage. Eigenaardig blijven verder
nog de zeer lage cijfers voor Utrecht, van
welke stad de verhoudingscijfers vrijwel
overeenkomen met die van de groep der
kleinste gemeenten. Overigens blijkt, dat
de frequentie der faillissementen ia de
verschillende groepen van gemeenten met
de grootte dior gemeenten afneemt, zoodat
in de groep der kleinste gemeenten de
cijfers slechtB ongeveor het een derde deel
uitmaken van die vau de groep dor groote
centra.
Aan de Rijks Landbouwschool teWage-
ningen is het getuigschrift der Indische
klasse uitgereikt aan J. C. A. Arnold te
Amersfoort.
De afd. Amersfoort van de Soc. Dem.
Arb. Party heeft besloten aan de in her
stemming komende candidaten in district
III eenige vragen te stellen en zal dan
naar aanleiding van de ingekomeu antwoor
den haar houding nader bepuleu.
Naar wij vernemen heeft de oproep
om steun, eenigen tijd geleden door de
afd. Amersfoort van het Centraal Genoot
schap voor Kindorherstellings- en vacantie
kolonies in de bladen gedaan zooveel giften
doen inkomen,' dat nog een achttal kinderen
zal kunnen worden uitgezonden naar Eg-
mond aan zee.
De le luits. E. A. F. baron Creutz
en K. G. van der Mandele, van het le
reg. huzaren, worden 2 Oct. voor een jaar
gedetacheerd by de rijschool te Amersfoort.
De Provinciale Staten van Utrecht ver
leenden in de zitting vau gisteren een
subsidie van f 1750 aan de Amersfoortsche
Industrie- en Huishoudschool.
Zooals wjj reeds meedeelden heeft het
Bestuur v. d. Vereen. Handelsschool
voor Amersfoort en Omstreken
zich bij request van 11 dezer gewend tot
Provinciale Stateu van Utrecht
daarby verzoekende intrekking van do by
schrijven van 25 Mei 1910 gedane subsidie
aanvrage.
Ter motiveering van dit verzoek veroor
loofde het Bestuur zich op te merken, dat
het, overtuigd van de levensvatbaarheid
eener Handelsschool te Amersfoort
als in hoofdzaak door het bestuur bedoeld,
niets zeezeer vreest als de gevolgen
die zouden voortvloeien uit eene verwerping
van de subsidieaanvrage, waartoe Heeren
Ge deputeerde Staten in hun prae-
advies van 19 Juli adviseeren.
Immers het staat vast dat de toekenning
van een Rijkssubsidie alleen zal plaats
hebben, wanneer de school teveus subsidie
geniet van de Provincie.
Het bestuur stelt zich voor te zijner tijd
eone nieuwe aanvrage tot de Staten
te richten en hoopt bij do alsdan in te
dienen plannen er in te slagen, de door
Gedeputoerde Staten in hun prae-
advies ontwikkelde bezwaren, voldoende
te weêrleggen.
Zondag 16 Juli a.s. zal in de Lutheische
Kerk alhier optreden Ds. H. C. I.ohr
Emeritus Evangelisch Luth. predikant te
Haarlem en Zondag 23 Juli d. a. v. de Heer
Haumersen, proponont by het Evaugelische
Luth. Kerkgenootschap te Rotterdam.
YEENENDAAL. By de herstemming
voor twee leden van don Raad zijn gekozen
J. H JanBen a.r. mot 296 en H. Hoij,
gesteund door alle vrijz. met 287 stemmen.
Op S. L. van Essen lib. en Ant. de Gooijer
a.r. waren respect. 281 en 279 stemmen
uitgebracht.
Uit het in ons nummer van 11 dezer
geplaatst bericht mag geenszins worden
afgeleid, dat op de secretarie alhier ge
meente-stukken zouden vervalscht zjjn, en
wel door den secretaris. Zonder vooruit te
loopen op het onderzoek door Gedeputeerde
Staten, kan men ons reeds nu mededeelen,
dat hetgeen een plaatselijk blad daarover
mededeelde sterk overdreven is. De door
Gedep. Staten medegenomen stukkon waren
hun door den secretaris zelf overhandigd,
ten bewijze dat geen valschheid gepleegd
was. Wèl moet uit het onderzoek geble
ken zijn, dat de burgemeester gehandeld
had in strijd met artikel 213 der gemeen
tewet, door bevelschriften van botaling af
te geveu zonder machtiging van den ge
meenteraad, hetgeen liep over een bedrag
van f 350.
BARNEVELD. Tot leden van den
Gemeenteraad zijn herkozen de heeren
De Heus, Schimmel, Schuiteman en J.
Zandbergen.
Ontploffing in een dynamiet-
fabriek. Gistermiddag is de dynamiet-
fabriek Würgondorf bij Siegen geheel in
de lucht gevlogen. Tien personen zijn ge
dood en twintig zwaar gewond. Yan de
tien lijken waren hedenmiddag acht ge
vonden. In het naburige bosch vond men
vele stukkeu van menschelijke ledematen,
zoodat meu vermoedt, dat de nog niet
gevonden lijken geheel en al in stukkeu
zyn gescheurd. Yan de fabrieksgebouwen
is zoo goed als niets overgebleven. De
oorzaak is onbekend, daar de voorschriften
steng gehandhaafd werden Er zijn twee
gewonden.
W o u d b r a it d o n. Noodlottige
