DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 189.
MAANDAG 14 AUGUSTUS 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit de Pers.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Dir. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Hureuu: liI.F,IVI. Hi.tO U. Telet. Interc. 183.
Prijs tier Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederon regel meer f 0.08.
Puiten het Kanton Amersfoort per regel (0.10. (Bjj
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlaudseh Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Stakingen in Engeland.
Het voornaamste feit in de werkstaking
te Liverpool was het traosporteeren van
100 wagens met goederen geladen, van
het {goederenstation van Edgehill naar hot
centrum der stad, onder bowaking vaD een
groote macht cavalerie, infanterie en poli "ie
vergezeld door vier overheidspersonen, ge
maehtigd de troepen te bevelen in geval
van nood, van de wapenen gebruik te
maken. Er hadden groote bctoogingen
plaats, doch gewelddadigheden vielen niet
voor. De algemeene vooruitzichten ziju
uitermate onheilspellend.
De gemeeuielijke trauidienst te Glasgow
is geheel eu al gestoord wegens een sta
king onder do bestuurders en conducteurs
uitgebroken. Heftige tooneelen hadden bij
do verschillende remises plaats. De stakers
houden bij de werkplaatsen de wacht in
de verschillende stadswijken en vau elk
tramrijtuig wordt zoodra als het de remise
verlaat do ruiton en de lichteu stuk ge
gooid, Er hebben ongeveer 20 arrestaties
plaats gehad; de staking omvat circa 2000
man. Te Manchester is do nachtploeg van
het Centraal-Spoo'-weg-station in staking
gegaan, welk voorbeeld door de meerder
heid van den dagploeg is gevolgd. Het
werk der sjouwers wordt door de opzichters
verricht en door andere ambtenaren. In-
tusschen zijn de verladers eveneens in sta
king gegaan. De toestand wordt ernstig
aangezien, daar er voor deze stakingen
eigenlijk geen redenen aanwezig zijn, dan
een onbepaalde sympathie met andere
stakers, die op soortgelijke ongegronde
redeneD het werk hebben nedergelegd.
Hevige vechtpartijen hebben Zondagna
middag te Liverpool plaats gevonden in
verband met een demonstratie, waaraan
honderdduizend transportarbeiders deelna
men en die groote opwindiug veroorzaakte.
De politie werd gerequireerd om de stra
ten schoon te vegen, doch werd krachtig
aangevallen en met steenen geworpen. De
bereden politie deed herhaaldelijk charges
en vocht geweldig. De troepen sommeer
den de menigte uiteen te gaan en hielden
zich gereed te vuren, waarna langzamer
hand de orde hersteld werd, hoewel hier
en daar de schermutselingen voortduurden.
Dagbladbureau! werden bedreigd. Een
politieagent werd gedood. Het 6tation en
St. Georges Hall zijn lot hospitaal inge
richt.
Frankrijk.
De Petit Parisien deelt den inhoud mede
van het arbitrage-verdrag tusschen Frank
rijk en de Yereenigde Staten van Nooid-
Amerika. In de voorafgaande inleiding
wordt aan de goede betrekkingen der
beide landen herinnerd en, gelijk Reuter
reeds in het kort meldde, het besluit
der regeeringen gememoreerd, ooi bet be
perkt arbitrage-vordrag van 10 Februari
1908 door een algemeen verdrag te ver
vangen. Het eerste artikel schrijft voor,
om alle geschillen, welke niet langs diplo-
matieken weg beslecht kuunen worden,
aan het Haagsche Hof van Arbitrage of
aan een bijzondere commissie voor te leg
gen. De gang van zaken richt zich naar
hot, op de tweede Haagsche conferentie
op 18 October 1907, overeengekomene
voor de afwikkeling van internationale ge
schillen, met uitzondering van de artikels
53 en 54. Wanneer echter deze regeling
met de gesloten bijzondere verdrageu niet
in overeenstemming is, of door deze wordt
opgeheven, zal deze gang van zaken niet
worden gevolgd. Artikel II heeft betrek
king op hot instellen van een gouieugde
commissio van onderzoek. De punten van
geschil, welke iu het eerste artikel vastge
steld zijn, worden eerst naar deze commis
sio verwezen, voor zij aan het oordeel van
het scheidsgerecht worden onderworpen.
Eveneens zullen de geschillen, waarin het
eersie artikel niet voorziet, aau de com
missie van onderzoek worden voorgelegd.
De gemengde commissie van onderzoek
zal in den regel bestaan uit drie Ameri
kanen en drie Franschen. Zij kau echter
in elk afzonderlijk geval anders zijn samen
gesteld. De bevoegdheden cn de wijze
van weikeu der commissie zullen zich
richten naar de voorschriften van do Haag
sche overeenkomst, voor zoover dezo toe
passelijk zjjn en zij met geen andere be
paling in strijd komen. Artikel III regelt
de werkzaamheden der gemengde commis
sie van onderzoek. Zij ondei zoekt do vraag
punten welke haar worden voorgelegd cn
stelt een memorie op, welke ten dool heeft,
de strijdvragen nauwkeurig te omschreven
en alle nuttige wenken te geven. Artikel
I\ en V hebben betrekking op do vol
machten en den arbeid der commissie.
Naar gemeld wordt, is het thans
gelukt een dor Fransche „saboteurs" te
arresteeren, welke in den laatsten tijd
weder meer van zich doen hooren.
Te Andeville heeft men een 41 jarigen
werkman, Commeignes genaamd, gearres
teerd, beschuldigd van verschillendde daden
van sabotage. In de maanden Juni en Juli
zjjn 85 telegraafdraden doorgesneden; de
saboteurs lieten op de plaats van hun mis
daad een brief achter, waarin zij zich aan
bevolen hielden. Dit korte schrijven heeft
Commeigue8 verraden, daar ziju schrift
overeenkwam met dat vau het brieje. Een
onderzoek bij den verdachte ingesteld heeft
tot de ontdekking geleid van een aantal
werktuigen, waarmede de telegraafdraden
kunnen worden doorgesneden. Commeignes
is een ijverig syndicalist en heeft reeds
een aantal veroordeelingon achter den rug
voor vergrijpen tegen de wet.
In een Vrijdag gehouden zitting van
den hoogen openbaren gezondheidsraad in
Frankrijk heeft Mirman, de directeur van
de afdeeling voor gezondheidszorg van het
ministerie van binnenlandsche zaken, ver
klaard, dat behalve enkele op zichzelf
staande gevallen in de departementen
Monden van de Rhine en Hérault geen
cholera gevallen voorgekomen waren. Allo
andere vermelde gevallen zijn bij bacterio
logisch onderzoek gebleken geen cholera
te zijn. Er zijn strenge voorzorgsmaat
regelen genomen.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft, met het oog op het choleragevaar,
het gaan van pelgrims uit hot departement
Hérault naar Lourdes verboden.
Rusland.
Zooals reeds gemeld is, brak te Peters
burg plotseling een staking onder de
havenarbeiders uit. Het giste daar al sinds
eenigen tijd, daar de arbeidsvoorwaarden
slechter en slechter werden en het duurder
worden der levensmiddelen het workelijke
loon steeds lager maakte. Tengevolge vau
de Engelsche zeeliedenstaking hoopte zicli
in de Petersburgache handelshaven een
enorm getal eohepen op 150 buiten
landsche, 1500 binnenlandsche koopvaardij
schepen cn ceu gioot aautal kleiuerc vaar
tuigen. Daarbij kwain dat het oogsttijd
was en dat er 3000 arbeiders bij den bouw
van 4 nieuwe Dreadnoughts noodig waren.
Daardoor kwamen overal handen te kort,
zoodat de arbeiders 't oogeoblik gunstig
achtten om bun eischen te stellen.
Deze eischen omvatten een nieuwe
regeling van den arbeidstijd. Men verlangt
een arbeidstijd van 6 tot 6 uur, met een
middagpauze van 2*/a uur, verder verhoo-
ging van het loon tot 2'/a roebel per dag
en 50 pCt voor overwerk. Op het oogeo
blik bedraagt bet hoogste loon 2 roebel
met inbegrip der overuren. Eiudelijk vroeg
men vrouwen buiten den zwaren arbeid der
mauuen te houden en het loon der vrouwen
op 90 kopeken per dag te verhoogen.
'Toen deze eischen niet werden ingewilligd
staakten 12.000 man.
Den 3en Aug. was er in het Ministerie
van Handel en vergadering van de ver
tegenwoordigers der exportfirma's om over
den door de stakiog geschapen toestand
te beraadslagen. De directeur vau do
handelshaven las do eischen der stakers
voor en deelde o. a. mede, dat hij van de
Hamburgsche firma „Ludwig Kuosch Kop
pel" een telegram had ontvangen, waarbij
de firma aanbood onmiddellijk duizend
Duil8che arbeidswilligen te leveren. Dit
aanbod vond echter geen gehoor bij de
vergadering, daar de aanwezigen vreesden,
door de aanvoer der Duitsclicrs de situatie
nog meer te verscherpen. Intusschcn werd
reeds den volgenden dag in oen dergc-lijke
vergadering besloten, om versterkiog der
politie te vragen tot bescherming der
arbeidswilligen, en het telegram der Ham
burgsche firma zooveel mogelijk bekend
te maken, om de stakende arbeiders op
de mogelijkheid van invoer van buiten
landsche arbeider te wijzen.
0»»r den toestand der staking in de
Russische Oostzeeprovincies, wordt nog
het volgende gemeld:
Den 31n Juli gingen de havenarbeiders
van Riga in stakiug waarbij looneischen
werden gesteld. De stakiog in de haven
werd door de gebrekkige organisatie niet
algemeen, maar toch zoo uitgebreid, dat
het havenbestuur zich geuoodzaakt zag
gevangenen aan te wenden, om hot bedrijf
niet geheel te doen stilliggen.
Terzelfder tijd gingen ook de haven
arbeiders (e Reval in staking. Zij eischten
25 pCt. loonsverhooging, d. w. z. twee
roebel per dag in plaats van 150 kopeken.
Toen de ondernemers den eisch niet in
willigden, legden ze het werk neer. Op
alle kolenschepen rustte de arboid. De
staking breidde zich ook over do andere
schepen uit. Ook in de andere Russische
Oostzeesteden is een levendige beweging
merkbaar.'
Jozef IsraSls. f
Zaterdagmiddag is op 87 jarigen leeftijd
overleden de groote Bchilder Jozef Israels.
Hij was in de laatste dagen, ook door
de geweldige hitte, rusteloos en kon niet
slapen. Maandag had hij nog van 't terras
zijner villa te Scheveningen naar bet vuur
werk gekeken en Donderdag was h(j uit
j rijden geweest. Maar de eetlust begaf hem
en hij wilde geen bezoeken meer ontvangen.
Jan Veth was een van do laatsten, die
bij hom werd toegelaten. Vrijdag namen
zijn krachten sterk af; do geest bleef
evenwel helder. Nog dezer dagen werkte
hij aan zijn reisindrukken uit Engeland
en hjj had pas een paar teekeningen voor
de Hollandsche Teeken Maatschappij vol-
tooid. Kalm. zonder doodsstrijd, scheidde
bij van dezo wereld. Een lang ziekbed
bleef hem gelukkig bespaard.
Vrijzinnig Democratisch orgaan.
„Land en Volk" zal overgaan iu andere
handen. Het zal worden uitgegeven als
een nieuwsblad voor 's Gravenhage.
Mr. Marchant treedt als hoofdredacteur af.
Voor de bevordering en verspieiding der
vrijzinnig-democratische beginseleu wordt
eerlang door het hoofdbestuur van den
Vrijzinnig Democratischen Bond eon nieuw
orgaan in het loven geroepen.
Schoolraden.
Op Zaterdag 26 dezer zal in liet Kurhaus
te Scheveningen do 9o conferentie worden
gehouden van de Ned. Vereeniging voor
Volks en Schoolbaden. In den voor
middag zullen verschillenden zaken van
huishoudeljjken aard worden behandeld en
mededeelingen worden gedaan door de af-
gevaardigdou van de afdcelingen en aan-
gcsloteu vereenigingeu (Amsterdam, Rot
terdam, 's Gravenhage, Utrecht, Haarlem.
Arnhem, Leiden, Dordrecht, Schiedam,
Amersfoort, Apeldoorn en Zaandijk.
In den namiddag zullen de volgende
voordrachten worden gehoudon:
De pest en hare bestrijding, doordr. W.
P. Ruysch.
Reisindrukken over Volks- en School
baden, door mej. A. M. Douwes Dekker.
Het uieuwe Schoolbad te 's Gravenhage,
door don heer W. van Boveu; terwijl te
3uur, na afloop van de vergadering bij
guustig weer per rijtuig een bezoek ge
bracht zal worden aan het nieuw opgorichle
Gemeentelijke Volksbadhuis aan de Jan
van Goyenstrnat, en vermoedelijk aan het
nieuwe Schoolbad aan de Nieuwe Haven
dwarsstraat. Daarna een gemeenschappe
lijke maaltijd in het Kurhaus.
De Christen socialisten ovrr
de TaRIEFWET.
In „Opwaarts het orgaan van den bond
van christen socialisten, wordt het stuudpunt
vau die partij als volgt samengevat:
Ook wij hebben partij gekozen tegen do
lariefwet, en wel:
1. Omdat het een systeem van belasting
heffing is, waarbjj niet het bezit maar het
verbruik de maatstaf is, waai bij armen met
groote gezinnen evenredig meer moeten
betalen dan meer gegoeden met kleinen
kring. J
2. Qradat er een last op het Ncderland-
sche svolk gelegd wordt, grooter dan 10
uiillio'ep, omdat behalve aan deu fiscus,
ook aan deu binnenlandschen voortbrenger
wordt betaald.
M. a. w. een onnoodig hooge belasting,
waarvan verroweg het grootste deel komt
op de „kleine luyden".