WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN.
INGEZONDEN
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NEP. HET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorin. 10.50 uur.
De Bilt, 30 Augustus 1911.
Hoogste barometerstand 768.9 m.M. te
St. Hathieu, laagste 749.8 te Hernosand.
Verwachting tot den avond van 31 Augus
tus 1911. Zwakke tot matige Westelijke
tot Z.W.-lyke wind.
Gesteldheid van de lucht: Half- tot
zwaarbewolkt, weinig of geen regen.
Temperatuur: Dezelfde.
.%iroiDeter»tand le AMERSFOOPT
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
766 m.M.
Vorige stand te 12 uur 763 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisteren
Laagste hedennacht
Hedenmiddag 12 uur
F. 74
F. 59
F. 69
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Woens-
dag 30 Aug. des 's morgens 7 uur is 65' F.
nu het Maghzen, dat dit Terdrag duI en
van geener waarde is, omdat Spanje het zelf
geschonden heeft en wel door het bezetten
van El-Ksar en Larasj.
Intusschen blijft men in het onzekere
verkeeren, wat het Maghzen zal doen,
indien werkelijk de ontscheping van Spaan-
sche troepen te Santa Cruz plaats zal
hebben, en ook wat de houding dor plaat
selijke stammen zal zijn, die om hun wei
nig toeschietelijkheid bekend staan. Hoe
zeer overigens do expeditie van geringe
sterkte is, maakt do nabjjheid van Agadir
en de onrustige toestand, welke in de streek
heerscht, haar tol eene, waarop de belang
stelling zich ongetwijfeld vestigt.
Radicalen hebben te Barcelona een
betooging tegen de doodstraf gehoudeD.
Het was bedoelA als een grooto betooging;
iitnar er namen niet meer dan 3000 men-
rchen aan deel. Zij trokken in optocht naar
iiet stadhuis om den burgemeester een
een verzoekschrift te overhandigen, en aan
het slot geraakten" de betoogei-b in de Calle
Casanovas handgemeen met een troep aan
hangers van den pretendent Don .Jaime.
Er werden verscheidene schoten gewisseld,
maar niemand werd gewond.
De ministers Canalejas en Prieto
hebben met do gezanten van Rusland,
Engeland en Duitschland over den interna-
tionalcu toestand geconfereerd. Onder voor
zitterschap van den Koning zal op 31 dezer
een Ministerraad worden gehouden, ten
einde den internationalen toestand te be
spreken.
Italië.
De verwoestingen door de cholera aan
gericht en welke door de Italiaansche
Regeering verheimelijkt werden, hebben
in Calabrië aanleiding tot betreurenswaardige
tooneelen gegeven, die op het geheele land
een diepen indruk gemaakt hebben. Sedert
eenigen tijd woedt de cholera bijzonder
erg te Verbicaro in Galabrië; al de water
putton zijn besmet. Het aantal slachtoffers
iB dan ook niet gering; zoo kwamen o. a.
Maandag 82 gevallen voor, en 48 met
doodelijken afloop. De bevolking was
door een en ander zeer verschrikt en naar
het blijkt, hebben politieke partijen daarvan
gebruik gemaakt, om een paniek in het
leven te roepen. Sedert 2 weken kwamen
telkenmale wanordelijkheden voc-, waarbij
manifestation tegen het gemeentebestuur
plaats hadden. De burgemeester drong
tevergeefs op bijstand aan by de Regeeiing,
tegenover de dreigende houding der be
volking, die in haar overprikkeling het er
voor hield, dat de Regeering de cholera-
microbe deed verspreiden ten einde de
bevolking te decimeeren. Zelfs boden zij
aan om extra belastingen op te brengen,
als de Regeering maar hun leven sparen zou.
De procureur van Cosenza besloot ten
slotte in te grypen en beval den burge
meester, die Verbicaro verlaten had, naar
zijn post terug te koeren. Eergisteren was
de verbittering hoog gestegen. Tegen den
avond ontvingen de ambtenaren van het
telegraafkantoor te Marina-Belvedere het
volgende telegram uit Verbicaro van den
dienstdoenden telegraaf beambte: ik sterf
als slachtoffer van mijn plicht, beveel u
mijn vrouw en dochter aan.Hier hield
het telegram op, daar blijkbaar de draad
op hetzelfde oogenbhk doorgesneden werd.
Inmiddels was te Verbicaro de bevolking
tot ernstigo onlusten overgegaan. Op het
stadhuis werden de deuren opongeloopen
en de secretaris, Amorosi genaamd, ver
moord. Het stadhuis werd vervolgens,
evenals andere huizen, in brand gestoken.
Ook op hel huis van den burgemeester
werd door het woedende grauw een aanval
gedaan, doch de inmiddels aangekomen
carabiniers wisten een plundering te voor
komen en slaagden er in, niet dan na
verschillende salvo's te hebben afgevuurd,
de rust te herstellen.
Naar de Tribuna verzekert, liggen 20
lijkon van choleralijders onbegraven langs
den weg.
Turkije.
Dat het met de vrijlating van den Duit-
scheu ingenieur Richter nog niet alles in
het reine is, blijkt gaandeweg meer en
meer. Toch kan elk oogenblik het bericht
van zijn bevrijding, blijkend uit een telegram
van hem afkomstig, verwacht worden. Echter
bleef tot dusver zulk een afaoend bewijs
uit en noch de firma Zeisz, te Jena, iu
wiens dienst Richter is, noch de familie
van den ontvoerde heeft nog een direct
leeken van leven van Richter ontvangen.
Als reden hiervoor wordt door de Turksche
overheid opgegeven, dat Richter niet
telegrafeeren kon, omdat te Elassona
(waar hy heet zich te bevinden) slechts
telegrammen in het Turksch worden
aangenomen. Een goedkoope uitvlucht, naar
men meent. In Jena is daarom ook twijfel
gerezen aan de echtheid 7an de telegrammen,
aan den Duitschen consul to Saloniki
gericht, waarin Richter's vrijlating gemeld
werd, omdat zoo Richter werke'ijk zich te
Elaösona bevinden zou, hij door middel
san den Duitschen gezant te Constant!
nopel naar Duitschland had kunnen
telegrafeeren.
Volgens do laatste berichten heeft de
familie te Jena 'n telegram van Richter
ontvangen.
Perzie.
Uit de verwarde berichten omtrent den
toestand in Perzië schijnt nu toch opge
maakt ie kunnen worden, dat de gewezen
Sjah Mohammed Ali aan de winnende
hand is. Het noorden des lande, van,Kotsjan
tot Kidjoer, is in zijne macht en van allo
kanten rukken zijn aanhangers langzaam
op Teheran aan. Salar ed Dauleh, de halve
broeder van den ex-Sjah, is nu op weg
naar Ilamadan, het oude Ekbatana, 290
kilometer van Teheran.
Denk om uw ekikkkaarten.
Binnenkort zullen door de administratie
der Posterijen, briefkaarten, die op de
adreszijde bedrukt zijn ongevoer als volgt:
Dagbl. „De Eemlander" Amersfoort.
BRIEFKAART.
beschouwd worden als brieven; dezen moe
ten dan met 5-cent gefrankeerd worden;
zijn ze gefrankeerd met 2'/3 cent dan komt
er 7'/a cent strafporto op. De briefkaarten
mogen in 't vervolg alleen op de voorzijde
bedrukt zijn als onderstaand model:
Dagblad
„De Eemlander"
Amersfoort.
BRIEFKAART.
Doorschijnende adrksvlakkën.
De directeur-generaal der posteryen en
telegraphie maakt bekend, dat de termijn,
gedurendo welken niet-aangeteekende brief
postzendingen onder omslag met doorschij
nend adresvak, waarvan het adres niet
parallel is gesteld met de zyde van den
omslag, welke do grootste afmeting heeft,
nog ter verzending zullen worden aange
nomen, uitsluitend voor het binnenlandsch
verkeer iB verlengd tot 1 October 1912,
zulks ten einde belanghebbenden in de
gelegenheid te stellen om bij hen nog
voorradige briefomslagen als bovenbedoeld
zooveel mogelyk op te gebruiken.
Mededeelingen mogen beslist niet aan de
rechterzijde van den deellijn geschreven
worden. In aller belang maken wy dus
hierop opmerkzaam.
Een oude martelaar
van het joürnalisme
Over de martelaars van het journalisme
in den Kerkelijken Staat heeft do als on-
vermoeido verzamelaar van historische
curiosa bekende geschiedkundige Paolo
Picca te Rome een lezenswaardig geschrift
uitgegeven, dat het thema van den aanvang
van het journalisme in den Renaissancetijd
op gezag van oorkonden behandelt.
Daar leest men van verschillende pech
vogels die voor de stoute praestaties van
hun pen gekerkerd, gehangen en onthoofd
zijn geworden, want in die tyden maakte
men in hel Patrimonium Petri niet veel
omslag, wanneer het gold, lastige critioi
onschadelijk te maken. Men geloofde veel
eer nog zelfs voor het zielenheil van den
litcrairen booswicht te zorgen, wanneer men
hem ter dood veroordeelde, biechten liet
en onder vriendelijk geleide van een gees
telijke op het schavot bracht.
Als verzachtende omstandigheid voor
deze naar onze begrippen wat al te drasti
sche methode kan men slechts la
ten gelden, dat de journalisten uit dien tijd
ook zeer veel meer op hun geweten had
den dan die van tegenwoordig.
Yolgens Picca's navorschingen was de
eerste martelaar van het journalisme in
Rome de uit Benevento afkomstige dichter
cd journalist Nicculo Franco geweest.
Zijn naam had hij reeds onder Paus
Paul IY eer aangedaan, door in een La-
tijnsch sonnet een, door een van de familie
leden der familie Farnese begane misdaad
in 't openbaar te geeselen. Alleen de be
scherming van een kardinaal en de dood
van Paul IY haddon den vrymoedigen
criticus toenmaals voor den dood behoedt;
men vergenoegde er zich mee, zijn verzen
te verbranden.
Hierdoor niet uit het veld geslagen zette
Franco zijn satirisch-literaire werkzaamheid
voort, totdat Pius V haar in 1570 een
plotseling einde bereidde. Deze Paus kon
digde den lOen Febr. 1569 een scherpe
bedreiging af tegen diegenen, „welke ua-
deelige tijdingen van den Paus, do kardi
nalen, bisschoppen en andere prelaten
schrijven". Franco liet zich daardoor niet
afschrikken een bijtend epigram te dichten
op de neigingen van de Pausen, met snoe
vende opschriften aan door hen gestichte
bouwwerken te pralen; den inhoud van het
epigram zullen wij onzen lezers maar be
sparen.
liet was niet moeilijk tegen een man
met zoo gevaarlijke tong gronden van ver
denking te vinden, die een strafproces voor
het inquieitiegerecht mogelijk maakten. Hij
werd in de gevangenis bij Tordinona ge
worpen, ter dood veroordeeld en denllen
Maart 1570 aan de Engelenbrug opgehan
gen,nadat hij zijn zonden berouwvol gebiecht
had.
Een Venctiaansche krant uit dien tijd
geeft als grond voor zijn veroordeeling uit
drukkelijk aan, dat hij ecoige voorname
hecren beleedigd en eenige dienaren der
justitie omgekocht had. Een vermelding
in het dagboek van een geestelijke orde,
wier plicht het was, den ter dood veroor
deelde te Rome den laatsten bijstand te
verleenen, verbloemt zijn schuld als ketterij.
Dat verdient echter reeds daarom geen go-
loof, omdat Franco als ketter den vuurdood
ondergaan had en niet aan de galg ge
storven was.
(Buiten verantwoordelijkheid der redactie.)
M. d. R.
Naar aanleiding van het op de beide ver
gaderingen in zake-Nimmerdor gesprokene
zou ondergeteekende het idee in overweging
willen geven, datB. en W. een referendum
uitschrijven, opdat de bevolking zelve in
deze voor de gemeente zoo hoogst belang
rijke zaak zich uitspreke; met dieD verstande
echter dat hen, die geroepen zijn hier te
handelen, alle vrijheid gelaten wordt te
doen zooals zij 't best en meest in hot
belang der Gemeente achten.
Met dank voor de plaatsing.
F. G. L.
AMERSFOORT, 30 Aug. 1911.
Op Koninginnedag zal door de Amers-
foortsche Muziek Vereeniging, des morgens
om 7 uur Koraal lluziek worden uitgevoerd
op den St. Joiiskerktoren. Yan half 10 tot
12 uur muziek bij de Volksspelen van de
Haagbewoners, op 't terrein tegenover de
Christelijke School en des avonds van 8
tot 10 uur muziek in de tent in het
plantsoen.
Bij kon. besluit, van 26 dezer is
benoemd
Met ingang van 6 September, by het
wapen der infanterie, bij het 5de regiment,
tot militie-eerste-luitenant, de militie-tweede
luitenant J. A. W. Gratama, van het korps.
Bij het to Hilversum gehouden ke
gelconcours werden o.a. de volgende prijzen
behaald:
Personeelo wedstrijd, Gde prijs, S. W.
Melchior met 43 p., 9de prijs P. Douvil-
lier met 43 p., Serie Personeel. 5de prijs,
P. Nefkens met 116 p.
Personeele wedstrijd mot Hamburger
telling, 7de prijs, P. Nefkens met 154 p.
Korpswedstrijd, 18de prijs U. D. I.
met 280 p.
Programma van het concert morgen
avond op het terras van Amicitia te geven
door het muziekkorps van het le regiment
huzaren, directeur de heer \V. H. Scholtens.
1. Oranje Marsch W. H. Scholtens.
2. Ouverture Lustspiel Kélér Béla.
3. La Barcarole. Walzei,
n. d. motieven der Op.
Hoffmanns Erzahlungen O. Fetras.
4 Andante aus der G.
dur SinfoDie F. J. Haydn.
5. Im 7t,n Hiinmel,
potpourri O. Fetras.
6. Ouverture „DieNürn-
berger Puppe" A. Adam.
7. a. Moment musicale F. Schubert.
b. Oriëutalische
Bauchtanz R. Vollstedt.
8 Frau Luna, Walzer P. Lincke.
9. Zick-Zack potpourri O. Fetras.
Uitslag van de aanbesteding der
verbetering en hernieuwing bestrating
WostBingel:
A. van Daal, le Amersfoort, f4335;
G. C. Blanken, te Amersfoort, f4249; G.
Wassink, te Amersfoort, f4271.69; Firma
W. J. Groenhuizen, te Hilversum, f 45S6
J. Wildeman, te Amersfoort, f 45S1C.
Ruitenberg, te Amersfoort, f 4427.
Gegund aan den heer G. C. Blanken.
Mej. H. H. van Veen alhier is met
ingang van 1 September a. s. benoemd als
tijdelijk onderwijzeres to LiBse.
Uit de dezer dagen op ruime schaal
verspreide „Oranjevaan" is het al wel vol
doende bekend, wat or alzoo morgen zal
te genieten zijn. Zoo we reeds meedeelden
moet de zwemwedstrijd vervallen, wegens
den lagen waterstand.
Behalve de feesten van de Oranjever-
eeniging krijgen we ook nog de volks
feesten van de Haagbewoners op een terrein
aan de Blankenhcymstraat. Evenals altijd
hebben de bewoners van Groote en Kleine
Haag weer gezorgd voor een prachtvolle
versiering. Op tal van plaatsen zagen we
eerepooiten en versieringen, maar de Kleine
Haag spant toch weer de kroon. Des
avonds zal deze straat verlicht worden, het
geen ongetwijfeld een schitterend effect zal
opleveren.
Als nu het weer maar meewerkt, dan
zal de dag van morgen zeker aan menigeen
weer veel genoegen verschaffen.
Het vijfjarig dochtertje van den heer
N. raakte gisterenavond aan den Kleinen
Koppel te water met het noodlottig gevolg,
dat het kind verdronk.
Gisteren is door do politie alhier
aangehouden een persoon, die nog drie
vonnissen met de justitie te verrekenen had.
Na betaling der verschuldigde boeten is
hij weder in vryheid gesteld.
