DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
Uit de Pers.
No. 206.
MAANDAG 4 SEPTEMBER 1911.
8e JAARGANG
BUITENLAND.
DE
LANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5,60. Per 3 maanden id. ff.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
itnreun: HLGIIVIl UaAO 6. Telet. Interc. 1S3.
Prijs der Ailvertentic'n:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iodoren regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (B;j
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd hel Alg. Binnen-en Buitenlnndseh Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 71-78 Amsterdam
Een stukje historie.
In „Volksonderwijs", het orgaan der
Vereenigmg van dien naam lezen wij het
volgende:
Het is Maandagmorgen 19 Juni, kwart
voor 9. De kinderen komen de school bin
nen en praten nog wat met elkaar. Een der
leerlingen gaat op zijn plaats zitten en
kijkt zeer bedrukt met betraande oogen.
Op mijn vraag: „Wat is er, Jan?" krijg
ik ten antwoord: „Ik moet morgen naar
een andere school". „En waarom wel, jon
gen?" „Van het Armbestuur", luidt het
antwoord.
Daar ik den toestand in dat huisgezin
kende de vader is er vandoor gegaan
en liet de moeder met drie kinderen ach
ter vermoedde ik, dat we hier weer met
een [geval van dwang te doen hadden. Ik
troostte Jan door te zeggen: „Nu, Jan,dat
behoeft misschien niet, laat mo.der van
middag om halftwee maar eens bij mij
komen". Terstond na 12 uur stelde ik mij
door de telefoon met den algemeenen
secretaris van Volksonderwijs in verbiodmg
en deelde hem het geval mee; tevens vroeg
ik hem, of ik in geval de moeder door
het R.-K. Armbestuur gedwongen werd
haar kind van de openb. school af te ne
men haar den fioancieelen steun, die
ze zou missen, zoo ze niet aan den wensch
van het R.-K. Armbestuur voldeed, uit
naam van „Volksonderwijs" kon toezeggen.
Daarop kreeg ik een toestemmend antwoord.
Moeder kwam om halftwee, en uit haar
mond vernam ik, dat de Roomsch Katho
lieke heeren, die haar het geld brachten,
dat zo als ondersteuning ontving van het
Burgerlijk Armbestuur, en door wier toe
doen zij ook eenigeu steun kreeg van het
R.-K. Armbestuur en de Vincentius-vereeni-
ging, haar reeds bij het eerste bezoek had
den gevraagd, waar haar kinderen op
school gingen.
Zy gaf den heeren ten antwoord, dat
haar jongen de openb. school bezocht.
Daarmee waren ze echter niet tevreden;
waDt zeiden ze: Op die school leeren ze
niets vau God of godsdienst en daar gij
zelf Roomsch-Katholiek zijt, en thans vader
en moeder beiden over uw kind moet
wezen, moet ge ze een Katholieke opvoeding
geven. Moeder had daar met veel zin in;
over het onderwijs op onze school was ze
uitstekend tevreden.
Doch zonder er haar in te kennen,
wisten de heeren buiten de moeder om,
den jongen, die bij mij in de klasse zat,
en een jonger broertje, dat voor het eerst
naar school moest, op een Vinccntius-school
geplaatst te krijgen. Moeder kreeg dan
ook weldra een oproeping van het hoofd
dier [school om met de kinderen op Dins
dag 20 Juni aan die school te komen. Ik
vroeg de moeder, of zo uit eigen beweging
de kinderen naar de bijz. school zou ge
zonden hebben. Haar antwoord luidde
beslist ontkennend, doch zei ze, ik ben nu
wel gedwongen, daar ik van R.-K. Arm
bestuur en de Vincentius-vereeniging steun
ontvang; ik ben bang, dat ik dien dan
niet meer zal krijgen.
Ik gaf haar do verzekering, dat, zoo
haar die steun om die reden geweigerd
zou worden, ik haar die schade zou ver
goeden. Moeder zeide toen, dat ze haar
jongen dan maar bij ons zou laten; hij
was er het liefst en zij had hem er hot
liefst. Ze ging daarna heen om aan een
der R.-K. heeren te vertellen, dat ze Jan
by ons op school zou laten. Ze beloofde j
me om 4 uur nog even terug to komen.
Zo was er echter op het afgesproken uur
niet en Jan was deu volgenden morgen
niet op school.
'8 Avonds ging ik naar ziju huis en ver
nam daar, dat Jan aieu dag op do Vinccn-
tiusschool geweest was. Ik vroeg de moeder
toen, waarom zij den vorigen dag te 4 uur
niet meer bij mij was gowcest. Zij ant
woordde me, dat de heer E. haar gezegd
had, dat ze niet meer naar mij toe be
hoefde te gaan.
Hij zou de zaak verder wel in orde
maken en ze moe6t haar zoontje alvast
maar naar de St.-Yincentiusschool sturen
Jan was dan ook naar die school gegaan.
„Het vaccine-bewijs zou het hoofd der
school wel opvragen", werd aau de moeder
gezegd Zij behoefde zich daar niet meer
mco te bemoeien. Ik stelde het hoofd
mijner school hiermee in kennis en verzocht
hem het vaccine-bewijs niet, dan alleen
aan de moeder af te ge7eu. 's Wocndags-
was er dan ook al een verzoek van het
hoofd der R.-K. school om het vaccine-
bewijs. Hot werd echter niet afgegeven.
De R.-K. heeren schenen bang te zijn,
dat ik weer met de moeder zou sproken,
en haar zou kunnen overtuigen, dat ze
verkeerd deed.
Na nog wat met de moeder, bij wie de
vrees voor de R.-K. heereu er diep in zit,
gepraat te hebbeu en haar te hebben
aangeraden haar eigen zin te doen, kreeg
ik de toezegging, dat Jan weer bij mij
op school zou komen. Woensdag en Don
derdag was Jan dau ook weer present.
Vrijdag echter bleef hij weer weg. Daar
ik wist, dat Donderdag do heeren hulp
armbezoekers haar den wekelijkschen steun
van het Burgerlijk Armbestuur hadden
gebracht, had ik allen grond te denkeu,
dat zy moeder weer hadden/bepraat en
Jan naar de Vincentiusachool was gegaan.
Vrijdag te 4 uur begou mijn schoon-
maakvacantie en Zaterdagavond loog ik op
onderzoek uit. Mijn veronderstelling was
juist geweest. Vrijdag en Zaterdag had Jan
de Katholieke school weer bezocht. Do hee
ren hulparmbezoekers waren er Donderdags
geweest en hadden alweer er op aange
drongen, dat de jongen naar de bijzondere
school zou gaan.
Veel woorden wilde ik er niet meer aan
verspillen, en ik vroeg dan ook: „Nu, juf
frouw, wat wilt go nu?" En haar antwoord
was: „Och, mijnheer, ik moest het nu maar
zoo laten, want anders krijg ik iederen
keer als de heeren my het geld komen
brengen, dat gezeur". En hiermee trok ik af.
Ik stelde den voorzitter van onze Bonds-
afdeelingcn met het geval in kennis, en
verzocht hem eens te onderzoeken, of de
heeren hulp-armbezoekers hun boekje niet
te buiten gingen, door ic hun qualiteit
propaganda te maken te maken voor de
R. K. school.
In den loop der volgende week ontving
ik een verzoek om op het Bondskantoor
te komen. Daar vernam ik, dat twee be
stuursleden naar den Directeur van het
Burgerlijk Armbestuur geweest waren, en
deze had hun beloofd de zaak zelf te zul
len onderzoeken. Deze zeide ook, dat de
juffrouw, zoo zij het zelf verlaugde, het
geld van het kantoor kon komen halen,
of dat het haar door een ander gebracht
zou kunnen worden.
Met een dei bestuursleden trok ik nog
maals naar do T...straat, waar do juffrouw
woonde.
Jan was nu al ruim een week op de
Vinceutiusscbool; hij wilde echter nog weer
dolgraag naar zijn oude school terug. Ik
zeide tegen de moedor: „De vorige week
wilde u Jan maar op de Kath. school
laten, om vau het gezeur der hulp armbe
zoekers af te wezon, U kunt nu van het
gezeur af en Jan toch bij mij op school
laten. Zelf kunt ge uw ondersteuning aan
het kantoor gaan halen, of het zal u door
een ander gebracht worden. Zoo ge Jan
dus werkelijk liever op de openb. school
hebt, dan is er nu niets, dat u er van
terug behoeft te houden," En hiermee
namen we afscheid. Don volgenden Maandag
3 Juli was Jan weer in de klasse en tot
heden iB hij trouw school geweest. Wel
heeft het moeite gekost dezen leerling
voor de openb. school te behouden, doch
de moeite is uiet vergeefsch geweest. Ik
zou dan ook iederen collega den raad
willen geven: Gaat een uwer leerlingen
naar een bijzondero school, onderzoek dan
of de ouderB het uit eigen vrijen wil doen,
en zoo niet, laat dan geen middel onbe
proefd om hem voor de openb. school te
behouden.
Frankrijk en Duitsculand.
De Neue Freio Presse komt wederom
met mededeelingen uit diplomatieke bron
over de onderhandelingen te Berlijn. Vol
gens den zegsman van het blad is het ge
voelen in kringen, die van de toestand op
de hoogte zijn, dat do onderhandelingen
spoedig, misschien wel binnen enkele da
gen, tot een gunstig resultaat zulleu leiden,
wanneer zich althans geen belemmerend
incident voordoet.
Ilot grondbeginsel dat Duitschland aan
Frankrijk in politiek opzicht de vrije hand
moet laten iu Marokko is aangenomen en
eveneens de voorwaarde sine qua non, dat
Duit«chland daarvoor compensatie zal krij
gen ui Afrika. Nu is alleen nog de vraag:
„Wat zal men Duitschland aanbieden?"
In diplomatieke kringen echter gelooft
men, dat de voorstellen, door Frankryk ge
daan, een geschiktcn grondslag zullen vor
men voor een overeenkomst en men koestert
daar de hoop, dat binnenkort een oplossing
gevonden zal zijn.
De Duitsche bladen oordeelen verdere
uitwijdingen over de Marokko crisis overbo
dig en schijnen thans het heropenen der
onderhandelingen af te wachten.
Verscheidene Demcn den verjaardag van
Sedan als aanleiding om op de Marokko-
crisis en de moeilijkheden met Frankrijk
te zinspelen.
De Börsencourrier en de Voss. Zeit. zeg
gen, dat in deze herinnering niets kwet
send voor Frankrijk ligt, doch Sedan blijft
een les voor allen, dio zouden geneigd zijn
de macht en de vaderlandsliefde van
Duitschland te vergeten.
Do chauvinistische bladcu als de Berl.
Nenesten Nachr., de Tiigl. Rundschau, de
Deutsche Zeitung, de Post, enz., betreuren,
dat de Sedan-dag dit jaar niet met bijzon-
deren luister wordt gevierd. Geen enkel
blad betwist de nauwkeurigheid van de in
lichtingen der Kölnische Zeitung, dat er
nooit quaestie is geweest van aanspraken
van Duitschland op eenig deel van Ma
rokko. De conservatieve Post klaagt over
de ontgoocheling, die, druppel bij druppol,
op het Duitsche volk wordt gegoten.
Du Spanjaarden in Marokko.
Iu een blijkbaar oflicieuso mededeeling
der Franscho bladen wordt verklaard, dat
het feit, dat Spaujo het oogmerk beeft, op
een zeer ongelegen oogenblik Ifni, ton
Zuiden «an Agadir gelegeu, te bezetten,
in Frankrijk levendige outstemmiug ver
wekt heeft. Spanje's optreden zal in do
meest uiteenloopendo kringen als eon on
vriendschappelijke daad worden aangemerkt,
waardoor op orustige wijzo do voordoelen
schade zullen lijden, welke de Spaansche
Regeering uit de binnenkort mot Frankrijk
aan te knoopen onderhandelingen wenaoht
te trekken. Do Figaro laat zich dienaan-
gaando aldus uit: Terwijl Frankryk mot
moeilijke onderhandelingen bezig is, wil
Spanje, zijn medestander in Marokko,
eigenmachtig alle vraagstukken ten eigen
bate regelen. Spanje bezet en verovert
onophoudelijk, en ontkracht het Marok-
kaansche staatswezen. Het behandelt den
Sultan als ware dezo niet aanwezig Frank
rijk echter heeft ook nog een woord mee
te spreken, en men kan er verzekerd van
zijn, dat het daarvan tegenover Spanje
krachtig gebruik zal maken.
De Excelsior schrijft: Spanje meent, dat
het zich tegenwoordig alles veroorloven
kan. Wellicht breekt eenmaal de dag aan,
waarop het zal inzien, dat de goede wil
van Frankrijk zijn grenzen heeft.
Frankrijk.
Niet alleen uit verschillende plaatsen van
het departement du Nord, doch ook uit
verscheidene andere steden van Frankrijk,
inzonderheid uit Brest, Moulins, Chalon-
sur Seine, Creuzot, Le Mans en Moncoau-
les-Mines worden thans ernstige, door de
dure levensmiddelen veroorzaakte, rust
verstoringen gemeld. Id de omgeving van
Maubeuge dwongen de arbeiders, die aan
mauifestatiën wilden deelnemen, onder be
dreiging anders tot sabotage over te gaan,
de fabrieken te sluiten. Te St. Quentin
hebben de onlusten, gelijk gemeld is, al
dadelijk een zeer ernstig karakter aange
nomen. Tal van winkels en fabrieken
werden geplunderd, alsook een wijnkelder;
ook werd een barrikado opgericht. Bij een
botsing uiet de troepen werden 12 soldaten
gewond en arresteerde de politie 20 per
sonen. Heu hoorde, schryft een ooggetuige,
in d» straten niets dat; woedoud geschreeuw
en scheldwoordeu, hot breken van glasruiten
en het kraken van deuren, die ingetrapt
werden. Het was niet meer het klagen
van een ontevreden menigte, maar het
was een uiiiog van woede van het gepeupel,
dat zich aan plundering overgaf, als ware
er revolutie iu het land.
Groot-Brit Annie.
De nieuwe spoorwegstaking die in Enge
land dreigde gaat niot door. Do tuiuistcr
vau handel heeft door zyn bemiddeling
bewerkt, dat de geschillen tusschen de
Great Eastern-maatschappij en haar perso
neel werden bijgelegd.
De maatschappij heeft voldoende waar
borgen gegeven, dat zij zich honden zal
aan de bepalingen van het onlangs geslo
ten vergelijk. Zij heeft den minister beloofd,
dat de ontslagen beambten weder in dienst
gesteld eu de aangekondigde ontslagen vau