WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NEP. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
Do Bilt, 6 December 1911.
Hoogste barometerstand 777.0 m.M. te
Haparanda, laagste 735.7 te Scydisfjord.
verwachting tot den avond van 7 Decem
ber 1911. Zwakke tot matige Z.-O.lijke
tot Z.W.-lijko wind.
HGesteldheidJvan de lucht: Nevelig tot
halfbcwolkt, waarschijnlijk eenige regen.
Temperatuur: Dezelfde.
vermelding van nauwkeurig adres, aan het
Departement van Oorlog kenbaar te maken
onder bijvoeging van al zulke gegevens
als noodig zijn om een oordeel over den
sollicitant te kunnen vormen.
In verband biermede schynt het ge-
wenscht dat belanghebbenden zich tot het
genoemde comité weoden, opdat dit een
lijst zal kunnen opmaken en ZEx. ter
zijner tijd aanbioden. Gegadigden gelieven
tevens op te geven voor welke betrekking
zjj in aanmerking wen9chen te komen.
Adres: den heer G. de Wal, Harderwijk,
Secretaris van het comité.
Ekn nieuw Paleis?
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
765 m.M.
Vorige stand te 12 uur 768 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 45
Laagste hedennachtF. 38
Hedenmiddag 12 uurF. 44
De zitting van don Rijksdag werd vervol
gens bij Kabinetsorder voor gesloten ver
klaard.
De Marokko-Overeenkomst.
In de gister gehouden zitting der Fran-
sche Kamer van Afgevaardigden lichtte
Damour een motie toe, waarby de regee
ring uitgenoodigd werd om een geel-boek
nit te geven over de besprekingen ip zake
de Franscb Duitscbe overeenkomst, daar
hierover binnenkort in de Kamer gediscus
sieerd zal worden en het parlement alle
stukken noodig om zich een oordeel te
vormen, moet kennen. Minister president
Caillaux zeide dat de regeering niet de
publicatie van een geel-boek kan op zich
nemen vóór de discussie over de Marokko-
poliliek heeft plaats gehad; redenen van
buitenlandscben politicken aard welke ge
heel en al met de waardigheid der Kamer
strooken, verzetten zich daartegen. De
regeering zou verder Liet de verantwoor
delijkheid der uitvoerende macht kunnen
dragen, indien de motie werd aangenomen.
Voor den Oud-Indischen Militair.
Het Permanent Comité van
den Volksbond tegen drankmis-
bruik ten dienste van den Oud-
Indischen militair heeft zich tot
den Minister van Oorlog gewend met het
verzoek, om de uit de Koloniën terugge
keerde militairen voor zoover zij overi
gens aan de eischen voldoen in aan
merking te doen komen voor de betrek
kingen van werkman, corveeër. oppasser,
poetser of knecht bij de onder het Depar
tement van Oorlog bebooreude magazijnen
of inrichtingen, en om te mogen vernemen
wat zou kuonen worden gedaan |om hunne
aanmelding voor en plaatsing in die
betrekkingen te bevorderen. Z.E.x. heeft
hierop geantwoord, dat met de belangen
van gewezen Koloniale militairon gaarne
rekening zal worden gehouden en dat het
aanbeveling verdient hanne namen, onder
Het Haagsche Raadslid Jac. Deen heeft
oen voorstel gedaan tot het bouwen van
t en nieuw Kooioklyk paleis op Zorgvliet
en het oude Paleis in het Noordeinde te
besteramen tot Stadhuis.
Het bestuur van de Maatschappij Het
Park Zorgvliet deelt naar aanleiding van
dit voorstel aan don Raad mede, dat de
bezittingen der Maatschappij tut den laat-
sten December deze9 jaars in haDdcn zijn
gegeven van de architecten Hoekeu Wou
ters alhier en dat voor het geval deze als
dan mochten afzien van hun optie, de 56
II.A. door den heer Deen bedoeld, niet te
verkrijgen zijn voor den door hem opge
geven prijs.
Staatsbegrootino.
De heer Dolk heeft het stichten van een
nationaal monument ter herinnering aan
het honderdjarige bestaan onzer onafhanke
lijkheid in 1913 bepleit, de heer De Klerk,
heeft do sociale politiek der Regeering
gecritiseerd in een korte redevoering en
een ruimere toelage aan de ambtenaren,
met het oog op de duurte, gevraagd.
Daarna heeft de heer Troelstra 3 uur
en 'n kwartier achtereen gesproken.
Critiek werd der Regeering uiteraard
niet gespaard: de bevoorrechting van de
defensie, het gesukkel met de sociale wet
geving, de weifelende beslastingpolitiek, de
heer Troelstra heeft van die onderwerpen
gezegd wat er nog na de reeds er over
geuite gedachten te zeggen overbleef; hy
heeft daarbij aangetoond, dat ook van be
vriende zijde het Kabinet niet wordt ge
prezen, hy heeft bewezen, dat de Kamer
nietschuldig staat aau de schraalte van den
legislatieven oogst: herhaaldelijk wordt zy
huistoe gezonden, en komt er dan iets af, dan
moet er gejakkerd worden om bet naar bet
Staatsblad te brengen. De beruchte Utrecht
scho vergadering gaf mr. Troelstra stof voor
een reeks van snijdende opmerkingen. Hij
heeft de Regeering wat meer vrijgevigheid
in de duurte-toelagen voor de ambtenaren
gevraagd en een algemeene herzienig der
salarissen aanbevolen.
Natuurlijk had de heer Troelstra het
ook over de jongste stakiugsonlusten te
Amfterdam en hij erkende dat er van de
kant der stakers daden van terrorisme
gepleegd waren. Spr. deelde mede 'n
motie te zullen indienen, waarbij de Kamer
de Regeering uitnoodigt zoodanige maat
regelen te willen nemen, dat de handhaving
van het recht om te posten in de practijk
blijft gewaarborgd.
Het wegblijven der Koningin bij de
opening der Staten-Generaal werd handig-
lijk uitgespeeld tegen de organen van
rechts, die de kiesrechtbetooging hadden
gebrandmerkt als 'n demonstratie tegen
het Koningschap. Minister Heemskerk werd
onder handen genomen, omdat hij de
delegatie der betoogers niet had willen
ontvangen.
Het slot der rede was verreweg bet
belangrijkst. Mr. Troelstra stelde een motie
voor om do 70-jangen, die volgens Minister
Talma's ontwerp ouderdom9- en invalidi
teitsverzekering onraiddelijk, op grond van
hun leeftijd een rente zouden genieten,
zoo Bpoedig mogelijk door een eenvoudige
regeling die pensionneering te verschaffen.
Yan de sociale wetgeving komt toch niets,
laat men althans voor de ongelukkige
ouden van dagen iets doen door dat deel
der wet, waarover wel allo partyen het
eens zijn, in een afzonderlijke wet te be
lichamen.
Uit de belangrijke en waardige rede
van den heer de Beaufort stippen wij nog
het volgende aan: de taak der vrijzinnig
heid is het land voor democratie geschikt
te maken. Zij heeft deze taak naar haar
beste kunnen volbracht en spr. gelooft dat
de volksontwikkeling wel zoover reeds
gevorderd is, dat ons land rijp mag hee-
ten voor algemeen stemrecht, waaronder
de heer de Beaufort verstaat algemeen stem
recht voor mannen, zonder weistandsgrens.
Wat de socialewetgeving betreft, spr. ziet
met leede oogen dat het zeer juiste verbod
om den arbeider te exploiteeren steeds
meer plaats gaat maken voor 'n verbod
om te arboiden.
Geiiuwde onderwijzeressen.
Na de weigering van den gemeenteraad
van Amsterdam om aan de gehuwde
onderwijzeres mevr. Lub-Kooiman ontslag
te goven, hebben de gehuwde tydelijke
onderwijzeressen gehoopt, ook in gemeen
tedienst te worden gehandhaafd.
Naar de N. R. Ct. verneemt, hebben
B. en W. thans echter besloten, geen
gehuwde tijdelyke onderwijzeressen meer
in dienst te nemen, al mogen zy, die nu
oen tijdelyke betrekking hebbon, haar
behouden tot zij eindigt. Het gemeente
bestuur is tot dit besluit gekomen, door
het groote getal onderwijzeressen, dat zich
voor een tijdelyke betrekking heeft aange
meld. \an de ljjst der sollicitanten zyn
alle gehuwden geschrapt.
Maatschappelijke en
Hygiënische vraagstukken.
De Hygiene in het Leger
en de LeGERVERPI.esing.
De voorzitter van den Militie-Raad iD
Zuid-Holland, dr. W. P. Ruysch, schreef
in het tijdschrift voor Sooiale Hygiëne een
verhandeling over bovenstaand onderwys.
Uitgaand Tan de overweging, dat één
Nederlandsche millicien f 6000 waard is
en opgeschrikt door het geschrevene en
geblekeno in de zaak Yan der Breggen,
meent schr. te recht, dat zijn onderwerp
veler belangstelling zal hebben.
Spr. is van oordeel, dal de keuring en
de diagnose niet nauwkeurig genoeg kunnen
geschieden. Het keuringsreglement en de
keuringslokalen in vele plaatsen laten te
wenscben over. Daarby zyn er beslist te
weinig militaire artsen. Er zijn in de
toekomst nog minstens 24 officieien van
gezondheid noodig.
Is de millicien eenmaal ingelytd, dan
treedt hy in een voor hem geheel nieuw
milieu en komt onder voor hem geheel
vreemde levensvoorwaarden. Het is dus van
het grootste belang, dat hy in de meen
gunstige omstandigheden worde gebracht.
Beantwoorden de bestaande toestanden in
het leger aan dien eisch? Men bezoeke de
oude kazernes en geve dan zelf daarop
het antwoord.
Zeker er bestaan ook goede kazernes in
sommige plaatsen, maar lang niet overal.
Ook ontbreken daarby dikwijls behoorlijk
ingerichte lokalen en hulpmiddelen om,
voor de troep tot uitrukken geroepen wordt,
het noodzakelijk geneeskundig onderzoek
rustig en kalm te kunnen verrichten.
Wordt de zieke milicien in het hospitaal
opgenomen ook dan vindt gjj hier niet
altijd wat hy voor zyn verpleging en
horstel behoeft. Goed ingerichte militaire
hospitalen zijn zeldzaam, en maar al te
vaak werden daarvoor onde kloosters, oude
arsenalen of dergelijke gebouwen bestemd.
Ook :net den dienst te velde en in kampen
en kantornementen is het niet beter
gesteld.
En nu de positie der militaire artsen.
Er was eon tijd dat die positie zeer werd
gezocht. Het traktement was wel ia waar
niet hoog, maar men had gelegenheid zich
aan speciale studiën te wijden, of wel als
consulteerend geneesheer in de burgerpraktijk
op te treden en men had behoorlijken tijd
over voor zyn familieleven. Nu is dat alles
door het nijpend gebrek aan officieren van
gezondheid geheel uit. De militaire arts is
nu van den vroegen morgen tot den laten
avond, zoodanig met werkzaamheden over
laden, dat het hem niet mogelijk is naar
behooren in zijn dienst te voorzien.
Wanneer men nu nog daarbij bedenkt,
dat de in hel leger tredende arts f 1600
traktement bruto ontvangt, terwyl zyn
collega in burger ambt geroepen, hetzij by
Rijks- ef bij gemeentelijke diensten, in
den regel een aanvangstraktement van
f 3000f 4000 wordt geboden en dat, naar
de Vox Modicorum mededeelt, by de oor-
logsbegrooting voor 1912 wordt voorgesteld
hun in de eerste 20 jaren in plaats van
zooals thans een totaal bedrag van f 45.800
uit te keeren, dit op f 45.600 terug te
brengen dus gedurende dit tydsverloop per
jaar berekend in plaats van f 2290 in het
vervolg f 2280 uit te keeren dan kan men
zich verklaren waarom er zich geen medici
meer voor den militairen dienst aanmelden.
Het aanvangstractement moet minstens
f 2400 worden.
IntU8schen zij opgemerkt, dat do positie
verbetering van de officieren van gezond
heid alleen noodzakelijke verbetering niet
brengen zal.
De dienst moet op dergelyke wyze
worden gereorganiseerd, opdat zoowel in
tijd van Trede als in tijd van oorlog in
de eischen der hygiëne en der verpleging
naar behooren worde voorzien.
't Is waar, dit zal al weer geld kosten,
maar waarom kan wel geld gevonden
worden voor geweren, kanonnon enz. en
voor de behoorlyke inrichting en uitrus
ting van den militairen geneeskundigen
dienst niet?
Intusschen, er is periculusa in mora, en
ryst bij my de vraag, wie neemt de ver-
autwoording op zich voor den bestaanden
toestand, en is het niet de plicht Tan de
volksvertegenwoordiging, aL het legerbe
stuur achterblijft, dit groote volksbelang
naar behooren te behartigen, daarvoor op
te komen?
In de vergadering van het College
van Notabelen zijn tot kerkvoogden by de
Ned. Herv. gemeente alhier, mot algemeene
Btemmen, herkozen de heeren J. H. Boks
en H. C. van Dam; terwijl de heeren N.
van Yeen en J. Ger. Klebcr werden her
kozen resp* tot voorzitter en secretaris van
het college van notabelen.
De lste luitenant G. Dames wordt
ingedeeld by de sectie mitrailleurs, welke
by het 5de regiment infanterie zal worden
opgericht.
Het plaatselyk Nutsdepartsment houdt
morgenavond in Amicitia een algemeene
ledenvergadering.
De agenda vermeldt de volgende punten:
1. Ingekomen Btukken.
2. Yerkiezing van twee loden van het
hoofdbestuur.
3. Benoeming van een commissielid voor
de Volksbibliotheek.
4. Voorstellen, welke gedaan kunneD
worden voor de algemeene vergadering der
Maatschappij volgens art. 22 van het Huish.
Regit.
5. Evsntueole mededeelingen.
De le luitenant G. Knyper van het
5e reg. inf., leerling aan de Hoogere Krijgs
school te 'b Gravenhage, wordt van 1 Mei
tot 15 September a.s. gedetacheerd bij het
2o reg, veldart. aldaar.
De Amersfoortsche tram vervoerde
in de afgeloopen maand November 9599
passagiers, tegen 9932 in dezelfde maand
van bet vorig jaar, alzoo een vermindering
met 333. De vervoeropbrengst was f 21.65
minder, nl. f 478.25 tegen f 499.90 in
November 1910. De dagkilometeropbrengst
was f 8.85 tegen f 9.26 en de totale op
brengst ditmaal 1545.65 tegen f 542.38 in
November 1910, alzoo f3.27 meer. De
dagkilometeropbrengst daarvan bedroeg
f 10.10 in de afgeloopen maaud, tegen f 10 04
iD November 1910.
Op uitnoodiging van de afdeeling
Amersfoort van den Bond van Nederlandsche
Onderwijzers zal de Utrechtsche Onderwij-
zers-Tooneelvereeniging eene uitvoering ge-
ven op 20 December e. k. in Amicitia.
Opgevoerd zal worden: Jonge Harten",
blyspel in 3 bedryven en „Een gezellige
kamer", kluchtspel .in 1 bedryf.
x AGENDA
7 Dec. Ver. voor Vrouwenkiesrecht cursns
mej. de Holl.
8 Dec. Concert in Amicitia.
12 Dec. Aid. U. L. G. Lezing met licht
beelden van den heer de Beaufort.
14 Dec. Ledenvergadering kiesvereeniging
„Gemeentebelang" in Ons Huis.
14 Dec. Ver. voor Vrouwenkiesrecht cursus
mej. de Holl.
15 Dac. Lezing afd. A'foort Nederl. Protes
tantenbond,
16 Dec. Frijsk Selskip Ut en Thus Café
Otte.
17 Dec. Volksavond van het Nut in Amicitia.
18 Dec. Ledenavond van het Nut in Amicitia.
21 Dec. Ver, voor Vrouwenkiesrecht cursus
mej, de Holl.
7 Jan. Uitvoering Zaugvereeniging „de
Kleine Stem" in Amicitia.
9 Jan Concert in Amicitia.
16 Jan. Repetitie Toonkunst.
16 Jan. Uitvoering Toonkunst.
22 Jan. Openb. verg. afd. Amersfoort Alg.
Ned. Geheel Bond.
28 Jan. Feestavond van de afd. Amersfoort
van de Ned. Ver. tot afsch. v. Alcoholh. dranken
in Amicitia.
BAARN. Alhier is opgelicht 'n jeugd
organisatie van de S.D.A.P. met aanvan
kelijk 24 ledent
Caillaux ste'de vervolgens de quaestie van
vertrouwen, waarna de motie met 342 st.
tegen 110 st. werd verworpen.
De toestand in PERZië.
Uit Constantinopel wordt aan de Daily
Chronicle geseind, dat met het oog op 't
ernstige van den toestand in Perzië, de
Turkscbe regeering besloten heeft naar de
Perzische grens alle mogelijke versterkin
gen te zenden en ook de wacht der con
sulaten overal te versterken.