DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 286.
DONDERDAG 7 DECEMBER 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EE
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaar4.Franco per
post id. 5.60. Per 3 maanden id. f 1'.Franco per post
id. £1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Rurcau: KÏ.KIXK H.l Ui Tclef. Interc. 183.
Prijs iler AdvertentiPn:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel 10.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing; van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is .uitsluitend1' gerechtigd het Alg- Binnen- en Bnitenlandseh Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76. 78 Amsterdam
De Oorlog.
De algemeene indruk is nu toch wel,
dat de Italianen aan den winnenden kant
zijn. Nadat zij in het begin (Ier vorige
week vrij wat tneer van de oase Tripoli
hebben kunnen bezotteu, zijn zij in het
tweede gedeelte der week met de voor-
waartsche beweging op de 1'/, uur verder
z.o. landwaarts in gelegen oase Aïn Zara
begonnen. Den 29sten en 30 werd er hevig
gevochten, zoodat de vijand bijna een ope
ning in de Itahaaosche gevechtslinie had
gekregen. Ook Vrijdag is de inbezitneming
vau Aïn Zara niet gelukt. Wel drongen de
Italianen ver door, doch de Turken hebben
hen met de bajonet op het geweer een
eenigszins zonderlingo vechtmethode bij de
tegenwoordige uitwerking der schietwapens
teruggedreven.
Tegelijkertijd ageerden de Italianen bij
Tadsjoera, 1'2 kilometer vau Tripoli, nog
in de oase bij Homs.
Van Zaterdag op Zondag is or weer
hevig gevochten en waren de Turken weer
de aanvallers. Daarop hebben de Italianen
Maandag de stelliugen der Turken in de
oase Aïn Zara veroverd ua een hevig
gevecht. Negen kanonnen, schietvoorraad en
leeftocht moeten den Italianen daar in
handen zijn gevallen. De verliezen heeten
weer veel zwaarder aan Turksche dan aan
Italiaansche zijdein de Italiaansche
berichten.
De aanval werd gedaan door 15000
man met twee eskadrons cavalerie, 's mor
gens om 6 uur. Hot heet, dat de Turken
in wanorde naar de bergen vluchtten en
dat zij geweren en kanonnen achterlieten.
Doch er wordt nog niots gemeld van
pogingen om de lurken te achtervolgen.
Wel schijnen dezen een tegenaauval
gedaan te hebben op den uitersten rechter
vleugel der Italianen, wat toch nog wel op
een georganiseerd verzet wijst.
Intusschen komen de meest opgewonden
berichten, over deze overwinning, die beslis
send heet voor den heelen veldtocht, het
begin van het eind, het einde van den
oorlog enz. enz.
Met zulke overdrijvingen zij men voor
zichtig. Wil laat het zich aanzien, dat de
Italianen nu een stap dichter bij hun doel
zullen zijn.
Overigens weinig nieuws.
Duitsculand ex Engeland,
De Duitecho Rijkskanselier heeft in
den Rijksdag op vrij krachtig doch waar
dige wijze de rede van den Britschen minister
Grey beantwoord.
Hij heeft duidelijk de andere zijde in
licht gesteld van het Engelsche-Duitsche
incident van Juli 1.1. dat Grey den27nder
vorige maand in het Engelsche licht deed
schijnen.
De eerste belangrijke opheldering, die
Bethmann-Hollweg gaf, was de verklaring
van geheimziuningheid der Duitsche re-
geering in de critieke Julidagen. Zij komt
in het kort hierop neer: had Duitschlaud
ópenigk scherp geantwoord op Lloyd
George's redevoering gelijk het dit in 't.
geheim door middel van ziju gezant deed,
dan zou dat de publieke opinie in Frank
rijk dermate hebben verhit, dat het on
mogelijk ware geweest om met Frankrijk
tot een vergelijk over Marokko te komen
op den door Duitschland gewenschten grond
slag. Daarom moest er geheimhouding be
tracht worden: dat had natuurlijk het be
zwaar dat nu in Duitschlaud de openbare
meening in opstand kwam; maar de regeering
hoopte daar wel kalmte te brengen als de
storm eenmaal voorbij was.
Voorts is Bethrnann sterk geweest in ziju
afweren van minister Grey's verwijt aan
Duitschland'8 adres, dat dit van af den
„Panthcrsproug" van 1 Juli tot den 21n
toen Lloyd George zijn rede hield, Enge
land in het duister liet omtrent zijn be
doelingen, (het geen, naar men weet, Grey's
rechtvaardiging van Lloyd George's krijgs
haftige rede was). De Duitsche kauselier
stelt daar eenvoudig tegenover, dat dit stil
zwijgen van twee kanten kwam: Engeland
was ingelicht omtrent Duitschland's be
doelingen met het zenden vau den Panther
naar Agadir: het werd door Frankrijk
precies op de hoogte gehouden van de
onderhandelingen met Duitschland: Enge
land had dus geen eukele aanleiding om
te vieezen dat Duitschland een vlootbasis
wenschte in Agadir. Wanneeï er echter
niettegenstaande dit alles bij Eugeland
twijfel heerschte aan Duitschland's bedoe
liugen,op grond van geruchten, dan zou de
kanselier volkomen bereid geweest zijn, op
een aanvrage van Engeland dien twijfel
weg te vragen. Maar de aanvrage bleef
uit. Bovendien verzekerde den 12en Juli
de Duitsche regeering aan den Britschen
gezant te Berlijn, dat men over een ver
deeling van Marokko tusschen Frankrijk,
Duitschland en Spanje, met uitsluiting van
Engeland, niet dacht.
Met andere woorden: heel Bethmann's
betoog komt er op neer' dat Grey's recht
vaardiging van de speech van Lloyd George
volstrekt niet opgaat, en dat die gerucht
makende redevoering door niets hoege
naamd gerechtvaardigd was. En daaruit
volgt dat die redevoering door do Duitsche
regeering wordt opgevat als een vijandige
daad jegens Duitschland, en dat men in
Duitschland niets meer hechten zal aan
Engeland's betuigingen van vredelievend
heid, wanneer zijn daden met die woorden
zoozeer in tegenspraak zijn. Deze conclusie
leidde tot het grooten indruk makende slot
van de kanseliersrode over de noodzake
lijkheid van een sterk Duitschland en van
een „vrijen blik, koud bloed, rustige kracht
en vaste eenheid in nationale quacsties,
zonder nochtans tartc-ode hoogmoedigheid".
Op nog een krachtige passage in Beth
rnann Hollweg's rede willen wjj wijzen.
Het was toen hij Grey's zoozeer toege-
juichto uitlating aanhaalde, dat Engeland
Diet behandeld wil worden, alsof het niet
meer meetelt, en dat op den dag dat dit
niet meer openlijk gezegd kan worden
door een Britschen minister, Engeland zou
hebben opgehouden een groote mogendheid
te zijn. Welnu, aldus Bethrnann, precies
hetzelfde geldt voor Duitschland, eu nu
zijn juist de Marokkaansche moeilijkheden
ontstaan doordat dit recht van Duitschland
geschonden is, want de eerste oorzaak der
moeilijkheden is geweest de omstaudigheid,
dat Eugeland eo Frankrijk in 1904 over
Marokko hebben beschikt zonder op de
Duitsche belangen te letten. Dat maakte
Algeciras en Agadir noodzakelijk.
Evenredige Vertegenwoordiging.
De Groote Raad van 't Kanton St. Gal
len, (Zwitserland) heeft met 92 tegen 2
stemmen het ontwerp betreffende invoering
van evenredigo vertegenwoordiging voor
het kantonale parlement (volgons het lijsten-
stelsel) aangenomen.
De toestand in Perziö.
Het Perzischo Parlement heeft tot alle
Parlementen eer. piotest gericht tegen Rus-
land's optreden.
De boycot van Russische goederen, wordt
J streng gehandhaafd.
De districts-commissaris van de Russisch
I Turksche grens meldt, dat een botsing
plaatshad bij Mosscum tusschen dc Russische
en Turksche troepen. Het gevecht nam
groote afmetingen aan, en duurde tot den
morgen voort De officieren slaagden er
eindelijk in, het vuren te doen ophouden.
Een Turk werd gedood, een ander gewond.
De commandant der Turksche troepen vroeg
om versterkingen.
Het Spionnage-geval.
De te Portsmouth gevangen genomen
'Duitscher, Grosse, vau pionnage verdacht,
.was door eeD advertentie in coönectie
gekomen met een zekeren Salter, telephoou
beambte op het Engelsche oorlogsschip
Vernon, en had van deze getracht inlich
tingen te krijgen over den kolenvoorraad
op de marine-werf te Portmouth en in 't
bezit van verschillende koopliedeu in andere
havens.
Grosse had Salter verklaard, dat hij die
inlichtingen noodig had voor een werk,
dat hij ging schrijven voor kooplieden
en mijn-eigenaars, opdat zij in geval van
staking (men weet, dat in Eugeland een
mijnwerkersstakiDg nog altijd dreigt) precies
zouden weten hoeveel kolen er in elke
haven noodig was. Maar Salter, die de zaak
niet vertrouwde, lichtte den bestuurder der
werf onmiddelijk in, met het gevolg, dat
Grosse's gangen een weck werden nagegaan,
en hij nu gisteron gearresteerd werd.
De Ruzie in de Spaansche
Koningsfamilie.
Koning Alfonso van Spanje, zoo bericht
men uit Madrid, is vastbesloten, zijn weer
spannige tante, prinses Eulalia, streng te
straffen, overeenkomstig do wettco die be
palen, dat de leden van het koninklijk huis,
voor alle openbaro handelingen, zelfs voor
het veranderen van woonplaats de toestem
ming van den Koning moeten vragen.
De Koning zal echter niets doen zonder
rijp overleg met de regeering. Er is reeds
in een kabinetsraad beraadslaagd over de
zaak; maar wat daar werd besloten is nog
niet bekeud.
In hofkringen is men zeer verontwaar
digd over het gedrag der infante Eulalia
en het groote publiek is verbolgen over de
verwijten, welke de prinses den Koning
doet ten opzichte van haar zoon, die inder
tijd odelmoedig behandeld werd, toen hij,
zonder 's Konings toestemming, met een
Protestantsche was getrouwd.
De uitsluiting te Belgie.
In de gister gehouden vergadering van
metaal-arbeiders hebben 719 tegen, en
1817 vóór voortzetting der staking ge
stemd. Daar echter voor de voortzetting
der staking een meerderheid van drie-
vieide vereischt wordt, wordt de voortzet
ting der staking geacht verworpen te zijn.
Daarmede zijn de geschillen tusschen de
werkgevers en werknemers geëindigd.
De Dynamietaanslag te Los Angeef.s.
In het dynamiet-proces te Los Angelos
is gisteren John Mc Namara tot 15 jaar
en James Mc Namara tot levenslange
gevangenisstraf veroordeeld.
Uit de Russische Doema.
De gisteravond gehouden zitting had
een stormachtig verloop. De sociaal-demo
craat Gegetschori wijdde bij de behandcliog
der interpellatie over den moord op Stolypiu
uit over de oorzaken welke tot de ontbin
ding der tweede Doema geleid hebben.
De zitting moest meermalen worden onder
broken; ten slotte werd Gegetschori voor
dc zittfng vau gister en werden verscheidene
andere Dooma-leden voor 15 zittingen
uitgesloten.
De Revolutie ik China.
Prins Tsjocn heeft, zooals we reeds in
ons vorig nummer meldden, als regent
zijn demissie genomen, terwijl de oud-
opperraadslicden Ilsousjitsjang en Shihtjoe
benoemd zijn tot opper-wakers over den
keizer. Het regentschap is derhalve vacant.
Het landsbestuur blijft in handen van den
Minister-president; de keizerin-weduwe en
de keizer zullen audiëntion verleenen en
ceremonieels fnnatiën uitoefenen.
TWEEDE KAMER.
In do gistermiddag gehouden zitting der
Tweede Kamer is de post op hoofdstuk
IV (Justitie), tot het uittrekken van f 3000
subsidie voor het verleeuen van rechtskundi
gen bijstand aan ou-en minvermogenden, met
51 legeu 12 stemmen goedgekeurd. Daarna
werd, gelijk wij gisteravond reeds mede
deelden,dc Justitie begrooting zonderhoofde-
lijke stommen anngenomen.
Do dag heeft overigens aan de rechter
zijde behoord: de drie partijleiders, de
heeren Lobman, Kuyper en Nolens hebben
in de eerste plaats der Kamer doen weten,
dat zij nog altoos „fest und treu zusammen
halten" en alle drie hebben zij daarna een
beschouwing gewijd aan de onvruchtbaar
heid van het legislatief beleid van dit Ka
binet, vooral op sociaal gebied. De heer
Iiohman zag heil in een radicale herziening
van het Reglement van Orde, niet meer op
de huidige toestanden berekend, maar hij
gaf toch geen vaste lijn aan om het te
verbetereu; de heer Nolens vond, dat zij,
die op do breedsprakigheid der Kamer het
meest afgeven, beginnen moesten zich zelf
tc herzien en beval tot vermijding van
noodeloos debat de instelling van een
conseil de legislation, belast met het bren
gen van eenheid in en met het redigeeron
van wetsontwerpen, aan; de heer Kuyper
bepaalde zich tot het actueele en verborg
onder oen reeks vao de meest vleiende tot
den Minister Talina gerichte termen een
dreigement, dat deze zijn werkplan zou
hebben te vcrandereu of de medewerking
der gansche antirevolutionnaire partij zou
hem verder onthouden worden.
Zeker, zeide hij, logisch is het eerst de
ziekteverzekering en daarna de ouderdoras-
en invaliditeitswet te behandelen, maar de
tijd dringt en een theoretische eischdat
„theoretisch" is te kostelijker wijl de Mi
nister van Landbouw juist om practische
motieven ziju volgorde vaststeldemag er
