DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
NIMMERDOR.
No. 301.
MAANDAG 27 DECEMBER 1911.
8e JAARGANG,
/DP
NIEUWJAARSWENS».
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. vau Schaardenburg.
Bureau: KI.KIXF. lltiO 6. Telef. Interc. 18».
Abonnementsprijs
Per jaar14.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. flFranco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
VMC
Prijs der Adyertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing vau advert, en reel, van buiteu het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandüch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 78-78 Amsterdam
Evenals vorige jaren zullen ook
than* weer In ons Oudejaar»-
avoudnummer Nlenwjaarswen-
schen geplaatst hunnen worden
tegen 25 cents, voor hoogstens
6 regels en bij vooruitbetaling.
Deze advertenticn zullen Vrij
dagavond 29 December aan ons
bureau moeten bezorgd zijn.
De beslissing van Gedeputeerde Staten
heelt de quaestie-Nimmerdor weer britlant
gemaakt. Na maandeulang wachten - meer
dan 31/3 maand is verstreken 9inds de
gemeenteraad met 10 tegen 7 stemmen
tot den aankoop besloot is eindelijk de
boodschap van Gedeput. gekomen: „wij
keuren uw besluit niet goed."
Wat de oorzaak wel mag zijn, welke dc
beslissing zoo lang deed uitblijven, is onna
speurlijk. Men zal misschien veronderstellen,
dat de heeron Gedeputeerden nog eens 'n
zeer grondig onderzoek ingesteld, de zaak
rijpelijk overwogen of er 'n geheel nieuw
licht op hebbeD lateu vallen. De resultaten
van dat „rijp beraad" zijn dan wel miniem;
want in hun motiveering geven Gedep. niet
anders weer dan dezelfde oubakken argu
menten, die wij in de jongste Augustusdagen
uit den treure hebben moeten aanbooren
van menschen, wier blik niet iu de toekomst
reikt en die zich blindstaren op het beden.
Indien Ged. St. niet door andere over
wegingen geleid zijn dan door die, welke
zij neergelegd hebben in hun moliveeriug,
had de beslissing zoowaar reeds daags na
het besluit van den gemeenteraad, gegeven
kunnen zijn. Drie en 'n halve maand heeft
Amersfoort moeten wachten om dezelfde
oude kost, die men in Augustus niet lustte,
thans in Utrecht opgewarmd, opnieuw op
gediend te krijgen.
Wij zullen kortelijks nagaan dc argu
menten, door Ged. St. aangevoerd om huu
beslissing te motiveeren: veel woorden be
hoeven wij er niet aan te verspillen, omdat
er geen enkel nieuw gezichtspunt geopend is.
Uit de overwegingen van Ged. maken
wij op, dat ons gemeentebestuur in do
memorie van toelichting op bet raadsbesluit,
twee aigumenteD vóór don aankoop ont
wikkeld beeft: lo om door zelf-exploitatie
de regeling der grondspeculatie uit handen
van particulieren in de macht der gemeente
over te brengen; 2o om met het oog op
eventueele grenswijziging tusschen Amers
foort en Leusden in het nieuw te verkrijgen
gebied over nitgestrekten gemeentegrond te
kunnen beschikken.
Deze 2 argumenten nu trachten Ged. St
te ontzenuwen- Tegen bet eerste voeren
zij aan: dat er geen gevaar bestaat voor
bouwspeculatio van particulieren, omdat er
nog voldoende bouwterrein beschikbaar is
en er op 'n sterke bevolkingstoename niet te
hopen valt.
Gedeputeerde Staten zijn wel zeer boud
in hun uitspraak. H u n is het niet geble
ken, dat bouw-speculanten het oog op
Nimmerdor gericht hebben en dus is het
niet zoo. Maar als er nu toch wel eens
bouw-speculanten waren, die op de loer
lagen, zou de apodictische verklaring van
Gedep. ben dan van hun vermetel plan
doen afzien
Er is nog voldoende bouwterrein, beet
het. Zeker, er is nog heel wat bouwterrein
maar niet tegen zoo lagen prgs in zoo
schoone omgeving als Nimmerdor biedt.
Dat de stad, on met name bot villa
kwartier, zich thans niet naar den kant
van Nimmerdor uitbreidt, is zeer verklaar
baar. De Arnbemsche weg lokt op het
oogenblik niet tot villabouw eD do „trek"
naar dezen kant zal ook nooit groot zijn,
zoolaDg do bosschen in de omgeving in
privaat eigendom zijn. Maar dan gaat bet
niet aan, nu de gemeente dit bezwaar uit
den weg wil ruimen, hiertegen uit te spe
len den tegeuwoordigen toestand, waaraan
men juist 'n eind wenscht te maken.
Sterke bevolkingstoename is niet te ver
wachten. Volkomen waar, nu Ged. Staten
aan alle plannen, die juist ten doel hadden
nieuwe inwoners naar Amersfoort te lokken,
den bodem inslaan.
Tegen het 2e argument van ons Ge
meentebestuur merken Ged Staten op, dat
het niet wenschelijk is op 'n grenswijziging
vooruit te loopen en veel minder om deze
uit te lokken, terwijl voor ongewenschte
bouwtoestanden nog geen gegronde vrees
bestaat.
Zekereerst moot het kalf verdronken
zijn, voordat de noodzakelijkheid van bet
dempen der put algemeen erkend wordt.
Zoolang het ongeval niet heeft plaats ge
had, zullen er altyd nog menschen gevon
den worden, die zemelen: „maar als er nu
eens geen kalf naar de pat toeloopt, dan
kan hij toch ook niet verdrinken; wacht
daarom liever totdat er een verdronken is,
dan zullen wij graag gelooven, dat het
noodig is de put te dempen".
En of het al dan niet wenschelijk is
'n grenswijziging uit te lokken, kan men
toch inoeielijk van Utrecht uit decreteeren,
zonder zich op d« hoogte gesteld te heb
beD, of er misschien ook andere redenen
zijn, die bet noodig maken de grenswijzi
ging te bespoedigen.
Tot zoover do armzalige ontzenuwing
van de argumenten van ons gemeente
bestuur. Daarnaast stelleu Ged. 'n argument,
dat de deur moet dichtdoen: de koopsom
voor Nimmerdor is te hoog, zoodat er
gerechtvaardigde twijfel bestaat, of het
landgoed voor die prijs ooit weer van de
band gedaan zal kunnen worden. Hier
tegenover kunnen wij dit stellen, dat de
deskundigen van oordeel zijn, ja dat zelfs
tegenstanders vau den aankoop erkennen,
dat de gevraagde koopsom zeer billijk is.
En dan komt weer de oude bangmaker:
de belastingen zullen verhoogd moeten
worden. Dit is nn eenmaal het gewone
lied, dat men zoo vaak boort zingen, als
'n nieuwe maatregel wordt voorgsteld.
Onjuist is het, „dat de opbrengst der ge
mcentelijke belastingen bij golijke helfings-
factoren geen betoekenende stijging (zon)
vortoonen." De cijfers kunnen bewijzen,
dat de styging meer betcekent dan het
„vermits" van Ged St. doet vormoeden.
Ook wij zijn van n.eening, dat belasting-
vorbooging niet bevorderlijk zal zijn om
nieuwe inwoners naar Amersfoort te lokken.
Belastingverhooging zou juist voorkomen
worden, indien het gelukte dc gegoede
bevolking te doen toenemen. Wij weten
niet of Vreemdelingon Yerkeor zich niet
voldoenden yver hier op toelegt Amer9-
fooit's gunstige ligging en overschoone,
voor velen nog te onbekende omstrekeu
maken het overigens gomakkelijk genoeg
maar de aankoop van Nimmerdor en
'11 flinke propaganda, niet alleen voor dit
landgoed maar voor Amersfoort in het
algemeen, kar. niet nalaten nieuwe inwo
ners hierheen te lokken. En bet is meer dan
'n vermoeden, dat wij hier neerschrijven; ons
zyn dan ook reeds eenige plannen omtrent
Nimmerdor bekend. Zoo zon juist de
aankoop van Nimmerdor de belastingver
hooging kunnen voorkomen.
De kunst van vooruitzien scbynen Gede
puteerde heereu niet te verstaan. Dat
getuigt ten duidelijkste hun houding in
dezen.
Zwaartillendheid is nu eenmaal 'n eigen
schap van ouden van dagen maar de toe
komst is aan de jongeren.
Het raadsbesluit 19 waarlijk niet licht
vaardig genomen. De toekomst, die nog
nooit 7waartillenden en angstvalligcn in het
gelijk stelde, zal ook in dit goval den
dank van het nageslacht brengen aan den
ruimen blik en doortastendheid van het
huidig gemeentebestuur; en over 40 jaar
zal de kortzichtige politiek van Ged. St.
even streng betreurd worden, als wij thans
afkeuren do handelwijze van Amersfoort's
gemeentebestuur in den jare 1871, toen,
gelijkonze Langs den-Weg schrijver onlangs
oog in herinneiing bracht, de berg voor
'n destijds misschien zeer hooggeachte
som verkocht werd.
Het lijdt voor ods geen twyfel, of de
gemeenteraad zal in de beslissing van Ged.
St. niet berusten. Wel is de constellatie
van den raad, sinds het besluit tot aankoop
genomen is, gewijzigd en zijn er 4 nieuwe
leden bijgekomen, maar de goede gewoonte
brengt mee, dat, zelfs bij wijziging der
partijverhoudingen, 'n genomen raadsbesluit
gehandhaafd blijft en ook de tegenstenlmers
medewerken aan deszelfs tenuitvoerlegging.
De Oorlog.
Eiken dag wordt het vermoeden be
vestigd, dat de Turken, nu zij gedwongen
zijn in Tripoli dc insluiting der Italianen
op te heffen, al hun kracht concentrceren
op Barka (of Cyrenaica), het oostelijk deel
van Tripolitanië. Er gaat bijna geen dag
of nacht voorby, of de Italianen staan
bloot aan aanvallen van vereenigde Turken
en Arabieren, hetzij in Bongazi, hetzij in
Derna of Tobroek. Natuurlijk luidt altijd
het Italiaansche bericht over degevechton:
dat de aanvallers zijn (afgeslagen met groote
verliezen aan vijandelijken kant fmon schijnt
daar altijd zeer goed van op de hoogte te
wezen!) en een gering aantal dooden en
gewonden by de Italianen. Toch is het
duidelijk, dat de Turken het den Italianen
in die plaatsen geducht lastig maken.
Van al deze gevechten schijnt het belang
rijkst geweest te zijn de aanval der Turken
en Arabieren op het Italiaansche garnizoen
in Tobroek. Dezo heeft Vrijdag plaats
gehad, terwijl in den nacht daarvóór de
vijanden de ItnlianeD in Bengazi hadden
aangevallen. Vrijdagmorgen zijn do Italianen
in Tobroek, terwyl zij workten aan de
versterkingen, aangevallen door een vyan-
delgke macht tusschen de 1000 en 2000
man sterk. Het gevecht duurde den ganschen
dag, maar de Italianen hadden niettemin
slechts 7 dooden en 16 gewocdon. Het
slot was natuurlijk dat de Turken en
Arabieren teruggeslagen werden, 't Is zeer
goed te begrijpen dat de Turken het vooral
op Tobroek voorzien hebben, want dat is
de beste haven van heel de Tripolitaansche
kust, en de Italianen droomen zich daar
hun groot vlootstation, het Italiaansche
Bizerta. Maar toch zullen ook de Turken
zelf moeilijk kunnen denken dat zij deze
haven ooit zouden kunnen behouden, daar
iedor oogenblik het vuur der Italiaansche
scheepskanoDDen hen verdrijven kan.
Naar verzekerd wordt, hoeft de Turkscho
regeering de sluiting gelast van de Italiaan
sche banken en andere soortgelijke Ita
liaansche instellingen. De Tauin bevestig
dit bericht.
De Turkscbe Kamer heeft een wets
ontwerp aangenomen, waarbij de invoer
rechten op Italiaansche goederen op 100 °'0
worden bepaald.
De staking te Dundee geëindigd.
Dc onderhandelingen tot bijlegging vau
de staking der dokwerker» en karrevoerders,
die te Dundee onder leiding van Sir George
Asquith zijn gevoerd, werden gisterochtend
beëindigd.
De arbeiders krygen eenige loonsver-
hooging.
De Duitsche Verkiezingen.
Algemeen wordt de opmerking gemaakt,
dat er van de voorbereidingen voor de'
algemeene rijksdagsverkiezingen in Duitsch-
laud, die den 12rn Januari e.k. gehouden
zullen worden, al bijster weinig te bemerken
valt. En dat, hoewel een ieder toegeeft en
het ook moeilijk <tegen te spreken valt, dat
zelden de stembusstrijd in het Duitsche
rijk zoo vérstrekkende gevolgen hebben
